مشاهده فیلترها
نمایش 9 12 18 24
پرکلرواتیلن

پرکلرواتیلن

,

پرکلرواتیلن یا تتراکلرواتیلن یک حلال کلردار با کاربرد وسیع در صنایع خشکشویی، فلزکاری و تولید مواد شیمیایی است. این مایع شفاف و غیرقابل اشتعال به دلیل قدرت حل‌کنندگی بالا و پایداری شیمیایی، جایگاه مهمی در فرآیندهای صنعتی دارد. با این حال، استفاده از آن باید همراه با رعایت کامل نکات ایمنی و محیط‌زیستی باشد.

پرکلرواتیلن با نام شیمیایی تتراکلرواتیلن (Tetrachloroethylene) یک ترکیب آلی کلردار با فرمول شیمیایی C₂Cl₄ است. این ماده شامل دو اتم کربن متصل با پیوند دوگانه و چهار اتم کلر است که موجب پایداری شیمیایی بالا و مقاومت در برابر واکنش‌های اکسیداسیون می‌شود. ساختار مولکولی آن غیرقطبی است و همین ویژگی، حلالیت آن را برای بسیاری از ترکیبات آلی افزایش می‌دهد.

ویژگی‌های پرکلرواتیلن

  • حالت فیزیکی: مایع شفاف و بی‌رنگ

  • بو: بوی تند و مشخص شبیه کلروفرم

  • نقطه جوش: حدود 121°C

  • نقطه ذوب: -22°C

  • چگالی: حدود 1.622 g/cm³ در 20°C

  • فشار بخار: نسبتاً بالا در دمای محیط

  • حلالیت در آب: بسیار کم (تقریباً 150 mg/L)

  • قابلیت حل بالا در چربی‌ها و بسیاری از حلال‌های آلی

کاربردهای پرکلرواتیلن

  1. خشکشویی صنعتی – به عنوان حلال اصلی برای تمیز کردن منسوجات و البسه بدون آسیب به بافت.

  2. حلال صنعتی – در صنایع رنگ، رزین، چسب و روغن برای حل و پاک‌سازی.

  3. تولید مواد شیمیایی – پیش‌ماده‌ای در سنتز ترکیبات فلوروکربنی و سایر حلال‌ها.

  4. صنایع فلزکاری – برای زدودن روغن و گریس از قطعات فلزی قبل از آبکاری یا رنگ.

  5. صنایع خودروسازی – پاکسازی قطعات و تجهیزات موتور.

معایب پرکلرواتیلن

  • سمیت و اثرات زیست‌محیطی: قرارگیری طولانی‌مدت می‌تواند باعث آسیب به کبد و سیستم عصبی شود.

  • پتانسیل آلودگی آب‌های زیرزمینی در صورت نشتی.

  • نیاز به سیستم تهویه قوی برای استفاده ایمن.

مزایای پرکلرواتیلن

  • قدرت حلالیت بالا برای چربی‌ها، روغن‌ها و بسیاری از آلودگی‌ها.

  • غیرقابل اشتعال، کاهش خطر آتش‌سوزی در محیط کار.

  • پایداری شیمیایی و عمر طولانی در چرخه مصرف.

  • کارایی بالا در تمیزکاری صنعتی بدون آسیب به سطح یا الیاف.

ایمنی و نگهداری پرکلرواتیلن

  • نگهداری در ظروف دربسته و مقاوم در برابر خوردگی.

  • انبارداری در مکان خنک، خشک و با تهویه مناسب.

  • استفاده از تجهیزات حفاظت فردی شامل دستکش، عینک ایمنی و ماسک مناسب.

  • جلوگیری از تماس مستقیم با پوست و استنشاق بخارات.

  • دفع پسماند طبق مقررات زیست‌محیطی.

اطلاعات بیشتر
پروپیلن گلایکول متیل اتر

پروپیلن گلایکول متیل اتر

,

پروپیلن گلایکول متیل اتر که به اختصار PM یا PGME نیز شناخته می‌شود، یک حلال آلی مهم از خانواده اترهای گلیکولی است. این ماده به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی ویژه، در صنایع رنگ، پوشش‌ها، جوهر چاپ، پاک‌کننده‌ها و محصولات شیمیایی تخصصی کاربرد گسترده‌ای دارد.

ساختار شیمیایی پروپیلن گلایکول متیل اتر

پروپیلن گلایکول متیل اتر با فرمول شیمیایی C₄H₁₀O₂ و جرم مولکولی حدود 90.12 g/mol یک ترکیب آلی شفاف و بی‌رنگ است. ساختار آن شامل یک گروه متوکسی متصل به زنجیره پروپیلن گلیکول می‌باشد که خاصیت حلالیت و فراریت مناسبی به ماده می‌بخشد.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی پروپیلن گلایکول متیل اتر

  • ظاهر: مایع شفاف، بی‌رنگ با بوی ملایم اتر

  • جرم مولکولی: 90.12 g/mol

  • چگالی (در 20°C): حدود 0.92 g/cm³

  • نقطه جوش: 120 – 125 °C

  • نقطه اشتعال: 31 – 33 °C

  • انحلال‌پذیری: محلول در آب و قابل اختلاط با اغلب حلال‌های آلی

  • فشار بخار (در 20°C): حدود 10 hPa

  • پایداری: در شرایط عادی پایدار است، اما در مجاورت حرارت بالا و شعله مستقیم قابل اشتعال می‌باشد.

کاربردهای پروپیلن گلایکول متیل اتر

پروپیلن گلایکول متیل اتر به دلیل خواص منحصربه‌فرد خود، در صنایع مختلف به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد:

  1. صنعت رنگ و پوشش‌ها: به عنوان حلال با تبخیر کنترل‌شده در فرمولاسیون رنگ‌های صنعتی و پوشش‌های چوب.

  2. جوهر چاپ: بهبود دهنده کیفیت چاپ و افزایش یکنواختی جوهر.

  3. چسب‌ها: به عنوان عامل روان‌ساز و حلال در تولید چسب‌های پایه آبی و حلالی.

  4. پاک‌کننده‌های صنعتی: استفاده در شوینده‌های مخصوص فلزات، شیشه و تجهیزات صنعتی.

  5. محصولات الکترونیکی: به کارگیری در تمیزکننده‌های مدارها و قطعات حساس.

معایب پروپیلن گلایکول متیل اتر

  • قابلیت اشتعال بالا که نیازمند شرایط نگهداری ایمن است.

  • در صورت استنشاق طولانی یا تماس مداوم با پوست ممکن است باعث تحریک چشم و سیستم تنفسی شود.

  • نسبت به برخی حلال‌های مشابه مانند بوتیل گلیکول قدرت حلالیت پایین‌تری دارد.

مزایای پروپیلن گلایکول متیل اتر

  • حلالیت عالی در آب و حلال‌های آلی

  • فراریت متوسط که کنترل سرعت خشک شدن رنگ و پوشش‌ها را امکان‌پذیر می‌سازد

  • سازگاری بالا با سیستم‌های رنگی و چسبی

  • کاربردهای چندمنظوره در صنایع مختلف (از رنگ و چاپ تا شوینده‌ها و الکترونیک)

ایمنی و نگهداری پروپیلن گلایکول متیل اتر

  • شرایط نگهداری: در ظروف دربسته، در محیط خنک، خشک و دارای تهویه مناسب نگهداری شود.

  • دور از منابع حرارتی و شعله مستقیم نگهداری گردد.

  • هنگام کار با پروپیلن گلایکول متیل اتر استفاده از دستکش مقاوم، عینک ایمنی و ماسک تنفسی توصیه می‌شود.

  • در صورت تماس با پوست یا چشم باید فوراً با آب فراوان شستشو داده شود.

پروپیلن گلایکول متیل اتر (PGME) یک حلال کارآمد و چندمنظوره است که به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی ممتاز، جایگاه ویژه‌ای در صنایع رنگ، چاپ، چسب و پاک‌کننده‌ها دارد. با وجود برخی معایب همچون قابلیت اشتعال، مزایای آن موجب شده است که این ماده به عنوان یکی از پرکاربردترین حلال‌های اترهای گلیکولی در سطح جهانی شناخته شود.

اطلاعات بیشتر

پلی اتر کتون ها

,

پلی‌اترکتون‌ها (PEK) دسته‌ای از ترموپلاستیک‌های مهندسی با عملکرد بالا هستند که به دلیل پایداری حرارتی استثنایی، استحکام مکانیکی بالا و مقاومت شیمیایی عالی شناخته می‌شوند. این پلیمرها به خانواده‌ی گسترده پلی‌آریل‌اترکتون‌ها (PAEKs) تعلق دارند که شامل پلی‌اتر‌اترکتون (PEEK) و پلی‌اترکتون‌کتون (PEKK) نیز می‌شود.

ساختار

پلی‌اترکتون‌ها (PEK) دارای ساختار نیمه‌بلورین و بسیار مستحکم هستند که شامل حلقه‌های آروماتیک متصل به گروه‌های اتر (-O-) و کتون (C=O) است. زنجیره‌ی پشتیبان PEK از واحدهای بنزوفنون و دی‌فنیل‌اتر تشکیل شده است که ویژگی‌های مکانیکی و حرارتی فوق‌العاده‌ای را به آن می‌بخشد. حضور گروه‌های کتون سختی و مقاومت حرارتی را افزایش داده، در حالی که گروه‌های اتر انعطاف‌پذیری و فرآیندپذیری را بهبود می‌بخشند. این ترکیب ساختاری منحصر‌به‌فرد باعث می‌شود که PEK استحکام بالا، مقاومت شیمیایی عالی و پایداری فوق‌العاده‌ای در شرایط سخت داشته باشد. ساختار نیمه‌بلورین آن نیز یکپارچگی مکانیکی را در دماهای بالا حفظ می‌کند و آن را برای کاربردهای پرتقاضا در صنایع هوافضا، خودروسازی و صنعتی مناسب می‌سازد.

ویژگی‌ها

پلی‌اترکتون‌ها (PEK) به دلیل پایداری حرارتی فوق‌العاده، استحکام مکانیکی بالا و مقاومت شیمیایی عالی، یکی از پیشرفته‌ترین ترموپلاستیک‌های مهندسی محسوب می‌شوند. این ماده دارای دمای ذوب حدود ۳۶۰ درجه سانتی‌گراد بوده و می‌تواند در دماهای بالای ۲۵۰ درجه سانتی‌گراد به‌طور مداوم کار کند بدون اینکه دچار تخریب شود. مقاومت شیمیایی PEK در برابر طیف وسیعی از مواد شیمیایی مانند اسیدها، بازها و حلال‌های آلی بسیار بالاست که آن را برای محیط‌های سخت بسیار بادوام می‌کند. این پلیمر دارای استحکام کششی، سختی و مقاومت به سایش بسیار بالایی است و برای کاربردهایی که نیاز به عملکرد طولانی‌مدت دارند، ایده‌آل محسوب می‌شود.

علاوه بر این، PEK خواص عایق الکتریکی بسیار خوبی دارد، جذب رطوبت آن پایین است و پایداری ابعادی بالایی را ارائه می‌دهد که باعث بهبود عملکرد آن در صنایع هوافضا، خودروسازی، الکترونیک و پزشکی می‌شود. ساختار نیمه‌بلورین PEK مقاومت آن را در برابر خزش و خستگی افزایش می‌دهد، که این امر باعث می‌شود برای محیط‌های با استرس و دمای بالا گزینه‌ای ایده‌آل باشد.

کاربردهای پلی‌اترکتون‌ها (PEK)

• قطعات هوافضا: اجزای سازه‌ای، براکت‌ها و عایق‌های مقاوم در برابر دمای بالا
• قطعات خودروسازی: چرخ‌دنده‌ها، یاتاقان‌ها و درزگیرها که نیاز به دوام و مقاومت سایشی دارند
• قطعات الکتریکی و الکترونیکی: کانکتورها، عایق‌ها و بردهای مدار چاپی به دلیل عایق‌بندی الکتریکی عالی و پایداری شیمیایی
• ایمپلنت‌های پزشکی و ابزارهای جراحی: به دلیل زیست‌سازگاری، مقاومت در برابر استریل‌سازی و استحکام مکانیکی
• کاربردهای صنعتی: قطعات پمپ، شیرآلات و تجهیزات فرآوری مواد شیمیایی که نیاز به مقاومت بالا در برابر حرارت و خوردگی دارند

مزایای پلی‌اترکتون‌ها (PEK)

• پایداری حرارتی بالا، قابل استفاده در دماهای بالاتر از ۲۵۰ درجه سانتی‌گراد
• استحکام مکانیکی بالا، سختی زیاد و مقاومت عالی در برابر سایش
• مقاومت شیمیایی برتر در برابر اسیدها، بازها و حلال‌های آلی
• جذب رطوبت پایین و پایداری ابعادی فوق‌العاده
• خواص عایق الکتریکی عالی، که آن را برای کاربردهای الکترونیکی ایده‌آل می‌کند
• مقاومت بالا در برابر خزش و خستگی، که عملکرد طولانی‌مدت را تضمین می‌کند

معایب پلی‌اترکتون‌ها (PEK)

• هزینه تولید و پردازش بالا در مقایسه با پلاستیک‌های مهندسی استاندارد
• دسترسی محدود به دلیل فرآیندهای تولید پیچیده
• فرآوری دشوار به دلیل نقطه ذوب بالا و نیاز به شرایط خاص قالب‌گیری
• در برخی شرایط، شکنندگی آن نیاز به تقویت برای بهبود مقاومت به ضربه دارد

اطلاعات بیشتر
پلی اتیلن گلیکول 4000

پلی اتیلن گلیکول 4000

,

پلی اتیلن گلیکول 4000 یکی از گریدهای مهم خانواده پلی اتیلن گلیکول‌ها است که به دلیل داشتن وزن مولکولی بالاتر، بیشتر به صورت جامد سفید رنگ و پودری شکل دیده می‌شود. این ماده به عنوان یک ترکیب غیرسمی، بی‌بو و محلول در آب، کاربردهای گسترده‌ای در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و شیمیایی دارد. ویژگی‌های فنی و تطبیق‌پذیری بالا باعث شده است که پلی اتیلن گلیکول 4000 جایگاه ویژه‌ای در بازار جهانی مواد اولیه شیمیایی داشته باشد.

ساختار شیمیایی پلی اتیلن گلیکول 4000

پلی اتیلن گلیکول 4000 یک پلیمر خطی متشکل از واحدهای تکراری اتیلن اکسید (CH₂CH₂O) است که در دو انتهای زنجیره دارای گروه‌های هیدروکسیل (-OH) می‌باشد. فرمول کلی آن به صورت:

H(OCH₂CH₂)_nOH

که در آن n به تعداد واحدهای تکراری اشاره دارد و وزن مولکولی متوسط در حدود 4000 گرم بر مول است.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی پلی اتیلن گلیکول 4000

  • ظاهر: پودر سفید یا پرک جامد

  • وزن مولکولی متوسط: حدود 4000 g/mol

  • نقطه ذوب: حدود 53 – 58°C

  • حلالیت: محلول در آب و بسیاری از حلال‌های آلی

  • چگالی (در 20°C): حدود 1.15 g/cm³

  • فشار بخار: بسیار ناچیز

  • پایداری شیمیایی: پایدار در شرایط معمولی، غیرسمی و بی‌اثر

کاربردهای پلی اتیلن گلیکول 4000

  1. صنایع دارویی

    • به عنوان ملین (Laxative) در داروهای خوراکی

    • عامل پوشش‌دهنده و پایدارکننده در قرص‌ها و کپسول‌ها

    • استفاده در فرمولاسیون کرم‌ها و پمادهای دارویی

  2. صنایع آرایشی و بهداشتی

    • ماده پایه در کرم‌ها و لوسیون‌ها

    • افزایش‌دهنده رطوبت و نرم‌کننده پوست

    • پایدارکننده و حل‌کننده ترکیبات فعال

  3. صنایع غذایی

    • به عنوان عامل رطوبت‌گیر و پایدارکننده

    • در بسته‌بندی‌های خوراکی به عنوان پوشش محافظ

  4. کاربردهای صنعتی

    • روان‌کننده در فرایندهای صنعتی

    • عامل نرم‌کننده در تولید پلاستیک و لاستیک

    • کمک‌کننده در پوشش‌های سطحی و چاپ

معایب پلی اتیلن گلیکول 4000

  • در دوزهای بالا می‌تواند اثرات گوارشی نامطلوب ایجاد کند.

  • حساسیت پوستی در افراد مستعد ممکن است رخ دهد.

  • برای کاربردهای دارویی نیاز به رعایت دقیق استانداردهای کیفی دارد.

مزایای پلی اتیلن گلیکول 4000

  • غیرسمی و ایمن برای استفاده در صنایع مختلف

  • محلول‌پذیری بالا در آب و حلال‌های آلی

  • پایداری شیمیایی عالی و غیرواکنش‌پذیری در شرایط معمولی

  • تنوع در کاربردها از صنایع دارویی تا صنعتی

  • دسترسی آسان و قیمت اقتصادی در بازار جهانی

ایمنی و نگهداری پلی اتیلن گلیکول 4000

  • طبقه‌بندی خطر: غیرخطرناک (Non-Hazardous)

  • تجهیزات ایمنی فردی: استفاده از دستکش، ماسک و عینک ایمنی توصیه می‌شود.

  • شرایط نگهداری:

    • در محیط خشک و خنک

    • دور از نور مستقیم خورشید

    • در کیسه‌ها یا ظروف دربسته مقاوم به رطوبت

  • اقدامات اضطراری: در صورت تماس با چشم یا پوست با آب فراوان شسته شود.

اطلاعات بیشتر
پلی سوربات 80

پلی سوربات 80 (توئین 80)

,

پلی سوربات 80 که با نام تجاری توئین 80 نیز شناخته می‌شود، یک سورفکتانت غیر یونی و امولسیون‌کننده قوی است که از واکنش سوربیتان با اسید اولئیک و اتیلن اکسید به‌دست می‌آید. این ماده به‌دلیل سازگاری بالا با آب و روغن، نقش کلیدی در فرمولاسیون بسیاری از محصولات غذایی، دارویی و آرایشی دارد. شفافیت بالا، پایداری در شرایط مختلف و ایمنی نسبی باعث شده پلی سوربات 80 به یکی از پرمصرف‌ترین مواد افزودنی صنعتی در جهان تبدیل شود.

ساختار شیمیایی پلی سوربات 80 (توئین 80)

ساختار پلی سوربات 80 (توئین 80) شامل یک هسته سوربیتان است که به‌وسیله زنجیره‌های پلی‌اکسی‌اتیلن با اسید چرب اولئیک اسید پیوند یافته است. این ساختار آمفی‌فیلیک، امکان کاهش کشش سطحی بین فازهای آب و روغن را فراهم کرده و تشکیل امولسیون‌های پایدار را ممکن می‌سازد.

  • فرمول شیمیایی: C₆₄H₁₂₄O₂₆

  • شماره CAS: 9005-65-6

ویژگی‌های پلی سوربات 80 (توئین 80)

  • حالت فیزیکی: مایع غلیظ، زرد کم‌رنگ تا کهربایی

  • چگالی در 20°C: حدود 1.06 g/cm³

  • نقطه انجماد: تقریبی 0°C تا -5°C

  • حلالیت در آب: محلول کامل در آب، اتانول و برخی حلال‌های آلی

  • پایداری شیمیایی: پایدار در pH 4–8 و دمای محیط

  • HLB (Hydrophilic-Lipophilic Balance): حدود 15

کاربردهای پلی سوربات 80 (توئین 80)

پلی سوربات 80 (توئین 80) در صنایع مختلف به‌دلیل خواص امولسیون‌کنندگی و حل‌کنندگی گسترده استفاده می‌شود:

  1. صنایع غذایی: بهبود بافت و پایداری در بستنی، سس‌ها، کیک‌ها و محصولات لبنی.

  2. صنایع دارویی: کمک به حل داروهای محلول در روغن، تهیه محلول‌های تزریقی و واکسن‌ها.

  3. صنایع آرایشی و بهداشتی: ایجاد امولسیون پایدار در کرم‌ها، لوسیون‌ها و شامپوها.

  4. کاربردهای صنعتی: فرمولاسیون روان‌کننده‌ها، پوشش‌ها و مواد تمیزکننده.

معایب پلی سوربات 80 (توئین 80)

  • احتمال ایجاد حساسیت یا واکنش آلرژیک در برخی افراد.

  • کاهش پایداری در pH بسیار اسیدی یا قلیایی.

  • حساسیت به اکسیداسیون در دماهای بالا و طولانی‌مدت.

  • محدودیت استفاده در برخی محصولات ارگانیک یا فاقد افزودنی مصنوعی.

مزایای پلی سوربات 80 (توئین 80)

  • سازگاری بالا با طیف وسیعی از ترکیبات آب‌دوست و چربی‌دوست.

  • ایمنی نسبی در مصرف خوراکی و دارویی با دوز مجاز.

  • قابلیت حل‌کنندگی بالا برای ترکیبات محلول در چربی.

  • پایداری حرارتی و شیمیایی مناسب در شرایط معمول فرآوری.

  • بهبود کیفیت محصول از نظر بافت، طعم و ظاهر.

ایمنی و نگهداری پلی سوربات 80 (توئین 80)

  • نگهداری: در ظروف دربسته، دور از نور مستقیم خورشید و در دمای 15–25°C.

  • ایمنی: استفاده در دوزهای مجاز تعیین‌شده توسط استانداردهای بین‌المللی (مانند FDA و EFSA) بی‌خطر است.

  • اقدامات محافظتی: هنگام کار صنعتی با پلی سوربات 80 استفاده از دستکش و عینک ایمنی توصیه می‌شود.

  • سازگاری: از تماس با مواد اکسیدکننده قوی خودداری شود.

اطلاعات بیشتر
دی متیلن آمین 60%

دی متیل اتانول آمین 60%

,
-N,Nدی‌متیل‌اتانول‌آمین (با نام‌های متداول DMAE یا DMEA) یک ترکیب آمین نوع سوم – الکل نوع اول است که اغلب به‌صورت محلول ۶۰٪ در آب در بازار عرضه می‌شود. این ماده به‌طور صنعتی از واکنش دی‌متیل‌آمین با اکسید اتیلن تولید می‌شود. در صنایع مختلف به‌عنوان عامل واکنش‌دهنده، امولسیون‌کننده، کاتالیزور و افزودنی شیمیایی کاربرد گسترده‌ای دارد.

ساختار شیمیایی دی متیل اتانول آمین 60%

  • فرمول مولکولی: C₄H₁₁NO
  • جرم مولکولی: 14 g/mol
  • ساختار نیمه‌اسکلت: (CH₃)₂N-CH₂-CH₂-OH
  • نام IUPAC: 2-(Dimethylamino)ethanol
  • شماره CAS: 108-01-0

ویژگی‌های N,N-دی‌متیل‌اتانول‌آمین (DMAE 60%)

  • ظاهر: مایع بی‌رنگ تا زرد کم‌رنگ، بوی ماهیتی شبیه آمونیاک یا ماهی
  • نقطه جوش: 134 – 136 °C (برای گرید ۹۹٪ خالص)
  • حلالیت در آب: کاملاً محلول (هر نسبت)؛ معمولاً به‌صورت محلول 60٪ آبی عرضه می‌شود
  • pH (محلول 10٪): حدود 3
  • نقطه اشتعال (Flash Point, C.C.): ≈ 39°C ←مایع قابل اشتعال
  • ضریب شکست (20°C): nD ≈ 1.438–1.439

مزایای دی متیل اتانول آمین 60%

  • عملکرد دوگانه (آمین + الکل) ← واکنش‌پذیری بالا در شیمی آلی و صنایع رزین
  • قابلیت جذب CO₂ در فرآیندهای شیرین‌سازی گاز
  • بازی نسبتاً قوی برای تنظیم pH در فرمولاسیون‌های صنعتی
  • محلول در آب و مناسب برای کاربردهای محلولی در مقیاس صنعتی
  • استفاده به‌عنوان واسط سنتزی (intermediate) برای ساخت داروها و پلیمرها

معایب دی متیل اتانول آمین 60%

  • خورنده قوی پوست، چشم و دستگاه تنفسی
  • مایع قابل اشتعال (نقطه اشتعال پایین ≈ 39°C)
  • در تماس با نیتریت‌ها ← احتمال تشکیل نیتروزآمین‌های سرطان‌زا
  • بوی بسیار نافذ و آزاردهنده در غلظت بالا
  • نیاز به شرایط نگهداری ویژه به‌دلیل فراریت و اشتعال‌پذیری

کاربردهای دی متیل اتانول آمین 60%

  • صنعت شوینده و آرایشی: عامل بافر و امولسیون‌کننده
  • رنگ و رزین: کاتالیزور، کمک‌واکنش‌گر و تنظیم‌کننده pH
  • پالایش گاز: جذب گازهای اسیدی (CO₂، H₂S)
  • مواد شیمیایی واسطه‌ای: تولید داروها، پلیمرها و سورفکتانت‌ها
  • الکترونیک و صنایع خاص: کمک در سنتز مواد شیمیایی دقیق

ایمنی و نگهداری دی متیل اتانول آمین 60%

  • طبقه‌بندی GHS:
    • کلمه هشدار: DANGER
    • خطرات اصلی:
      • H226: مایع و بخار قابل اشتعال
      • H302: مضر در صورت بلع
      • H312: مضر در تماس پوستی
      • H314: باعث سوختگی شدید پوست و آسیب جدی به چشم
      • H332: مضر در صورت استنشاق
    • دسته‌بندی‌ها: Skin Corr. 1B, Eye Dam. 1, Acute Tox. 3 (استنشاقی)
  • تجهیزات حفاظت فردی (PPE):
    • دستکش نیتریل یا بوتیل
    • عینک ایمنی مقاوم در برابر پاشش
    • ماسک فیلتر‌دار یا سیستم تهویه در محیط بسته
  • شرایط نگهداری:
    • در ظروف محکم و درب‌دار
    • دمای زیر 30°C، دور از منابع حرارت و جرقه
    • محیط خشک و تهویه‌شده
    • دور از اسیدها، اکسیدکننده‌ها و ترکیبات نیتریتی (به‌دلیل تشکیل نیتروزآمین‌ها)
اطلاعات بیشتر
دی‌متیل ترفتالات (DMT)
دی‌متیل ترفتالات (DMT)

دی متیل ترفتالات

,

دی‌متیل ترفتالات (DMT) یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی C8H10O4 است. این ترکیب یک استر از اسید ترفتالیک و متانول بوده و عمدتاً به‌عنوان یک واسطه کلیدی در تولید الیاف پلی‌استر و پلاستیک‌ها استفاده می‌شود. DMT نقش مهمی در تولید پلی‌اتیلن ترفتالات (PET) دارد که به‌طور گسترده در ساخت بطری‌های پلاستیکی، فیلم‌ها و الیاف به‌کار می‌رود.

ساختار دی‌متیل ترفتالات


ساختار دی‌متیل ترفتالات (DMT) شامل یک حلقه بنزن (C6H5) با دو گروه استری (-COOCH3) متصل به موقعیت‌های پارا در حلقه است. هر گروه استر از واکنش اسید ترفتالیک و متانول تشکیل می‌شود که در آن گروه کربوکسیل (-COOH) اسید ترفتالیک با یک مولکول متانول استری‌شده و پیوند استری (-COOCH3) را ایجاد می‌کند. این ترکیب دارای فرمول مولکولی C8H10O4 است. ساختار آن شامل یک حلقه بنزنی مرکزی با دو گروه متوکسی‌کربونیل (-COOCH3) در دو طرف متقابل است که آن را به یک ترکیب متقارن تبدیل می‌کند. گروه‌های استری باعث قابلیت پلیمریزاسیون این ترکیب شده و آن را به یک واسطه مهم در تولید پلی‌اتیلن ترفتالات (PET) تبدیل می‌کنند.

ویژگی‌های دی‌متیل ترفتالات

دی‌متیل ترفتالات (DMT) یک جامد کریستالی سفید با بویی ضعیف و معطر است. نقطه ذوب آن در محدوده 140-143 درجه سانتی‌گراد و نقطه جوش آن تقریباً 284 درجه سانتی‌گراد است که نشان‌دهنده پایداری نسبی آن در دماهای بالا است. DMT در آب به‌طور جزئی محلول بوده اما به‌راحتی در حلال‌های آلی مانند اتانول، استون و کلروفرم حل می‌شود. چگالی آن در دمای 25 درجه سانتی‌گراد حدود 1.305 گرم بر سانتی‌متر مکعب است. به‌عنوان یک استر، از واکنش‌پذیری بالایی برخوردار است، به‌ویژه در واکنش‌های استریفیکاسیون که آن را به یک واسطه ضروری در تولید پلی‌استر تبدیل می‌کند. DMT در شرایط عادی پایدار است اما در معرض دماهای بسیار بالا یا در حضور اسیدها و بازهای قوی ممکن است تجزیه شود. این ترکیب همچنین قابل اشتعال بوده و در فرآیندهای صنعتی باید با احتیاط جابجا شود. فشار بخار پایینی دارد، به این معنی که در دمای اتاق به‌آسانی تبخیر نمی‌شود.

کاربردهای دی‌متیل ترفتالات (DMT)

• تولید پلی‌استر: پیش‌ماده اصلی در تولید پلی‌اتیلن ترفتالات (PET) که در بطری‌های پلاستیکی، فیلم‌ها و الیاف استفاده می‌شود.
• صنعت نساجی: در تولید الیاف پلی‌استر برای پوشاک، مبلمان و سایر کاربردهای پارچه‌ای به‌کار می‌رود.
• بسته‌بندی پلاستیکی: در ساخت ظروف پلاستیکی و مواد بسته‌بندی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• رزین‌ها و پوشش‌ها: در تولید رزین‌های پلی‌استری برای پوشش‌ها، چسب‌ها و کامپوزیت‌ها استفاده می‌شود.
• مواد شیمیایی دارویی و کشاورزی: در برخی کاربردهای خاص شیمیایی مانند تولید مواد دارویی و محصولات کشاورزی استفاده می‌شود.

مزایای دی‌متیل ترفتالات (DMT)

• ترکیب شیمیایی چندمنظوره: به‌عنوان یک واسطه کلیدی در تولید PET و سایر پلی‌استرها، در صنایع مختلف بسیار ارزشمند است.
• پایداری و دوام: محصولات پلی‌استری ساخته‌شده از DMT دارای دوام بالا، مقاومت در برابر سایش و ویژگی‌های مکانیکی مطلوب هستند.
• فرآیندپذیری آسان: واکنش استریفیکاسیون با متانول کاملاً شناخته‌شده بوده و امکان تولید مؤثر DMT در مقیاس وسیع را فراهم می‌کند.
• قابلیت بازیافت: PET تولیدشده از DMT به‌طور گسترده بازیافت شده و در محصولات جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد که به پایداری محیط‌زیست کمک می‌کند.

معایب دی‌متیل ترفتالات (DMT)

• تأثیرات زیست‌محیطی: تولید DMT می‌تواند منجر به انتشار ترکیبات آلی فرار (VOCs) و سایر آلاینده‌ها شود که نیازمند کنترل مناسب انتشار گازها است.
• قابلیت اشتعال: DMT قابل اشتعال بوده و در صورت عدم رعایت نکات ایمنی در تولید و حمل‌ونقل، خطر آتش‌سوزی دارد.
• هزینه: هزینه تولید DMT نسبت به برخی مواد اولیه دیگر ممکن است بالا باشد، به‌ویژه زمانی که تقاضا برای PET در نوسان باشد.
• مقاومت شیمیایی محدود: اگرچه PET معمولاً بادوام است، اما محصولات ساخته‌شده از DMT ممکن است در برابر برخی مواد شیمیایی قوی و تخریب ناشی از اشعه ماورای بنفش (UV) حساس‌تر باشند.

اطلاعات بیشتر
سویا فتی اسید دی اتانول آمید

سویا فتی اسید دی اتانول آمید

,

سویا فتی اسید دی‌اتانول آمید (یا DEA مشتق‌شده از اسید چرب سویا) یک ترکیب آمیدی غیر‌یونی است که از واکنش اسیدهای چرب سویا با دی‌اتانول‌آمین (DEA) حاصل می‌شود. این ترکیب دارای ساختار کلی زیر است:

فرمول عمومی:
R-CO-N(CH₂CH₂OH)₂
که در آن R نمایانگر زنجیره آلکیلی اسید چرب (بیشتر C16–C18 اشباع یا غیراشباع) حاصل از روغن سویا است.

ویژگی‌های سویا فتی اسید دی اتانول آمید

ویژگی مقدار معمول یا بازه
شکل ظاهری مایع چسبناک زرد روشن یا کهربایی
بوی ظریف بوی خفیف و چرب گیاهی
چگالی 0.95 – 1.02 g/cm³
نقطه جوش بالاتر از 200°C (تجزیه پیش از جوش)
ویسکوزیته (25°C) بسیار بالا (1500–3000 cP)
pH محلول 10% حدود 9.0 – 10.5
انحلال‌پذیری قابل حل در آب و الکل – غیر‌قطبی جزئی
سازگاری با سورفکتانت‌های آنیونی، کاتیونی و غیر‌یونی

 کاربردهای سویا فتی اسید دی اتانول آمید

سویا فتی اسید DEA یک سورفکتانت و ضخیم‌کننده ملایم و چندمنظوره است که در صنایع زیر به‌طور گسترده استفاده می‌شود:

 صنایع شوینده و بهداشتی:

  • افزایش کف و ویسکوزیته در شامپو، مایع ظرفشویی، شوینده بدن

  • نرم‌کننده پوست در فرمولاسیون‌های ملایم

  • کوسولونت در ترکیبات پاک‌کننده غیر یونی

صنایع آرایشی و مراقبت فردی:

  • به عنوان عامل کف‌زا ملایم در شامپوهای کودکان

  • تثبیت‌کننده و امولسیفایر در کرم‌ها و لوسیون‌ها

صنایع صنعتی:

  • در ساخت روان‌کننده‌ها، عوامل ضد‌الکتریسیته ساکن

  • پایدارکننده امولسیون در چربی‌گیرهای صنعتی

 مزایای سویا فتی اسید دی اتانول آمید

  • منبع گیاهی (پایه سویا) و تجدیدپذیر

  • زیست‌تجزیه‌پذیر و کم‌خطر برای محیط‌زیست

  • ضخیم‌کننده مؤثر با pH خنثی

  • کف‌زایی بالا با تحریک پایین پوست

  • قابلیت سازگاری بالا با انواع سورفکتانت‌ها

 معایب سویا فتی اسید دی اتانول آمید

  • در برخی فرمول‌ها ممکن است باعث ایجاد نیتروزامین شود (در صورت وجود نیتریت‌ها)

  • حساسیت به دما در حین فرمولاسیون

  • امکان تغییر رنگ محصول نهایی در pH نامناسب یا اکسیداسیون

ایمنی و نگهداری سویا فتی اسید دی اتانول آمید

نکته ایمنی شرح
در تماس با پوست تحریک‌زا نیست، ولی تماس طولانی باید با دستکش باشد
استنشاق بخارات در حالت مایع پایدار و غیر‌سمی – بخار ندارد
تماس با چشم در غلظت بالا ممکن است سوزش ایجاد کند – شست‌وشو شود
نقطه اشتعال > 200°C
ذخیره‌سازی در ظروف HDPE یا پلاستیکی مقاوم، در محیط خشک و خنک
پایداری شیمیایی پایدار در pH 6–10، حساس به اکسیدکننده‌ها
زیست‌سازگاری بله، تجزیه‌پذیر در محیط‌های آبی
اطلاعات بیشتر
کربنات پتاسیم

کربنات پتاسیم

,
کربنات پتاسیم (Potassium Carbonate) یک ترکیب معدنی مهم با فرمول شیمیایی K₂CO₃  است. این ماده به شکل پودر یا کریستال سفید، بدون بو و بسیار جاذب رطوبت وجود دارد و به دلیل حلالیت زیاد در آب، خاصیت قلیایی قوی و پایداری شیمیایی بالا، در صنایع مختلف از شیشه‌سازی تا داروسازی کاربرد گسترده‌ای دارد.

ساختار شیمیایی کربنات پتاسیم

پتاسیم کربنات یک نمک قلیایی یونی است که از دو یون پتاسیم (K⁺) و یک یون کربنات (CO₃²⁻) تشکیل شده است. این ترکیب در حالت جامد، ساختار بلوری بی‌آب و مونوکلینیک دارد. در محلول‌های آبی، یون‌های آزاد پتاسیم و کربنات موجب می‌شوند که ماده دارای pH  قلیایی بالا باشد و به عنوان یک باز قوی عمل کند.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی کربنات پتاسیم

  • فرمول شیمیایی: K₂CO₃
  • جرم مولی: 205 g/mol
  • چگالی: 43 g/cm³ (در 20°C)
  • نقطه ذوب: حدود 891°C
  • نقطه جوش (تجزیه): بالاتر از 1200°C
  • حلالیت در آب: بسیار زیاد (1120 g/L در 20°C)
  • ظاهر فیزیکی: پودر یا دانه‌های سفید، بدون بو
  • pH محلول 10%: حدود 6
  • پایداری: پایدار در شرایط عادی اما جاذب رطوبت
  • غیر قابل اشتعال و ایمن از نظر انفجار در شرایط عادی

روش تولید کربنات پتاسیم

کربنات پتاسیم در گذشته به روش‌های سنتی از خاکستر چوب تهیه می‌شد. امروزه تولید صنعتی آن به روش‌های زیر انجام می‌شود:
  • تولید از واکنش دی‌اکسید کربن و هیدروکسید پتاسیم:
    • CO₂ به محلول KOH  تزریق می‌شود.
    • واکنش حاصل: 2 KOH + CO₂ → K₂CO₃ + H₂O
    • پس از تبخیر آب، کریستال‌های کربنات پتاسیم به دست می‌آیند.
  • تولید از فرآیند الکترولیز کلرید پتاسیم (KCl):
    • ابتدا از محلول KCl، هیدروکسید پتاسیم (KOH) تولید می‌شود.
    • سپس KOH با دی‌اکسید کربن واکنش داده و به K₂CO₃ تبدیل می‌شود.
    • این روش پرکاربردترین روش صنعتی مدرن است.
  • روش سنتی (قدیمی):
    • استخراج از خاکستر چوب و گیاهان غنی از پتاسیم
    • شست‌وشوی خاکستر با آب و سپس تبخیر محلول قلیایی
    • امروزه به دلیل بازده پایین، این روش کمتر استفاده می‌شود.
این فرآیندها موجب می‌شوند محصول نهایی با خلوص بالا، دانه‌بندی یکنواخت و کیفیت صنعتی یا خوراکی تولید گردد.

کاربردهای کربنات پتاسیم

  • صنعت شیشه‌سازی: کاهش نقطه ذوب، بهبود شفافیت و افزایش مقاومت شیشه
  • صنعت شوینده‌ها و صابون: به‌عنوان قلیا در تولید صابون‌های مایع و برخی پاک‌کننده‌های صنعتی
  • کربنات پتاسیم خوراکی​ این ماده در صنایع غذایی به عنوان افزودنی مجاز (کد E501) برای تنظیم pH، پایدارکننده و جلوگیری از اسیدی شدن. در تولید پودر کاکائو قلیایی، نودل فوری و نوشابه‌های گازدار کاربرد دارد.
  • تولید کودهای شیمیایی: منبع پتاسیم محلول در آب برای محصولات کشاورزی و هیدروپونیک
  • صنعت سرامیک و لعاب: کاهش دمای پخت و بهبود کیفیت سطحی لعاب‌ها
  • صنعت متالورژی: به‌عنوان روان‌ساز و کمک ذوب در ذوب فلزات و تصفیه سرب
  • آتش‌نشانی: استفاده در خاموش‌کننده‌های شیمیایی خشک و ترکیبات ضد آتش
  • داروسازی: به‌عنوان بافر و تنظیم‌کننده pH در برخی داروها و فرمولاسیون‌های دارویی
  • صنعت نساجی: برای پرداخت و تثبیت رنگ در الیاف طبیعی و مصنوعی

معایب کربنات پتاسیم

  • خاصیت خورندگی بالا: تماس مستقیم با پوست و چشم می‌تواند ایجاد سوزش و التهاب کند.
  • جاذب رطوبت بودن: نیاز به بسته‌بندی مقاوم در برابر رطوبت دارد.
  • اثر قلیایی شدید: می‌تواند موجب خوردگی فلزات و آسیب به برخی تجهیزات حساس شود.
  • خطر استنشاق گرد و غبار: باعث تحریک دستگاه تنفسی می‌گردد و باید از ماسک استفاده شود.

مزایای کربنات پتاسیم

  • حلالیت بسیار بالا: قابلیت استفاده در محلول‌های غلیظ صنعتی
  • منبع غنی پتاسیم: اهمیت زیاد در کربنات پتاسیم در کشاورزی​ و غذایی
  • پایداری شیمیایی مناسب: قابلیت نگهداری طولانی‌مدت در شرایط صحیح
  • کربنات پتاسیم کاربرد​  در صنایع گوناگون: از شیشه و متالورژی تا صنایع غذایی و داروسازی
  • گزینه‌ای ایمن‌تر نسبت به قلیاهای قوی‌تر: مثل هیدروکسید پتاسیم، در برخی فرایندها

ایمنی و نگهداری کربنات پتاسیم

  • شرایط نگهداری: در محیط خشک، خنک و دارای تهویه مناسب به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود.
  • تجهیزات ایمنی: هنگام کار باید از دستکش مقاوم، عینک ایمنی و ماسک تنفسی استفاده شود.
  • حمل و نقل: در بسته‌بندی‌های ضد رطوبت و مقاوم، طبق مقررات حمل مواد شیمیایی انجام گیرد.
  • اقدامات اضطراری:
    • تماس با چشم یا پوست: شست‌وشوی فوری با آب فراوان و مراجعه به پزشک
    • استنشاق گرد و غبار: انتقال فرد به هوای تازه و کمک پزشکی در صورت نیاز
    • بلع اتفاقی: عدم تحریک برای استفراغ و مراجعه سریع به مراکز درمانی

فرایند تولید کربنات پتاسیم

کربنات پتاسیم (Potassium Carbonate) در گذشته از طریق روش‌های سنتی و استخراج از خاکستر چوب به‌دست می‌آمد، اما امروزه به دلیل نیاز صنایع به خلوص بالا و تولید انبوه، از روش‌های مدرن صنعتی استفاده می‌شود. این فرآیندها باعث می‌شوند کربنات پتاسیم صنعتی و خوراکی با کیفیت کنترل‌شده و مناسب برای مصارف مختلف در اختیار صنایع قرار گیرد.

1- تولید از واکنش دی‌اکسید کربن و هیدروکسید پتاسیم (روش اصلی مدرن)

  • ابتدا محلول هیدروکسید پتاسیم (KOH) تهیه می‌شود.

  • سپس گاز CO₂ به محلول KOH تزریق می‌گردد.

  • واکنش اصلی:

    2KOH+CO2→K2CO3+H2O2 KOH + CO₂ → K₂CO₃ + H₂O

  • در نهایت، با تبخیر آب و کریستالیزاسیون، محصول خالص به‌صورت پودر یا گرانول سفیدرنگ به‌دست می‌آید.

این روش امروزه متداول‌ترین شیوه تولید کربنات پتاسیم با خلوص بالا در مقیاس صنعتی است.

2- فرآیند الکترولیز کلرید پتاسیم (KCl)

  • ابتدا با الکترولیز محلول کلرید پتاسیم، هیدروکسید پتاسیم تولید می‌شود.

  • سپس همانند روش قبلی، KOH با دی‌اکسید کربن واکنش داده و به K₂CO₃ تبدیل می‌شود.

  • این روش بیشتر در صنایع بزرگ پتروشیمی کاربرد دارد و به دلیل راندمان بالا، بخش مهمی از تولید جهانی کربنات پتاسیم را تأمین می‌کند.

اهمیت انتخاب روش تولید

روش صنعتی به‌کاررفته تأثیر مستقیمی بر خلوص کربنات پتاسیم، گرید نهایی (خوراکی یا صنعتی) و قیمت آن دارد. خلوص بالا و دانه‌بندی یکنواخت از عواملی هستند که برای صنایعی مانند غذایی، داروسازی و شیشه‌سازی اهمیت ویژه دارند.

خرید کربنات پتاسیم

کربنات پتاسیم (K₂CO₃) یکی از مهم‌ترین ترکیبات شیمیایی معدنی است که در صنایع مختلف از جمله شیشه‌سازی، تولید شوینده‌ها، کشاورزی، باتری‌سازی و صنایع غذایی به‌طور گسترده استفاده می‌شود. این ماده به شکل پودر یا کریستال سفیدرنگ، بی‌بو و محلول در آب عرضه می‌شود و به دلیل خواص قلیایی قوی، در بسیاری از فرآیندهای صنعتی به‌عنوان تنظیم‌کننده pH و ماده واسطه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تأمین کالا تک با تجربه طولانی در حوزه تأمین مواد اولیه شیمیایی و پلیمری، همواره تلاش می‌کند محصولات را با کیفیت تضمین‌شده با قیمت کربنات پتاسیم رقابتی در اختیار مشتریان قرار دهد. خرید از ما به معنای اطمینان از اصالت کالا، مشاوره تخصصی در خصوص فروش کربنات پتاسیم است.

 جمع‌بندی

اگر به دنبال خرید کربنات پتاسیم صنعتی یا خوراکی هستید، مجموعه تأمین کالا تک بهترین انتخاب برای شماست. جهت استعلام قیمت روز کربنات پتاسیم و دریافت مشاوره تخصصی، همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید.

اطلاعات بیشتر
کربنات منگنز

کربنات منگنز

,
کربنات منگنز با فرمول شیمیایی MnCO₃، یک ترکیب معدنی کلیدی و ماده اولیه بسیار پرکاربرد در صنایع مختلف است. این ماده که در طبیعت به شکل کانی رودوکروزیت (Rhodochrosite) یافت می‌شود، به صورت پودر صورتی کم‌رنگ تا قهوه‌ای روشن در دسترس است و به عنوان منبع اصلی برای تولید سایر ترکیبات منگنز و همچنین به عنوان یک ریز مغذی ضروری در کشاورزی شناخته می‌شود. درک دقیق ویژگی‌ها و کاربردهای این ماده، برای فعالان صنایع شیمیایی، کشاورزی و سرامیک امری ضروری است. مجموعه تامین کالا تک به عنوان یکی از تامین‌کنندگان پیشرو مواد اولیه شیمیایی، مفتخر است که کربنات منگنز صنعتی با بالاترین کیفیت را برای پاسخگویی به نیازهای متنوع مشتریان خود عرضه نماید.

ساختار شیمیایی کربنات منگنز

کربنات منگنز یک ترکیب یونی و نمک فلز منگنز (با ظرفیت II) است. ساختار آن از یک کاتیون منگنز (Mn²⁺) و یک آنیون کربنات (CO₃²⁻) تشکیل شده است که در یک شبکه بلوری منظم در کنار هم قرار گرفته‌اند. فرمول کربنات منگنز، MnCO₃، به وضوح این ترکیب را نشان می‌دهد. این ماده عملاً در آب نامحلول است اما به راحتی در اسیدهای رقیق حل شده و گاز دی‌اکسید کربن آزاد می‌کند که این واکنش یکی از راه‌های شناسایی آن نیز محسوب می‌شود.

ویژگی‌های کربنات منگنز

شناخت خواص فیزیکی و شیمیایی برای خرید کربنات منگنز و استفاده بهینه از آن در فرآیندهای تولید، اهمیت بالایی دارد. در جدول زیر، مهم‌ترین مشخصات این ماده ارزشمند آورده شده است:
ویژگی مشخصات فنی
ظاهر پودر کریستالی، از صورتی کم‌رنگ تا قهوه‌ای
فرمول مولکولی MnCO₃
جرم مولی 114.95 g/mol
چگالی 3.12 g/cm³
نقطه ذوب در دمای بالای 200 درجه سانتی‌گراد تجزیه می‌شود
حلالیت در آب بسیار ناچیز (نامحلول)
حلالیت در اسیدها در اسیدهای معدنی رقیق محلول است
شماره CAS 598-62-9

کاربردهای گسترده کربنات منگنز

تطبیق‌پذیری بالا، کربنات منگنز را به یک ماده اولیه استراتژیک در صنایع گوناگون تبدیل کرده است.
  • کشاورزی و تولید کود: یکی از اصلی‌ترین کاربردهای کربنات منگنز، استفاده از آن در تولید کود است. منگنز یک ریز مغذی ضروری برای رشد گیاهان، فتوسنتز و فعال‌سازی آنزیم‌هاست. این ترکیب منبعی پایدار و اقتصادی برای جبران کمبود منگنز در خاک‌های قلیایی فراهم می‌کند.
  • صنایع سرامیک، لعاب و رنگدانه: در صنایع سرامیک، این ماده به عنوان یک رنگدانه (پیگمنت) برای ایجاد رنگ‌های صورتی، قهوه‌ای و بنفش در لعاب‌ها و بدنه‌های سرامیکی به کار می‌رود.
  • تولید مواد شیمیایی: کربنات منگنز صنعتی به عنوان پیش‌ماده برای سنتز سایر ترکیبات منگنز مانند اکسید منگنز، سولفات منگنز و کلرید منگنز استفاده می‌شود.
  • متالورژی و الکترونیک: از این ماده در تولید فریت‌ها (آهنرباهای سرامیکی) که در تجهیزات الکترونیکی کاربرد دارند و همچنین در فرمولاسیون روکش الکترودهای جوشکاری استفاده می‌شود.
  • تولید خوراک دام و طیور: به عنوان یک مکمل برای تأمین منگنز مورد نیاز در جیره غذایی حیوانات به کار می‌رود.

معایب کربنات منگنز

علی‌رغم مزایای فراوان، توجه به برخی محدودیت‌ها در استفاده از این ماده ضروری است:
  1. ناپایداری در برابر اکسیداسیون: کربنات منگنز در مجاورت هوا و رطوبت، به تدریج اکسید شده و رنگ آن به قهوه‌ای یا سیاه (اکسید منگنز) تغییر می‌کند که می‌تواند بر خلوص و عملکرد آن تأثیر بگذارد.
  2. نامحلول بودن در آب: برای کاربردهایی که نیاز به محلول‌پاشی سریع منگنز دارند (مانند برخی کودهای مایع)، این ترکیب گزینه مناسبی نیست و باید از نمک‌های محلول مانند سولفات منگنز استفاده کرد.
  3. ایجاد گرد و غبار: ماهیت پودری آن می‌تواند هنگام حمل و نقل و استفاده، گرد و غبار ایجاد کند که نیازمند رعایت نکات ایمنی است.

مزایای کلیدی کربنات منگنز

انتخاب این ماده برای فرآیندهای صنعتی و کشاورزی، مزایای قابل توجهی به همراه دارد:
  • منبع اقتصادی منگنز: قیمت کربنات منگنز در مقایسه با سایر منابع تأمین منگنز بسیار رقابتی و مقرون‌به‌صرفه است.
  • خلوص بالا: با فرآیندهای کنترل‌شده می‌توان به کربنات منگنز با درجه خلوص بالا دست یافت که برای کاربردهای حساس شیمیایی و الکترونیکی ایده‌آل است.
  • کارایی به عنوان ریز مغذی: به دلیل آزادسازی آهسته در خاک، یک منبع پایدار و طولانی‌مدت منگنز برای گیاهان فراهم می‌کند.
  • تطبیق‌پذیری صنعتی: قابلیت استفاده در گستره وسیعی از صنایع، از کشاورزی تا مواد پیشرفته، آن را به یک کالای استراتژیک تبدیل کرده است.

ایمنی و شرایط نگهداری کربنات منگنز

رعایت اصول ایمنی در هنگام کار با مواد اولیه شیمیایی، ضامن سلامت کارکنان و کیفیت محصول نهایی است.
  • نگهداری: کربنات منگنز باید در انبارهای خشک، خنک و با تهویه مناسب، به دور از نور مستقیم خورشید، حرارت و مواد اسیدی قوی نگهداری شود. استفاده از ظروف و کیسه‌های دربسته برای جلوگیری از جذب رطوبت و اکسیداسیون ضروری است.
  • ایمنی فردی: هنگام کار با این ماده، استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE) مانند ماسک ضد غبار، عینک ایمنی و دستکش توصیه می‌شود تا از استنشاق گرد و غبار و تماس آن با پوست و چشم جلوگیری شود.
اطلاعات بیشتر
کلسیم استات

کلسیم استات

,
کلسیم استات نمک کلسیم اسید استیک است. این ترکیب معمولاً به شکل مونوهیدرات (Ca(CH₃COO)₂·H₂O) یافت می‌شود، زیرا فرم بدون آب آن جاذب رطوبت است (ناپایدار در رطوبت بالا). بوی ضعیف سرکه دارد یا ممکن است بدون بو باشد. حلالیت خوب آن در آب، استفاده از آن را در کاربردهای مختلف تسهیل می‌کند.

ساختار مولکولی کلسیم استات

هر مولکول کلسیم استات از کاتیون Ca²⁺ و دو آنیون استات (CH₃COO⁻) تشکیل شده است. این ترکیب یونی است، و در حالت جامد به صورت شبکه کریستالی یونی آرایش یافته است که بسته به حضور آب (در فرم مونوهیدرات یا بدون آب) تفاوت دارد.

ویژگی‌های کلیدی کلسیم استات

  • شکل ظاهری: پودر کریستالی سفید رنگ
  • بو: بی‌بو یا با بوی بسیار ضعیف سرکه
  • حلالیت: بسیار محلول در آب (34 g/100 mL در 0°C)، کم‌محلول در اتانول و تقریباً نامحلول در استون
  • جرم مولی: 158.17 g/mol (بی‌آب)، 176.18 g/mol (مونوهیدرات)
  • نقطه ذوب/تجزیه: حدود 160°C  با تجزیه به CaCO₃، استیک اسید و آب
  • pH محلول آبی: برای محلول 5–10% در آب: حدود 6.3 تا 9.5 (بسته به غلظت و دما)
  • جذب رطوبت: فرم بی‌آب مقداری هیگروسکوپیک است، اما پایدار در ظروف دربسته

مزایای استفاده کلسیم استات

  • منبع کلسیم غذایی یا دارویی: مکمل کلسیم (برای پوکی استخوان و هیپوکلسمی)
  • نگهدارنده مواد غذایی: با کد E263، برای جلوگیری از رشد میکروارگانیسم‌ها
  • تنظیم‌کننده pH: در داروها و غذاها به‌عنوان بافر
  • تثبیت‌کننده بافت: در کنسروها، سبزیجات و توفو
  • ایمنی بالا: در دوز مجاز، توسط FDA و EFSA ایمن شناخته شده است
  • بایندر فسفات: در بیماران دیالیزی برای کاهش سطح فسفات خون

معایب و ملاحظات کلسیم استات

  • هیگروسکوپیک بودن: بسته‌بندی در ظروف مقاوم به رطوبت توصیه می‌شود
  • تداخل دارویی: ممکن است جذب داروهای تیروئید، آنتی‌بیوتیک‌ها و مکمل‌های آهن را کاهش دهد
  • خطر هایپرکلسمی: در مصرف دوز بالا یا طولانی‌مدت، ممکن است منجر به افزایش سطح کلسیم خون شود

کاربردهای کلسیم استات

صنایع غذایی:
  • نگهدارنده و بافری در نان، کیک، و خوراک دام
  • تثبیت بافت و رنگ در سبزیجات و میوه‌های کنسروی
  • عامل منعقدکننده در تهیه توفو
صنایع دارویی و پزشکی:
  • مکمل کلسیم
  • بایندر فسفات برای بیماران دیالیزی
  • بافر در فرمولاسیون دارویی
صنایع نساجی:
  • به عنوان دندانه (Mordant) در رنگرزی
صنایع شیمیایی:
  • ماده اولیه در تولید استون (قدیمی؛ امروزه نادر)
  • در تولید گریس‌ها و صابون‌های فلزی
  • حذف یون‌های سولفات از آب و فاضلاب
کاربردهای صنعتی دیگر:
  • کاتالیزور در واکنش‌های خاص
  • ساخت ژل‌های آتش‌زا با ترکیب با الکل
اطلاعات بیشتر
کلسیم دی استات

کلسیم دی استات

,

کلسیم دی استات (Calcium Diacetate) یک ترکیب شیمیایی با فرمول است. این ماده به صورت پودر کریستالی سفید رنگ یافت می‌شود و معمولاً بدون بو یا با بوی ضعیف سرکه است. نام‌های دیگر این ترکیب شامل استات کلسیم و اتانوات کلسیم می‌باشد. شکل بدون آب آن بسیار آب‌دوست (هیگروسکوپیک) است، به همین دلیل معمولاً به صورت مونوهیدرات () عرضه می‌شود.

ساختار کلسیم دی استات

مولکول کلسیم دی استات از یک یون کلسیم () و دو یون استات () تشکیل شده است. یون کلسیم به عنوان کاتیون مرکزی عمل کرده و با دو گروه استات که هر کدام دارای یک بار منفی هستند، پیوند یونی برقرار می‌کند. ساختار کریستالی آن می‌تواند بسته به حضور مولکول‌های آب (در حالت هیدراته) متفاوت باشد.

ویژگی‌های کلسیم دی استات

  • شکل ظاهری: پودر کریستالی سفید رنگ
  • بو: معمولاً بدون بو یا با بوی ضعیف سرکه
  • حلالیت: به خوبی در آب حل می‌شود. حلالیت آن در متانول کم و در استون، اتانول و بنزن نامحلول است.
  • جرم مولی: حدوداً (برای فرم بدون آب)
  • نقطه ذوب: در حدود تجزیه می‌شود.
  • چگالی: تقریباً
  • pH محلول آبی: محلول آبی آن خنثی یا کمی قلیایی است (pH در محدوده 6.3 تا 9.6 برای محلول 10%).
  • آب‌دوستی: فرم بدون آب آن به شدت رطوبت هوا را جذب می‌کند.

مزایای کلسیم دی استات

  • منبع کلسیم: به عنوان یک منبع کلسیم در مکمل‌های غذایی و دارویی استفاده می‌شود.
  • نگهدارنده مواد غذایی: به عنوان افزودنی غذایی (با کد E263) برای جلوگیری از رشد کپک و افزایش ماندگاری محصولات پخته شده مانند نان و کیک کاربرد دارد.
  • تنظیم کننده pH: در صنایع غذایی به عنوان بافر و تنظیم کننده اسیدیته عمل می‌کند.
  • تثبیت کننده: به عنوان تثبیت کننده رنگ در صنعت نساجی و بهبود دهنده بافت در برخی محصولات غذایی (مانند سبزیجات و میوه‌های کنسرو شده) استفاده می‌شود.
  • ایمنی نسبی: به طور کلی در مقادیر مجاز مصرف، غیر سمی در نظر گرفته می‌شود.
  • حلالیت مناسب در آب: این ویژگی استفاده از آن را در فرمولاسیون‌های مختلف آسان می‌کند.

معایب کلسیم دی استات

  • عوارض گوارشی: مصرف بیش از حد یا در افراد حساس ممکن است منجر به عوارض گوارشی خفیفی مانند نفخ، یبوست و گاز معده شود.
  • جذب رطوبت: خاصیت آب‌دوستی فرم بدون آب آن نیازمند شرایط نگهداری مناسب (محیط خشک) است.
  • تداخلات دارویی: مانند سایر مکمل‌های کلسیم، ممکن است با جذب برخی داروها تداخل داشته باشد. بنابراین، مشورت با پزشک قبل از مصرف همزمان با سایر داروها ضروری است.
  • خطر هایپرکلسمی: مصرف بی‌رویه و بیش از دوز توصیه شده می‌تواند منجر به افزایش سطح کلسیم خون (هایپرکلسمی) شود که عوارض خاص خود را دارد.

کاربردهای کلسیم دی استات

کلسیم دی استات به دلیل خواص متنوع خود در زمینه‌های مختلفی کاربرد دارد:

  • صنایع غذایی:
    • به عنوان نگهدارنده (ضد کپک) در نان، شیرینی‌جات، و سایر محصولات پخته شده.
    • به عنوان تنظیم کننده pH و بافر.
    • به عنوان تثبیت کننده و سفت کننده بافت در برخی محصولات غذایی مانند توفو (به عنوان جایگزین بهتر برای سولفات کلسیم) و سبزیجات کنسرو شده.
    • در تولید آبنبات، دسرها و پودینگ‌ها.
    • در غذای حیوانات.
  • صنایع دارویی:
    • به عنوان عامل بافر در داروها.
    • به عنوان مکمل کلسیم برای درمان یا پیشگیری از کمبود کلسیم.
    • برای کنترل سطح بالای فسفات خون در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی (به عنوان بایندر فسفات).
  • صنایع نساجی:
    • به عنوان تثبیت کننده رنگ.
  • صنایع شیمیایی:
    • به عنوان کاتالیزور در برخی واکنش‌های شیمیایی.
    • در گذشته به عنوان ماده اولیه برای تولید استون.
  • تصفیه فاضلاب:
    • برای حذف فسفات از فاضلاب.
  • تولید صابون:
    • به عنوان قلیا در تولید برخی صابون‌ها.
  • تولید ژل آتش‌زا:
    • محلول اشباع کلسیم استات در الکل، ژل نیمه جامد و قابل اشتعالی تشکیل می‌دهد.
اطلاعات بیشتر