اتوکسی پروپانال یک ترکیب شیمیایی از خانواده گلیکول اترها است که به‌عنوان حلالی چندمنظوره در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده مایعی بی‌رنگ، شفاف و با بوی ملایم است که به‌دلیل خواص دوگانه (قطبی و غیرقطبی)، توانایی حل طیف وسیعی از ترکیبات را دارد. در سایت تأمین کالا تک، این محصول به‌عنوان یک ماده اولیه مهم برای صنایع رنگ، رزین، جوهر چاپ و شوینده معرفی و عرضه می‌شود.

ساختار شیمیایی اتوکسی پروپانال

• فرمول مولکولی: C₅H₁₂O₂

• فرمول ساختاری: CH₃–CH(OCH₂CH₃)–CH₂OH

• نام IUPAC: 1-Ethoxy-2-propanol

• نوع ترکیب: گلیکول‌اتر تک‌عاملی با گروه –OH و شاخه –O–CH₂CH₃

این ساختار به اتوکسی پروپانال خاصیت انحلال‌پذیری بالا در هر دو سیستم قطبی و غیرقطبی می‌دهد.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی اتوکسی پروپانال

• حالت فیزیکی: مایع بی‌رنگ تا زرد بسیار کمرنگ

• بوی ملایم شبیه اتر

• نقطه جوش: حدود 132 °C

• نقطه اشتعال: 38–42 °C

• چگالی (20 °C): حدود 0.91 g/cm³

• حلالیت: به‌خوبی در آب و اغلب حلال‌های آلی امتزاج‌پذیر است

• ضریب شکست نور: 1.406–1.407

کاربردهای اتوکسی پروپانال

اتوکسی پروپانال در صنایع گوناگون نقش کلیدی دارد:

• صنایع رنگ و رزین: بهبود روانی رنگ، افزایش براقیت و جلوگیری از ایجاد حباب در پوشش‌ها.

• چاپ و جوهر: به‌عنوان حلال در جوهرهای Inkjet، Flexo و Gravure با نقش مؤثر در جلوگیری از گرفتگی نازل‌ها.

• مواد شوینده صنعتی: به‌عنوان حلال چربی‌زدا در پاک‌کننده‌های فلزات، شیشه و پلاستیک.

• آرایشی و بهداشتی (محدود): در برخی فرمولاسیون‌های مراقبت از پوست و مو، تحت نظارت استانداردهای بین‌المللی.

• کشاورزی: بهبود پخش و جذب ترکیبات فعال در آفت‌کش‌ها و کودهای مایع.

معایب اتوکسی پروپانال

• قابل اشتعال و نیازمند شرایط ذخیره‌سازی ایمن.

• تحریک‌پذیری احتمالی پوست و چشم در تماس مستقیم.

• استنشاق بخارات در غلظت بالا ممکن است اثرات عصبی و ریوی ایجاد کند.

• در محصولات آرایشی و خوراکی نیازمند گرید خاص و خلوص بالا است.

مزایای اتوکسی پروپانال

• حلالیت دوگانه (قطبی و غیرقطبی).

• سرعت تبخیر کنترل‌شده برای کاربردهای صنعتی.

• سازگاری بالا با آب و حلال‌های آلی.

• بهبود کشش سطحی در فرمولاسیون‌های شیمیایی.

• پایداری شیمیایی مناسب در شرایط فرایندی.

ایمنی و نگهداری اتوکسی پروپانال

• طبقه‌بندی خطر: مایع و بخار قابل اشتعال.

• تجهیزات حفاظت فردی (PPE): دستکش مقاوم شیمیایی، عینک ایمنی و ماسک مناسب.

• انبارداری: در ظروف دربسته، مقاوم به حلال، در محیط خنک، خشک و دارای تهویه.

• از منابع حرارتی، جرقه و شعله باز دور نگه داشته شود.

• تماس مستقیم با پوست و چشم باید با آب فراوان شسته شود.

متوکسی پروپیل استات (Methoxypropyl Acetate - MPA) یک ترکیب شیمیایی آلی از خانواده گلیکول اتر استات‌ها است که به عنوان یک حلال چندمنظوره در صنایع مختلف کاربرد گسترده دارد. این ماده به دلیل تبخیر کنترل‌شده، بوی ملایم و حلالیت بالا برای ترکیبات آلی و معدنی، جایگزین مناسبی برای حلال‌های سنتی در فرمولاسیون‌های رنگ، پوشش، رزین و جوهر به شمار می‌رود.

ساختار شیمیایی متوکسی پروپیل استات

• فرمول شیمیایی: C₆H₁₂O₃

• شماره CAS: 108-65-6

• نام IUPAC: 1-Methoxy-2-propyl acetate

• ساختار مولکولی: شامل یک گروه استات (-COOCH₃) متصل به زنجیره متوکسی پروپیل

• گروه ترکیبی: گلیکول اتر استات (Glycol Ether Acetate)

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی متوکسی پروپیل استات

• ظاهر: مایع بی‌رنگ، شفاف، با بوی ملایم شبیه استر

• نقطه جوش: حدود 145–150 °C

• نقطه اشتعال: حدود 45–49 °C (Closed Cup)

• چگالی (در 20 °C): 0.965–0.970 g/cm³

• فشار بخار (در 20 °C): 3–4 mmHg

• حلالیت در آب: قابل اختلاط تا حدود 20%

• پایداری شیمیایی: پایدار در شرایط عادی نگهداری

کاربردهای متوکسی پروپیل استات

1. صنایع رنگ و رزین

   • به‌عنوان حلال در رنگ‌های پایه آب و پایه حلال

   • بهبود جریان، یکنواختی سطح و کاهش کشش سطحی رنگ

2. صنایع چاپ و جوهر

   • حلال در جوهرهای چاپ Flexo، Gravure و Inkjet

   • جلوگیری از گرفتگی نازل‌ها و بهبود کیفیت چاپ

3. پوشش‌های صنعتی و خودرویی

   • بهبود زمان خشک شدن کنترل‌شده

   • افزایش براقیت و چسبندگی پوشش

4. مواد شوینده و پاک‌کننده صنعتی

   • حلال مؤثر برای گریس، روغن و آلودگی‌های آلی

5. صنایع الکترونیک و نیمه‌هادی‌ها

   • استفاده به عنوان حلال در فوتورزیست‌ها و پوشش‌های خاص

معایب متوکسی پروپیل استات

• قابل اشتعال بودن (نیازمند شرایط ایمن در نگهداری و کاربری)

• تحریک‌پذیری پوست و چشم در تماس مستقیم

• نیاز به رعایت تهویه مناسب در محیط‌های بسته به دلیل بخارات آلی

مزایای متوکسی پروپیل استات

• حلالیت بالا برای طیف وسیعی از رزین‌ها و ترکیبات آلی

• تبخیر متوسط، مناسب برای کنترل سرعت خشک‌شدن پوشش‌ها

• سازگاری بالا با آب و بسیاری از حلال‌های آلی

• بوی ملایم‌تر نسبت به حلال‌های سنتی مانند تولوئن یا استون

• کارایی بالا در فرمولاسیون‌های دوست‌دار محیط زیست

ایمنی و نگهداری متوکسی پروپیل استات

• طبقه‌بندی GHS: H226 (مایع و بخار قابل اشتعال)، H319 (تحریک چشم)، H336 (اثر بر سیستم عصبی مرکزی)

• تجهیزات ایمنی: استفاده از دستکش مقاوم، عینک ایمنی و ماسک مناسب

• شرایط انبارداری:

  • در محیط خنک، خشک و دارای تهویه مناسب

  • دور از منابع حرارتی و شعله مستقیم

  • در ظروف دربسته فلزی یا پلاستیکی مقاوم به حلال نگهداری شود

جمع‌بندی متوکسی پروپیل استات

متوکسی پروپیل استات یک حلال کارآمد و چندمنظوره است که به دلیل ویژگی‌های فنی منحصربه‌فرد، در صنایع رنگ، رزین، جوهر، شوینده‌ها و الکترونیک جایگاه ویژه‌ای دارد. این ماده با مزایایی چون تبخیر متوسط، حلالیت دوگانه و سازگاری زیست‌محیطی، انتخابی ایده‌آل برای تولیدکنندگان محسوب می‌شود.