آمونیوم استات
ساختار آمونیوم استات
آمونیوم استات یک ترکیب یونی است که از کاتیون آمونیوم (NH₄⁺) و آنیون استات (CH₃COO⁻) تشکیل شده است. یون استات دارای رزونانس بین دو اتم اکسیژن است که باعث پایداری نسبی آن می‌شود. فرمول شیمیایی: CH₃COONH₄ویژگی‌های آمونیوم استات
- ظاهر: پودر کریستالی سفید، شفاف یا گرانول
- حلالیت: بسیار محلول در آب و اتانول؛ کمی محلول در استون
- جاذب رطوبت: به‌راحتی رطوبت هوا را جذب می‌کند
- نقطه ذوب: حدود 114 °C؛ در اثر حرارت به اسید استیک و آمونیاک تجزیه می‌شود
- چگالی: حدود 1.07 g/cm³ در 25 °C (معادل 1070 kg/m³ در واحد SI)
- pH (محلول آبی): تقریباً خنثی، بین 6.5 تا 7.5 بسته به غلظت
- فشردگی‌پذیری: قابل فشرده‌سازی
- بی‌رنگ: محلول‌های آن معمولاً شفاف و بی‌رنگ هستند
کاربردهای آمونیوم استات
آمونیوم استات به دلیل خواص شیمیایی و فیزیکی خود، در طیف وسیعی از صنایع و کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد: صنایع غذایی:- به‌عنوان افزودنی غذایی (کد E264)
- تنظیم‌کننده اسیدیته (بافر) و نگهدارنده در برخی مواد غذایی
- بافر pH : در بیوشیمی، شیمی تجزیه و زیست‌شناسی مولکولی برای حفظ pH در واکنش‌ها و آنزیم‌ها (مثلاً در استخراج DNA و خالص‌سازی پروتئین‌ها)
- کروماتوگرافی: به‌عنوان بافر یا فاز متحرک در HPLC و طیف‌سنجی جرمی، به دلیل خاصیت فرار بودن
- تشخیص میکروبی
- کاربردهای زیستی: در برخی موارد در محیط‌های رشد باکتریایی خاص. (هرچند در منابع عمومی کمتر به این کاربرد اشاره شده است)
- در تولید برخی داروها و محلول‌های تزریقی
- در سنتز ترکیبات آلی دارویی
- در فرایندهای چاپ و رنگرزی پارچه به‌عنوان عامل کمکی
- به‌عنوان منبع یون استات یا آمونیاک در سنتزهای آلی
- در تولید برخی پلاستیک‌ها و رزین‌ها
- به‌عنوان بازدارنده خوردگی در برخی فرایندها
- در برخی فرآیندهای بیولوژیکی برای تأمین کربن و نیتروژن مورد نیاز باکتری‌ها
- در برخی ترکیبات یخ‌زدای فرودگاهی به‌عنوان جایگزین کلریدها
مزایای آمونیوم استات
- خواص بافری قوی: تنظیم و حفظ pH در محدوده نزدیک به خنثی
- فرار بودن: در کاربردهایی مانند HPLC و طیف‌سنجی جرمی، پس از تبخیر، باقیمانده‌ای باقی نمی‌گذارد
- زیست‌تخریب‌پذیر: در محیط زیست تجزیه‌پذیر است
- حلالیت بالا در آب: امکان تهیه محلول‌های آبی با غلظت بالا
- ایمنی نسبی: سمیت کم در کاربردهای آزمایشگاهی و صنعتی
- تنوع کاربرد: استفاده گسترده در صنایع مختلف از غذایی تا دارویی و شیمیایی
معایب آمونیوم استات
- بوی آمونیاک: در اثر تجزیه، بوی تند و خفیف آمونیاک دارد
- هیگروسکوپیک بودن: جذب رطوبت سریع از هوا، نیاز به بسته‌بندی ضد رطوبت دارد
- تجزیه حرارتی: در دماهای بالا به آمونیاک و اسید استیک تجزیه می‌شود
- تحریک‌کنندگی احتمالی:
- تماس با چشم: تحریک، قرمزی، سوزش
- تماس با پوست: احتمال تحریک خفیف
- استنشاق گرد و غبار: سرفه یا تنگی نفس
- بلع: در مقدار زیاد ممکن است باعث ناراحتی‌های گوارشی شود
نیاز به تهویه مناسب: به‌خصوص در فضای بسته به دلیل تولید بخارات تحریک‌کننده
آنتی اکسیدان ها
آنتی‌اکسیدان‌ها (Antioxidants) ترکیباتی هستند که در صنایع پلیمری، غذایی، دارویی و بسیاری دیگر از صنایع برای جلوگیری از اکسیداسیون به کار می‌روند. در صنعت پلیمر، این ترکیبات نقش مهمی در افزایش طول عمر، حفظ کیفیت و عملکرد پلیمرها در شرایط محیطی سخت ایفا می‌کنند.
ساختار آنتی‌اکسیدان‌ها
آنتی‌اکسیدان‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
-
آنتی‌اکسیدان‌های اولیه (نوع فنلی): مانند BHT و Irganox که با مهار رادیکال‌های آزاد از تخریب زنجیره‌های پلیمری جلوگیری می‌کنند.
-
آنتی‌اکسیدان‌های ثانویه (نوع فسفیتی یا تیواستر): مانند Irgafos که با پراکسیدهای تولید شده در فرآیند اکسیداسیون واکنش می‌دهند و آن‌ها را خنثی می‌کنند.
ساختار شیمیایی آن‌ها عمدتاً شامل حلقه‌های فنلی یا گروه‌های فسفیتی است که با رادیکال‌های آزاد یا پراکسیدها واکنش می‌دهند.
ویژگی‌های آنتی‌اکسیدان‌ها
-
مقاومت در برابر حرارت بالا
-
پایداری در برابر اکسیداسیون حرارتی و نوری
-
غیر فرار بودن
-
حفظ رنگ و ظاهر پلیمر
-
سازگاری با اکثر پلیمرها مانند PE، PP، PS و PA
کاربردهای آنتی‌اکسیدان‌ها
آنتی‌اکسیدان‌ها کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف دارند، از جمله:
-
✅ صنایع پلاستیک: افزایش عمر مفید محصولات پلاستیکی و جلوگیری از شکنندگی
-
✅ بسته‌بندی مواد غذایی: جلوگیری از فساد چربی‌ها و حفظ طعم
-
✅ صنایع خودروسازی: پایداری اجزای پلاستیکی در برابر حرارت موتور
-
✅ لوازم خانگی و الکترونیک: پایداری در برابر اشعه UV و گرما
-
✅ پزشکی و داروسازی: جلوگیری از تخریب داروهای حساس به اکسیداسیون
معایب آنتی‌اکسیدان‌ها
-
ممکن است برخی آنتی‌اکسیدان‌ها در بلندمدت مهاجرت کرده و به سطح بیایند
-
هزینه تولید یا واردات برخی از گریدهای پیشرفته بالا است
-
احتمال تداخل شیمیایی با برخی افزودنی‌های دیگر در ترکیبات پیچیده
مزایای آنتی‌اکسیدان‌ها
-
افزایش طول عمر مواد پلیمری و کاهش هزینه‌های تعویض
-
حفظ خواص مکانیکی، نوری و ظاهری مواد
-
کمک به فرآیندپذیری بهتر پلیمر در دماهای بالا
-
قابل استفاده در ترکیب با دیگر افزودنی‌ها مانند آنتی UV یا ضد استاتیک
-
تنوع بالا و قابلیت انتخاب مناسب برای شرایط محیطی خاص
اتیل استات
ساختار شیمیایی اتیل استات
اتیل استات یک ترکیب از خانواده‌ی استرها با فرمول مولکولی C4H8O2 و نام IUPAC به‌صورت Ethyl ethanoate است. این ماده عمدتاً از واکنش استریفیکاسیون بین اسید استیک و اتانول تولید می‌شود و به‌دلیل ماهیت آمفی‌فیلیک و قطبیت متوسط، به‌عنوان یک حلال آلی مؤثر شناخته می‌شود.ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی اتیل استات
اتیل استات مایعی بی‌رنگ با بوی مطبوع میوه‌ای، دارای فراریت بالا و رفتار قطبی-آپروتیک است. نقطه جوش حدود 77.1°C، نقطه ذوب حدود −83.6°C، چگالی تقریباً 0.897 g/cm3 در 20°C، و حلالیت در آب حدود 8.3 g/100 mL (در 20°C) گزارش شده است. فشار بخار آن در 20–25°C نسبتاً بالاست و به تبخیر سریع کمک می‌کند. همچنین به‌دلیل نقطه اشتعال پایین، در دسته مایعات قابل‌اشتعال قرار می‌گیرد.کاربردهای اتیل استات
اتیل استات به‌عنوان حلال آلی پرکاربرد در طیف وسیعی از صنایع استفاده می‌شود؛ از رنگ و رزین تا داروسازی، چاپ و غذایی. در چاپ فلکسو/هلیو/روتوگراور، تولید چسب و رزین، فرمولاسیون مرکب چاپ، عطر و طعم‌دهنده‌ها، استخراج و کافئین‌زدایی قهوه/چای، پاک‌سازی بردهای الکترونیک، و فرآیندهای آزمایشگاهی مانند استخراج و کروماتوگرافی نقشی کلیدی دارد.معایب اتیل استات
با وجود مزیت‌های متعدد، اتیل استات محدودیت‌هایی دارد:- اشتعال‌پذیری بالا: نیازمند مدیریت ایمنی، تهویه و کنترل منبع جرقه است
- تحریک‌زایی: بخارات می‌تواند موجب تحریک چشم/مجاری تنفسی و خواب‌آلودگی در غلظت‌های بالا شود.
- هیدرولیز و پایداری: در حضور رطوبت به آرامی هیدرولیز می‌شود؛ در فرمولاسیون‌های حساس باید کنترل شود.
- سازگاری حلالی: حلالیت محدود در آب می‌تواند در برخی کاربردها قید ایجاد کند.
مزایای اتیل استات
دلایل محبوبیت اتیل استات نزد فرمولاتورها و مدیران تولید:- توان حل‌کنندگی عالی برای پلیمرها/رزین‌ها با تبخیر سریع و خشکایی مطلوب فیلم پوشش.
- بوی میوه‌ای قابل‌قبول (مزیت در محیط‌های کاری و محصولات مصرفی).
- هزینه-اثرگذاری مناسب و دسترس‌پذیری بالا در مقیاس صنعتی.
- سازگاری فرایندی با بسیاری از حلال‌های آلی و سیستم‌های پوشش‌دهی/چاپی.
ایمنی و نگهداری اتیل استات
کار با اتیل استات نیازمند رعایت دستورالعمل‌های MSDS است. کدهای خطر مهم شامل H225 (مایع و بخار به‌شدت قابل‌اشتعال)، H319 (تحریک جدی چشم)، H336 (خواب‌آلودگی یا سرگیجه) می‌باشند. انبارش در ظروف دربسته، محیط خنک، دور از نور/حرارت/جرقه؛ کار در فضای دارای تهویه مناسب و استفاده از PPE (دستکش، عینک، ماسک) ضروری است.
اتیلن گلیکول مونو استئارات
اتیلن گلیکول مونو استئارات یا EGMS یکی از ترکیبات مهم دسته استرهای اسیدهای چرب است که به‌عنوان امولسیفایر، پایدارکننده و عامل مرواریدی‌کننده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به دلیل خواص چندمنظوره خود در صنایع آرایشی و بهداشتی، شوینده‌ها، پلاستیک و داروسازی بسیار پرکاربرد است.
ساختار شیمیایی اتیلن گلیکول مونو استئارات
-
فرمول شیمیایی: C₂₀H₄₀O₃
-
جرم مولی: 328.53 g/mol
-
ترکیب حاصل از اتصال اسید استئاریک به یک مولکول اتیلن گلیکول از طریق پیوند استری.
-
ساختار آن دارای زنجیره بلند هیدروکربنی آب‌گریز و گروه هیدروکسیل آب‌دوست است، که باعث ایجاد خاصیت سورفکتانت و امولسیفایر می‌شود.
ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی اتیلن گلیکول مونو استئارات
-
ظاهر: پودر سفید مایل به کرم یا فلس‌های مومی
-
نقطه ذوب: 55 – 65°C
-
حلالیت: نامحلول در آب سرد، پراکنده‌پذیر در آب گرم و محلول در روغن‌ها و حلال‌های آلی
-
دانسیته: تقریباً 0.95 g/cm³ در 20°C
-
ویژگی شاخص: عامل مرواریدی‌کننده (Pearlizing Agent) در شامپوها و شوینده‌ها
کاربردهای اتیلن گلیکول مونو استئارات
-
صنایع آرایشی و بهداشتی
-
عامل مرواریدی در شامپو، نرم‌کننده، ژل دوش و شوینده‌های صورت
-
امولسیفایر و پایدارکننده در کرم‌ها و لوسیون‌ها
-
-
صنایع شوینده
-
بهبود ظاهر و شفافیت شوینده‌های مایع
-
افزایش ویسکوزیته و پایداری فرمولاسیون
-
-
صنایع غذایی (در حد مجاز و خاص)
-
به‌عنوان امولسیفایر در برخی فرآورده‌های لبنی و محصولات پخته‌شده
-
-
پلاستیک و لاستیک
-
به‌عنوان روان‌کننده داخلی و خارجی در فرایندهای تولید پلاستیک
-
-
داروسازی
-
عامل پایدارکننده در برخی فرمولاسیون‌های دارویی و مکمل‌ها
-
معایب اتیلن گلیکول مونو استئارات
-
حلالیت محدود در آب سرد که نیازمند حرارت یا فرمولاسیون ویژه است.
-
در برخی افراد حساس می‌تواند باعث تحریک خفیف پوستی یا چشمی شود.
-
استفاده بیش‌ازحد ممکن است باعث تغییر بافت و قوام محصول شود.
مزایای اتیلن گلیکول مونو استئارات
-
چندمنظوره بودن: هم به‌عنوان امولسیفایر و هم عامل مرواریدی‌کننده عمل می‌کند.
-
سازگاری بالا با سایر سورفکتانت‌ها و افزودنی‌ها.
-
ایجاد جلوه مرواریدی جذاب در محصولات شوینده که به بهبود بازاریابی کمک می‌کند.
-
بهبود پایداری امولسیون‌ها و افزایش عمر محصولات.
-
مقرون‌به‌صرفه در مقایسه با برخی جایگزین‌های وارداتی.
ایمنی و نگهداری اتیلن گلیکول مونو استئارات
-
به‌طور کلی در غلظت‌های مجاز بی‌خطر است (طبق استانداردهای FDA و اتحادیه اروپا).
-
هنگام کار باید از دستکش و عینک ایمنی استفاده شود.
-
در محیط خشک، خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری گردد.
-
قابلیت اشتعال پایین دارد، اما بهتر است از منابع حرارتی مستقیم دور نگه داشته شود.
استون
استون با نام شیمیایی پروپانون (Propanone) و فرمول مولکولی C₃H₆O، ساده‌ترین و کوچک‌ترین ترکیب از دسته کتون‌ها است. این ماده دارای یک گروه کربونیل (C=O) در مرکز مولکول بوده که خاصیت قطبی و حلالیت بالای آن را در بسیاری از ترکیبات آلی و معدنی تضمین می‌کند.
ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی استون
-
فرمول شیمیایی: C₃H₆O
-
شماره CAS: 67-64-1
-
ظاهر فیزیکی: مایع بی‌رنگ، شفاف و فرار
-
بوی مشخص: تند و مشابه میوه یا شیرین
-
نقطه جوش: 56 °C
-
نقطه ذوب: -95 °C
-
چگالی (در 20°C): 0.79 g/cm³
-
حلالیت در آب: کاملاً محلول (یکی از معدود کتون‌های محلول در آب)
-
ویژگی مهم: اشتعال‌پذیر و فرار با تبخیر سریع
کاربردهای استون
استون به دلیل قدرت حلالیت بالا، فراریت مناسب و سازگاری با بسیاری از مواد اولیه صنعتی، کاربردهای گسترده‌ای دارد:
صنایع رنگ و رزین
-
به عنوان حلال اصلی در تولید رنگ، لاک و تینرها
-
تمیزکننده ابزارهای رنگ‌آمیزی و پوشش‌دهی
صنایع شیمیایی
-
ماده اولیه در تولید متاکریلات‌ها، بیسفنول A، متیل متاکریلات
-
واسطه کلیدی در سنتز بسیاری از ترکیبات آلی
صنایع آرایشی و بهداشتی
-
در تولید لاک پاک‌کن‌ها
-
به‌عنوان حلال در عطر و محصولات مراقبت شخصی
داروسازی و پزشکی
-
استفاده در استخراج مواد مؤثره گیاهی
-
به‌عنوان حلال کمکی در برخی داروها
دیگر کاربردها
-
در صنایع پلاستیک، چسب، نساجی و پاک‌کننده‌های صنعتی
معایب استون
-
قابلیت اشتعال بالا: نیازمند شرایط ایمن نگهداری و استفاده
-
تبخیر سریع: می‌تواند باعث کاهش بهره‌وری در برخی فرایندها شود
-
تحریک‌کننده پوست و چشم: در تماس مستقیم ممکن است ایجاد خشکی یا سوزش کند
-
محدودیت زیست‌محیطی: در غلظت بالا می‌تواند اثرات منفی بر محیط‌زیست داشته باشد
مزایای استون
-
قدرت حلالیت عالی در طیف وسیعی از مواد
-
هزینه نسبتاً پایین در مقایسه با بسیاری از حلال‌ها
-
تبخیر سریع که به خشک شدن سریع پوشش‌ها کمک می‌کند
-
سازگاری صنعتی و قابلیت استفاده در صنایع متنوع
-
قابل بازیافت بودن در فرایندهای صنعتی
ایمنی و نگهداری استون
-
شرایط نگهداری: در ظروف محکم و دربسته، دور از نور خورشید و منابع حرارتی
-
تهویه مناسب: در محیط‌های بسته باید جریان هوای کافی وجود داشته باشد
-
تجهیزات ایمنی فردی: استفاده از دستکش مقاوم در برابر مواد شیمیایی، عینک ایمنی و ماسک در حین کار توصیه می‌شود
-
اقدامات اضطراری: در صورت تماس پوستی، محل تماس با آب شسته شود. در صورت استنشاق غلظت بالا، فرد باید به فضای باز منتقل شود
جمع‌بندی
استون یکی از پرکاربردترین و مهمترین حلال‌های صنعتی است که در صنایع رنگ، شیمیایی، آرایشی و دارویی جایگاه ویژه‌ای دارد. ترکیبی از قدرت حلالیت بالا، هزینه اقتصادی، و تبخیر سریع باعث شده استون به‌عنوان ماده‌ای کلیدی در زنجیره تأمین بسیاری از صنایع شناخته شود. با رعایت اصول ایمنی و انتخاب گرید مناسب، استون می‌تواند ارزش افزوده بالایی برای صنایع مختلف ایجاد کند.
اسید آکریلیک
اسید آکریلیک یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی است. این مایع بی‌رنگ، دارای بوی تند و مشخصی است و به دلیل گروه کربوکسیل و پیوند دوگانه کربن-کربن در ساختارش، بسیار واکنش‌پذیر است.
ساختار اسید آکریلیک
ساختار اسید آکریلیک شامل یک گروه وینیل () و یک گروه کربوکسیل () است. پیوند دوگانه کربن-کربن (پیوند وینیل) مسئول واکنش‌پذیری بالای آن در واکنش‌های پلیمریزاسیون است، در حالی که گروه کربوکسیل آن را به یک اسید ضعیف تبدیل می‌کند و امکان واکنش‌های استری شدن را فراهم می‌آورد.
ویژگی‌های اسید آکریلیک
- حالت فیزیکی: مایع بی‌رنگ و شفاف
- بو: بوی تند و مشخص
- حلالیت: کاملاً محلول در آب، الکل‌ها، اترها و کلروفرم
- واکنش‌پذیری: بسیار واکنش‌پذیر، به خصوص در برابر پلیمریزاسیون. به همین دلیل معمولاً حاوی مقدار کمی بازدارنده پلیمریزاسیون (مانند مونو اتیل اتر هیدروکینون یا MEHQ) برای جلوگیری از پلیمریزاسیون خودبه‌خودی در هنگام ذخیره‌سازی است.
- نقطه جوش: 139 درجه سانتی‌گراد
- نقطه ذوب: 13 درجه سانتی‌گراد
- اسیدیته: اسید ضعیف
کاربردهای اسید آکریلیک
اسید آکریلیک به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فردش، در صنایع مختلفی کاربرد دارد:
- تولید پلیمرها و رزین‌ها: مهمترین کاربرد آن در تولید پلیمرهای آکریلیک (پلی‌آکریلات‌ها) است. این پلیمرها در ساخت رنگ‌ها، پوشش‌ها، چسب‌ها، مواد آب‌گریز و جوهرها استفاده می‌شوند.
- صنایع پوشش‌دهی و رنگ: به عنوان مونومر اصلی در تولید امولسیون‌ها و رزین‌های آکریلیک برای رنگ‌های ساختمانی، پوشش‌های خودرو و پوشش‌های صنعتی.
- مواد جاذب فوق‌العاده (Superabsorbent Polymers - SAPs): پلیمرهای تولید شده از اسید آکریلیک (به ویژه پلی‌آکریلات سدیم) دارای قابلیت جذب بالای آب هستند و در پوشک‌های بچه، محصولات بهداشتی زنانه و کشاورزی (به عنوان عامل حفظ رطوبت خاک) به کار می‌روند.
- صنایع نساجی: در تولید الیاف و پارچه‌های آکریلیک که مقاومت خوبی در برابر نور خورشید و عوامل جوی دارند.
- افزودنی‌های نفتی: برای بهبود خواص روغن‌ها و روان‌کننده‌ها.
- مواد شیمیایی تصفیه آب: به عنوان بازدارنده رسوب و پراکنده‌ساز.
- داروسازی: در سنتز برخی ترکیبات دارویی.
مزایای اسید آکریلیک
- تنوع کاربرد: به دلیل قابلیت پلیمریزاسیون و واکنش‌پذیری بالا، در تولید طیف وسیعی از محصولات به کار میرود.
- کارایی بالا: پلیمرهای حاصل از آن، خواص مکانیکی، نوری و شیمیایی مطلوبی دارند.
- مقاومت بالا: محصولات نهایی تولید شده با اسید آکریلیک (مانند رنگ‌ها و پوشش‌ها) دارای مقاومت خوبی در برابر آب و هوا، UV و مواد شیمیایی هستند.
- چسبندگی عالی: در تولید چسب‌های قوی و مقاوم کاربرد دارد.
معایب اسید آکریلیک
- سمیت و خورندگی: اسید آکریلیک مایعی خورنده است و می‌تواند باعث تحریک شدید پوست، چشم‌ها و سیستم تنفسی شود. تماس طولانی مدت یا مکرر می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی شود.
- بوی تند: بوی آن برای بسیاری از افراد ناخوشایند است و در غلظت‌های بالا می‌تواند آزاردهنده باشد.
- قابلیت اشتعال: این ماده قابل اشتعال است و بخارات آن در هوا می‌توانند مخلوط‌های قابل انفجار تشکیل دهند.
- پلیمریزاسیون خودبه‌خودی: بدون بازدارنده، تمایل زیادی به پلیمریزاسیون خودبه‌خودی دارد که می‌تواند خطرناک باشد و به ظروف نگهداری آسیب برساند.
- اثرات زیست‌محیطی: در صورت ورود به محیط زیست، می‌تواند برای موجودات آبزی سمی باشد.
ایمنی و نگهداری اسید آکریلیک
| مشخصه | جزئیات |
|---|---|
| فرمول شیمیایی | C₃H₄O₂ |
| نام آیوپاک | پروپنوییک اسید (Propenoic Acid) |
| شماره CAS | 79-10-7 |
| طبقه‌بندی GHS | Highly Flammable, Corrosive, Toxic |
| کدهای H (خطرات) | H226، H302، H314، H335، H412 |
| نوع تماس | خطرات |
|---|---|
| تماس با پوست | سوختگی شدید، قرمزی، التهاب، جذب پوستی |
| تماس با چشم | آسیب جدی، احتمال از دست دادن بینایی |
| استنشاق بخارات | تحریک سیستم تنفسی، سرفه، سردرد |
| بلعیدن | سوزش دهان، گلو و معده – خطرناک |
| خطر آتش‌سوزی | بسیار قابل اشتعال (نقطه اشتعال ~ 10°C) |
| واکنش‌پذیری | پلیمریزاسیون شدید در صورت گرم شدن یا تماس با پرکسیدها |
| مورد | توصیه ایمنی |
|---|---|
| دستکش | نیتریل یا Neoprene مقاوم به اسید |
| عینک ایمنی | عینک ایمنی با محافظ جانبی / شیلد کامل |
| ماسک تنفسی | در محیط بسته یا تماس طولانی: ماسک فیلتر دار (Organic Vapor Cartridge) |
| تهویه مناسب | اجباری – در سیستم بسته یا کابین |
| لباس محافظ | لباس مقاوم در برابر مواد شیمیایی خورنده |
شرایط نگهداری اسید آکریلیک
| عامل | شرایط توصیه‌شده |
|---|---|
| دمای نگهداری | زیر 25°C – در صورت امکان زیر 10°C |
| ظروف نگهداری | مخازن فولادی با پوشش اپوکسی / تانک‌های HDPE با پایدارکننده |
| افزودنی پایدارکننده | هیدروکینون (ppm) برای جلوگیری از پلیمریزاسیون |
| محیط نگهداری | خشک، خنک، دارای تهویه، دور از منابع اشتعال |
| ناسازگاری شیمیایی | اکسیدکننده‌ها، اسید نیتریک، پرکسیدها، بازهای قوی |
| قابلیت اشتعال | بالا – مواد اطفاء حریق: فوم، CO₂، پودر خشک |
| عمر مفید نگهداری | تا 6 ماه (در صورت رعایت شرایط نگهداری و پایداری حرارتی) |
اسید استئاریک
ساختار اسید استئاریک
اسید استئاریک یک اسید کربوکسیلیک اشباع است، به این معنی که در زنجیره هیدروکربنی آن هیچ پیوند دوگانه‌ای وجود ندارد. این زنجیره از ۱۸ اتم کربن تشکیل شده است. ساختار آن شامل یک گروه متیل (−CH₃) در یک انتها، شانزده گروه متیلن (−CH₂−) در وسط و یک گروه کربوکسیل (−COOH) در انتهای دیگر است. حضور زنجیره بلند هیدروکربنی آن را به یک ترکیب آب‌گریز (لیپوفیلیک) تبدیل می‌کند، در حالی که گروه کربوکسیل، خاصیت قطبی ضعیفی دارد و امکان تشکیل پیوند هیدروژنی یا واکنش با بازها را فراهم می‌کند.ویژگی‌های اسید استئاریک
- حالت فیزیکی: جامد مومی، سفید تا زرد کم‌رنگ، به‌صورت پولکی، گرانولی یا پودری
- بو: بدون بو یا دارای بوی ملایم چربی طبیعی
- نقطه ذوب: حدود 69.3°C (ممکن است بین 68 تا 70°C بسته به خلوص متفاوت باشد)
- حلالیت: نامحلول در آب سرد و گرم، ولی محلول در حلال‌های آلی مانند اتانول، کلروفرم، بنزن، استون و اتر
- پایداری: نسبتاً پایدار در برابر اکسیداسیون به دلیل ماهیت اشباع
- واکنش‌پذیری: در واکنش‌های استری شدن، صابونی شدن و احیاء شرکت می‌کند
- خاصیت امولسیون‌کنندگی: به دلیل داشتن بخش قطبی (کربوکسیل) و غیرقطبی (زنجیره بلند هیدروکربنی)، می‌تواند به عنوان عامل سطح فعال غیر یونی در امولسیون‌ها استفاده شود.
- فرمول مولکولی: C₁₈H₃₆O₂
- جرم مولکولی: 284.48 g/mol
کاربردهای اسید استئاریک
اسید استئاریک به دلیل ویژگی‌های متنوعش، در صنایع گسترده‌ای کاربرد دارد:- صنعت صابون و مواد شوینده: استفاده در تولید صابون‌های فلزی مانند سدیم و پتاسیم استئارات به‌عنوان عامل کف‌کننده و سخت‌کننده صابون
- صنایع آرایشی و بهداشتی: به عنوان امولسیون‌کننده، غلیظ‌کننده، نرم‌کننده، مات‌کننده و تثبیت‌کننده در کرم‌ها، لوسیون‌ها، شامپوها، دئودورانت‌ها، رژ لب و محصولات مراقبتی از پوست و مو استفاده می‌شود.
- تولید شمع: به عنوان افزودنی در ساخت شمع برای افزایش نقطه ذوب، سختی و کیفیت سوختن (کاهش دود و بهبود شکل ظاهری)
- صنعت لاستیک: به عنوان فعال‌کننده ولکانش (در واکنش با اکسید روی)، نرم‌کننده و عامل پراکنده‌کننده
- صنعت پلاستیک: به عنوان روان‌کننده، ضدچسبندگی قالب و پایدارکننده حرارتی به خصوص در تولید PVC و پلی‌الفین‌ها
- داروسازی: استفاده به عنوان روان‌کننده قالب، عامل پوشش‌دهنده قرص‌ها، و عامل آزادکننده در تهیه شیاف
- صنایع غذایی: به عنوان عامل رهاساز، ضدکف و امولسیون‌کننده با شماره افزودنی غذایی E570
- رنگ و پوشش: در فرمولاسیون رنگ‌ها و پوشش‌ها برای کاهش اصطکاک و کنترل ویسکوزیته
- متالورژی و قالب‌سازی: روان‌کننده در فرآیند فشار دادن پودرهای فلزی و کشش فلزات نازک
- تولید روان‌کننده‌ها و گریس‌های صنعتی: به دلیل خاصیت لغزندگی و سازگاری با فلزات
مزایای اسید استئاریک
- منشأ طبیعی و تجدیدپذیر: حاصل از منابع گیاهی (مثل روغن نخل و نارگیل) یا حیوانی
- زیست‌سازگاری و غیرسمی بودن (در دوزهای مجاز): برای کاربردهای دارویی، غذایی و آرایشی مناسب
- قابلیت عملکرد چندگانه: قابلیت عملکرد به عنوان امولسیون‌کننده، غلیظ‌کننده، پایدارکننده، روان‌کننده و نرم‌کننده
- پایداری اکسیداتیو مناسب: مقاومت در برابر تجزیه و فساد در شرایط عادی
- دسترسی و قیمت مناسب: به دلیل فراوانی در طبیعت، نسبتاً ارزان و در دسترس است.
معایب اسید استئاریک
- نقطه ذوب نسبتاً بالا: برای کاربردهای خاص نیاز به ذوب شدن دارد که مصرف انرژی را افزایش می‌دهد
- عدم حلالیت در آب: برای کاربردهای مبتنی بر آب، نیاز به امولسیون‌کننده‌های قوی یا گرمایش دارد.
- تفاوت کیفیت بسته به منبع: ممکن است در محصولات حیوانی نگرانی‌های اخلاقی، زیست‌محیطی یا آلرژیک وجود داشته باشد (مثلاً در محصولات وگان یا حلال)
- اثر زیست‌محیطی وابسته به منبع: در صورت استخراج از منابع غیرپایدار مانند روغن نخل غیرپایدار، می‌تواند منجر به تخریب جنگل‌ها و کاهش تنوع زیستی شود.
ایمنی و نگهداری اسید استئاریک
| مشخصه | اطلاعات |
|---|---|
| فرمول شیمیایی | C₁₈H₃₆O₂ |
| نام آیوپاک | Octadecanoic Acid |
| شماره CAS | 57-11-4 |
| ساختار ظاهری | پودر سفید مومی یا گلوله‌های جامد |
| طبقه‌بندی GHS | غیربازدارنده – فاقد طبقه‌بندی خطرناک در شرایط نرمال |
| نقاط مهم ایمنی | غیرسمی، غیرخورنده، غیرقابل اشتعال در حالت عادی |
ایمنی فردی اسید استئاریک
| مورد | توصیه ایمنی |
|---|---|
| دستکش محافظ | نیتریل یا لاتکس (در صورت تماس صنعتی طولانی) |
| محافظ چشم | عینک ایمنی برای جلوگیری از تماس اتفاقی با ذرات |
| ماسک تنفسی | تنها در صورت گرد شدن زیاد پودر – ماسک گرد و غبار معمولی |
| لباس کار | لباس صنعتی بلند، ترجیحاً با آستین کامل |
| تهویه | الزامی نیست مگر در حالت پودری ریز در فضای بسته |
| نوع تماس | اثر احتمالی |
|---|---|
| تماس پوستی | به‌طور کلی ایمن؛ در صورت تماس مداوم، خشکی یا حساسیت ممکن است رخ دهد |
| تماس با چشم | ممکن است باعث سوزش ملایم شود – شست‌وشوی سریع توصیه می‌شود |
| استنشاق پودر | در حجم بالا ممکن است باعث تحریک ملایم دستگاه تنفسی شود |
| بلع تصادفی | غیر سمی در گرید خوراکی و دارویی – در گرید صنعتی توصیه نمی‌شود |
شرایط نگهداری اسید استئاریک
| ویژگی | توصیه نگهداری |
|---|---|
| دمای نگهداری | دمای محیط (15–25°C) – دور از حرارت مستقیم |
| رطوبت | محیط خشک – رطوبت می‌تواند به چسبندگی یا کلوخه‌شدن منجر شود |
| بسته‌بندی | کیسه پلی‌اتیلن چندلایه، ظروف HDPE یا بشکه فلزی با درب پلمب |
| تماس با مواد ناسازگار | اکسیدکننده‌های قوی (مثلاً پراکسیدها) |
| نقاط ذوب و اشتعال | نقطه ذوب ~ 69–70°C |
اسید اوگزالیک
اسید اوگزالیک یک ترکیب آلی دی‌کربوکسیلیک اسیدی با فرمول شیمیایی C₂H₂O₄ است که در طبیعت به‌صورت کریستال‌های بی‌رنگ و بی‌بو یافت می‌شود. این اسید به‌طور طبیعی در برخی گیاهان مانند ریواس، اسفناج و چغندر وجود دارد و به‌صورت صنعتی نیز برای استفاده در صنایع مختلف تولید می‌شود. اسید اوگزالیک به‌ویژه به‌دلیل خاصیت قوی کلاته‌کنندگی‌اش با فلزات، در صنایع تمیزکننده، نساجی، چرم و داروسازی کاربرد دارد.
ساختار اسید اوگزالیک
اسید اوگزالیک ساده‌ترین دی‌کربوکسیلیک اسید است.
-
فرمول شیمیایی: C₂H₂O₄ یا (COOH)₂
-
این ماده از دو گروه کربوکسیلیک متصل به یکدیگر تشکیل شده است.
-
به‌شکل جامد بلوری و به‌صورت دی‌هیدرات (دارای دو مولکول آب) در دمای محیط پایدار است.
ویژگی‌های اسید اوگزالیک
-
جرم مولی: 90.03 گرم بر مول
-
نقطه ذوب: 101 تا 102 درجه سانتی‌گراد (برای دی‌هیدرات)
-
انحلال‌پذیری: بسیار محلول در آب و الکل
-
شکل ظاهری: بلورهای سفید رنگ
-
pH محلول آبی: حدود 1.3 (اسیدی قوی در محلول‌های رقیق)
-
قابلیت کلاته کردن یون‌های فلزی مانند کلسیم، آهن، منیزیم
کاربردهای اسید اوگزالیک
اسید اوگزالیک در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله:
-
صنعت پاک‌کننده‌ها: حذف زنگ‌زدگی، لکه‌های جوهر و لکه‌های معدنی
-
صنعت نساجی و رنگرزی: سفیدکننده و عامل تثبیت رنگ
-
در صنایع چرم‌سازی: برای پاک‌سازی و آماده‌سازی سطح چرم
-
در آزمایشگاه‌های شیمیایی: به‌عنوان عامل استاندارد و معرف شیمیایی
-
داروسازی: در برخی فرآیندهای تولید دارو و تصفیه مواد اولیه
-
صنعت چوب: برای روشن کردن رنگ چوب و حذف لکه‌های فلزی
-
کشتار آفات زنبورعسل: به‌صورت کنترل‌شده برای مقابله با کنه واروآ (Varroa)
معایب اسید اوگزالیک
-
سمی بودن بالا: مصرف یا تماس با پوست می‌تواند خطرناک باشد
-
خطر خوردگی: بر پوست، چشم و مجاری تنفسی اثرات تحریک‌کننده دارد
-
اثرات زیست‌محیطی: در صورت تخلیه بی‌رویه می‌تواند به منابع آبی آسیب بزند
-
خطر کریستال‌سازی در کلیه‌ها: در صورت مصرف انسانی، احتمال تشکیل سنگ کلیه
مزایای اسید اوگزالیک
-
کارایی بالا در حذف رسوبات و لکه‌ها
-
در دسترس بودن و قیمت مناسب
-
قدرت بالای اتصال به یون‌های فلزی
-
دوست‌دار محیط زیست در کاربردهای صنعتی کنترل‌شده
ایمنی و نگهداری اسید اگزالیک
اسید اگزالیک (Oxalic Acid) با فرمول شیمیایی C₂H₂O₄ یک دی‌کربوکسیلیک اسید قوی و سمی است که به‌صورت پودر سفید کریستالی یا محلول آبی عرضه می‌شود. این ماده به‌شدت خورنده بوده و در صنایع شیمیایی، نساجی، چرم، فلزکاری و صنایع تمیزکننده‌ها استفاده گسترده دارد.
طبقه‌بندی خطر و هشدارها (مطابق GHS)
| ویژگی | جزئیات |
|---|---|
| کد CAS | 144-62-7 |
| کلاس خطر GHS | Acute Tox. 3 (سمیت حاد)، Skin Corr. 1B (خورنده پوست) |
| کدهای هشدار H | H301 (بلعیدن سمی)، H314 (خورنده پوست و چشم) |
| نمادهای هشدار | ☠️ (سمی)، ⚠️ (خورنده) |
اثرات تماس با بدن اسید اوگزالیک
| مسیر تماس | اثرات احتمالی و اقدامات اولیه |
|---|---|
| تماس با پوست | باعث سوختگی شیمیایی، قرمزی، تاول – شست‌وشوی فوری با آب فراوان |
| تماس با چشم | آسیب جدی قرنیه – شست‌وشوی فوری با آب حداقل 15 دقیقه |
| استنشاق پودر یا بخار | سرفه، تحریک گلو، دشواری تنفس – انتقال به هوای تازه و دریافت کمک پزشکی |
| بلعیدن تصادفی | سمی – می‌تواند باعث آسیب کلیوی، اسهال خونی یا تهوع شود |
تجهیزات حفاظت فردی (PPE)
| تجهیز | توصیه ایمنی حرفه‌ای |
|---|---|
| دستکش محافظ | نیتریل یا PVC مقاوم در برابر خورندگی |
| عینک ایمنی | عینک آزمایشگاهی ضد پاشش یا شیلد کامل |
| ماسک تنفسی | فیلتر دار برای ذرات جامد (در محیط‌های گرد و غبار) |
| لباس محافظ | روپوش ضد اسید یا لباس بلند صنعتی |
| تهویه محیط | اجباری – در فضای بسته باید از هود یا فن استفاده شود |
شرایط نگهداری اسید اوگزالیک
| پارامتر | شرایط پیشنهادی |
|---|---|
| دمای نگهداری | بین 15 تا 30 درجه سانتی‌گراد – دور از منابع حرارت |
| ظرف نگهداری | HDPE، ظروف ضد خوردگی – درب‌دار و پلمب‌شده |
| رطوبت | ماده در حضور رطوبت تمایل به حل شدن دارد – محیط خشک توصیه می‌شود |
| ناسازگاری‌ها | مواد قلیایی، اکسیدکننده‌های قوی، فلزات فعال مانند آهن، منیزیم |
| نقطه ذوب / جوش | ذوب: ~189°C |
انیدرید مالئیک
انیدرید مالئیک یک واسط شیمیایی مهم با فرمول C₄H₂O₃ و شماره CAS 108‑31‑6 است. این ترکیب به‌صورت جامد سفید‌رنگ با بوی مشخص تولید می‌شود و کاربرد وسیعی در صنایع پلی‌استر، رزین، سطح‌سازی، داروسازی، کشاورزی و افزودنی‌های صنعتی دارد.
ساختار شیمیایی انیدرید مالئیک
این ماده به‌عنوان انیدرید دوکربوکسیلیک مالئیک اسید شناخته می‌شود، با ساختار حلقوی ناپایداری که قابلیت واکنش بالا دارد و برای واکنش‌های دی‌نیوفیلیتی، پلیمریزاسیون و اصلاح سطح بسیار مفید است.
ویژگی‌های انیدرید مالئیک
| ویژگی | مقدار / واحد |
|---|---|
| فرمول شیمیایی | C₄H₂O₃ |
| CAS Number | 108‑31‑6 |
| ظاهر | پودر یا بلور سفید، بوی تحریک‌کننده معمولی |
| چگالی (20 °C) | ~1.48 g/cm³ |
| نقطه ذوب | 52–56 °C |
| نقطه جوش | تقریباً 200 °C (760 Torr) |
| فشار بخار (20 °C) | ~0.16 mmHg |
| حلالیت در آب | محلول، تقریباً 79 g/L در 25 °C |
مزایای انیدرید مالئیک
-
پیش‌ماده کلیدی در تولید رزین‌های پلی‌استر غیر اشباع که در صنعت پوشش، چاپ و ساخت ε-FRP کاربرد دارند.
-
واسط در سنتز گریدهای اصلاح‌شده مانند 1,4-بوتان‌دی‌اول، THF، و پلیمرهای تخصصی
-
استفاده در تولید پاک‌کننده‌ها، افزودنی‌های کشاورزی، سورفکتانت‌ها و مواد آرایشی
معایب انیدرید مالئیک
-
خورندگی و تحریک شدید پوست و چشم؛ خطر حساسیت تنفسی نیز وجود دارد.
-
قابلیت تشکیل گرد انفجاری و احتیاج به شرایط ایمن انبار و تهویه کافی.
-
حساس به رطوبت؛ واکنش هیدرولیز گرمازا و تبدیل به اسید مالئیک.
کاربردهای انیدرید مالئیک
-
سنتز رزین پلی‌استر غیر اشباع برای صنایع FRP، پوشش و چسب
-
تولید فتالات‌ها و اصلاح‌کننده‌های سطح PVC
-
کاربرد در داروسازی و سنتز ترکیبات واسطه
-
استفاده در تولید سورفکتانت‌ها، مواد شیمیایی کشاورزی و افزودنی‌های تزئینی
ایمنی و نگهداری انیدرید مالئیک
-
برچسب GHS: خطر برای پوست، چشم و تنفس؛ علائم H302، H314، H317، H373 .
-
PPE مورد نیاز: لباس محافظ شیمیایی، دستکش‌هایی نظیر نیتریل، حفاظت چشمی و تنفسی در صورت غبار بالا
-
ذخیره‌سازی: محیط خشک، تهویه مناسب، بسته‌بندی محکم و دور از دمای بالا
-
اقدامات اضطراری: شست‌وشوی سریع پوست/چشم، خروج از محیط آلوده و فراهم کردن اکسیژن تازه
پلی کاپرولاکتون (PCL)
پلی‌کاپرولاکتون (PCL) یک پلی‌استر آلی و زیست‌تخریب‌پذیر است که از پلیمریزاسیون مونومر ε-کاپرولاکتون از طریق فرآیند پلیمریزاسیون باز شدن حلقه (ROP) به دست می‌آید.
ساختار پلی‌کاپرولاکتون (PCL)
فرمول شیمیایی واحد تکراری آن به صورت:
(C6H10O2)n(C_6H_{10}O_2)_n
ساختار زنجیره‌ای آن نیمه‌بلوری است و دارای زنجیره‌های انعطاف‌پذیر با دمای ذوب نسبتاً پایین (حدود 60 درجه سانتی‌گراد) است، که امکان ترکیب آن را با سایر پلیمرها و مواد تقویت‌کننده فراهم می‌کند.
ویژگی‌های پلی‌کاپرولاکتون
-
دمای ذوب پایین: حدود 58–63°C
-
دمای انتقال شیشه‌ای (Tg): حدود -60°C
-
قابلیت فرآیندپذیری بالا: با روش‌هایی مانند قالب‌گیری تزریقی، اکستروژن، چاپ سه‌بعدی
-
زیست‌تخریب‌پذیری: در شرایط محیطی یا کمپوست صنعتی، تجزیه می‌شود
-
سازگاری زیستی: مناسب برای مصارف پزشکی و دارویی
-
انعطاف‌پذیری بالا: حتی در دماهای پایین
کاربردهای پلی‌کاپرولاکتون
-
پزشکی و داروسازی
-
بخیه‌های جذب‌شونده
-
-
چاپ سه‌بعدی و نمونه‌سازی سریع
-
به دلیل دمای ذوب پایین و قابلیت چاپ دقیق
-
-
محصولات زیست‌تخریب‌پذیر
-
کیسه‌ها، بسته‌بندی، فیلم‌های تجزیه‌پذیر
-
-
افزودنی به سایر پلیمرها
-
برای بهبود انعطاف‌پذیری یا کاهش دمای ذوب سایر پلیمرها مانند PLA
-
✅ مزایای پلی‌کاپرولاکتون
-
زیست‌تخریب‌پذیر و دوست‌دار محیط زیست
-
انعطاف‌پذیر حتی در دمای پایین
-
قابلیت ترکیب عالی با پلیمرهای دیگر
-
غیرسمی و ایمن برای کاربردهای پزشکی
-
پایداری ابعادی خوب در فرایند تولید
❌ معایب پلی‌کاپرولاکتون
-
هزینه تولید نسبتاً بالا در مقایسه با پلیمرهای رایج
-
دمای ذوب پایین، مناسب نبودن برای کاربردهای دمای بالا
-
تخریب نسبتاً کند در محیط طبیعی (بدون شرایط کمپوست صنعتی)
-
خواص مکانیکی پایین‌تر نسبت به برخی ترموپلاستیک‌ها مانند PET یا ABS
پلی‌استایرن انبساطی
ساختار پلی‌استایرن انبساطی
ساختار پلی‌استایرن منبسط (EPS) شامل دانه‌های فوم کوچک و سلول بسته است که از پلی‌استایرن ساخته شده‌اند. این دانه‌ها با استفاده از حرارت منبسط می‌شوند و باعث می‌شوند که آن‌ها تا 50 برابر اندازه اصلی خود گسترش یابند. همچنین هر دانه حاوی حفره‌های هوایی است.خواص پلی‌استایرن انبساطی
پلی‌استایرن انبساطی (EPS) به عنوان هسته پلیمر بیشتر در کاربردها استفاده می‌شود. این به این دلیل است که این ماده سبک وزن، مقاوم در برابر رطوبت است و عمر طولانی دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که نرم شدن EPS زمانی آغاز می‌شود که دما بین 100°C تا 120°C باشد. در فرآیند انفجار، EPS در دمای حدود 160°C ذوب شده و سپس بخار می‌شود و در دمای 275°C گازهای سمی تولید می‌کند. EPS یک ترموپلاستیک هیدروکربنی غیر فعال با چگالی کم است که شامل دانه‌های کروی است که 2 درصد آن پلی‌استایرن و 98 درصد آن هوا است.کاربردهای پلی‌استایرن انبساطی
ساختمان و ساخت و ساز EPS به طور گسترده‌ای در صنعت ساخت و ساز به دلیل خواص عایق‌بندی آن استفاده می‌شود. این ماده می‌تواند به کار رود:- کاربرد پلی استایرن در ساختمان به عنوان یونولیت ساختمانی پانل عایق برای نما، دیوارها، سقف‌ها و کف‌ها در ساختمان‌ها.
- به عنوان ماده شناوری در ساخت ماریناها و پل‌ها.
- به عنوان پرکننده سبک در ساخت جاده‌ها و راه‌آهن.
- تولید ظروف خدمات غذایی مانند فنجان‌های نوشیدنی، سینی‌های غذا و ظروف تاشو.
مزایای پلی‌استایرن انبساطی
- سبک وزن
- مقاوم در برابر آب
- آسان برای تولید
- انرژی کارآمد
- دوام و طول عمر بالا
معایب پلی‌استایرن انبساطی
- آسیب‌پذیری در برابر فشار
- مقاومت محدود در برابر آتش
- غیرقابل تجزیه‌پذیر
قیمت پلی استایرن انبساطی eps
به طور کلی قیمت پلی استایرن انبساطی در ایران قیمت این ماده اولیه وابسته به شرایط بازار و نوع گرید، برند تولیدکننده، نوسانات قیمت بازار و مقدار عرضه و تقاضا مرتبط است. شما می‌توانید برای اطلاع از قیمت پلی استایرن انبساطی با کارشناسان بازرگانی ما تماس بگیرید تا از آخرین نرخ روز قیمت این ماده با خبر شوید.خرید پلی استایرن انبساطی
جهت خرید این ماده می‌توانید با راهنمایی های لازم کارشناسان ما گرید مورد نظر خودتان را انتخاب کنید تا با خریدی دقیق و آگاهانه محصولات خود را تولید نمایید.پلی استایرن انبساطی اسنوا یکی از گریدهای پرکاربرد پلی استایرن سبک و قابل انبساط است که دارای دانه‌بندی متوسط تا درشت و قابلیت شکل‌پذیری است و در صنایع مختلف بسته‌بندی، عایق‌سازی و تولید بلوک سقفی پلی استایرن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گرید دارای میزان مشخصی از عامل پنتان برای قابلیت انبساط بهینه در فرآیند پیش‌انبساط و قالب‌گیری مناسب است.
F100 EPS
پلی استایرن f100 یکی از گریدهای تخصصی EPS است که برای تولید انواع محصولات سبک، عایق‌دار و قالب‌پذیر در صنایع استفاده می‌شود. این گرید به دلیل خواص مکانیکی مناسب، قابلیت شکل‌دهی بالا و عملکرد حرارتی مناسب و در تولید محصولات بسته‌بندی، ساختمانی و صنعتی بسیار کاربردی است. در نتیجه f100 اسنوا می‌تواند گزینه مناسب و کاربردی برای تولید محصول مد نظر شما باشد.
EPS-200
یکی دیگر از گریدهای پرکاربرد پلی‌استایرن انبساطی است که با چگالی بالا و استحکام مناسب، برای تولید محصولات عایق و مقاوم مورد استفاده قرار می‌گیرد که در پتروشیمی تبریز تولید شده است. این گرید به دلیل پایداری ابعادی، قالب‌گیری دقیق و خواص حرارتی عالی، انتخابی ایده‌آل در صنایع ساختمانی، بسته‌بندی صنعتی و قطعه‌سازی فنی استفاده می‌شود. EPS-300 EPS 300 تبریز هماننده گرید EPS-200 از جمله محصولاتی است که توسط شرکت پتروشیمی تبریز تولید می‌شود. این گرید با چگالی بالا، قابلیت پیش‌انبساط چندمرحله‌ای و ویژگی‌های قالب‌گیری دقیق، در صنعت ساختمان، بسته‌بندی‌های صنعتی سنگین و قطعات به کار میرود.فرایند تولید پلی‌استایرن انبساطی
۱. پیش‌انبساط (Pre-expansion)
در این مرحله دانه‌های خام پلی‌استایرن تحت بخار آب قرار می‌گیرند و عامل فوم‌زا تبخیر شده، حجم ذرات چندین برابر افزایش می‌یابد. کنترل دقیق دما و زمان، تعیین‌کننده چگالی نهایی محصول است.
۲. پایدارسازی (Stabilization)
دانه‌های انبساط‌یافته در سیلوهای تهویه‌شده نگهداری می‌شوند تا فشار داخلی آن‌ها متعادل شده و برای مرحله قالب‌گیری آماده شوند. این مرحله برای دستیابی به فوم همگن و بدون عیب بسیار حیاتی است.
۳. قالب‌گیری (Molding)
ذرات پیش‌انبساطی در قالب قرار گرفته و دوباره با بخار حرارت داده می‌شوند. در این فرایند، ذرات به یکدیگر جوش خورده و قطعه نهایی با شکل و ابعاد دلخواه (بلوک، ورق یا قطعات خاص) به دست می‌آید.
۴. خشک‌کردن و برش
محصول نهایی پس از خارج شدن از قالب خشک و در صورت نیاز به ابعاد مورد نظر برش داده می‌شود.
ویژگی‌های EPS
-
وزن سبک و عایق حرارتی عالی → مناسب برای صنعت ساختمان (عایق دیوار و سقف).
-
ضربه‌پذیری و جذب انرژی → کاربرد گسترده در بسته‌بندی تجهیزات حساس.
-
فرآیندپذیری آسان و اقتصادی → تولید در تیراژ بالا با هزینه پایین.
-
قابلیت بازیافت → کاهش اثرات زیست‌محیطی و بهبود پایداری.
با رشد روزافزون صنعت ساخت‌وساز و نیاز به بسته‌بندی ایمن و سبک، تقاضا برای پلی‌استایرن انبساطی (EPS) در بازار داخلی و جهانی رو به افزایش است. شرکت‌های فعال در این حوزه با سرمایه‌گذاری در تجهیزات مدرن و کنترل دقیق فرایند انبساط می‌توانند محصولاتی با کیفیت یکنواخت و مطابق با استانداردهای بین‌المللی عرضه کنند.
روغن کرچک هیدروژنه
اسید اولئیک یک اسید چرب تک‌غیراشباع (cis-9-octadecenoic acid، فرمول C₁₈H₃۴O₂) است که در بسیاری از روغن‌های گیاهی وجود دارد و به‌دلیل نقطه ذوب پایین، انعطاف‌پذیری مولکولی و نقش در تولید استرها، صابون‌ها و سورفاکتانت‌ها در زنجیره تأمین اولئوکمیکال‌ها اهمیت بازار‌ی دارد.
مقدمه
روغن کرچک هیدروژنه یک واکس/جامد لیپیدی حاصل از هیدروژناسیون کامل یا جزئی روغن کرچک است که پس از فرآیند هیدروژناسیون، پیوندهای دوگانه در اسید ریسینولئیک (ricinoleic acid) اشباع شده و ترکیبی پایدار، سخت‌تر و با نقطه ذوب بالاتر حاصل می‌شود. این ماده به‌عنوان مواد اولیه شیمیایی و افزودنی فرمولاسیونی در صنایع آرایشی-بهداشتی، دارویی، پلاستیک، لاستیک، رنگ و رزین، روانکارها و تولید شمع کاربرد گسترده‌ای دارد. تقاضای بازار برای روغن کرچک هیدروژنه به‌دلیل خصوصیات ساختاری منحصربه‌فرد — مانند نقطه ذوب بالا، پایداری اکسیداتیو بهتر نسبت به روغن کرچک خام، و توانایی ساخت استرها/اولئات‌های با خواص خاص — در محیط‌های صنعتی افزایش یافته و تأمین‌کنندگان باید گرید، خلوص و مستندات فنی (SDS/COA) مناسبی ارائه نمایند.
ساختار شیمیایی روغن کرچک هیدروژنه
روغن کرچک هیدروژنه در حقیقت محصول هیدروژناسیون تری‌گلیسیریدهایی است که عمدتاً از ریسینولئیک اسید (12-هیدروکسی-9-اوکتادسنوییک اسید) تشکیل شده‌اند. فرایند هیدروژناسیون، پیوندهای دوگانه C=C را می‌بندد و اسیدهای چرب شاخص را به شکل ۱۲-هیدروکسی‌استئاریک اسید یا مشتقات اشباع‌شده تبدیل می‌کند؛ نتیجه، تری‌گلیسیریدهای اشباع‌شده با گروه هیدروکسیل حفظ‌شده یا تبدیل‌شده است که به‌صورت جامد/واکس با ساختار مولکولی منظم و زنجیره‌های بلند آلکیلی بروز می‌کند. از منظر مولکولی، ترکیب نهایی حاوی گروه‌های هیدروکسی (-OH) بر روی زنجیره اسکلت اسید چرب است که خواص امولسیون‌پذیری و برقراری پیوند هیدروژنی سطحی را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ این ویژگی باعث می‌شود روغن کرچک هیدروژنه به‌عنوان عامل ساختاری و افزودنی امولسیفایر-دوست در فرمولاسیون‌ها مفید باشد.
ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی
روغن کرچک هیدروژنه مجموعه‌ای از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی را دارا است که آن را از روغن کرچک خام متمایز می‌سازد:
-
ظاهر فیزیکی: جامد مومی یا واکس سفید تا کرم-روشن (بسته به درجه هیدروژناسیون و ناخالصی‌ها).
-
نقطه ذوب: معمولاً بالا و در محدوده‌ای نزدیک به ۸۰–۹۰ °C (بسته به گرید و درصد اشباع) — این نقطه ذوب بالا امکان استفاده به‌عنوان عامل ساختاری در محصولات جامد را فراهم می‌آورد.
-
چگالی (در 20 °C): در محدوده حدود 0.92–0.97 g·cm⁻³ (بستگی به نمونه و خلوص).
-
حلالیت در آب: نامحلول؛ اما در حلال‌های آلی و روغن‌ها (هگزان، تولوئن، استون) و برخی الکل‌ها قابل حل یا پخش است.
-
فشار بخار: بسیار پایین در دمای محیط (ماهیت واکسی/جامد) — تبخیر قابل‌توجه در شرایط معمولی رخ نمی‌دهد.
-
پایداری شیمیایی: نسبت به روغن کرچک خام از نظر اکسیداسیون پایدارتر است، زیرا پیوندهای دوگانه اشباع شده‌اند؛ اندیس ید پایین و اندیس پراکسید کم نشان‌دهنده مقاومت بهتر در برابر اکسیداسیون است.
-
خواص سطحی و رئولوژیک: به‌دلیل حضور گروه‌های هیدروکسی، توانایی ایجاد ساختار کریستالی منظم و تأثیر بر ویسکوزیته و نقطه ذوب فرمولاسیون وجود دارد؛ در غلظت‌های پایین می‌تواند اثر ضخیم‌کننده و در غلظت بالاتر به‌صورت فاز منسجم ظاهر شود.
-
شاخص اسیدیته/اسید والیو: گریدهای تجاری معمولاً دارای عدد اسیدی پایین (ناشی از حذف اسیدهای آزاد در فرایند پالایش) هستند؛ برای کاربردهای آرایشی-دارویی عموماً استانداردهای خاص تعیین می‌شود.
نکته فنی: مقادیر فوق تقریبی و وابسته به گرید (صنعتی، دارویی، یا گرید واکس) هستند؛ برای طراحی مهندسی و تهیه مستندات فنی از COA تأمین‌کننده استفاده شود.
کاربردهای روغن کرچک هیدروژنه
روغن کرچک هیدروژنه به‌دلیل خواص جامد/واکس‌مانند و قابلیت تبدیل به مشتقات استری، در بخش‌های صنعتی متنوعی کاربرد دارد:
-
صنایع آرایشی و بهداشتی: به‌عنوان عامل ساختاری در رژلب، کرِم‌های جامد، ضدتعریق‌ها و امولسیون‌های روغن-در-آب (O/W) استفاده می‌شود؛ خواص بالای نقطه ذوب و قابلیت سازگاری با رنگدانه‌ها و مواد معطر، آن را برای محصولات جامد آرایشی ایده‌آل می‌سازد. (گرید آرایشی/کازمتیک)
-
داروسازی و محصولات دارویی موضعی: به‌عنوان جامد پایه‌ساز در ساخت شکل‌های جامد دارویی، بیس‌های عبارتند از پماد و کرم و به‌عنوان حامل آهسته آزادشونده در برخی سیستم‌ها کاربرد دارد.
-
پلاستیک و پلیمر: به‌عنوان روان‌کننده داخلی/خارجی، اصلاح‌کننده جریان (processing aid) و افزودنی در تولید PVC، لاستیک و کامپاندها برای بهبود پخش‌پذیری و خواص سطحی کاربرد دارد.
-
چسب‌ها، رنگ و رزین‌ها: افزایش هدايت پخش رنگدانه، بهبود مقاومت سطحی و به‌کارگیری به‌عنوان عامل براق‌کننده و عامل ضدچسبندگی در فرمولاسیون‌های خاص.
-
صنایع شمع‌سازی و واکس‌ها: استفاده به‌عنوان پایه واکس یا اصلاح‌کننده سختی و نقطه ذوب در تولید شمع‌های با خواص مشخص.
-
روانکارها و گریس‌ها: در تهیه گریس‌های خاص و افزودنی‌های ضدسایش و تثبیت‌کننده فیلم روغنی.
-
صنایع غذایی (محدود و با گرید خاص): در برخی کاربردهای پوشش‌دهی و بسته‌بندی با گریدهای مجاز ممکن است کاربرد داشته باشد — همیشه تابع مقررات ملی/بین‌المللی است.
این تنوع کاربردی باعث شده روغن کرچک هیدروژنه در سبد مواد اولیه صنعتی جایگاهی ویژه پیدا کند و برای خریداران B2B، بررسی گرید (صنعتی، آرایشی، دارویی) و مشخصات فنی قبل از سفارش بسیار حیاتی است.
معایب روغن کرچک هیدروژنه
هرچند روغن کرچک هیدروژنه دارای مزایای عملی فراوان است، محدودیت‌هایی نیز وجود دارد که باید در طراحی محصول و خرید لحاظ شوند:
-
قابلیت حل‌پذیری محدود در محیط‌های آبی — نیاز به امولسیفایر یا پیش‌فرمولاسیون برای کاربردهای پایه‌آبی.
-
شکل جامد و نقطه ذوب بالا ممکن است در برخی فرمولاسیون‌ها نیاز به مراحل گرمایش/پامپینگ داشته باشد و تجهیزات مخصوص (مبدل حرارتی، پمپ‌های پر فشار) مورد نیاز گردد.
-
قیمت‌گذاری و عرضه: نسبت به برخی واکس‌های نفتی یا پلی‌بازیک‌ها ممکن است قیمت بالاتری داشته باشد (بسته به منشأ و خلوص) و تأمین پایدار در مقیاس‌های بسیار بزرگ نیازمند زنجیره تأمین مطمئن است.
-
احتمال حساسیت‌های نادر: هرچند خود ماده عموماً ایمن شناخته می‌شود، اما در گریدهای کم‌خلوص یا آلوده به ناخالصی‌های لیگنینی/پروتئینی، خطر حساسیت پوستی وجود دارد؛ گریدهای آرایشی/دارویی باید مطابق استانداردها پالایش شوند.
-
محدودیت در دماهای پایین: در شرایط سرد ممکن است کریستالیزاسیون محلی رخ دهد که روی ظاهر و عملکرد برخی محصولات تأثیر بگذارد.
مزایای روغن کرچک هیدروژنه
مزایای کلیدی روغن کرچک هیدروژنه که آن را برای صنایع مختلف جذاب می‌کند عبارت‌اند از:
-
منبع تجدیدشونده و زیست‌پایه: تولید از روغن کرچک (منشأ گیاهی) مزیت زیست‌پایه و کاهش وابستگی به واکس‌های نفتی را فراهم می‌آورد.
-
نقطه ذوب و سختی قابل تنظیم: با کنترل درجه هیدروژناسیون و فرایند پالایش، می‌توان واکسی با خواص مکانیکی و حرارتی مشخص تولید کرد که در فرمولاسیون‌های جامد عملکرد مطلوبی داشته باشد.
-
پایداری شیمیایی بهتر: کاهش پیوندهای دوگانه منجر به مقاومت بیشتر در برابر اکسیداسیون و افزایش عمر مفید محصول می‌گردد.
-
قابلیت فرموله‌پذیری و مشتق‌سازی: حضور گروه هیدروکسی بر زنجیره چرب امکان سنتز استرها، اولئات‌ها و مشتقات عملکردی را فراهم می‌آورد که در کاربردهای تخصصی ارزش‌آفرین است.
-
سازگاری با سیستم‌های پایه روغنی و رزینی: باعث سهولت در فرمولاسیون رنگ‌ها، گریس‌ها و محصولات آرایشی می‌شود.
-
ایمنی عملکردی: در گریدهای پاکیزه و کنترل‌شده، سطح سمیت پایین و پذیرش در صنایع آرایشی و دارویی به‌عنوان ماده کم‌مخاطره وجود دارد (با رعایت استانداردها).
ایمنی و نگهداری روغن کرچک هیدروژنه
برای استفاده صنعتی و حمل‌ونقل روغن کرچک هیدروژنه رعایت نکات زیر ضروری است:
-
مطالعه SDS (برگه اطلاعات ایمنی): قبل از خرید و به‌کارگیری، SDS گرید مورد نظر را بررسی کنید تا از مشخصات سمیت، تماس پوستی، اقدامات اضطراری و محدوده دمایی مطلع شوید.
-
محافظت فردی (PPE): در عملیات بارگیری/تخلیه و نمونه‌برداری از دستکش‌های مقاوم، عینک ایمنی و در صورت وجود گرد و غبار یا پاشش از روپوش محافظ استفاده شود.
-
انبارش: در ظروف بسته، دور از منابع گرما و نور مستقیم، در محیط خشک و تهویه شده نگهداری شود؛ برای مخازن بزرگ کنترل دما (حفظ بالای نقطه ذوب در زمان پمپ‌گیری) و جلوگیری از آلودگی میکروبی توصیه می‌شود.
-
حمل‌ونقل: عموماً واکس‌های گیاهی هیدروژنه در طبقه‌بندی‌های خطرناک حمل‌ونقل (ADR/IMDG) جزو مواد غیرقابل‌احتراق و غیرقابل‌انفجار طبقه‌بندی می‌شوند، اما بسته‌بندی، برچسب‌گذاری و مدارک حمل باید مطابق قوانین محلی باشد.
-
اقدامات در صورت نشت: جمع‌آوری مکانیکی (کندن/جذب با مواد جاذب معدنی)، جلوگیری از ورود به آب‌های سطحی و دفع مطابق مقررات محیط‌زیستی محلی.
-
پایداری و تاریخ انقضاء: رعایت چرخش موجودی (FIFO) و کنترل اندیس پراکسید و رنگ به‌عنوان شاخص‌های کیفیت در زمان نگهداری اهمیت دارد.
-
احتیاط‌های زیست‌محیطی: از رهاسازی عمده در محیط خودداری شود؛ بازیابی، بازیافت یا دفع قانونی را در دستور کار قرار دهید.
نتیجه‌گیری
روغن کرچک هیدروژنه یک ماده اولیه صنعتی با ویژگی‌های منحصربه‌فرد — از جمله نقطه ذوب بالا، پایداری اکسیداتیو بهبود یافته، حضور گروه‌های هیدروکسی و قابلیت مشتق‌سازی — است که در صنایع آرایشی، دارویی، پلاستیک، رنگ و گریس کاربردهای متعددی دارد.|