2- اتیل هگزانول

۲-اتیل‌هگزانول (2-Ethylhexanol) یک الکل آلیفاتیک شاخه‌دار با ساختار هشت‌کربنی است که در دمای اتاق به صورت مایعی بی‌رنگ، روغنی و با بوی خاص وجود دارد. این ترکیب از جمله الکل‌های نوع اول (Primary Alcohol) است که در صنایع مختلف به عنوان واسط شیمیایی (Intermediate)، حلال، و ماده اولیه سنتز نرم‌کننده‌ها و استرها کاربرد فراوانی دارد. به دلیل ساختار شاخه‌ای و گروه عاملی الکلی، این ماده ویژگی‌هایی همچون پایداری حرارتی، قابلیت واکنش‌پذیری با اسیدها برای تشکیل استرها، و سازگاری با پلیمرها و حلال‌های آلی را دارد. این خواص، ۲-اتیل‌هگزانول را به ماده‌ای پرکاربرد در صنایع پتروشیمی، رنگ‌سازی، چسب، شوینده و حتی سوخت تبدیل کرده‌اند.

ساختار شیمیایی 2- اتیل هگزانول

  • فرمول مولکولی:  C₈H₁₈O
  • فرمول ساختاری:  CH₃(CH₂)₃CH(C₂H₅)CH₂OH
  • نام IUPAC:  2-Ethyl-1-hexanol
  • نوع ترکیب: الکل نوع اول شاخه‌دار (Branched primary alcohol) گروه هیدروکسیل (–OH) در انتهای زنجیره و شاخهی اتیل در موقعیت دوم، به این ترکیب خاصیت حلالیت بالا در روغن‌ها و توانایی واکنش‌پذیری مناسب در سنتز استری می‌دهد.

ویژگی‌های ۲-اتیل‌هگزانول

بو: بوی خاص، ملایم، شبیه گل یا مرکبات (در برخی گریدها) نقطه جوش: حدود ۱۸۵ درجه سانتی‌گراد حلالیت: این ماده در آب بسیار کم‌حل (حدود ۰٫۸ گرم در لیتر) و در اکثر حلال‌های آلی مانند اتانول، استون و تولوئن به‌خوبی حل می‌شود. قابلیت اشتعال: قابل اشتعال محسوب می‌شود، بنابراین در حمل‌ونقل و انبارداری نیازمند رعایت اصول ایمنی است.

کاربردهای ۲-اتیل‌هگزانول

  1. در صنایع پلیمر و پلاستیک، برای تولید نرم‌کننده‌های فتالاتی و غیرفتالاتی (مانند DOP، DOTP و TOTM)
  2. به عنوان افزودنی سوخت، در تولید سوخت‌ها و روان‌سازها برای ساخت استرهای مشتق از ۲-اتیل‌هگزانول که به عنوان افزودنی‌های افزایش عدد ستان در سوخت دیزل استفاده می‌شوند
  3. در صنایع شوینده و پاک‌کننده‌ها، برای سنتز سورفکتانت‌های غیر یونی، به‌ویژه اتوکسیله‌های الکل چرب (مانند 2-Ethylhexyl Ethoxylates)
  4. 4. به عنوان حلال در تولید رنگ‌ها، لاک‌ها، جوهرهای چاپ و چسب‌ها، به دلیل ویژگی‌های حلالیت بالا و تبخیر آهسته
  5. در صنایع عطرسازی و لوازم آرایشی، به عنوان ماده حامل یا رقیق‌کننده رایحه‌های غلیظ، همچنین به‌عنوان پلاستی‌سایزرهای زیست‌سازگار در برخی فرمولاسیون‌ها
  6. 7. به عنوان واسط شیمیایی در سنتز ترکیبات آلی مختلف و افزودنی‌های پلیمری، مانند پایدارکننده‌های حرارتی PVC و ترکیبات آلی قلع‌دار

 مزایای ۲-اتیل‌هگزانول

  • پایداری بالا در برابر حرارت و اکسیداسیون
  • عملکرد مطلوب به عنوان حلال و ماده واسط
  • سازگاری با طیف گسترده‌ای از مواد شیمیایی و پلیمرها
  • بازده بالا در سنتز استرها و نرم‌کننده‌ها
  • بهبود خواص چسبندگی و ویسکوزیته در پوشش‌ها و رنگ‌ها

 معایب 2- اتیل هگزانول

  • قابل اشتعال (نقطه اشتعال حدود ۸۱ درجه سانتی‌گراد)
  • سمیت متوسط در صورت تماس مستقیم با پوست یا استنشاق بخار در غلظت بالا
  • نامحلول در آب و نیاز به امولسیون‌سازی در برخی فرمولاسیون‌ها
  • الزامات زیست‌محیطی بالا در دفع و مدیریت پسماندهای مرتبط
کاربردهای صنعتی 
  • صنایع پلاستیک و PVC
  • تولید نرم‌کننده‌های فتالاتی و غیرفتالاتی
  • صنایع سوخت و افزودنی‌های سوخت دیزل
  • صنایع چسب و رزین
  • تولید رنگ‌ها، لاک‌ها و جوهرهای چاپ
  • صنایع شوینده و سورفکتانت
  • تولید عطر و مواد آرایشی

ایمنی و نگهداری ۲-اتیل‌هگزانول (2-Ethylhexanol)

۲-اتیل‌هگزانول با فرمول شیمیایی C₈H₁₈O یک الکل اشباع‌شده و ساختار آلی است که در صنایع تولید پلاستی‌سایزرها کاربرد گسترده دارد. در نتیجه مهم است رعایت اصول ایمنی و نگهداری صحیح آن را ضروری بدانیم در ادامه به نکات و شرایط نگهداری این ماده میپردازیم.   نکات ایمنی ۲-اتیل‌هگزانول
  • این ماده قابل اشتعال است؛ لذا استفاده از آن باید دور از شعله، جرقه و منابع گرما انجام شود.
  • تماس مستقیم با پوست یا چشم ممکن است باعث تحریک ملایم شود. استفاده از دستکش مقاوم و عینک ایمنی توصیه می‌شود.
  • استنشاق بخارات آن در فضاهای بسته می‌تواند باعث سرگیجه، سردرد یا تحریک تنفسی شود.
  • در صورت نشت، سطح آلوده باید با جاذب مناسب (مثلاً خاک‌اره یا ماسه) پوشانده و با دقت جمع‌آوری شود.
شرایط نگهداری اصولی ۲-اتیل‌هگزانول:
  • در ظروف دربسته، مقاوم به خوردگی و در دمای محیط پایدار و تهویه مناسب نگهداری شود.
  • در محیطی خشک، دور از نور مستقیم خورشید و منابع اکسیدکننده انبار گردد.
  • نگهداری در نزدیکی مواد اکسیدکننده یا اسیدهای قوی به‌شدت ممنوع است.

آمینو اتیل اتانول امین

آمینو اتیل اتانول آمین (AEEA) یک ترکیب آلی از دسته دی‌آمین‌های الیفاتیک با خاصیت بازی است و شامل دو گروه آمین (یکی اولیه و یکی ثانویه) و یک گروه هیدروکسیل می‌باشد. این ترکیب از مشتقات اتانول‌آمین‌ها محسوب می‌شود و به دلیل داشتن چندین گروه عاملی، در کاربردهایی مانند مرطوب‌کنندگی، اتصال یونی، شلاته‌کنندگی و جذب گازهای اسیدی استفاده می‌شود. فرمول شیمیایی: C₄H₁₂N₂O ساختار: H₂N–CH₂–CH₂–NH–CH₂–CH₂–OH (یک ترکیب سه‌عاملی با دو گروه آمین و یک گروه الکل)

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی آمینو اتیل اتانول آمین

  • ظاهر فیزیکی: مایع شفاف، بی‌رنگ تا زرد کم‌رنگ
  • بو: بوی ملایم آمینی
  • چگالی (20°C): 1.017 – 1.020 g/cm³ 
  • نقطه جوش: 243 – 244°C 
  • ویسکوزیته (25°C): حدود 120 – 180 cP
  • pH  محلول آبی (10%):  11.5 – 12.0
  • انحلال‌پذیری در آب: کاملاً محلول، همچنین محلول در الکل‌ها
  • قابلیت آمین‌زدایی: دارد – در شرایط دمای بالا و pH خاص

کاربردهای آمینو اتیل اتانول آمین (AEEA)

  • صنایع شوینده و بهداشتی
    • عامل مرطوب‌کننده و امولسیفایر
    • ماده اولیه در سنتز سورفکتانت‌های آمینی ملایم
    • بهبود ویسکوزیته و سازگار با پوست
  • صنایع رنگ، جوهر و رزین
    • کراس‌لینکر در رزین‌های اپوکسی
    • تنظیم‌کننده pH و اتصال‌دهنده یونی در رنگ‌ها
  • نفت، گاز و حفاری
    • جذب‌کننده CO₂  و H₂S در فرآیند گازشویی
    • افزودنی ضدخوردگی و دی‌اسکالانت
  • کشاورزی
    • ماده شلات‌کننده در کودها و آفت‌کش‌ها
    • تثبیت‌کننده در فرمولاسیون‌های آبی
  • پلیمر و داروسازی (نیاز به اضافه شدن بود)
    • عامل واکنش‌پذیر در سنتز پلی‌یورتان‌ها و اپوکسی‌ها
    • پیش‌ماده در سنتز مواد شیمیایی دارویی و افزودنی‌ها

مزایای آمینو اتیل اتانول آمین

  • واکنش‌پذیری بالا با اپوکسی‌ها و ایزوسیانات‌ها
  • خاصیت بازی بالا و جذب گازهای اسیدی (مانند CO₂، H₂S)
  • زیست‌تجزیه‌پذیر و با سمیت زیست‌محیطی نسبتاً پایین
  • قابلیت استفاده در ترکیبات حساس پوستی (با غلظت‌های کنترل‌شده)

معایب آمینو اتیل اتانول آمین

  • تحریک پوست و چشم در تماس مستقیم
  • خاصیت هیدروسکوپیک (جذب رطوبت)
  • ناسازگاری با اکسیدکننده‌های قوی
  • در دماهای بالا، امکان تجزیه و آزاد شدن بخارات سمی (مانند اکسیدهای نیتروژن)

ایمنی و نگهداری آمینو اتیل اتانول آمین

  • تماس با پوست/چشم: تحریک‌کننده – استفاده از دستکش، عینک و لباس محافظ توصیه می‌شود
  • استنشاق بخار: در غلظت بالا می‌تواند موجب تحریک دستگاه تنفسی شود
  • نقطه اشتعال: حدود 124 – 125°C
  • نگهداری: در ظروف دربسته، مقاوم در برابر خوردگی، در مکان خشک و خنک
  • مواد ناسازگار: اکسیدکننده‌های قوی، اسیدهای معدنی قوی
  • پایداری محیطی: پایدار – در شرایط مناسب تجزیه‌پذیر زیستی

اتوکسی پروپانال

اتوکسی پروپانال یک ترکیب شیمیایی از خانواده گلیکول اترها است که به‌عنوان حلالی چندمنظوره در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده مایعی بی‌رنگ، شفاف و با بوی ملایم است که به‌دلیل خواص دوگانه (قطبی و غیرقطبی)، توانایی حل طیف وسیعی از ترکیبات را دارد. در سایت تأمین کالا تک، این محصول به‌عنوان یک ماده اولیه مهم برای صنایع رنگ، رزین، جوهر چاپ و شوینده معرفی و عرضه می‌شود.


ساختار شیمیایی اتوکسی پروپانال

  • فرمول مولکولی: C₅H₁₂O₂

  • فرمول ساختاری: CH₃–CH(OCH₂CH₃)–CH₂OH

  • نام IUPAC: 1-Ethoxy-2-propanol

  • نوع ترکیب: گلیکول‌اتر تک‌عاملی با گروه –OH و شاخه –O–CH₂CH₃

این ساختار به اتوکسی پروپانال خاصیت انحلال‌پذیری بالا در هر دو سیستم قطبی و غیرقطبی می‌دهد.


ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی اتوکسی پروپانال

  • حالت فیزیکی: مایع بی‌رنگ تا زرد بسیار کمرنگ

  • بوی ملایم شبیه اتر

  • نقطه جوش: حدود 132 °C

  • نقطه اشتعال: 38–42 °C

  • چگالی (20 °C): حدود 0.91 g/cm³

  • حلالیت: به‌خوبی در آب و اغلب حلال‌های آلی امتزاج‌پذیر است

  • ضریب شکست نور: 1.406–1.407


کاربردهای اتوکسی پروپانال

اتوکسی پروپانال در صنایع گوناگون نقش کلیدی دارد:

  • صنایع رنگ و رزین: بهبود روانی رنگ، افزایش براقیت و جلوگیری از ایجاد حباب در پوشش‌ها.

  • چاپ و جوهر: به‌عنوان حلال در جوهرهای Inkjet، Flexo و Gravure با نقش مؤثر در جلوگیری از گرفتگی نازل‌ها.

  • مواد شوینده صنعتی: به‌عنوان حلال چربی‌زدا در پاک‌کننده‌های فلزات، شیشه و پلاستیک.

  • آرایشی و بهداشتی (محدود): در برخی فرمولاسیون‌های مراقبت از پوست و مو، تحت نظارت استانداردهای بین‌المللی.

  • کشاورزی: بهبود پخش و جذب ترکیبات فعال در آفت‌کش‌ها و کودهای مایع.


معایب اتوکسی پروپانال

  • قابل اشتعال و نیازمند شرایط ذخیره‌سازی ایمن.

  • تحریک‌پذیری احتمالی پوست و چشم در تماس مستقیم.

  • استنشاق بخارات در غلظت بالا ممکن است اثرات عصبی و ریوی ایجاد کند.

  • در محصولات آرایشی و خوراکی نیازمند گرید خاص و خلوص بالا است.


مزایای اتوکسی پروپانال

  • حلالیت دوگانه (قطبی و غیرقطبی).

  • سرعت تبخیر کنترل‌شده برای کاربردهای صنعتی.

  • سازگاری بالا با آب و حلال‌های آلی.

  • بهبود کشش سطحی در فرمولاسیون‌های شیمیایی.

  • پایداری شیمیایی مناسب در شرایط فرایندی.


ایمنی و نگهداری اتوکسی پروپانال

  • طبقه‌بندی خطر: مایع و بخار قابل اشتعال.

  • تجهیزات حفاظت فردی (PPE): دستکش مقاوم شیمیایی، عینک ایمنی و ماسک مناسب.

  • انبارداری: در ظروف دربسته، مقاوم به حلال، در محیط خنک، خشک و دارای تهویه.

  • از منابع حرارتی، جرقه و شعله باز دور نگه داشته شود.

  • تماس مستقیم با پوست و چشم باید با آب فراوان شسته شود.

اتوکسی پروپانول

-اتوکسی-۲-پروپانول (Ethoxypropanol)، یک حلال بی‌رنگ، شفاف و با بوی ملایم اترمانند است. به‌دلیل داشتن هم‌زمان گروه‌های قطبی (–OH) و غیرقطبی (–O–CH₂CH₃)، این ترکیب در دسته گلیکول‌اترهای تک‌عاملی قرار دارد و در صنایع رنگ، پوشش، چاپ، مواد شوینده، رزین و آرایشی-بهداشتی به‌عنوان حلال مؤثر با ویژگی تبخیر کنترل‌شده استفاده می‌شود.

ساختار شیمیایی اتوکسی پروپانول

  • فرمول مولکولی: C₅H₁₂O₂ 
  • فرمول ساختاری:  CH₃–CH(OCH₂CH₃)–CH₂–OH
  • نام IUPAC:  1-Ethoxy-2-propanol
  • نوع ترکیب: گلیکول‌اتر تک‌عاملی با گروه –OH و شاخه –O–CH₂CH₃، مناسب برای حل همزمان ترکیبات قطبی و غیرقطبی 

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی

  • ظاهر فیزیکی: مایع بی‌رنگ تا زرد بسیار کم‌رنگ با بوی اتر مانند 
  • نقطه جوش: حدود 132 °C 
  • ضریب شکست نور: ≈ 1.4065–1.407 
  • نقطه اشتعال:  ≈ 38.5–42 °C (closed cup)

کاربردهای اتوکسی پروپانول

صنایع رنگ و رزین:

  • به‌عنوان حلال با سرعت تبخیر متوسط برای رنگ‌های پایه‌آبی و پایه‌حلال
  • بهبود جریان‌پذیری، یکنواختی سطح و براقیت پوشش‌ها
  • کاهش کشش سطحی رنگ برای افزایش چسبندگی به سطوح

صنایع چاپ و جوهر:

  • حامل رنگ‌دانه و حلال در جوهر چاپ (Inkjet، Screen، Flexo  و  Gravure)
  • کنترل سرعت خشک‌شدن و جلوگیری از گرفتگی نازل‌ها، به‌ویژه در چاپگرهای جوهرافشان حرارتی
  • بهبود وضوح چاپ و جلوگیری از ته‌نشینی رنگ‌دانه‌ها

مواد شوینده و تمیزکننده صنعتی:

  • حلال برای چربی‌زدایی سطوح فلزی، شیشه و پلاستیک
  • کاربرد در پاک‌کننده‌های نیمه‌فرار و غیرخورنده، به دلیل بوی ملایم و سمیت نسبتاً پایین
  • جایگزین مؤثر برای گلیکول‌اترهای سنگین‌تر در محصولات دوست‌دار محیط زیست

صنایع آرایشی و بهداشتی (محدود و تحت نظارت):

  • در فرمولاسیون برخی محصولات مو و پوست به عنوان حامل یا همگن‌کننده ترکیبات معطر یا فعال
  • استفاده محدود به دلیل پتانسیل تحریک پوستی در دوزهای بالا
  • باید با استانداردهای IFRA و REACH مطابقت داشته باشد

فرمولاسیون‌های کشاورزی و آفت‌کش‌ها:

  • بهبود پخش‌پذیری و انحلال ترکیبات فعال در محلول‌های اسپری‌شونده
  • افزایش جذب برگی و کاهش کشش سطحی در فرمولاسیون سموم و کودهای مایع

مزایای اتوکسی پروپانول

  • حلالیت دوگانه: مناسب برای ترکیبات قطبی و غیرقطبی
  • تبخیر متوسط: کنترل‌پذیری خشک‌شدن در کاربردهای پوشش
  • سازگاری بالا با آب و حلال‌های آلی
  • پایداری شیمیایی و فیزیکی در محیط‌های فرمولاسیون
  • کاهش تنش سطحی و بهبود ویژگی روان‌کنندگی سیستم‌های شیمیایی

معایب و محدودیت‌ اتوکسی پروپانول

  • قابل اشتعال – نیاز به تهویه و ذخیره‌سازی ایمن با فاصله از منابع گرما
  • تحریک‌پذیری پوست و چشم در تماس مستقیم
  • استنشاق بخارات در سطوح بالا موجب عوارض ریوی و عصبی می‌شود – الزام به رعایت استاندارد OSHA
  • در محصولات خوراکی یا آرایشی نیازمند گرید ویژه و خلوص بالا

ایمنی و نگهداری اتوکسی پروپانول

از نظر ایمنی، این ماده باید با احتیاط حمل و استفاده شود؛ زیرا بخارات آن می‌تواند موجب تحریک چشم، پوست و دستگاه تنفسی گردد. تماس طولانی‌مدت با پوست ممکن است موجب خشکی یا التهاب شود. نکات ایمنی و نگهداری:
  • در محیطی خنک، خشک و دارای تهویه مناسب نگهداری شود.
  • از منابع جرقه و شعله باز دور باشد (قابل اشتعال است).
  • استفاده از دستکش مقاوم شیمیایی، عینک ایمنی و ماسک تنفسی مناسب توصیه می‌شود.
  • ظروف نگهداری باید در بسته و مقاوم به حلال باشند تا از نشت بخار و تبخیر جلوگیری شود.
 

اتیلن گلیکول مونو استئارات

اتیلن گلیکول مونو استئارات یا EGMS یکی از ترکیبات مهم دسته استرهای اسیدهای چرب است که به‌عنوان امولسیفایر، پایدارکننده و عامل مرواریدی‌کننده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به دلیل خواص چندمنظوره خود در صنایع آرایشی و بهداشتی، شوینده‌ها، پلاستیک و داروسازی بسیار پرکاربرد است.


ساختار شیمیایی اتیلن گلیکول مونو استئارات

  • فرمول شیمیایی: C₂₀H₄₀O₃

  • جرم مولی: 328.53 g/mol

  • ترکیب حاصل از اتصال اسید استئاریک به یک مولکول اتیلن گلیکول از طریق پیوند استری.

  • ساختار آن دارای زنجیره بلند هیدروکربنی آب‌گریز و گروه هیدروکسیل آب‌دوست است، که باعث ایجاد خاصیت سورفکتانت و امولسیفایر می‌شود.


ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی اتیلن گلیکول مونو استئارات

  • ظاهر: پودر سفید مایل به کرم یا فلس‌های مومی

  • نقطه ذوب: 55 – 65°C

  • حلالیت: نامحلول در آب سرد، پراکنده‌پذیر در آب گرم و محلول در روغن‌ها و حلال‌های آلی

  • دانسیته: تقریباً 0.95 g/cm³ در 20°C

  • ویژگی شاخص: عامل مرواریدی‌کننده (Pearlizing Agent) در شامپوها و شوینده‌ها


کاربردهای اتیلن گلیکول مونو استئارات

  1. صنایع آرایشی و بهداشتی

    • عامل مرواریدی در شامپو، نرم‌کننده، ژل دوش و شوینده‌های صورت

    • امولسیفایر و پایدارکننده در کرم‌ها و لوسیون‌ها

  2. صنایع شوینده

    • بهبود ظاهر و شفافیت شوینده‌های مایع

    • افزایش ویسکوزیته و پایداری فرمولاسیون

  3. صنایع غذایی (در حد مجاز و خاص)

    • به‌عنوان امولسیفایر در برخی فرآورده‌های لبنی و محصولات پخته‌شده

  4. پلاستیک و لاستیک

    • به‌عنوان روان‌کننده داخلی و خارجی در فرایندهای تولید پلاستیک

  5. داروسازی

    • عامل پایدارکننده در برخی فرمولاسیون‌های دارویی و مکمل‌ها


معایب اتیلن گلیکول مونو استئارات

  • حلالیت محدود در آب سرد که نیازمند حرارت یا فرمولاسیون ویژه است.

  • در برخی افراد حساس می‌تواند باعث تحریک خفیف پوستی یا چشمی شود.

  • استفاده بیش‌ازحد ممکن است باعث تغییر بافت و قوام محصول شود.


مزایای اتیلن گلیکول مونو استئارات

  • چندمنظوره بودن: هم به‌عنوان امولسیفایر و هم عامل مرواریدی‌کننده عمل می‌کند.

  • سازگاری بالا با سایر سورفکتانت‌ها و افزودنی‌ها.

  • ایجاد جلوه مرواریدی جذاب در محصولات شوینده که به بهبود بازاریابی کمک می‌کند.

  • بهبود پایداری امولسیون‌ها و افزایش عمر محصولات.

  • مقرون‌به‌صرفه در مقایسه با برخی جایگزین‌های وارداتی.


ایمنی و نگهداری اتیلن گلیکول مونو استئارات

  • به‌طور کلی در غلظت‌های مجاز بی‌خطر است (طبق استانداردهای FDA و اتحادیه اروپا).

  • هنگام کار باید از دستکش و عینک ایمنی استفاده شود.

  • در محیط خشک، خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری گردد.

  • قابلیت اشتعال پایین دارد، اما بهتر است از منابع حرارتی مستقیم دور نگه داشته شود.

اسید چرب نارگیل

اسید چرب نارگیل ترکیبی طبیعی از اسیدهای چرب اشباع با زنجیره کوتاه تا متوسط است که از هیدرولیز یا صابونی‌سازی روغن نارگیل (Coconut Oil) به دست می‌آید. این اسیدها به دلیل ساختار منحصر‌به‌فرد خود، در صنایع گوناگون به‌ویژه آرایشی، بهداشتی و شوینده‌ها کاربرد گسترده‌ای دارند. بیش از 90٪ ترکیبات آن اشباع هستند و مهم‌ترین اجزای تشکیل‌دهنده آن عبارتند از:
  • اسید لوریک (C12:0): ~45–52٪
  • اسید میریستیک (C14:0): ~16–21٪
  • اسید کاپریک (C10:0): ~4–8٪
  • اسید کاپریلیک (C8:0): ~5–10٪
  • مقادیر جزئی از اسید پالمیتیک (C16:0) و اسید استئاریک (C18:0) نیز در آن یافت می‌شود 

ساختار شیمیایی اسید چرب نارگیل

ساختار اسیدهای چرب نارگیل شامل زنجیره‌های آلکیل اشباع (C8 تا C18) با یک گروه کربوکسیل (-COOH) در انتهای زنجیره است. این ساختار باعث ویژگی‌های زیر می‌شود:
  • زنجیره‌های کربنی کوتاه تا متوسط (C8–C14)
  • اشباع‌شدگی بالا: پایداری بالا در برابر اکسیداسیون
  • واکنش‌پذیری بالا در تولید صابون، استر و آمید

ویژگی‌های اسید چرب نارگیل

حالت فیزیکی: جامد یا نیمه‌جامد در دمای اتاق بو: بوی طبیعی و ملایم نارگیل شاخص ید: پایین (اشباع بالا)   فعالیت سطحی بالا: 
  • توانایی کاهش کشش سطحی، مناسب برای تولید سورفکتانت‌ها
  • نقش مهم در امولسیون‌سازی در محصولات آرایشی، شوینده‌ها و دارویی
  پایداری حرارتی و شیمیایی:
  • نسبتاً پایدار در برابر اکسیداسیون نسبت به روغن‌های دارای اسیدهای چرب غیراشباع
  • در برابر حرارت متوسط و شرایط قلیایی مقاوم است
  قابلیت زیست‌تجزیه‌پذیری بالا (Biodegradability):
  • ترکیب سازگار با محیط‌زیست و تجزیه‌پذیر
  • بسیار مناسب برای محصولات پایدار (Sustainable)
  منبع گیاهی (تجدیدپذیر):
  • استخراج‌شده از روغن نارگیل (Coconut Oil)
  • از منابع تجدیدپذیر طبیعی و گیاهی به‌دست می‌آید
  سازگاری پوستی بالا:
  • غیرسمی و ملایم برای پوست، مناسب برای محصولات مراقبت شخصی
  • خواص آنتی‌باکتریال (مخصوصاً به‌خاطر اسید لوریک)

کاربردهای اسید چرب نارگیل

  •  صنایع شوینده و بهداشتی
  • تولید انواع صابون‌های گیاهی، شفاف و دست‌ساز
  • استفاده در شامپو، نرم‌کننده، شوینده بدن، ژل دوش
  • ماده اولیه تولید کف‌کننده‌ها و سورفکتانت‌های ملایم مانند Cocamide DEA/MEA
  • صنایع آرایشی
  • در ترکیب کرم‌های مرطوب‌کننده، لوسیون‌ها، بالم لب و روغن‌های مو
  • مناسب برای فرمولاسیون‌های مخصوص پوست‌های خشک و حساس
  • صنایع غذایی
  • منبع MCTs )تری‌گلیسریدهای زنجیره متوسط ( در رژیم‌های درمانی
  • به‌عنوان ضدکف یا امولسیفایر در برخی فرآیندهای غذایی
  • صنایع صنعتی و شیمیایی
  • تولید آمیدها، استرها، سورفکتانت‌ها، رزین‌ها
  • افزودنی در پلاستیک‌ها، پوشش‌ها، روان‌کننده‌ها، چسب‌ها
  • پایه بیولوژیک برای تولید بیودیزل، اپوکسید و روان‌سازهای زیست‌پایه

مزایای اسید چرب نارگیل

  • منبع طبیعی و تجدیدپذیر (بر پایه گیاه)
  • زیست‌تجزیه‌پذیر و سازگار با محیط زیست
  • تولید کف بالا در صابون‌ها
  • پایداری بالا در برابر حرارت و نور
  • سازگار با پوست، بدون تحریک حتی در پوست‌های حساس
  • مناسب برای تولید MCT oil در رژیم‌های کتوژنیک و درمانی

معایب اسید چرب نارگیل

  • قیمت بالاتر نسبت به اسیدهای چرب حیوانی یا نفتی
  • امکان ایجاد حساسیت برای برخی افراد  با پوست فوق‌العاده حساس
  • در مصرف غذایی، چربی اشباع زیاد نیازمند مصرف کنترل‌شده است
  • در دمای پایین ممکن است جامد شود و بر ظاهر محصول تأثیر بگذارد.

قیمت اسید چرب نارگیل

کاربرهای فراوانی که اسید چرب نارگیل دارد آن را به یکی از پرکاربردترین اسیدهای چرب گیاهی در صنایع مختلف تبدیل کرده که تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند درصد خلوص، کشور تولیدکننده، نوسانات قیمت روغن نارگیل، هزینه‌های حمل و واردات و نیز نرخ ارز متغیر است.

در بازار ایران، این محصول به صورت بشکه‌ای یا فله‌ای توسط تأمین‌کنندگان مختلف عرضه می‌شود و خریداران صنعتی بهتر است پیش از خرید، مشخصات فنی مانند مقدار اسید لوریک، اندیس یدی و نقطه ذوب را بررسی نمایند.جهت خرید اسید چرب نارگیل با کیفیت و قیمت مناسب، بررسی منبع تأمین، آنالیز محصول و شرایط حمل بسیار اهمیت دارد.

ایمنی و نگهداری اسید چرب نارگیل

بخش جزئیات تخصصی و توصیه‌ها
طبقه‌بندی خطر به‌طور کلی در گریدهای آرایشی و صنعتی فاقد طبقه‌بندی خطرناک طبق GHS است.
تماس با پوست در حالت غلیظ یا ناخالص ممکن است باعث خشکی یا تحریک خفیف شود؛ استفاده از دستکش توصیه می‌شود.
تماس با چشم در تماس مستقیم ممکن است باعث سوزش یا التهاب چشم شود – شست‌وشوی فوری با آب فراوان ضروری است.
استنشاق بخارات یا ذرات خطر خاصی ندارد اما در هنگام فرآیند حرارتی (ذوب) باید تهویه مناسب رعایت شود.
بلع اتفاقی در گرید صنعتی مجاز نیست – در گرید خوراکی بدون ضرر در مقادیر مجاز استفاده می‌شود.

اسید سولفوریک

اسید سولفوریک (Sulfuric Acid) یکی از قوی‌ترین، پرکاربردترین و مهم‌ترین اسیدهای معدنی در صنایع شیمیایی جهان است. این ماده با فرمول H₂SO₄، یک مایع روغنی بی‌رنگ، بی‌بو و بسیار خورنده است که در آب به‌شدت حل می‌شود و گرمای زیادی آزاد می‌کند.


 ساختار شیمیایی

  • فرمول مولکولی: H₂SO₄

  • ساختار: شامل دو اتم هیدروژن (H⁺) و یک یون سولفات (SO₄²⁻)، که گوگرد در مرکز و به چهار اتم اکسیژن متصل است.

  • نوع پیوند: کووالانسی و یونی، بسته به محیط حل‌شده

در محلول‌های آبی، به صورت کامل تفکیک می‌شود و دو پروتون (H⁺) آزاد می‌کند.


 ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی

ویژگی مقدار / توضیح
حالت فیزیکی مایع شفاف، روغنی و بی‌رنگ
چگالی حدود 1.84 g/cm³ (در غلظت 98%)
نقطه جوش 337°C
نقطه انجماد 10.4°C
حلالیت در آب بسیار زیاد (حل شدن گرمازا و خطرناک)
pH (در محلول 1%) کمتر از 1 (بسیار اسیدی)
خاصیت خورندگی بسیار بالا برای فلزات، پوست و الیاف
نقطه اشتعال ندارد (غیر قابل اشتعال ولی اکسیدکننده قوی)

 کاربردهای اصلی اسید سولفوریک

  1. صنایع شیمیایی و پتروشیمی:

    • تولید کودهای شیمیایی (فسفات‌ها، سولفات‌ها)

    • ساخت اسید فسفریک، سولفونیسیون، رنگ‌دانه‌ها

  2. صنایع باتری:

    • الکترولیت در باتری‌های اسید-سربی خودروها

  3. صنایع شوینده و آرایشی:

    • تولید سورفکتانت‌ها مانند آلکیل بنزن سولفونات

  4. صنایع فلزی و معدنی:

    • اسیدشویی (Pickling) فولاد، استخراج مس و روی

  5. داروسازی و آزمایشگاهی:

    • کاتالیزور و عامل خشک‌کن در سنتزهای شیمیایی


 مزایای اسید سولفوریک

  • قدرت اسیدی بسیار بالا

  • قیمت پایین و در دسترس بودن در مقیاس صنعتی

  • چندکاره بودن در صنایع مختلف

  • قابلیت جذب رطوبت بالا (عامل خشک‌کن)

  • پایداری بالا در شرایط مختلف ذخیره‌سازی (در ظروف مناسب)


 معایب و محدودیت‌ها

  • خطرناک برای پوست، چشم و دستگاه تنفسی

  • حل شدن گرمازا در آب (نیاز به احتیاط کامل)

  • واکنش شدید با فلزات، بازها و مواد آلی قابل اشتعال

  • حمل‌ونقل و انبارداری سخت و تحت استاندارد ایمنی ویژه

  • آلودگی زیست‌محیطی در صورت نشت یا تخلیه نامناسب

الکل های چرب اتوکسیله

الکل‌های چرب اتوکسیله (Fatty Alcohol Ethoxylates) گروهی از سورفکتانت‌های غیر یونی هستند که از واکنش بین الکل‌های چرب طبیعی یا سنتزی (R) با اتیلن اکسید (EO) تولید می‌شوند. این ترکیبات دارای بخش آبدوست (زنجیر اتوکسیله) و آبگریز (زنجیر چرب) هستند و به‌دلیل توانایی کاهش کشش سطحی، در محصولات شوینده، آرایشی، صنعتی و کشاورزی به‌کار می‌روند

ساختار شیمیایی الکل های چرب اتوکسیله

  • فرمول عمومی:  R–(OCH₂CH₂)ₙ–OH
  • جزء چرب (R): زنجیره آلکیل C₁₂–C₁₈ (طبیعی یا سنتزی)
  • واحدهای EO (n): معمولاً بین ۱ تا ۲۰ (تغییرات عملکردی با n تغییر می‌کند)
  • ساختار مولکولی باعث ترکیب ویژگی‌های آبدوستی و آبگریزی شده و آن را به سورفکتانت غیر یونی مؤثر تبدیل می‌کند.

ویژگی‌های الکل‌های چرب اتوکسیله

  • حالت فیزیکی: مایع شفاف یا زرد کمرنگ (بسته به زنجیره R و میزان EO)
  • بو: بویی خفیف، ملایم و صابونی
  • نقطه جوش: معمولاً بالای 250°C یا غیرقابل اندازه‌گیری به دلیل تجزیه قبل از جوش
  • بیودگرادبلیتی(Biodegradability): بالا در گریدهای طبیعی (C12–14) با پتانسیل انتشار کمتر در محیط زیست

کاربردهای الکل‌های چرب اتوکسیله

صنایع شوینده خانگی و صنعتی
  • به‌عنوان سورفکتانت غیر‌یونی اصلی در تولید مایع ظرفشویی، شوینده لباس، شوینده سطوح، جرم‌گیر و پاک‌کننده‌های چندمنظوره
  • مؤثر در فرمولاسیون‌های کم‌کف یا کنترل کف در شوینده‌های صنعتی و دستگاه‌های کف‌شوی
  • سازگار با سورفکتانت‌های یونی و آنیونی و افزایش‌دهنده عملکرد پاک‌کنندگی و حلالیت چربی‌ها
محصولات آرایشی و بهداشتی (مراقبت شخصی)
  • به‌عنوان امولسیفایر، مرطوب‌کننده و شوینده ملایم در شامپو، کرم، لوسیون، فوم و ژل‌های شستشو
  • افزایش‌دهنده قابلیت پخش و نفوذ مواد مؤثره در محصولات پوست و مو
  • دارای سازگاری بالا با پوست و چشم در مقادیر کنترل‌شده
فرمولاسیون‌های کشاورزی
  • به‌عنوان عامل پخش‌کننده (spreading agent) و نفوذ‌دهنده (penetrant) برای افزایش جذب سموم، علف‌کش‌ها و کودهای محلول‌پاشی
  • کاهش کشش سطحی قطرات اسپری و بهبود یکنواختی توزیع روی برگ‌ها
صنایع نساجی و چرم
  • به‌عنوان نرم‌کننده، روان‌کننده، مرطوب‌کننده و عامل ضد الکتریسیته ساکن در مراحل شستشو، رنگرزی و پرداخت نهایی
  • بهبود نفوذ مواد رنگزا و کاهش ایجاد لک یا نایکنواختی در فرآیند رنگرزی
پوشش‌ها، رنگ‌ها و جوهرها
  • به‌عنوان پایدارکننده امولسیون، عامل ترکننده (wetting agent) و افزاینده پخش‌پذیری رنگدانه‌ها
  • کاهش کشش سطحی و بهبود یکنواختی پوشش‌دهی رنگ‌ها روی سطوح مختلف
  • قابل استفاده در فرمولاسیون رنگ‌های پایه آب، جوهر چاپ و پوشش‌های صنعتی
کاربردهای صنعتی الکل های چرب اتوکسیله
  • صنایع شوینده
  • آرایشی و بهداشتی
  • کشاورزی
  • نساجی و چرم
  • پوشش‌ها و رنگ‌ها

مزایای الکل های چرب اتوکسیله

  • غیر یونی بودن: قابلیت ترکیب با سورفکتانت‌های آنیونی، کاتیونی و آمفوتریک
  • کف کنترل‌شده: مناسب محیط‌هایی که کف کم نیاز است
  • زیست‌تخریب‌پذیر: دوستدار محیط زیست (در نوع طبیعی)
  • مقاومت به سختی آب و پی‌اچ متغیر
  • قابلیت تنظیم رفتار با تغییر n (تعداد واحدهای EO)

معایب الکل های چرب اتوکسیله

  • در دماهای پایین، ممکن کدر، پره‌کسی یا جامد شود (cloud point)
  • برخی گریدها با کف کم هستند و برای محصولات کف‌زا نیاز به افزودن سورفکتان قوی‌تر دارند
  • ایجاد تحریک پوستی محتمل در غلظت‌های بالا و EO زیاد
  • ممکن است با مواد اکسیدکننده ناسازگار شود
  • سمیت محیط‌زیستی متوسط برای موجودات آبزی در EO پایین

ایمنی و نگهداری الکل‌های چرب اتوکسیله

الکل‌های چرب اتوکسیله Fatty Alcohol Ethoxylates به عنوان یکی از سورفکتانت‌های غیر یونی پرکاربرد، در صنایع شوینده، آرایشی، نساجی، کشاورزی و دارویی اهمیتی زیادی در نگهداری اصولی این مواد برای حفظ کیفیت و پیشگیری از خطرات محیطی و انسانی دارد در ادامه نکات مهم و شرایط نگهداری این ماده را برای شما نام بردیم.


نکات ایمنی مهم:

  • الکل‌های چرب اتوکسیله کم‌خطر و نسبتاً ایمن هستند، اما در صورت تماس مستقیم با پوست یا چشم، ممکن است تحریک ملایم ایجاد کنند.

  • استنشاق مه یا بخار آن‌ها در فرآیندهای داغ ممکن است موجب تحریک خفیف مجاری تنفسی شود.

  • استفاده از دستکش مقاوم، عینک ایمنی و تهویه مناسب هنگام کار توصیه می‌شود.


شرایط نگهداری مناسب:

  • این ترکیبات باید در ظروف دربسته، مقاوم به خوردگی و دارای برچسب مشخصات نگهداری شوند.

  • محل نگهداری باید سرد، خشک، دارای تهویه کافی و دور از نور مستقیم خورشید باشد.

  • از نگهداری در مجاورت اسیدهای قوی، بازها و اکسیدکننده‌ها خودداری شود.

  • در دمای معمول محیط پایدار هستند؛ اما بهتر است از یخ‌زدگی یا حرارت بیش‌ازحد محافظت شوند، چراکه بر گرانروی و عملکرد ماده تأثیر می‌گذارد.

ایزوتریدسیل الکل اتوکسیله

ایزو تری دسیل الکل اتوکسیله (Isotridecyl Alcohol Ethoxylate) یک نوع سورفکتانت غیر یونی با زنجیره شاخه‌دار (branched non-ionic surfactant) است که از واکنش اتوکسیلاسیون (ethoxylation) یک الکل شاخه‌دار به نام ایزو تری دسیل الکل با اکسید اتیلن (Ethylene Oxide) به‌دست می‌آید. این ماده در صنایع مختلف به‌عنوان عامل فعال سطحی، امولسیفایر، شوینده، مرطوب‌کننده، عامل نفوذ و پخش‌کننده به کار می‌رود. به دلیل پایداری شیمیایی بالا و عملکرد مؤثر در محیط‌های اسیدی، قلیایی و سختی آب، به‌ویژه در فرمولاسیون شوینده‌های خانگی و صنعتی، صنایع نساجی و فرآیندهای کشاورزی مورد توجه قرار گرفته است.

ساختار ایزو تری دسیل الکل اتوکسیله

ساختار این ماده شامل یک زنجیره شاخه‌دار 13 کربنه (C13-branched) از نوع ایزو تری دسیل الکل است که به چندین واحد اتیلن‌اکسید (معمولاً بین 3 تا 12 مول) متصل شده است. این ترکیب دارای دو بخش مشخص است:
  • بخش آب‌گریز (lipophilic) مربوط به الکل شاخه‌دار
  • بخش آب‌دوست (hydrophilic) ناشی از زنجیره‌های اتیلن‌اکسید
این ویژگی باعث می‌شود که ماده بتواند در محیط‌های آبی و غیرآبی به‌خوبی حل شده و عملکرد فعال سطحی قوی از خود نشان دهد.

ویژگی‌های ایزو تری دسیل الکل اتوکسیله

  • سورفکتانت غیر یونی با حلالیت خوب در آب، الکل‌ها و بسیاری از حلال‌های آلی
  • پایداری حرارتی و شیمیایی بالا، به‌ویژه در pH 4 تا 9
  • قابلیت کف‌کنندگی متوسط تا پایین (وابسته به درجه اتوکسیلاسیون)
  • سازگاری بالا با سورفکتانت‌های آنیونی، کاتیونی و آمفوتریک
  • زیست‌تخریب‌پذیری قابل قبول مطابق استاندارد OECD
  • خطر تحریک پایین برای پوست و چشم (در گریدهای مخصوص محصولات مراقبت شخصی)

کاربردهای ایزو تری دسیل الکل اتوکسیله

✔️ در صنایع شوینده: مایع ظرف‌شویی، مایع لباس‌شویی، شامپو، پاک‌کننده‌های سخت صنعتی و کارواش‌ها ✔️ در فرمولاسیون‌های نساجی: به عنوان مرطوب‌کننده، عامل نفوذ و حذف‌کننده روغن‌ها ✔️ در صنایع چرم، رنگرزی و چاپ: به عنوان امولسیفایر و پایدارکننده امولسیون ✔️ در صنعت کشاورزی: به عنوان عامل کمک‌سورفکتانت، مرطوب‌کننده و پخش‌کننده آفت‌کش‌ها و کودهای مایع ✔️ در صنایع نفت و گاز: در فرمول‌های کنترل کف، حفاری، لای‌زدایی و جداسازی فازها ✔️ در پوشش‌ها، جوهرها و فرمولاسیون رنگ: برای کنترل کشش سطحی و پخش رنگ‌دانه‌ها

مزایای ایزو تری دسیل الکل اتوکسیله

  • سازگاری بالا با ترکیبات یونی و غیر یونی
  • عملکرد مؤثر در دماهای بالا و پایین
  • ایمن برای پوست در فرمول‌های مراقبتی
  • افزایش توان پاک‌کنندگی و کاهش کشش سطحی محلول
  • کاهش نیاز به فسفات‌ها در شوینده‌ها

معایب ایزو تری دسیل الکل اتوکسیله

در برخی فرمول‌ها، قابلیت کف‌کنندگی پایین دارد و نیاز به ترکیب با سورفکتانت‌های کف‌زا (مثل SLES) دارد ❌ هزینه بالاتر نسبت به سورفکتانت‌های آنیونی ساده ❌ در pH بسیار پایین (<3) یا بسیار بالا (>11) ممکن است پایداری کاهش یابد ❌ در دوزهای بالا ممکن است اثر چربی‌زدایی بیش از حد ایجاد کند (در محصولات پوست)

ایمنی و نگهداری ایزوتریدسیل الکل اتوکسیله

ایزوتریدسیل الکل اتوکسیله، یکی از سورفکتانت‌های غیر یونی پرکاربرد در صنایع شوینده، نساجی و کشاورزی است که از نظر ایمنی در دسته مواد با خطر کم تا متوسط قرار می‌گیرد. این ترکیب به‌طور کلی غیر قابل اشتعال بوده اما در تماس مستقیم با پوست یا چشم می‌تواند موجب تحریکات خفیف شود.

برای نگهداری ایمن از این ماده، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:

  • در ظروف دربسته و مقاوم به خوردگی نگهداری شود.

  • محیط نگهداری باید خشک، خنک و دارای تهویه مناسب باشد.

  • از یخ‌زدگی یا قرارگیری در معرض حرارت بالا پرهیز گردد.

  • در حین جابجایی، استفاده از دستکش، عینک ایمنی و ماسک توصیه می‌شود.

✅ رعایت این دستورالعمل‌ها، موجب حفظ پایداری ماده و جلوگیری از بروز خطرات احتمالی در محیط‌ کار می‌شود.

ایزو‌دسیل الکل اتوکسیله

ایزو‌دسیل الکل اتوکسیله (Isodecyl Alcohol Ethoxylate) یک سورفکتانت غیر یونی از دسته الکل‌های چرب شاخه‌دار اتوکسیله‌شده است. این ماده از واکنش ایزو‌دسیل الکل (C10 با شاخه جانبی) با اتیلن اکسید (EO) در فرآیند اتوکسیلاسیون تولید می‌شود. به دلیل ساختار منحصر‌به‌فردش، در فرمولاسیون‌های گوناگون به‌عنوان عامل ترکننده، امولسیفایر، حل‌کننده و پخش‌کننده مؤثر استفاده می‌شود.

ساختار شیمیایی ایزو‌دسیل الکل اتوکسیله

  • فرمول کلی: R–(OCH₂CH₂)ₙ–OH
  • R: زنجیره شاخه‌دار ایزو‌دسیل (C10)
  • n: تعداد واحدهای EO (معمولاً بین 3 تا 10 یا بیشتر بسته به نوع گرید)
ساختار این ماده دارای یک بخش آبگریز شاخه‌دار (ایزوآلکیل) و یک بخش آبدوست (زنجیره اتوکسیله) است. این ساختار دوگانه موجب می‌شود ایزو‌دسیل الکل اتوکسیله عملکرد بسیار مؤثری به‌عنوان سورفکتانت غیر یونی با کف کنترل‌شده، سازگاری بالا و قدرت ترکنندگی قوی داشته باشد.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی

  • بو: ملایم، شبیه الکل چرب
  • نوع سورفکتانت: غیر یونی (Non-Ionic)
  • pH (محلول 1%): حدود 6 تا 8
  • کف‌زایی: کم تا متوسط – مناسب برای سیستم‌های شوینده صنعتی کم‌کف
  • پایداری در آب سخت: بسیار بالا؛ مقاوم در برابر یون‌های Ca²⁺ و Mg²⁺
  • نقطه ابری (Cloud Point): بین 40 تا 70 °C (بسته به مقدار EO)
  • ویسکوزیته: متوسط، اما افزایش‌یابنده در دمای پایین
  • پایداری حرارتی و شیمیایی: بالا؛ مقاوم به هیدرولیز، اسید و باز
  • زیست‌تخریب‌پذیری: بالا در گریدهای طبیعی (غیربرپایه نفتی)
  • سازگاری با سایر سورفکتانت‌ها: بسیار خوب (آنیونی، کاتیونی، آمفوتریک)
  • نقطه اشتعال: ممکن است در گریدهای حلال‌پایه قابل اشتعال باشد

کاربردهای ایزودسیل الکل اتوکسیله

صنایع شوینده صنعتی و خانگی:

  • ترکننده‌ی مؤثر برای سطوح سخت
  • در فرمولاسیون پاک‌کننده‌های صنعتی با کف کنترل‌شده (کم‌کف)

کشاورزی:

  • امولسیفایر و پخش‌کننده در فرمولاسیون سموم و کودهای محلول‌پاشی
  • افزایش‌دهنده‌ی جذب ترکیبات فعال از طریق برگ‌ها به دلیل کاهش کشش سطحی

صنایع نساجی و رنگ:

  • ترکننده‌ی اولیه در عملیات آماده‌سازی و رنگرزی الیاف نساجی
  • کمک امولسیفایر برای پایداری دیسپرسیون رنگ‌ها و پیگمنت‌های پایه آب

صنایع رنگ و رزین:

  • پخش‌کننده‌ی مؤثر در رنگ‌های پایه آب برای یکنواختی پیگمنت‌ها
  • بهبود دهنده‌ی ترشوندگی سطوح و کاهش‌دهنده‌ی کشش سطحی در رنگ‌های پایه آب

مزایای ایزو‌دسیل الکل اتوکسیله

  • کف کنترل‌شدهمناسب برای کاربردهای صنعتی
  • سازگاری عالی با آب سخت و طیف وسیعی از pH
  • زیست‌تخریب‌پذیری بالا (در گریدهای پایه طبیعی)
  • سازگاری عالی با سایر سورفکتانت‌ها  (آنیونی، کاتیونی، آمفوتریک)
  • پایداری بالا در برابر حرارت، اسید، باز و عوامل اکسنده
  • افزایش‌دهنده جذب مواد فعال روی سطح برگ گیاهان

معایب و محدودیت‌ها

  • در گریدهای خاص ممکن است نیاز به ترکیب با سورفکتانت‌های کف‌زا باشد
  • در دمای پایین ممکن است کدر شود (اثر نقطه ابری و افزایش ویسکوزیته)
  • در غلظت بالا می‌تواند باعث تحریک پوست یا چشم شود
  • در گریدهای حلال‌پایه ممکن است قابل اشتعال باشد

بوتیل سلوسولو

بوتیل سلوسولو یا 2-بوتوکسی اتانول یک حلال پرکاربرد در صنایع رنگ، پوشش، شوینده و کشاورزی است. ترکیب منحصربه‌فرد گروه اتر و الکل در ساختار آن باعث شده خاصیت چربی‌زدایی، انحلال و کاهش کشش سطحی را به‌طور همزمان داشته باشد. این ویژگی‌ها باعث شده که بوتیل سلوسولو جایگاه مهمی در میان حلال‌های صنعتی پیدا کند و گزینه‌ای اقتصادی و کارآمد برای بسیاری از صنایع باشد.

ساختار شیمیایی بوتیل سلوسولو

بوتیل سلوسولو با نام علمی 2-بوتوکسی اتانول (2-Butoxyethanol) یک ترکیب آلی از خانواده گلیکول اترها است.

  • فرمول شیمیایی: C₆H₁₄O₂

  • شماره CAS: 111-76-2

  • ساختار مولکولی: CH₃(CH₂)₃OCH₂CH₂OH

این ماده همزمان دارای گروه هیدروکسیل (–OH) و اتر (–O–) است که باعث شده ویژگی‌های حلالیت دوگانه (قطبی و غیرقطبی) داشته باشد.


ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی بوتیل سلوسولو

  • ظاهر: مایع شفاف بی‌رنگ با بوی ملایم شبیه اتر

  • نقطه جوش: حدود 171 °C

  • نقطه ذوب: -77 °C

  • چگالی (20°C): 0.9 g/cm³

  • فشار بخار: 0.8 mmHg در 20 °C

  • حلالیت در آب: کاملاً محلول (مخلوط‌پذیر با آب و حلال‌های آلی)

  • ویژگی کلیدی: کاهش کشش سطحی محلول‌ها و بهبود خاصیت ترکنندگی


کاربردهای بوتیل سلوسولو

صنایع رنگ و پوشش

  • به‌عنوان حلال و کو-سالوِنت در رنگ‌های پایه آب و پایه حلال

  • بهبود جریان‌پذیری و یکنواختی سطح رنگ

  • افزایش چسبندگی و براقیت پوشش‌ها

صنایع شوینده و پاک‌کننده

  • استفاده در فرمولاسیون شوینده‌های صنعتی و خانگی (مانند شیشه‌شوی، پاک‌کننده چربی‌ها و روغن‌ها)

  • به دلیل حلالیت دوگانه، قدرت بالای چربی‌زدایی دارد

صنایع نفت و پتروشیمی

  • به‌عنوان حلال در استخراج و تمیزکاری تجهیزات صنعتی

صنایع دارویی و کشاورزی

  • در برخی فرمولاسیون‌ها برای افزایش پخش‌پذیری ترکیبات فعال استفاده می‌شود


معایب بوتیل سلوسولو

  • قابل اشتعال با نقطه اشتعال پایین (~60°C)

  • تحریک‌کننده پوست و چشم در تماس مستقیم

  • در مواجهه طولانی‌مدت بخارات آن می‌تواند اثرات سمی روی کبد و کلیه بگذارد

  • استفاده بیش‌ازحد در محصولات مصرفی ممکن است محدودیت‌های قانونی داشته باشد


مزایای بوتیل سلوسولو

  • حلالیت دوگانه: مناسب برای ترکیبات آلی و معدنی

  • سازگاری بالا: با آب و بیشتر حلال‌های آلی امتزاج‌پذیر است

  • کارایی صنعتی بالا: بهبود روان‌کنندگی و کاهش کشش سطحی در فرمولاسیون‌ها

  • اقتصادی: قیمت مناسب نسبت به کارایی بالا


ایمنی و نگهداری بوتیل سلوسولو

  • طبقه‌بندی GHS: مایع قابل اشتعال، تحریک‌کننده چشم و پوست

  • تجهیزات حفاظت فردی: دستکش مقاوم شیمیایی، عینک ایمنی، ماسک تنفسی در محیط‌های کم‌تهویه

  • انبارداری: در ظروف فلزی یا پلی‌اتیلن دربسته، در محیط خنک و خشک، دور از منابع حرارت و شعله باز نگهداری شود

  • اقدامات اضطراری: در صورت تماس پوستی یا چشمی، شستشو با آب فراوان. در صورت استنشاق بخار زیاد، انتقال به فضای باز و مراجعه به پزشک توصیه می‌شود.

بی‌کربنات سدیم

بی کربنات سدیم (Sodium Bicarbonate) که با نام‌های رایج جوش شیرین، سدیم هیدروژن‌کربنات یا NaHCO₃  شناخته می‌شود، یک ترکیب شیمیایی معدنی سفیدرنگ، بی‌بو، بلوری و جاذب رطوبت است. این ماده در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی-بهداشتی، کشاورزی، شوینده‌ها، پتروشیمی، آتش‌نشانی و تصفیه آب کاربردهای گسترده دارد و به‌عنوان تنظیم‌کننده pH، عامل بافر، ضداسید، شوینده ملایم، تضعیف‌کننده شعله و عامل ضدبو شناخته می‌شود.

ساختار شیمیایی بی کربنات سدیم

  • فرمول شیمیایی:  NaHCO₃
  • نام IUPAC:  Sodium hydrogen carbonate
  • ساختار مولکولی:  یونی (Na⁺ + HCO₃⁻)
  • شماره CAS:  144-55-8
  • ساختار سه‌بعدی: یون هیدروژن‌کربنات مسطح (planar) بوده و در فاز جامد با یون سدیم تشکیل بلورهای یونی پایدار می‌دهد.
  • وزن مولکولی:  84.01 g/mol 
  • منبع طبیعی: یافت می‌شود در رسوبات طبیعی نظیر نهراکلین (Nahcolite) 

ویژگی‌های بی کربنات سدیم

  • حالت فیزیکی: جامد پودری یا بلوری سفیدرنگ
  • طعم و بو: بی‌بو، مزه کمی قلیایی
  • دمای تجزیه: حدود 270°C
  • pH  محلول 1%:  بین 8.2 تا 8.6
  • ویسکوزیته: ندارد (جامد است)
  • پایداری شیمیایی: پایدار در شرایط عادی – در گرمای بالا به CO₂، Na₂CO₃  و H₂O تجزیه می‌شود

کاربردهای بی کربنات سدیم

  • صنایع غذایی (گرید خوراکی -  E500):
    • عامل ورآورنده در تهیه نان و کیک
    • تنظیم‌کننده pH در محصولات غذایی
    • ضداسید در نوشیدنی‌های گازدار و پودرهای فوری
  • صنایع دارویی:
    • ضداسید برای درمان سوزش معده و رفلاکس
    • ماده فعال در محلول شست‌وشوی دهان، بینی و لنز
    • بافر در فرمولاسیون قرص‌های جوشان، تزریقی و شربت‌ها
  • صنایع شوینده و پاک‌کننده:
    • پاک‌کننده ملایم و ضدبو طبیعی
    • نرم‌کننده آب سخت در پودرهای شوینده
    • جذب‌کننده بو در یخچال و کفش‌ها
  • آتش‌نشانی:
    • ماده اصلی در کپسول‌های پودر خشک (Dry Chemical Powder)
    • خنثی‌سازی اسیدهای نشت‌کرده در حوادث شیمیایی
  • کشاورزی و دامداری:
    • متعادل‌کننده pH خاک‌های اسیدی
    • تنظیم‌کننده pH خوراک دام و طیور
    • ضدقارچ برای برگ گیاهان
  • تصفیه آب و فاضلاب:
    • تنظیم‌کننده pH در پساب صنعتی
    • خنثی‌کننده یون‌های فلزی محلول

مزایای بی کربنات سدیم

  • غیرسمی، زیست‌سازگار و قابل‌تجزیه طبیعی
  • قابل‌دسترس در گریدهای خوراکی، دارویی و صنعتی
  • بی‌خطر برای انسان و محیط‌زیست در دوزهای مجاز
  • کاربرد چندمنظوره و هزینه پایین
  • پایداری بالا در طولانی‌مدت در صورت نگهداری مناسب
  • سازگار با بسیاری از مواد شیمیایی دیگر

معایب بی کربنات سدیم

  • حساس به رطوبت – در محیط مرطوب کارایی کاهش می‌یابد
  • تجزیه در دمای بالا – نامناسب برای فرآیندهای حرارتی مستقیم
  • مصرف زیاد آن ممکن است باعث قلیایی شدن بیش از حد محیط شود
  • در برخی کاربردهای خاص نیازمند درجه خلوص بسیار بالا است (مثل دارویی و غذایی)
  • غیرمناسب برای سیستم‌های بسته تحت فشار (به‌دلیل تولید CO₂)

ایمنی و نگهداری بی کربنات سدیم

  • کد خطر (GHS): ماده‌ای غیرخطرناک طبقه‌بندی می‌شود
  • سمیت خوراکی: غیرسمی در دوزهای خوراکی ایمن  (GRAS  توسط  FDA)
  • استنشاق: کم‌خطر – گرد پودری ممکن است در دوزهای بالا موجب تحریک مجاری تنفسی شود
  • تماس پوستی و چشمی: بی‌خطر – اما تماس طولانی‌مدت می‌تواند باعث خشکی پوست شود

واکنش‌پذیری: پایدار – در دمای بالا به Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O تجزیه می‌شود


 نکات ایمنی بیکربنات سدیم

استفاده از ماسک تنفسی در محیط‌های گرد و غبارآلود صنعتی

دستکش محافظ هنگام کار با حجم زیاد
عینک ایمنی در خطوط تولید و محیط‌های پودری
تهویه مناسب در انبار یا فضای بسته
عدم تماس مستقیم با اسیدها (ایجاد واکنش شدید و کف)

شرایط نگهداری بیکربنات سدیم

پارامتر شرایط توصیه‌شده
دمای نگهداری بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد
رطوبت محیط خشک و کم‌ رطوبت (رطوبت باعث کلوخه شدن پودر می‌شود)
نور و تابش مستقیم دور از نور مستقیم خورشید
بسته‌بندی مناسب کیسه‌های چندلایه پلی‌پروپیلن یا کاغذ کرافت با لایه ضد رطوبت
محل نگهداری انبار سرپوشیده، دارای تهویه و دور از مواد اسیدی
برچسب‌گذاری خوانا و استاندارد (تاریخ تولید، گرید، هشدارهای ایمنی و شرایط نگهداری)