پلی اتیلن چیست
پلی اتیلن (Polyethylene) یکی از مهمترین و پرمصرفترین پلیمرهای ترموپلاستیک در جهان است که از طریق پلیمریزاسیون گاز اتیلن (C₂H₄) تولید میشود.
به دلیل خواص مکانیکی، شیمیایی و حرارتی ممتاز، پلی اتیلن در صنایع بستهبندی، لولهسازی، خودروسازی، پزشکی و ساختمانی کاربرد گستردهای دارد.
این پلیمر بهواسطهی قیمت مناسب، مقاومت بالا و قابلیت بازیافت، به یکی از مواد کلیدی در زنجیره تأمین صنایع شیمیایی و تولیدی تبدیل شده است.
ساختار شیمیایی و روش تولید پلی اتیلن
پلی اتیلن از پلیمریزاسیون رادیکالی یا کاتالیزوری گاز اتیلن بهدست میآید.
فرمول شیمیایی پایه آن (–CH2–CH2–)n(–CH₂–CH₂–)ₙ است. بسته به شرایط واکنش (فشار، دما و نوع کاتالیزور)، پلی اتیلن میتواند شاخهدار، خطی یا نیمهبلورین باشد.
روشهای اصلی تولید:
-
پلیمریزاسیون در فشار بالا → تولید پلی اتیلن سبک (LDPE)
-
پلیمریزاسیون در فشار پایین با کاتالیزور زیگلر-ناتا یا متالوسن → تولید پلی اتیلن سنگین (HDPE) و خطی سبک (LLDPE)
انواع پلی اتیلن و ویژگیهای آنها
۱. پلی اتیلن سبک (LDPE)
دارای زنجیرههای شاخهدار با چگالی پایین (حدود 0.91–0.93 g/cm³).
ویژگی اصلی آن انعطافپذیری بالا، شفافیت و مقاومت مناسب در برابر ضربه است.
کاربردها: فیلمهای بستهبندی، پوشش کابل، کیسههای نایلونی و بطریهای نرم.
۲. پلی اتیلن سنگین (HDPE)
دارای ساختار خطی و چگالی بالا (0.94–0.97 g/cm³) که منجر به استحکام مکانیکی و مقاومت شیمیایی عالی میشود.
کاربردها: ساخت لولههای آبرسانی و فاضلاب، ظروف شیمیایی، تانکها، قطعات خودرو و پوششهای صنعتی.
۳. پلی اتیلن خطی سبک (LLDPE)
ساختاری بین LDPE و HDPE دارد؛ حاصل همپلیمریزاسیون اتیلن با الفینهای سبک است.
این نوع، مقاومت کششی بالا و قابلیت دوخت حرارتی عالی دارد.
کاربردها: فیلمهای کششی، بستهبندی مواد غذایی و لفافهای صنعتی.
جدول مقایسه انواع پلی اتیلن
| ویژگیها | پلی اتیلن سبک (LDPE) | پلی اتیلن سنگین (HDPE) | پلی اتیلن خطی سبک (LLDPE) |
|---|---|---|---|
| چگالی (g/cm³) | 0.91–0.93 | 0.94–0.97 | 0.92–0.94 |
| ساختار مولکولی | شاخهدار | خطی | نیمهخطی |
| انعطافپذیری | بسیار بالا | کم | بالا |
| مقاومت شیمیایی | متوسط | عالی | عالی |
| شفافیت | زیاد | کم | متوسط |
| کاربرد شاخص | بستهبندی، پوشش کابل | لوله، مخزن، ظروف صنعتی | فیلم کششی، لفاف غذایی |
ویژگیهای کلیدی پلی اتیلن
-
مقاومت شیمیایی بالا در برابر اسیدها و بازها
-
عایق الکتریکی قوی و پایدار در محیطهای مرطوب
-
وزن سبک و شکلپذیری بالا در فرآیندهای تزریق، اکستروژن و بادی
-
قابل بازیافت و دوستدار محیط زیست
-
پایداری حرارتی و نوری قابل تنظیم با افزودنیهای آنتییووی
کاربردهای صنعتی پلی اتیلن
پلی اتیلن در صنایع مختلف به عنوان مادهای چندمنظوره بهکار میرود:
-
بستهبندی: فیلمهای نایلونی، ظروف مواد غذایی، لفاف صنعتی
-
لوله و اتصالات: خطوط انتقال آب، فاضلاب، گاز و شیمیایی
-
صنایع خودروسازی: قطعات ضربهگیر، روکش سیمها، باک سوخت
-
پزشکی و دارویی: سرنگ، تیوب، تجهیزات یکبار مصرف
-
ساختمان و کشاورزی: پوشش کابل، نایلون گلخانه، عایق رطوبتی
مزایا و معایب پلی اتیلن
مزایا:
-
مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی
-
وزن سبک و فرایندپذیری آسان
-
قیمت مناسب نسبت به سایر پلیمرها
-
سازگاری زیستمحیطی و قابلیت بازیافت
معایب:
-
حساسیت به نور UV بدون افزودنی پایدارکننده
-
محدودیت در دمای کاربری بالا (زیر 120°C)
قیمت روز پلی اتیلن
قیمت پلی اتیلن تحت تأثیر عواملی مانند نرخ جهانی نفت خام، نوسانات ارز، نوع گرید و برند تولیدکننده تعیین میشود.
در بازار ایران، گریدهای LDPE و HDPE از پرمصرفترین انواع بوده و معمولاً با اختلاف جزئی در قیمت عرضه میشوند.
برای دریافت قیمت بهروز و مشاوره فنی خرید، با کارشناسان فروش تأمین کالا تک تماس بگیرید.
جدول مقایسه پلی اتیلن (PE) و پلیپروپیلن (PP)
| ویژگیها | پلی اتیلن (PE) | پلیپروپیلن (PP) |
|---|---|---|
| فرمول شیمیایی | (–CH₂–CH₂–)ₙ | (–CH₂–CH(CH₃)–)ₙ |
| منبع تولید | پلیمریزاسیون گاز اتیلن | پلیمریزاسیون گاز پروپیلن |
| چگالی (g/cm³) | 0.91 – 0.97 | 0.90 – 0.91 |
| نقطه ذوب (°C) | 105 – 135 | 160 – 170 |
| مقاومت حرارتی | متوسط (تا 110°C) | بالا (تا 140°C) |
| مقاومت شیمیایی | بسیار خوب | بسیار خوب |
| مقاومت در برابر ضربه | عالی، مخصوصاً در دمای پایین | متوسط، شکنندهتر در سرما |
| انعطافپذیری | بالا (بهویژه LDPE) | کمتر از PE |
| شفافیت | بالا در LDPE و LLDPE | کمتر، نیمهشفاف یا مات |
| وزن مولکولی | متغیر (با کنترل فرآیند) | پایینتر در گریدهای مشابه |
| قیمت تقریبی | معمولاً کمی بالاتر از PP | اقتصادیتر در حجم بالا |
| فرآیندپذیری | عالی در تزریق، اکستروژن و بادی | عالی برای تزریق و الیاف |
| کاربرد شاخص | لولهها، فیلم بستهبندی، ظروف، تجهیزات پزشکی | قطعات خودرو، الیاف، بستهبندی سخت، درپوشها |
| قابلیت بازیافت | بالا (کد بازیافت 2 و 4) | بالا (کد بازیافت 5) |
| رفتار زیستمحیطی | بیاثر، قابل بازیافت | بیاثر، سبکتر و کممصرفتر |
| نقطه ضعف اصلی | دمای کاربری محدود | شکنندگی در دمای پایین |
-
اگر انعطافپذیری، مقاومت در برابر ضربه و پایداری شیمیایی مهم باشد → پلی اتیلن (PE) انتخاب بهتری است.
-
اگر استحکام حرارتی بالا، سختی و شکلدهی دقیق در تزریق اولویت دارد → پلیپروپیلن (PP) مناسبتر است.
جمعبندی
پلی اتیلن، بهعنوان یکی از اصلیترین پلیمرهای مهندسی، ترکیبی از کارایی، دوام و صرفه اقتصادی را برای صنایع فراهم میکند.
با توجه به تنوع گریدها و خواص قابل تنظیم، انتخاب نوع مناسب این ماده برای هر کاربرد صنعتی اهمیت بالایی دارد.
شرکت تأمین کالا تک با ارائه گریدهای مختلف پلی اتیلن و مشاوره فنی تخصصی، همراه مطمئن تولیدکنندگان و مدیران خرید در تأمین مواد اولیه است.
پرسشهای متداول درباره پلی اتیلن
1. پلی اتیلن از چه مادهای ساخته میشود؟
از پلیمریزاسیون گاز اتیلن (C₂H₄) که از مشتقات نفت و گاز طبیعی بهدست میآید.
2. تفاوت پلی اتیلن سبک و سنگین چیست؟
پلی اتیلن سبک انعطافپذیرتر و نرمتر است، درحالیکه پلی اتیلن سنگین چگالی و استحکام بالاتری دارد.
3. آیا پلی اتیلن قابل بازیافت است؟
بله، پلی اتیلن از پرکاربردترین پلاستیکهای قابل بازیافت است و در دسته مواد ترموپلاستیک قرار میگیرد.
4. پلی اتیلن در چه صنایعی بیشترین کاربرد را دارد؟
در صنایع بستهبندی، لولهسازی، خودروسازی، پزشکی و کشاورزی بیشترین مصرف را دارد.