ایزوپروپیل الکل

ایزوپروپیل الکل (Isopropyl Alcohol) که با نام ایزوپروپانول (Isopropanol) نیز شناخته می‌شود، یک الکل آلی با فرمول شیمیایی C₃H₈O است که در دسته الکل‌های نوع دوم (Secondary Alcohol) قرار می‌گیرد. این ماده به دلیل خواص ضدعفونی‌کننده، حلالیت بالا، تبخیر سریع و سازگاری با فرمول‌های مختلف، به‌طور گسترده در صنایع پزشکی، بهداشتی، آرایشی، شیمیایی و الکترونیک استفاده می‌شود.

ساختار شیمیایی

فرمول مولکولی: C₃H₈O
نام IUPAC: Propan-2-ol
فرمول ساختاری: CH₃–CHOH–CH₃
نوع الکل: الکل نوع دوم (Secondary Alcohol)

گروه هیدروکسیل (–OH) به اتم کربن دوم متصل است که آن را از سایر الکل‌ها مانند اتانول یا نرمال‌پروپانول متمایز می‌کند.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی

ویژگی	مقدار / توضیح
حالت فیزیکی	مایع شفاف، بی‌رنگ

نقطه جوش	82.6°C
نقطه انجماد	–89°C
چگالی (در 20°C)	حدود 0.785 g/cm³
حلالیت در آب	کاملاً محلول
نقطه اشتعال	12°C (بسیار قابل اشتعال)
گریدهای رایج	70٪، 99٪ (پزشکی، صنعتی، آزمایشگاهی)

کاربردهای ایزوپروپیل الکل

صنایع پزشکی و ضدعفونی:
- ضدعفونی‌کننده پوست و تجهیزات قبل از تزریق یا جراحی
- استفاده در اسپری‌ها، پدهای الکلی و ژل‌های ضدعفونی‌کننده دست
صنایع آرایشی و بهداشتی:
- پایه حلال در تونر، پاک‌کننده آرایش، ادکلن، اسپری‌ها
- خشک‌کن سریع در فرمول‌های موضعی
صنعت الکترونیک و اپتیک:
- تمیزکننده قطعات حساس، لنزها و مدارات بدون باقی‌مانده
- پاک‌کننده بدون آب و فاقد مواد روغنی
آزمایشگاه و سنتز شیمیایی:
- حلال واکنش‌ها، تمیزکننده ظروف آزمایشگاهی
- ماده واسط در سنتز ترکیبات دارویی و آرایشی
صنایع چاپ و جوهر:
- کمک حلال در جوهرهای چاپ و مرکب‌های پایه حلال