مشاهده فیلترها
نمایش 9 12 18 24
دی‌متیل ترفتالات (DMT)
دی‌متیل ترفتالات (DMT)

دی متیل ترفتالات

,

دی‌متیل ترفتالات (DMT) یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی C8H10O4 است. این ترکیب یک استر از اسید ترفتالیک و متانول بوده و عمدتاً به‌عنوان یک واسطه کلیدی در تولید الیاف پلی‌استر و پلاستیک‌ها استفاده می‌شود. DMT نقش مهمی در تولید پلی‌اتیلن ترفتالات (PET) دارد که به‌طور گسترده در ساخت بطری‌های پلاستیکی، فیلم‌ها و الیاف به‌کار می‌رود.

ساختار دی‌متیل ترفتالات


ساختار دی‌متیل ترفتالات (DMT) شامل یک حلقه بنزن (C6H5) با دو گروه استری (-COOCH3) متصل به موقعیت‌های پارا در حلقه است. هر گروه استر از واکنش اسید ترفتالیک و متانول تشکیل می‌شود که در آن گروه کربوکسیل (-COOH) اسید ترفتالیک با یک مولکول متانول استری‌شده و پیوند استری (-COOCH3) را ایجاد می‌کند. این ترکیب دارای فرمول مولکولی C8H10O4 است. ساختار آن شامل یک حلقه بنزنی مرکزی با دو گروه متوکسی‌کربونیل (-COOCH3) در دو طرف متقابل است که آن را به یک ترکیب متقارن تبدیل می‌کند. گروه‌های استری باعث قابلیت پلیمریزاسیون این ترکیب شده و آن را به یک واسطه مهم در تولید پلی‌اتیلن ترفتالات (PET) تبدیل می‌کنند.

ویژگی‌های دی‌متیل ترفتالات

دی‌متیل ترفتالات (DMT) یک جامد کریستالی سفید با بویی ضعیف و معطر است. نقطه ذوب آن در محدوده 140-143 درجه سانتی‌گراد و نقطه جوش آن تقریباً 284 درجه سانتی‌گراد است که نشان‌دهنده پایداری نسبی آن در دماهای بالا است. DMT در آب به‌طور جزئی محلول بوده اما به‌راحتی در حلال‌های آلی مانند اتانول، استون و کلروفرم حل می‌شود. چگالی آن در دمای 25 درجه سانتی‌گراد حدود 1.305 گرم بر سانتی‌متر مکعب است. به‌عنوان یک استر، از واکنش‌پذیری بالایی برخوردار است، به‌ویژه در واکنش‌های استریفیکاسیون که آن را به یک واسطه ضروری در تولید پلی‌استر تبدیل می‌کند. DMT در شرایط عادی پایدار است اما در معرض دماهای بسیار بالا یا در حضور اسیدها و بازهای قوی ممکن است تجزیه شود. این ترکیب همچنین قابل اشتعال بوده و در فرآیندهای صنعتی باید با احتیاط جابجا شود. فشار بخار پایینی دارد، به این معنی که در دمای اتاق به‌آسانی تبخیر نمی‌شود.

کاربردهای دی‌متیل ترفتالات (DMT)

• تولید پلی‌استر: پیش‌ماده اصلی در تولید پلی‌اتیلن ترفتالات (PET) که در بطری‌های پلاستیکی، فیلم‌ها و الیاف استفاده می‌شود.
• صنعت نساجی: در تولید الیاف پلی‌استر برای پوشاک، مبلمان و سایر کاربردهای پارچه‌ای به‌کار می‌رود.
• بسته‌بندی پلاستیکی: در ساخت ظروف پلاستیکی و مواد بسته‌بندی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• رزین‌ها و پوشش‌ها: در تولید رزین‌های پلی‌استری برای پوشش‌ها، چسب‌ها و کامپوزیت‌ها استفاده می‌شود.
• مواد شیمیایی دارویی و کشاورزی: در برخی کاربردهای خاص شیمیایی مانند تولید مواد دارویی و محصولات کشاورزی استفاده می‌شود.

مزایای دی‌متیل ترفتالات (DMT)

• ترکیب شیمیایی چندمنظوره: به‌عنوان یک واسطه کلیدی در تولید PET و سایر پلی‌استرها، در صنایع مختلف بسیار ارزشمند است.
• پایداری و دوام: محصولات پلی‌استری ساخته‌شده از DMT دارای دوام بالا، مقاومت در برابر سایش و ویژگی‌های مکانیکی مطلوب هستند.
• فرآیندپذیری آسان: واکنش استریفیکاسیون با متانول کاملاً شناخته‌شده بوده و امکان تولید مؤثر DMT در مقیاس وسیع را فراهم می‌کند.
• قابلیت بازیافت: PET تولیدشده از DMT به‌طور گسترده بازیافت شده و در محصولات جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد که به پایداری محیط‌زیست کمک می‌کند.

معایب دی‌متیل ترفتالات (DMT)

• تأثیرات زیست‌محیطی: تولید DMT می‌تواند منجر به انتشار ترکیبات آلی فرار (VOCs) و سایر آلاینده‌ها شود که نیازمند کنترل مناسب انتشار گازها است.
• قابلیت اشتعال: DMT قابل اشتعال بوده و در صورت عدم رعایت نکات ایمنی در تولید و حمل‌ونقل، خطر آتش‌سوزی دارد.
• هزینه: هزینه تولید DMT نسبت به برخی مواد اولیه دیگر ممکن است بالا باشد، به‌ویژه زمانی که تقاضا برای PET در نوسان باشد.
• مقاومت شیمیایی محدود: اگرچه PET معمولاً بادوام است، اما محصولات ساخته‌شده از DMT ممکن است در برابر برخی مواد شیمیایی قوی و تخریب ناشی از اشعه ماورای بنفش (UV) حساس‌تر باشند.

اطلاعات بیشتر
دی‌اتیلن گلیکول

دی‌اتیلن گلیکول

,
دی‌اتیلن گلیکول (Diethylene Glycol)، که به اختصار DEG نیز نامیده می‌شود، یک ترکیب آلی کلیدی با کاربردهای صنعتی گسترده است. این مایع شفاف و رطوبت‌گیر، به عنوان یک حلال قدرتمند، یک ماده واسطه شیمیایی و یک عامل ضروری در تولید محصولات متنوع، از رزین‌های پلی‌استر گرفته تا مایعات ترمز، نقشی حیاتی ایفا می‌کند. در این مقاله تخصصی از "تامین کالا تک"، ما به بررسی عمیق این ماده اولیه استراتژیک می‌پردازیم تا شما را با ساختار، خواص و پتانسیل‌های بی‌شمار آن در کسب‌وکارتان آشنا کنیم.

ساختار شیمیایی دی‌اتیلن گلیکول

دی‌اتیلن گلیکول با فرمول شیمیایی یا ، یک دی‌الکل است که از دو واحد اتیلن گلیکول تشکیل شده که از طریق یک پیوند اتری به یکدیگر متصل شده‌اند. این ساختار منحصربه‌فرد، که دارای دو گروه هیدروکسیل (-OH) در انتهای زنجیره مولکولی است، ویژگی‌های کلیدی آن مانند نقطه جوش بالا، رطوبت‌گیری (Hygroscopicity) و حلالیت عالی در آب را توجیه می‌کند.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی دی‌اتیلن گلیکول

شناخت دقیق خصوصیات دی‌اتیلن گلیکول برای استفاده بهینه و ایمن از آن ضروری است:
  • شکل ظاهری: مایعی شفاف، بی‌رنگ، ویسکوز (کمی چسبناک) و عملاً بی‌بو.
  • طعم: طعمی شیرین دارد (توجه: این ماده سمی است و چشیدن آن اکیداً ممنوع است).
  • نقطه جوش: حدود ۲۴۵ درجه سانتی‌گراد (۴۷۳ درجه فارنهایت)، که نشان‌دهنده فراریت بسیار پایین آن است.
  • رطوبت‌گیری: به شدت جاذب رطوبت است و به راحتی رطوبت هوا را به خود جذب می‌کند.
  • حلالیت: به طور کامل در آب، الکل‌ها، اترها و استون قابل امتزاج است.
  • چگالی: از آب سنگین‌تر است و چگالی آن حدود می‌باشد.

کاربردهای دی‌اتیلن گلیکول

دی‌اتیلن گلیکول به عنوان یک ماده اولیه شیمیایی چندمنظوره در صنایع مختلفی به کار می‌رود: تولید رزین‌ها و پلیمرها بخش بزرگی از DEG تولیدی در جهان به عنوان ماده اولیه در ساخت رزین‌های پلی‌استر غیراشباع (UPR)، پلی‌اورتان‌ها و پلاستیسایزرها (نرم‌کننده‌ها) استفاده می‌شود. این رزین‌ها در تولید محصولاتی مانند کامپوزیت‌ها، لوله‌ها، مخازن و قطعات خودرو کاربرد دارند. آب‌زدایی از گاز طبیعی به دلیل خاصیت رطوبت‌گیری بالا، از دی‌اتیلن گلیکول به طور گسترده در واحدهای آب‌زدایی گاز طبیعی برای حذف بخار آب از جریان گاز و جلوگیری از خوردگی خطوط لوله و تشکیل هیدرات‌های گازی استفاده می‌شود. حلال صنعتی به عنوان یک حلال صنعتی قدرتمند در تولید انواع چسب، جوهر چاپ، رنگ و پوشش، و همچنین در صنعت نساجی برای رنگرزی و چاپ پارچه به کار می‌رود. ضدیخ و مایعات خنک‌کننده اگرچه اتیلن گلیکول در این زمینه رایج‌تر است، اما دی‌اتیلن گلیکول نیز به دلیل نقطه انجماد پایین، در فرمولاسیون برخی ضدیخ‌ها و مایعات انتقال حرارت به کار می‌رود. کاربردهای دیگر
  • تولید مایعات ترمز و هیدرولیک.
  • به عنوان روان‌کننده در فرآیندهای صنعتی.
  • در صنعت دخانیات به عنوان مرطوب‌کننده.

مزایای دی‌اتیلن گلیکول

استفاده از دی‌اتیلن گلیکول مزایای متعددی را برای تولیدکنندگان به همراه دارد:
  • کارایی بالا: عملکرد عالی به عنوان حلال، رطوبت‌گیر و ماده اولیه پلیمری.
  • نقطه جوش بالا و فراریت کم: این ویژگی‌ها استفاده از آن را در فرآیندهای دمابالا ایمن‌تر و پایدارتر می‌کند.
  • صرفه اقتصادی: به عنوان یک ماده شیمیایی پایه، از نظر اقتصادی برای تولید در مقیاس بزرگ مقرون‌به‌صرفه است.
  • تطبیق‌پذیری: قابلیت استفاده در طیف وسیعی از کاربردها و صنایع.

معایب دی‌اتیلن گلیکول

مهم‌ترین عیب دی‌اتیلن گلیکول، سمیت آن برای انسان و حیوانات است:
  • سمیت: مصرف خوراکی DEG بسیار خطرناک است و می‌تواند منجر به نارسایی حاد کلیوی، آسیب به سیستم عصبی مرکزی و حتی مرگ شود. به همین دلیل استفاده از آن در محصولات دارویی، غذایی و آرایشی-بهداشتی اکیداً ممنوع است.
  • آلودگی: حوادث آلودگی محصولات با دی‌اتیلن گلیکول (که به اشتباه به جای گلیسیرین استفاده شده) در گذشته فجایع انسانی به بار آورده است.

ایمنی و نگهداری دی‌اتیلن گلیکول

رعایت دقیق پروتکل‌های ایمنی در هنگام کار، حمل و نقل و ذخیره‌سازی دی‌اتیلن گلیکول برای جلوگیری از خطرات احتمالی، امری حیاتی است:
  • تجهیزات حفاظت فردی (PPE): استفاده از دستکش مقاوم، عینک ایمنی و لباس کار مناسب برای جلوگیری از تماس پوستی و چشمی ضروری است.
  • تهویه: محل کار و انبار باید دارای تهویه صنعتی مناسب باشد تا غلظت بخارات در هوا در سطح ایمن باقی بماند.
  • انبارداری: باید در مخازن و ظروف استاندارد، کاملاً دربسته، دارای برچسب واضح و در مکانی خنک، خشک و دور از مواد اکسیدکننده قوی نگهداری شود.
  • جداسازی: به دلیل سمیت بالا، باید به طور کامل از مواد غذایی، دارویی و بهداشتی جدا نگهداری شود تا از هرگونه احتمال آلودگی متقاطع جلوگیری گردد.
اطلاعات بیشتر
دی‌پروپیلن گلیکول

دی‌پروپیلن گلیکول

,

دی‌پروپیلن گلیکول (DPG) یک ترکیب آلی از خانواده گلیکول‌ها با فرمول شیمیایی C₆H₁₄O₃ است. این ماده به صورت یک الکل دو عاملی (دی‌ال) با دو گروه هیدروکسیل (-OH) شناخته می‌شود که خاصیت حلالیت بالا در آب و بسیاری از حلال‌های آلی را دارد. وجود این گروه‌های عاملی باعث شده که دی‌پروپیلن گلیکول یک ماده چندمنظوره با کاربردهای متنوع در صنایع مختلف باشد.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی دی‌پروپیلن گلیکول

  • مایع شفاف، بی‌رنگ و تقریباً بدون بو

  • چگالی در 20 درجه سانتی‌گراد: حدود 1.02 – 1.04 g/cm³

  • نقطه جوش: حدود 230 – 235 درجه سانتی‌گراد

  • نقطه ذوب: حدود °C -70

  • فشار بخار پایین و فراریت کم

  • کاملاً محلول در آب و بسیاری از حلال‌های آلی

  • ویسکوزیته متوسط که امکان استفاده در صنایع مختلف را فراهم می‌سازد

کاربردهای دی‌پروپیلن گلیکول

دی‌پروپیلن گلیکول به دلیل خواص خاص خود در صنایع مختلف به کار می‌رود، از جمله:

  • صنایع آرایشی و بهداشتی: استفاده در عطر، ادکلن، کرم‌ها و لوسیون‌ها به دلیل بوی ملایم و خاصیت پایدارکنندگی اسانس‌ها.

  • تولید رزین‌ها و پلیمرها: کاربرد به عنوان حلال و ماده کمکی در فرمولاسیون رزین‌های آلکیدی و پلی‌اورتان.

  • مواد شوینده و پاک‌کننده‌ها: به عنوان حلال در فرمولاسیون محصولات شوینده خانگی و صنعتی.

  • سیالات انتقال حرارت و ضدیخ‌ها: به علت نقطه انجماد پایین و پایداری حرارتی مناسب.

  • صنایع دخانیات و اسانس‌ها: به عنوان حامل و پایدارکننده رایحه.

معایب دی‌پروپیلن گلیکول

  • در مقایسه با برخی حلال‌های مشابه، گرانروی بالاتری دارد.

  • در صورت مصرف خوراکی یا استنشاق بخارات غلیظ، می‌تواند اثرات نامطلوبی بر سلامت ایجاد کند.

  • قیمت آن نسبت به برخی حلال‌های ارزان‌تر ممکن است بالاتر باشد.

مزایای دی‌پروپیلن گلیکول

  • غیرسمی بودن نسبی و ایمنی بالا در تماس پوستی (در گریدهای دارویی و آرایشی).

  • پایداری شیمیایی و حرارتی بالا که امکان استفاده در فرایندهای طولانی را فراهم می‌کند.

  • بوی ملایم و مطلوب که آن را برای محصولات معطر ایده‌آل می‌سازد.

  • حلالیت عالی در آب و ترکیبات آلی مختلف.

ایمنی و نگهداری دی‌پروپیلن گلیکول

  • در دمای اتاق پایدار است و نیاز به شرایط خاص نگهداری ندارد.

  • باید در ظروف بسته، خشک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود.

  • استفاده از تجهیزات ایمنی مانند دستکش و عینک در هنگام کار توصیه می‌شود.

  • در صورت تماس با چشم یا پوست باید با آب فراوان شستشو داده شود.

دی‌پروپیلن گلیکول یک ماده شیمیایی چندمنظوره، ایمن و پرکاربرد در صنایع مختلف به ویژه آرایشی، بهداشتی، رزین و شوینده‌ها است. این ترکیب به دلیل پایداری بالا، بوی ملایم و حلالیت عالی، جایگاه ویژه‌ای در میان حلال‌ها و مواد واسط شیمیایی دارد. برای خریداران و تولیدکنندگان، انتخاب گرید مناسب این ماده اهمیت ویژه‌ای دارد.

اطلاعات بیشتر
اسید اولئیک

روغن کرچک هیدروژنه

,

اسید اولئیک یک اسید چرب تک‌غیراشباع (cis-9-octadecenoic acid، فرمول C₁₈H₃۴O₂) است که در بسیاری از روغن‌های گیاهی وجود دارد و به‌دلیل نقطه ذوب پایین، انعطاف‌پذیری مولکولی و نقش در تولید استرها، صابون‌ها و سورفاکتانت‌ها در زنجیره تأمین اولئوکمیکال‌ها اهمیت بازار‌ی دارد.

مقدمه

روغن کرچک هیدروژنه یک واکس/جامد لیپیدی حاصل از هیدروژناسیون کامل یا جزئی روغن کرچک است که پس از فرآیند هیدروژناسیون، پیوندهای دوگانه در اسید ریسینولئیک (ricinoleic acid) اشباع شده و ترکیبی پایدار، سخت‌تر و با نقطه ذوب بالاتر حاصل می‌شود. این ماده به‌عنوان مواد اولیه شیمیایی و افزودنی فرمولاسیونی در صنایع آرایشی-بهداشتی، دارویی، پلاستیک، لاستیک، رنگ و رزین، روانکارها و تولید شمع کاربرد گسترده‌ای دارد. تقاضای بازار برای روغن کرچک هیدروژنه به‌دلیل خصوصیات ساختاری منحصربه‌فرد — مانند نقطه ذوب بالا، پایداری اکسیداتیو بهتر نسبت به روغن کرچک خام، و توانایی ساخت استرها/اولئات‌های با خواص خاص — در محیط‌های صنعتی افزایش یافته و تأمین‌کنندگان باید گرید، خلوص و مستندات فنی (SDS/COA) مناسبی ارائه نمایند.

ساختار شیمیایی روغن کرچک هیدروژنه

روغن کرچک هیدروژنه در حقیقت محصول هیدروژناسیون تری‌گلیسیریدهایی است که عمدتاً از ریسینولئیک اسید (12-هیدروکسی-9-اوکتادسنوییک اسید) تشکیل شده‌اند. فرایند هیدروژناسیون، پیوندهای دوگانه C=C را می‌بندد و اسیدهای چرب شاخص را به شکل ۱۲-هیدروکسی‌استئاریک اسید یا مشتقات اشباع‌شده تبدیل می‌کند؛ نتیجه، تری‌گلیسیریدهای اشباع‌شده با گروه هیدروکسیل حفظ‌شده یا تبدیل‌شده است که به‌صورت جامد/واکس با ساختار مولکولی منظم و زنجیره‌های بلند آلکیلی بروز می‌کند. از منظر مولکولی، ترکیب نهایی حاوی گروه‌های هیدروکسی (-OH) بر روی زنجیره اسکلت اسید چرب است که خواص امولسیون‌پذیری و برقراری پیوند هیدروژنی سطحی را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ این ویژگی باعث می‌شود روغن کرچک هیدروژنه به‌عنوان عامل ساختاری و افزودنی امولسیفایر-دوست در فرمولاسیون‌ها مفید باشد.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی

روغن کرچک هیدروژنه مجموعه‌ای از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی را دارا است که آن را از روغن کرچک خام متمایز می‌سازد:

  • ظاهر فیزیکی: جامد مومی یا واکس سفید تا کرم-روشن (بسته به درجه هیدروژناسیون و ناخالصی‌ها).

  • نقطه ذوب: معمولاً بالا و در محدوده‌ای نزدیک به ۸۰–۹۰ °C (بسته به گرید و درصد اشباع) — این نقطه ذوب بالا امکان استفاده به‌عنوان عامل ساختاری در محصولات جامد را فراهم می‌آورد.

  • چگالی (در 20 °C): در محدوده حدود 0.92–0.97 g·cm⁻³ (بستگی به نمونه و خلوص).

  • حلالیت در آب: نامحلول؛ اما در حلال‌های آلی و روغن‌ها (هگزان، تولوئن، استون) و برخی الکل‌ها قابل حل یا پخش است.

  • فشار بخار: بسیار پایین در دمای محیط (ماهیت واکسی/جامد) — تبخیر قابل‌توجه در شرایط معمولی رخ نمی‌دهد.

  • پایداری شیمیایی: نسبت به روغن کرچک خام از نظر اکسیداسیون پایدارتر است، زیرا پیوندهای دوگانه اشباع شده‌اند؛ اندیس ید پایین و اندیس پراکسید کم نشان‌دهنده مقاومت بهتر در برابر اکسیداسیون است.

  • خواص سطحی و رئولوژیک: به‌دلیل حضور گروه‌های هیدروکسی، توانایی ایجاد ساختار کریستالی منظم و تأثیر بر ویسکوزیته و نقطه ذوب فرمولاسیون وجود دارد؛ در غلظت‌های پایین می‌تواند اثر ضخیم‌کننده و در غلظت بالاتر به‌صورت فاز منسجم ظاهر شود.

  • شاخص اسیدیته/اسید والیو: گریدهای تجاری معمولاً دارای عدد اسیدی پایین (ناشی از حذف اسیدهای آزاد در فرایند پالایش) هستند؛ برای کاربردهای آرایشی-دارویی عموماً استانداردهای خاص تعیین می‌شود.

نکته فنی: مقادیر فوق تقریبی و وابسته به گرید (صنعتی، دارویی، یا گرید واکس) هستند؛ برای طراحی مهندسی و تهیه مستندات فنی از COA تأمین‌کننده استفاده شود.

کاربردهای روغن کرچک هیدروژنه

روغن کرچک هیدروژنه به‌دلیل خواص جامد/واکس‌مانند و قابلیت تبدیل به مشتقات استری، در بخش‌های صنعتی متنوعی کاربرد دارد:

  • صنایع آرایشی و بهداشتی: به‌عنوان عامل ساختاری در رژلب، کرِم‌های جامد، ضدتعریق‌ها و امولسیون‌های روغن-در-آب (O/W) استفاده می‌شود؛ خواص بالای نقطه ذوب و قابلیت سازگاری با رنگدانه‌ها و مواد معطر، آن را برای محصولات جامد آرایشی ایده‌آل می‌سازد. (گرید آرایشی/کازمتیک)

  • داروسازی و محصولات دارویی موضعی: به‌عنوان جامد پایه‌ساز در ساخت شکل‌های جامد دارویی، بیس‌های عبارتند از پماد و کرم و به‌عنوان حامل آهسته آزادشونده در برخی سیستم‌ها کاربرد دارد.

  • پلاستیک و پلیمر: به‌عنوان روان‌کننده داخلی/خارجی، اصلاح‌کننده جریان (processing aid) و افزودنی در تولید PVC، لاستیک و کامپاندها برای بهبود پخش‌پذیری و خواص سطحی کاربرد دارد.

  • چسب‌ها، رنگ و رزین‌ها: افزایش هدايت پخش رنگدانه، بهبود مقاومت سطحی و به‌کارگیری به‌عنوان عامل براق‌کننده و عامل ضدچسبندگی در فرمولاسیون‌های خاص.

  • صنایع شمع‌سازی و واکس‌ها: استفاده به‌عنوان پایه واکس یا اصلاح‌کننده سختی و نقطه ذوب در تولید شمع‌های با خواص مشخص.

  • روانکارها و گریس‌ها: در تهیه گریس‌های خاص و افزودنی‌های ضدسایش و تثبیت‌کننده فیلم روغنی.

  • صنایع غذایی (محدود و با گرید خاص): در برخی کاربردهای پوشش‌دهی و بسته‌بندی با گریدهای مجاز ممکن است کاربرد داشته باشد — همیشه تابع مقررات ملی/بین‌المللی است.

این تنوع کاربردی باعث شده روغن کرچک هیدروژنه در سبد مواد اولیه صنعتی جایگاهی ویژه پیدا کند و برای خریداران B2B، بررسی گرید (صنعتی، آرایشی، دارویی) و مشخصات فنی قبل از سفارش بسیار حیاتی است.

معایب روغن کرچک هیدروژنه

هرچند روغن کرچک هیدروژنه دارای مزایای عملی فراوان است، محدودیت‌هایی نیز وجود دارد که باید در طراحی محصول و خرید لحاظ شوند:

  • قابلیت حل‌پذیری محدود در محیط‌های آبی — نیاز به امولسیفایر یا پیش‌فرمولاسیون برای کاربردهای پایه‌آبی.

  • شکل جامد و نقطه ذوب بالا ممکن است در برخی فرمولاسیون‌ها نیاز به مراحل گرمایش/پامپینگ داشته باشد و تجهیزات مخصوص (مبدل حرارتی، پمپ‌های پر فشار) مورد نیاز گردد.

  • قیمت‌گذاری و عرضه: نسبت به برخی واکس‌های نفتی یا پلی‌بازیک‌ها ممکن است قیمت بالاتری داشته باشد (بسته به منشأ و خلوص) و تأمین پایدار در مقیاس‌های بسیار بزرگ نیازمند زنجیره تأمین مطمئن است.

  • احتمال حساسیت‌های نادر: هرچند خود ماده عموماً ایمن شناخته می‌شود، اما در گریدهای کم‌خلوص یا آلوده به ناخالصی‌های لیگنینی/پروتئینی، خطر حساسیت پوستی وجود دارد؛ گریدهای آرایشی/دارویی باید مطابق استانداردها پالایش شوند.

  • محدودیت در دماهای پایین: در شرایط سرد ممکن است کریستالیزاسیون محلی رخ دهد که روی ظاهر و عملکرد برخی محصولات تأثیر بگذارد.

مزایای روغن کرچک هیدروژنه

مزایای کلیدی روغن کرچک هیدروژنه که آن را برای صنایع مختلف جذاب می‌کند عبارت‌اند از:

  • منبع تجدیدشونده و زیست‌پایه: تولید از روغن کرچک (منشأ گیاهی) مزیت زیست‌پایه و کاهش وابستگی به واکس‌های نفتی را فراهم می‌آورد.

  • نقطه ذوب و سختی قابل تنظیم: با کنترل درجه هیدروژناسیون و فرایند پالایش، می‌توان واکسی با خواص مکانیکی و حرارتی مشخص تولید کرد که در فرمولاسیون‌های جامد عملکرد مطلوبی داشته باشد.

  • پایداری شیمیایی بهتر: کاهش پیوندهای دوگانه منجر به مقاومت بیشتر در برابر اکسیداسیون و افزایش عمر مفید محصول می‌گردد.

  • قابلیت فرموله‌پذیری و مشتق‌سازی: حضور گروه هیدروکسی بر زنجیره چرب امکان سنتز استرها، اولئات‌ها و مشتقات عملکردی را فراهم می‌آورد که در کاربردهای تخصصی ارزش‌آفرین است.

  • سازگاری با سیستم‌های پایه روغنی و رزینی: باعث سهولت در فرمولاسیون رنگ‌ها، گریس‌ها و محصولات آرایشی می‌شود.

  • ایمنی عملکردی: در گریدهای پاکیزه و کنترل‌شده، سطح سمیت پایین و پذیرش در صنایع آرایشی و دارویی به‌عنوان ماده کم‌مخاطره وجود دارد (با رعایت استانداردها).

ایمنی و نگهداری روغن کرچک هیدروژنه

برای استفاده صنعتی و حمل‌ونقل روغن کرچک هیدروژنه رعایت نکات زیر ضروری است:

  • مطالعه SDS (برگه اطلاعات ایمنی): قبل از خرید و به‌کارگیری، SDS گرید مورد نظر را بررسی کنید تا از مشخصات سمیت، تماس پوستی، اقدامات اضطراری و محدوده دمایی مطلع شوید.

  • محافظت فردی (PPE): در عملیات بارگیری/تخلیه و نمونه‌برداری از دستکش‌های مقاوم، عینک ایمنی و در صورت وجود گرد و غبار یا پاشش از روپوش محافظ استفاده شود.

  • انبارش: در ظروف بسته، دور از منابع گرما و نور مستقیم، در محیط خشک و تهویه شده نگهداری شود؛ برای مخازن بزرگ کنترل دما (حفظ بالای نقطه ذوب در زمان پمپ‌گیری) و جلوگیری از آلودگی میکروبی توصیه می‌شود.

  • حمل‌ونقل: عموماً واکس‌های گیاهی هیدروژنه در طبقه‌بندی‌های خطرناک حمل‌ونقل (ADR/IMDG) جزو مواد غیرقابل‌احتراق و غیرقابل‌انفجار طبقه‌بندی می‌شوند، اما بسته‌بندی، برچسب‌گذاری و مدارک حمل باید مطابق قوانین محلی باشد.

  • اقدامات در صورت نشت: جمع‌آوری مکانیکی (کندن/جذب با مواد جاذب معدنی)، جلوگیری از ورود به آب‌های سطحی و دفع مطابق مقررات محیط‌زیستی محلی.

  • پایداری و تاریخ انقضاء: رعایت چرخش موجودی (FIFO) و کنترل اندیس پراکسید و رنگ به‌عنوان شاخص‌های کیفیت در زمان نگهداری اهمیت دارد.

  • احتیاط‌های زیست‌محیطی: از رهاسازی عمده در محیط خودداری شود؛ بازیابی، بازیافت یا دفع قانونی را در دستور کار قرار دهید.

نتیجه‌گیری

روغن کرچک هیدروژنه یک ماده اولیه صنعتی با ویژگی‌های منحصربه‌فرد — از جمله نقطه ذوب بالا، پایداری اکسیداتیو بهبود یافته، حضور گروه‌های هیدروکسی و قابلیت مشتق‌سازی — است که در صنایع آرایشی، دارویی، پلاستیک، رنگ و گریس کاربردهای متعددی دارد.|

اطلاعات بیشتر
سوربیتول

سوربیتول

,

سوربیتول (Sorbitol)، که در دنیای شیمی با نام گلوسیتول نیز شناخته می‌شود، یکی از پرکاربردترین الکل‌های قندی (Polyol) در جهان است. این ماده که به طور طبیعی در میوه‌هایی مانند سیب، گلابی، هلو و آلو یافت می‌شود، در مقیاس صنعتی از هیدروژناسیون [گلوکز] تولید می‌گردد. سوربیتول با کد افزودنی غذایی E420، نه تنها یک شیرین‌کننده کم‌کالری محبوب برای افراد دیابتی است، بلکه به دلیل خاصیت جاذب‌الرطوبه (Humectant) بودن، یک عامل اصلی در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی محسوب می‌شود.

آیا می‌دانید چرا خمیر دندان خشک نمی‌شود یا چرا آدامس‌های بدون قند حس خنکی در دهان ایجاد می‌کنند؟ پاسخ در خواص جادویی سوربیتول نهفته است. برای تولیدکنندگانی که به دنبال حفظ رطوبت، بهبود بافت و جایگزینی شکر هستند، خرید سوربیتول باکیفیت یک ضرورت است. مجموعه تأمین کالا تک با درک نیازهای صنایع غذایی و دارویی، انواع گریدهای سوربیتول مایع و سوربیتول پودری را با تضمین خلوص و قیمت رقابتی عرضه می‌نماید.

ساختار شیمیایی و ماهیت مولکولی

از دیدگاه شیمیایی، سوربیتول یک الکل هگزاهیدریک (شش عاملی) است. این ماده ایزومر مانیتول است و تنها تفاوت آن‌ها در جهت‌گیری گروه هیدروکسیل روی کربن شماره ۲ می‌باشد.

  • فرمول شیمیایی: $C_6H_{14}O_6$

  • جرم مولی: ۱۸۲.۱۷ گرم بر مول

  • خانواده: پلی‌ال‌ها (Polyols) یا الکل‌های قندی

ساختار خطی و وجود گروه‌های هیدروکسیل متعدد (-OH) در مولکول سوربیتول، عامل اصلی حلالیت بالای آن در آب و توانایی فوق‌العاده‌اش در پیوند با مولکول‌های آب (خاصیت هومکتانت) است. این ماده برخلاف ساکارز (شکر معمولی)، گروه کربونیل (آلدئید یا کتون) ندارد و به همین دلیل در واکنش قهوه‌ای شدن مایلارد (Maillard reaction) شرکت نمی‌کند؛ ویژگی‌ای که باعث می‌شود محصولات پخته شده با آن تغییر رنگ ندهند.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی کلیدی

شناخت دقیق خواص فیزیکی برای انتخاب گرید مناسب در فرمولاسیون ضروری است:

ویژگی مشخصات فنی
نام‌های دیگر دی-گلوسیتول، سوربیت، E420
ظاهر فیزیکی مایع شربتی شفاف (گرید مایع) / پودر کریستالی سفید (گرید پودری)
شیرینی نسبی حدود ۶۰٪ شیرینی ساکارز (شکر)
کالری ۲.۶ کالری بر گرم (در برابر ۴ کالری شکر)
حلالیت در آب بسیار بالا (۲۳۵۰ گرم در لیتر در ۲۵ درجه سانتی‌گراد)
نقطه ذوب ۹۵ درجه سانتی‌گراد (فرم پودری متاستیبل)
pH (محلول ۱۰٪) خنثی (بین ۵ تا ۷)
پایداری مقاوم در برابر حرارت، اسید و قلیا
شماره CAS 50-70-4

گریدهای مختلف سوربیتول

در بازار ایران، فروش سوربیتول عمدتاً در دو فرم انجام می‌شود که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند:

۱. سوربیتول مایع (Sorbitol 70% Solution)

این رایج‌ترین شکل تجاری است که معمولاً با غلظت ۷۰ درصد مواد جامد در آب عرضه می‌شود.

  • ویژگی‌ها: مایعی ویسکوز (غلیظ)، شفاف، بدون بو و شیرین. خاصیت عدم تبلور (Non-crystallizing) دارد.

  • کاربرد اصلی: به عنوان نگهدارنده رطوبت در خمیردندان، کرم‌های آرایشی و صنایع غذایی. قیمت سوربیتول مایع معمولاً اقتصادی‌تر از فرم پودری است.

۲. سوربیتول پودری (Crystalline Sorbitol)

این فرم به صورت پودر یا گرانول‌های سفید با خلوص بالا (بالای ۹۹٪) تولید می‌شود.

  • ویژگی‌ها: جریان‌پذیری خوب، تراکم‌پذیری عالی (Direct Compression).

  • کاربرد اصلی: تولید قرص‌های دارویی، آدامس‌های دراژه، قرص‌های نعنا و خوشبوکننده دهان.

فرایند تولید سوربیتول

تولید صنعتی سوربیتول یک فرآیند دقیق شیمیایی است که از منابع گیاهی آغاز می‌شود:

  1. استحصال نشاسته: ابتدا نشاسته از منابعی مانند ذرت، گندم یا سیب‌زمینی استخراج می‌شود.

  2. هیدرولیز (تولید گلوکز): نشاسته توسط آنزیم‌ها هیدرولیز شده و به شربت [گلوکز] یا دکستروز تبدیل می‌شود.

  3. هیدروژناسیون کاتالیستی: این مرحله قلب فرآیند است. شربت گلوکز در راکتورهای تحت فشار و دمای بالا، در حضور گاز هیدروژن و کاتالیزور نیکل (Raney Nickel) واکنش می‌دهد. در این واکنش، گروه آلدئیدی گلوکز احیا شده و به گروه الکلی تبدیل می‌شود.

  4. تصفیه و تغلیظ: محصول خام تصفیه شده (حذف کاتالیزور و ناخالصی‌ها) و سپس با تبخیر آب به غلظت استاندارد (معمولاً ۷۰٪) می‌رسد یا برای تولید پودر، خشک می‌شود (Spray Drying).

کاربردهای گسترده سوربیتول در صنایع

۱. صنایع غذایی (شیرین‌کننده و بافت‌دهنده)

  • محصولات رژیمی و دیابتی: به دلیل متابولیسم مستقل از انسولین، قند خون را به سرعت افزایش نمی‌دهد و جایگزین شکر در مربا، شکلات و کیک‌های رژیمی است.

  • آدامس و آبنبات: سوربیتول پودری به دلیل ایجاد حس خنکی (Cooling Effect) ناشی از گرماگیر بودن انحلالش در بزاق، پایه اصلی آدامس‌های بدون قند است.

  • حفظ رطوبت: در کیک و کلوچه، مانع از خشک و بیات شدن محصول می‌شود.

۲. صنایع آرایشی و بهداشتی (Personal Care)

  • خمیر دندان: یکی از مهم‌ترین کاربردهای سوربیتول مایع است. به عنوان هومکتانت مانع از خشک شدن خمیر دندان در تیوپ می‌شود و به آن شفافیت و شیرینی ملایم می‌بخشد.

  • کرم‌ها و لوسیون‌ها: جایگزینی عالی برای [گلیسیرین] و [پروپیلن گلیکول] جهت حفظ رطوبت پوست.

۳. صنایع دارویی (Pharma Grade)

  • شربت‌های دارویی: به عنوان پایه شیرین و غلظت‌دهنده در شربت‌های سینه و ضد سرفه (Sugar-free syrups).

  • قرص‌سازی: به عنوان ماده پرکننده (Filler) و بایندر در قرص‌های جویدنی و زیرزبانی.

  • تولید ویتامین C: سوربیتول ماده اولیه اصلی برای سنتز اسید اسکوربیک (ویتامین C) در فرآیند تخمیر است.

۴. کاربردهای شیمیایی و صنعتی

  • تولید فوم‌های پلی‌اورتان سخت (Rigid Polyurethane Foams) به عنوان آغازگر.

  • تولید رزین‌های آلکیدی و روان‌کننده‌ها.

مزایای استفاده از سوربیتول

  1. شاخص گلیسمی پایین (Low GI): شاخص گلیسمی آن حدود ۹ است (در برابر شکر که ۶۵ است)، که آن را برای افراد دیابتی و رژیم‌های کتوژنیک مناسب می‌کند.

  2. دوستدار دندان (Non-Cariogenic): باکتری‌های دهان نمی‌توانند سوربیتول را تخمیر کنند، بنابراین باعث پوسیدگی دندان نمی‌شود.

  3. پایداری شیمیایی: در برابر حرارت پخت‌وپز مقاوم است و تغییر طعم نمی‌دهد.

  4. خاصیت نرم‌کنندگی: بافت محصولات را بهبود بخشیده و عمر قفسه‌ای (Shelf Life) را افزایش می‌دهد.

معایب و عوارض جانبی سوربیتول

  • اثر ملیّن (Laxative Effect): مصرف بیش از حد سوربیتول (معمولاً بیش از ۵۰ گرم در روز) می‌تواند باعث نفخ، دل‌درد و اسهال شود. این ماده آب را به روده بزرگ می‌کشد. به همین دلیل روی محصولات حاوی آن اغلب عبارت "مصرف زیاد ممکن است اثر ملین داشته باشد" درج می‌شود.

  • قدرت شیرین‌کنندگی کمتر: چون شیرینی آن ۶۰٪ شکر است، برای رسیدن به شیرینی مشابه باید مقدار بیشتری مصرف شود (اگرچه معمولاً با شیرین‌کننده‌های قوی مثل سوکرالوز ترکیب می‌شود).

ایمنی و نگهداری سوربیتول

سوربیتول توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به عنوان ماده‌ای ایمن (GRAS) شناخته شده است.

  • شرایط نگهداری:

    • سوربیتول به شدت جاذب رطوبت است (Hygroscopic). باید در ظروف کاملاً دربسته و در محیط خشک و خنک نگهداری شود.

    • دمای ایده‌آل نگهداری بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد است.

    • از یخ‌زدگی گرید مایع جلوگیری شود، هرچند در صورت کریستال شدن با حرارت ملایم قابل بازگشت است.

  • حمل‌ونقل: ماده‌ای غیرخطرناک و غیرقابل اشتعال است و محدودیت خاصی در حمل‌ونقل ندارد.

خرید سوربیتول

کیفیت سوربیتول، به ویژه در صنایع دارویی و غذایی، خط قرمز تولید است. وجود ناخالصی یا عدم رعایت درصد استاندارد جامدات در گرید مایع، می‌تواند فرمولاسیون شما را برهم بزند.

چرا ما را انتخاب کنید؟

  • تضمین اصالت کالا: ارائه برگه آنالیز (COA) و تطابق کامل با بار ارسالی.

  • تنوع برند: تأمین انواع گریدهای دارویی (BP/USP) و غذایی.

  • قیمت رقابتی:حذف واسطه‌ها برای ارائه بهترین قیمت سوربیتول.

جهت استعلام قیمت روز و دریافت مشاوره فنی رایگان، همین حالا با تیم فروش ما تماس بگیرید.

سوالات متداول (FAQ)

۱. آیا سوربیتول برای افراد دیابتی بی‌خطر است؟ بله، سوربیتول یک شیرین‌کننده ایمن برای افراد دیابتی است. بدن این ماده را به آرامی و به صورت ناقص جذب می‌کند و برای متابولیسم آن نیاز کمی به انسولین دارد، بنابراین باعث افزایش ناگهانی قند خون (Spike) نمی‌شود. ۲. تفاوت اصلی سوربیتول مایع و پودری چیست؟ سوربیتول مایع (۷۰٪) عمدتاً برای حفظ رطوبت در محصولاتی مانند خمیردندان، کرم‌ها و برخی مواد غذایی استفاده می‌شود. اما سوربیتول پودری بیشتر برای ایجاد بافت سخت و شیرین کردن در قرص‌ها، آدامس‌ها و آبنبات‌های فشرده کاربرد دارد. ۳. آیا سوربیتول طبیعی است یا مصنوعی؟ سوربیتول در بسیاری از میوه‌ها به صورت طبیعی وجود دارد، اما نوعی که در صنعت استفاده می‌شود، از طریق فرآیند شیمیایی هیدروژناسیون گلوکز (که خود از نشاسته ذرت گرفته شده) تولید می‌شود. بنابراین "منشأ طبیعی" دارد اما "فرآوری شده" است. ۴. چرا مصرف زیاد سوربیتول باعث مشکلات گوارشی می‌شود؟ چون بدن انسان نمی‌تواند تمام سوربیتول مصرف شده را در روده کوچک جذب کند. مقدار جذب نشده وارد روده بزرگ می‌شود و در آنجا توسط باکتری‌ها تخمیر شده و آب را جذب می‌کند، که این امر منجر به تولید گاز، نفخ و اثر ملین (اسهال) می‌شود.
اطلاعات بیشتر

سیکلوهگزانون

,
در میان مواد شیمیایی صنعتی، کمتر ترکیبی به اندازه سیکلوهگزانون نقشی چنین محوری و بنیادین در تولید محصولات روزمره ما ایفا می‌کند. این کتون حلقوی، که با نام‌هایی چون روغن آنون نیز شناخته می‌شود، نه تنها یک حلال صنعتی قدرتمند است، بلکه مهم‌تر از آن، به عنوان یک ماده واسطه غیرقابل جایگزین، سنگ بنای اصلی‌ترین پلیمرهای مهندسی جهان یعنی نایلون‌ها به شمار می‌رود.

ساختار شیمیایی سیکلوهگزانون

سیکلوهگزانون با فرمول شیمیایی ، یک کتون آلی حلقوی (سیکلیک) است. ساختار مولکولی آن شامل یک حلقه شش کربنی است که یکی از اتم‌های کربن آن به یک گروه عاملی کربونیل (C=O) متصل شده است. این ساختار حلقوی پایدار به همراه گروه قطبی کتون، خواص فیزیکی و شیمیایی منحصربه‌فردی به آن می‌بخشد که دلیل اصلی قدرت حلالیت بالا و واکنش‌پذیری مناسب آن در سنتزهای شیمیایی است.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی سیکلوهگزانون

شناخت دقیق مشخصات فنی برای هر ماده اولیه شیمیایی، کلید موفقیت در تولید است. سیکلوهگزانون دارای ویژگی‌های برجسته زیر می‌باشد:
  • شکل ظاهری: مایعی روغنی، بی‌رنگ تا زرد کم‌رنگ.
  • بو: دارای بویی تند و مشخص، شبیه به بوی استون یا نعناع.
  • نقطه جوش: حدود ۱۵۵ درجه سانتی‌گراد، که نشان‌دهنده فراریت متوسط آن است و برای کاربردهایی که به یک حلال با سرعت تبخیر کنترل‌شده نیاز دارند، ایده‌آل است.
  • نقطه اشتعال: حدود ۴۴ درجه سانتی‌گراد، که آن را در دسته مایعات قابل اشتعال قرار می‌دهد.
  • حلالیت: حلالیت محدودی در آب دارد اما با اکثر حلال‌های آلی رایج به طور کامل امتزاج‌پذیر است.
  • چگالی: کمی از آب سبک‌تر است (حدود ).

کاربردهای سیکلوهگزانون

بیش از ۹۵ درصد از تولید جهانی سیکلوهگزانون تنها به یک هدف اختصاص دارد که نشان از اهمیت فوق‌العاده آن در این زمینه دارد. ماده واسطه در تولید نایلون کاربرد اصلی و حیاتی سیکلوهگزانون، استفاده از آن به عنوان ماده پیش‌ساز  در تولید نایلون است. این ماده در دو مسیر اصلی به کار می‌رود:
  1. تولید اسید آدیپیک : که یکی از دو مونومر اصلی برای ساخت نایلون ۶,۶ است.
  2. تولید کاپرولاکتام : که مونومر اصلی برای ساخت نایلون ۶ می‌باشد. این دو نوع نایلون در تولید الیاف نساجی، قطعات خودرو، فرش، نخ تایر و قطعات مهندسی کاربرد فراوان دارند.
حلال صنعتی قدرتمند سیکلوهگزانون به عنوان یک حلال صنعتی با قدرت بالا، برای حل کردن طیف وسیعی از مواد استفاده می‌شود، از جمله:
  • رزین‌های پلی‌وینیل کلراید (PVC)
  • رزین‌های اپوکسی و اکریلیک
  • نیتروسلولز و استات سلولز
  • حشره‌کش‌ها و آفت‌کش‌ها
  • چسب‌ها، رنگ‌ها و لاک‌ها
کاربردهای دیگر
  • به عنوان عامل هم‌تراز کننده (Leveling Agent) در صنعت رنگ و پوشش.
  • به عنوان چربی‌گیر برای قطعات فلزی.
  • در تولید برخی مواد دارویی و شیمیایی خاص.

مزایای سیکلوهگزانون

استفاده از سیکلوهگزانون در فرآیندهای صنعتی مزایای رقابتی مهمی را به همراه دارد:
  • نقش حیاتی در صنعت پلیمر: بدون این ماده، تولید اقتصادی نایلون‌های ۶ و ۶,۶ تقریباً غیرممکن است.
  • قدرت حلالیت بالا: توانایی حل کردن پلیمرها و رزین‌های سخت، آن را به گزینه‌ای ایده‌آل در فرمولاسیون‌های پیچیده تبدیل کرده است.
  • تطبیق‌پذیری: هم به عنوان یک ماده واسطه کلیدی و هم به عنوان یک حلال کارآمد عمل می‌کند.
  • فراریت مناسب: سرعت تبخیر متوسط آن به ایجاد پوشش‌های صاف و یکنواخت کمک می‌کند.

معایب سیکلوهگزانون

در کنار مزایای بی‌شمار، کار با سیکلوهگزانون نیازمند توجه به نکات زیر است:
  • قابلیت اشتعال: یک مایع قابل اشتعال است و نیازمند رعایت اصول ایمنی در انبارداری و استفاده است.
  • تحریک‌کننده: بخارات آن می‌تواند باعث تحریک سیستم تنفسی، چشم‌ها و پوست شود.
  • بوی تند و مشخص: بوی قوی آن ممکن است در محیط‌های کاری با تهویه نامناسب، آزاردهنده باشد.

ایمنی و نگهداری سیکلوهگزانون

رعایت دقیق اصول ایمنی، کلید کار بدون حادثه با سیکلوهگزانون است:
  • تجهیزات حفاظت فردی (PPE): استفاده از عینک ایمنی، دستکش‌های مقاوم شیمیایی (مانند نیتریل یا نئوپرن) و در صورت لزوم، ماسک تنفسی مجهز به فیلتر مواد آلی، الزامی است.
  • انبارداری: باید در ظروف فلزی دربسته، در مکانی خنک، خشک، با تهویه بسیار خوب و به دور از منابع حرارت، جرقه و شعله مستقیم نگهداری شود.
  • تهویه: محیط کار باید به سیستم تهویه موضعی و عمومی قوی مجهز باشد تا غلظت بخارات در هوا زیر حد مجاز باقی بماند.
  • جلوگیری از الکتریسیته ساکن: ظروف نگهداری باید به درستی به زمین متصل  شوند تا از تجمع الکتریسیته ساکن و ایجاد جرقه جلوگیری شود.
اطلاعات بیشتر
کربوسیل 200

کربوسیل 200

,

کربوسیل 200 یکی از مهم‌ترین مواد اولیه در صنایع پلیمری، رنگ و رزین، آرایشی‌بهداشتی و روان‌کننده‌های صنعتی است که به‌عنوان عامل تقویت‌کننده، غلظت‌دهنده، کنترل‌کننده رئولوژی و ضدکف نقش کلیدی دارد. این پودر سفیدرنگِ بسیار سبک، با سطح ویژه بالا و پایداری حرارتی مطلوب، عملکرد بسیاری از محصولات صنعتی را بهبود می‌بخشد و به همین دلیل در سال‌های اخیر توجه تولیدکنندگان داخلی و خارجی را به‌صورت چشمگیری به خود جلب کرده است.

ساختار کربوسیل 200

کربوسیل 200 یک نوع سیلیکا آمورف صنعتی با سطح ویژه بالا است. این ماده در واقع حاصل مهندسی سیلیکا با اندازه ذرات بسیار ریز و توزیع یکنواخت است که باعث ایجاد خواص مکانیکی و رئولوژیکی ویژه می‌شود.

ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی اصلی:

  • فرمول شیمیایی: SiO₂

  • ساختار: آمورف

  • اندازه ذرات: بسیار ریز (نانو تا میکرون)

  • رنگ: سفید

  • سطح ویژه بالا: باعث جذب روغن و کنترل جریان مواد

  • چگالی ظاهری: بسیار پایین

  • انحلال‌پذیری: نامحلول در آب و حلال‌های آلی

این ساختار، کربوسیل 200 را به گزینه‌ای ایده‌آل برای کنترل گرانروی، جلوگیری از ته‌نشینی و بهبود استحکام مکانیکی در فرمولاسیون‌های مختلف تبدیل می‌کند.

ویژگی‌های کربوسیل 200

کربوسیل 200 به‌دلیل ساختار ویژه و سطح فعال بالا، دارای خواص عملکردی مهمی است:

1. تقویت‌کننده (Reinforcing Agent)

افزایش استحکام کششی، مقاومت سایشی و دوام در ترکیبات پلیمری.

2. بهبود رئولوژی

کنترل گرانروی، ایجاد ساختار ژل‌مانند و جلوگیری از شره‌کردن رنگ‌ها و چسب‌ها.

3. ضدکف

جلوگیری از تجمع کف در فرمولاسیون‌هایی مثل روغن موتور، روان‌کننده‌ها و رزین‌ها.

4. افزایش پایداری حرارتی

مقاومت در برابر گرما و حفظ ساختار در دماهای بالا.

5. جلوگیری از ته‌نشینی

در سیستم‌های حلالی و آبی برای حفظ یکنواختی ترکیبات.

6. بهبود جریان‌پذیری پودرها

کاهش چسبندگی پودرها و کمک به روانی آن‌ها در صنایع غذایی، آرایشی و دارویی.

کاربردهای کربوسیل 200

کربوسیل 200 در بیش از ۲۰ صنعت مهم کاربرد دارد. مهم‌ترین موارد عبارت‌اند از:

1. رنگ و رزین

  • جلوگیری از ته‌نشینی پیگمنت‌ها

  • افزایش قوام

  • بهبود خواص ضدشره

2. چسب و درزگیر

  • ایجاد ساختار مستحکم

  • بهبود چسبندگی

  • افزایش مقاومت حرارتی

3. صنایع پلیمری

  • تقویت‌کننده در لاستیک‌ها

  • افزودنی مقاومتی در کامپوزیت‌ها

4. روان‌کننده‌ها و روغن‌های صنعتی

  • افزایش پایداری و کاهش کف

5. آرایشی و بهداشتی

  • غلظت‌دهنده در کرم‌ها

  • بهبود لمس و کاهش حس چربی

  • بهبود پایداری امولسیون‌ها

6. صنایع غذایی

(در گریدهای مجاز غذایی) به‌عنوان ضدکلوخه (Anti-Caking Agent)

7. دارویی

  • بهبود جریان‌پذیری پودرها

  • جلوگیری از چسبندگی در پرس قرص‌ها

مزایای کربوسیل 200

برتری‌های مهم کربوسیل 200 نسبت به گزینه‌های مشابه:

  • گرانروی پایدار و قابل‌کنترل

  • پخش‌پذیری بالا

  • جذب روغن بالا و مناسب برای ساخت ژل‌های روغنی

  • مقاومت حرارتی بهتر نسبت به بسیاری از سیلیکاها

  • قیمت مناسب در مقایسه با کارایی

  • سازگاری بالا با اکثر رزین‌ها، روغن‌ها و پلیمرها

  • عدم ایجاد واکنش‌های ناخواسته در فرمولاسیون

معایب یا محدودیت‌ها کربوسیل 200

با وجود مزایای زیاد، کربوسیل 200 محدودیت‌هایی هم دارد:

  • ایجاد گرد و غبار هنگام مصرف (نیازمند تهویه)

  • نیاز به همزن قوی برای پخش صحیح

  • نامحلول بودن در آب (در برخی فرمولاسیون‌ها محدودیت ایجاد می‌کند)

  • در صورت استفاده بیش‌ازحد، احتمال افزایش بیش از حد ویسکوزیته

ایمنی و نگهداری کربوسیل 200

ایمنی:

  • غیرسمی

  • غیرقابل‌اشتعال

  • ایمن در تماس کوتاه‌مدت با پوست

  • توصیه: استفاده از ماسک در هنگام مخلوط‌سازی به علت گرد و غبار

شرایط نگهداری:

  • دمای محیط

  • دور از رطوبت

  • نگهداری در کیسه‌های محکم و بسته

ماندگاری:

  • حداقل ۲۴ ماه در شرایط مناسب

فرایند تولید کربوسیل 200

فرآیند ساخت کربوسیل 200 شامل ۴ مرحله اصلی است:

1. تهیه سیلیکات اولیه

مواد معدنی سیلیس در دماهای بالا فعال و خرد می‌شوند.

2. تولید سیلیکا آمورف

واکنش سیلیکات‌ها با مواد فعال‌کننده تحت شرایط کنترل‌شده، باعث تشکیل ذرات بسیار ریز سیلیکا می‌شود.

3. خشک‌سازی و کنترل اندازه ذرات

سیلیکا به‌صورت پودر بسیار سبک و یکنواخت در می‌آید.

4. آسیاب، غربال‌گری و بسته‌بندی

پودر حاصل به گریدهای مختلف تقسیم شده و بسته‌بندی می‌شود.

کربوسیل 200 یک ماده چندمنظوره با عملکرد فوق‌العاده در کنترل رئولوژی، تقویت خواص مکانیکی، جلوگیری از ته‌نشینی و افزایش پایداری فرمولاسیون‌ها است. این ماده در صنایع ایران کاربرد گسترده‌ای دارد و انتخاب آن می‌تواند کیفیت محصول نهایی شما را چندین سطح افزایش دهد.

برای خرید مستقیم، استعلام قیمت، ثبت سفارش عمده یا دریافت مشاوره فنی
می‌توانید با واحد فروش تأمین کالا تک تماس بگیرید.

سؤالات متداول کربوسیل 200

1. کربوسیل 200 برای چه صنایعی مناسب است؟

برای رنگ و رزین، چسب‌ها، آرایشی و بهداشتی، روان‌کننده‌ها، پلیمری‌ها و دارویی کاربرد دارد.

2. آیا کربوسیل 200 با آب واکنش می‌دهد؟

خیر. این ماده نامحلول در آب است و نسبت به رطوبت پایدار است.

3. چرا در برخی فرمولاسیون‌ها باعث افزایش ویسکوزیته می‌شود؟

به دلیل سطح فعال بالا و تمایل به ایجاد شبکه کلوئیدی در محیط.

4. ماندگاری کربوسیل 200 چقدر است؟

در شرایط استاندارد بیش از ۲ سال دوام دارد.

اطلاعات بیشتر
کلروفرم

کلروفرم

,
کلروفرم (CHCl3) یا تری‌کلرومتان یک مایع بی‌رنگ با بوی شیرین و قدرت حلالیت بالا است که به‌عنوان یک حلال آلی مؤثر در صنایع رنگ، دارو، رزین و نیز به‌عنوان میانجی در مسیرهای تولید PTFE به کار می‌رود. با وجود مزایای فرایندی، به‌دلیل سمی‌بودن بخار و مخاطرات مزمن، استفاده ایمن آن مستلزم رعایت سخت‌گیرانه الزامات بهداشتی، تهویه و مدیریت پسماند است.

ساختار کلروفرم

نام آیوپاک: تری‌کلرومتان؛ نام رایج: کلروفرم؛ فرمول مولکولی: CHCl3. اتم کربن مرکزی با سه اتم کلر و یک اتم هیدروژن پیوند کووالانسی دارد و هندسه مولکول تتراهدرال است. قطبیت: کلروفرم قطبیت کمی دارد و در عمل به‌عنوان یک حلال نسبتاً غیرقطبی در شیمی آلی به کار می‌رود؛ در ادبیات نیز گاه به عنوان حلال قطبی ضعیف ذکر می‌شود

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی کلروفرم

ویژگی مقدار
شکل و رنگ مایع بی‌رنگ با بوی شیرین/اترمانند
جرم مولی 119.38 g/mol
نقطه جوش 61.2 °C
نقطه ذوب −63.5 °C
چگالی (20 °C) 1.483 g/cm³
انحلال‌پذیری در آب کم (≈0.8 g/100 mL در 20 °C)
ضریب شکست (nD) 1.4459
قابلیت اشتعال عملاً غیرقابل اشتعال در شرایط معمول
حد مجاز تماس OSHA (PEL) 50 ppm (240 mg/m³)

کاربردهای کلروفرم

  • حلال فرایندی و آزمایشگاهی: حل و استخراج ترکیبات آلی (به‌ویژه آلکالوئیدها، چربی‌ها و برخی رزین‌ها)؛ کاربرد وسیع در رنگ‌سازی، عکاسی، داروسازی و آفت‌کش‌ها.
  • پلیمر و فلوئوروکربن‌ها: استفاده به‌عنوان پیش‌ماده/میانجی در تولید PTFE (پلی‌تترافلوئورواتیلن) و برخی فلوئوروکربن‌ها (مانند مسیرهای مرتبط با R‑22)
  • زیست‌مولکولی و تشخیصی: نقش در استخراج DNA/RNA و نگهداری نمونه‌های بافتی به‌دلیل چگالی و سازگاری شیمیایی ویژه.
  • پاکسازی و جداسازی: کاربرد در لکه‌بری خشک‌شویی و به‌عنوان دودزا در برخی مصارف صنعتی سنتی (امروزه محدودتر).

معایب کلروفرم

  • مخاطرات بهداشتی: بخار کلروفرم سمی است؛ تماس حاد می‌تواند موجب سرگیجه، سردرد، کاهش تنفس و بیهوشی شود و تماس مزمن به آسیب کبدی/کلیوی منجر شود. در طبقه‌بندی سرطان‌زایی نیز در گروه «احتمالاً سرطان‌زا» (IARC 2B) گزارش شده است.
  • الزامات سخت‌گیرانه ایمنی/محیط‌زیست: حد مجاز تماس شغلی پایین (OSHA PEL=50 ppm) و نیاز به تهویه، پایش و مدیریت پسماند تخصصی.
  • اثرات محیطی: پایداری نسبی در جو و تشکیل فرآورده‌های اکسیداسیون (مانند فسژن) که لزوم کنترل انتشار را افزایش می‌دهد.

مزایای کلروفرم

  • کارایی حلالیت: حلال هالوژنه با قدرت انحلال بالا برای طیف وسیعی از ترکیبات آلی؛ انتخاب‌پذیری مناسب در استخراج فازی به‌دلیل چگالی زیاد
  • خواص فیزیکی مطلوب فرایندی: نقطه جوش میانه (سهولت بازیافت با تقطیر)، ناخطر بودن از نظر اشتعال‌پذیری در شرایط معمول، و سازگاری با بسیاری از حلال‌های آلی.
  • ارزش صنعتی: دسترس‌پذیری و کارکرد به‌عنوان ماده واسطه در زنجیره ارزش فلوئوروپلیمری مانند PTFE

ایمنی و نگهداری کلروفرم

  • تجهیزات حفاظت فردی: دستکش مقاوم شیمیایی، عینک ایمنی، روپوش آزمایشگاهی؛ کار در هود یا محیط با تهویه موضعی مناسب. از استنشاق بخارات خودداری شود
  • نگهداری: در ظرف دربسته، مقاوم و دور از نور، در محل خنک و دارای تهویه نگهداری شود. از منابع گرما/اکسیدکننده‌های قوی دور بماند.
  • حدود تماس و پایش: رعایت حد مجاز تماس شغلی OSHA (50 ppm) و اجرای برنامه مانیتورینگ دوره‌ای هوا و سلامت کارکنان الزامی است.
  • مدیریت پسماند: جمع‌آوری جداگانه و تحویل به واحدهای مجاز امحا؛ از رهاسازی به محیط اجتناب شود.
اطلاعات بیشتر
ملامینه

ملامینه

,
ملامین یک ترکیب شیمیایی آلی هتروسیکلیک نیتروژن‌دار با فرمول مولکولی C₃H₆N₆  است. این ماده دارای حلقه‌ی ۱,۳,۵-تریازین و سه گروه آمین جانشین شده می‌باشد. به دلیل مقدار بالای نیتروژن (حدود ۶۶ درصد)، ملامین یکی از مواد اولیه مهم در تولید رزین ملامین–فرمالدهید به شمار می‌رود. کاربرد اصلی این ترکیب در صنایع مختلف از جمله رزین‌سازی، لمینت، تولید ظروف پلاستیکی مقاوم، بتن و پوشش‌های ضدآتش است. همین ویژگی‌ها باعث شده ملامین در بازار جهانی جایگاه ویژه‌ای در صنایع ساختمانی و شیمیایی پیدا کند.

ساختار ملامین

  • فرمول مولکولی: C₃H₆N₆
  • ساختار: حلقه‌ی ۱,۳,۵-تریازین با سه گروه آمین در موقعیت‌های ۲،۴،۶
  • نام IUPAC: 1,3,5-triazine-2,4,6-triamine
  • شماره CAS: 108-78-1

خواص فیزیکی و شیمیایی ملامین

  • ظاهر: پودر سفید کریستالی یا گرانول خشک
  • چگالی در دمای ۲۰ درجه: ۱.۵۷ g/cm³
  • نقطه ذوب: ۳۴۵ درجه سانتی‌گراد (همراه با تجزیه)
  • فشار بخار در دمای محیط: بسیار ناچیز (<0.01 Pa)
  • حلالیت در آب: ۳.۲ g/L در ۲۰°C و ۲۴ g/L در ۹۰°C
  • مقدار نیتروژن: حدود ۶۶٪ وزنی
  • پایداری حرارتی: در دماهای بالا گاز نیتروژن آزاد کرده و خاصیت ضدحریق ایجاد می‌کند

مزایای ملامین

  • تولید رزین‌های سخت، مقاوم و ضدخش (مانند لمینت‌ها و صفحات فرمیکا)
  • مقاومت عالی در برابر حرارت، رطوبت و ضربه
  • دوام بالا و سطح صاف و براق در استفاده‌های مکرر
  • خاصیت تاخیرانداز شعله به دلیل آزادسازی گاز نیتروژن در هنگام سوختن
  • کاربرد به عنوان افزودنی کاهش‌دهنده اشتعال‌پذیری در پلیمرها و بتن

معایب و محدودیت‌های ملامین

  • سمیت در مصرف انسانی یا حیوانی:
    • ایجاد سنگ کلیه (به‌ویژه در ترکیب با اسید سیانوریک)
    • آسیب به کبد و کلیه
    • احتمال سرطان‌زایی در مطالعات حیوانی
  • تحریک پوست، چشم و دستگاه تنفسی در تماس با گرد و غبار
  • خطر انفجار گرد و غبار در انبارها و خطوط تولید
  • حلالیت پایین در آب سرد (محدودیت در برخی کاربردها)

کاربردهای ملامین در صنایع

  • رزین ملامین–فرمالدهید: تولید MDF، لمینت‌های دکوراتیو، چسب‌های صنعتی، ظروف مقاوم به حرارت و لوازم آشپزخانه
  • فوم ملامین: استفاده در اسفنج‌های پاک‌کن (Magic Eraser)، عایق صوتی و حرارتی
  • افزودنی ضدحریق: در رنگ‌ها، پوشش‌ها، پلیمرها و بتن
  • کود نیتروژنی کندرهش: کاربرد محدود به دلیل قیمت بالا و تجزیه آهسته در خاک

ایمنی و نگهداری ملامین

  • خطرات اصلی: سمیت خوراکی (LD₅₀ در موش‌ها ~۳۱۶۱ mg/kg)، تحریک تنفسی، آسیب کلیوی در تماس طولانی
  • تجهیزات حفاظت فردی (PPE):
    • ماسک N95 یا FFP2
    • عینک ایمنی
    • دستکش مقاوم شیمیایی
    • لباس کار ضدنفوذ گرد و غبار
  • شرایط انبارداری:
    • محیط خنک، خشک و دارای تهویه
    • دور از اکسیدکننده‌ها
    • ظروف محکم، دربسته و دارای برچسب
    • جلوگیری از تولید و پراکندگی گرد و غبار
  • اقدامات اضطراری:
    • تماس با پوست ← شست‌وشو با آب و صابون
    • تماس چشمی ← شست‌وشو طولانی با آب تمیز
    • استنشاق ← انتقال سریع به هوای تازه
    • بلعیدن ← مراجعه فوری به پزشک (بدون تحریک استفراغ)
اطلاعات بیشتر