اسید اولئیک

اسید اولئیک  یک اسید چرب غیر اشباع از نوع امگا-۹ است که به‌طور طبیعی در بسیاری از چربی‌ها و روغن‌های گیاهی و حیوانی یافت می‌شود. این ترکیب در صنایع شیمیایی، آرایشی، دارویی و غذایی کاربرد گسترده‌ای دارد. فرمول شیمیایی آن C₁₈H₃₄O₂ است و در دمای اتاق به صورت مایع روغنی، بی‌رنگ تا زرد کم‌رنگ دیده می‌شود.

ساختار شیمیایی اسید اولئیک

به طور کلی اولئیک اسید از ۱۸ اتم کربن تشکیل شده که دارای یک پیوند دوگانه در موقعیت نهم (cis-9-octadecenoic acid) است. این ساختار منجر به خواص فیزیکی خاصی مانند نقطه ذوب پایین و روان بودن در دمای اتاق می‌شود.

ساختار شیمیایی:

• فرمول مولکولی: C₁₈H₃₄O₂

• وزن مولکولی: 282.47 گرم بر مول

• گروه عاملی: کربوکسیلیک اسید

• پیوند دوگانه: در موقعیت C9=C10 (ساختار cis)

ویژگی‌های اسید اولئیک

• مایع بی‌رنگ تا زرد کم‌رنگ در دمای اتاق

• محلول در الکل، اتر و اکثر حلال‌های آلی

• غیر فرار، بدون بو یا با بوی خفیف چربی

• نقطه ذوب: ۱۳-۱۴ درجه سانتی‌گراد

• نقطه جوش: ۳۶۰ درجه سانتی‌گراد (تجزیه می‌شود)

• دارای خاصیت امولسیون‌سازی و روان‌کننده طبیعی

کاربردهای اسید اولئیک

اسید اولئیک به دلیل خواص منحصر‌به‌فردش در صنایع مختلف کاربرد دارد:

• ✅ صنایع آرایشی و بهداشتی: در تهیه کرم‌ها، لوسیون‌ها، صابون‌ها و امولسیون‌ها

• ✅ صنایع غذایی: به عنوان افزودنی مجاز چرب و طعم‌دهنده

• ✅ صنایع دارویی: به عنوان حامل دارو یا حلال چربی‌دوست

• ✅ صنایع شیمیایی: به‌عنوان ماده اولیه تولید سورفکتانت‌ها و استرها

• ✅ روان‌کننده صنعتی: در فرمولاسیون روان‌کننده‌های فلزی و صنعتی

• ✅ تولید پلاستیک و لاستیک: به عنوان نرم‌کننده

معایب اسید اولئیک

• 🔻 حساسیت پوستی در برخی افراد هنگام استفاده موضعی

• 🔻 نقاط ضعف در پایداری حرارتی بالا

• 🔻 در صورت مصرف بیش از حد در رژیم غذایی ممکن است به چاقی کمک کند

• 🔻 در دماهای پایین می‌تواند سفت یا رسوب کند

مزایای اسید اولئیک

• ✅ زیست‌تجزیه‌پذیر و دوست‌دار محیط زیست

• ✅ غیر سمی و ایمن برای کاربردهای دارویی و آرایشی

• ✅ در دسترس بودن بالا و قیمت مناسب

• ✅ خواص امولسیون‌سازی و نرم‌کنندگی قوی

• ✅ قابلیت ترکیب با سایر ترکیبات شیمیایی برای تولید محصولات پیشرفته