مشاهده فیلترها
نمایش 9 12 18 24
آگار

آگار آگار

,
آگار آگار یا آگار، یک هیدروکلوئید طبیعی و شگفت‌انگیز است که از دیواره سلولی انواع خاصی از جلبک قرمز (مانند گونه‌های Gelidium و Gracilaria) استخراج می‌شود.

آگار آگار چیست

این ماده به عنوان یک پلی ساکارید پیچیده، قوی‌ترین عامل ژل‌کننده طبیعی در جهان شناخته می‌شود و به دلیل منشأ گیاهی، به عنوان بهترین جایگزین وگان و حلال برای ژلاتین حیوانی در صنایع مختلف شهرت یافته است. پودر آگار به دلیل توانایی فوق‌العاده در تشکیل ژل‌های پایدار در دمای اتاق، به یک ماده اولیه استراتژیک در صنایع غذایی، میکروبیولوژی، داروسازی و آرایشی-بهداشتی تبدیل شده است. مجموعه تأمین کالا تک با درک اهمیت این ماده، با کیفیت‌ترین گریدهای آگار آگار را برای پاسخگویی به نیازهای تخصصی صنایع کشور عرضه می‌نماید.

ساختار شیمیایی آگار آگار

قدرت بی‌نظیر آگار آگار در ساختار شیمیایی پیچیده آن نهفته است. این ماده یک پلیمر ناهمگون است که از دو جزء اصلی تشکیل شده است:
  1. آگارز (Agarose): این بخش، جزء اصلی و مسئول تشکیل شبکه ژلی قوی است. آگارز یک پلیمر خطی و خنثی است که از واحدهای تکرارشونده گالاکتوز ساخته شده است. این زنجیره‌های بلند در هنگام سرد شدن، ساختارهای مارپیچ دوگانه تشکیل می‌دهند که آب را در خود به دام انداخته و یک ژل محکم و پایدار ایجاد می‌کنند. هرچه درصد آگارز در آگار آگار بیشتر باشد، قدرت ژل آن نیز بالاتر خواهد بود.
  2. آگاروپکتین (Agaropectin): این بخش، ترکیبی پیچیده‌تر و منشعب از پلی ساکاریدهای کوچک‌تر با گروه‌های جانبی اسیدی مانند سولفات و پیرووات است. آگاروپکتین به دلیل ساختار منشعب خود، توانایی ژل‌سازی ضعیف‌تری دارد و بیشتر بر ویسکوزیته و بافت نهایی ژل تأثیر می‌گذارد.
ترکیب این دو پلیمر، خواص رئولوژیکی منحصربه‌فرد آگار آگار را به وجود می‌آورد.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی

شناخت دقیق این ویژگی‌ها برای فرمولاتورها و تولیدکنندگان ضروری است.
ویژگی مشخصات فنی
ظاهر فیزیکی پودر سفید، کرم یا زرد کم‌رنگ، بی‌بو و بی‌مزه
حلالیت نامحلول در آب سرد، اما با جذب آب متورم می‌شود. کاملاً محلول در آب جوش (بالای ۹۰ درجه سانتی‌گراد).
دمای ژل شدن محلول داغ آن در دمای حدود ۳۲ تا ۴۳ درجه سانتی‌گراد شروع به تشکیل ژل می‌کند.
دمای ذوب ژل ژل تشکیل شده بسیار پایدار است و تا دمای بالای ۸۵ درجه سانتی‌گراد ذوب نمی‌شود.
هیسترزیس حرارتی تفاوت بزرگ بین دمای ژل شدن و ذوب شدن (حدود ۵۰ درجه) یک ویژگی منحصربه‌فرد است.
قدرت ژل بسیار بالا؛ ۸ تا ۱۰ برابر قوی‌تر از ژلاتین.
pH در محدوده وسیع pH (۴.۵ تا ۹) پایدار است.
شماره افزودنی غذایی E406

فرایند تولید آگار آگار

تولید پودر آگار آگار یک فرآیند چند مرحله‌ای است که نیازمند دقت و کنترل بالایی است.
  1. برداشت و آماده‌سازی جلبک: جلبک قرمز از سواحل برداشت شده، سپس شسته و تمیز می‌شود تا نمک، شن و سایر ناخالصی‌ها از آن جدا شود.
  2. استخراج: جلبک‌های تمیز شده در آب داغ و تحت شرایط قلیایی یا اسیدی کنترل‌شده برای چندین ساعت حرارت داده می‌شوند. در این مرحله، آگار آگار از دیواره سلولی جلبک استخراج شده و وارد فاز آبی می‌شود.
  3. فیلتراسیون: محلول داغ به دست آمده از چندین مرحله فیلتراسیون عبور می‌کند تا بقایای جلبک از آن جدا شده و یک محلول شفاف به دست آید.
  4. ژل‌سازی و تغلیظ: محلول داغ آگار تا دمای اتاق خنک می‌شود تا یک ژل بزرگ تشکیل شود. سپس این ژل تحت یک فرآیند انجماد و ذوب قرار می‌گیرد. در طی انجماد، آب به صورت کریستال‌های یخ جدا شده و پس از ذوب شدن، یک شبکه متخلخل و تغلیظ شده از آگار باقی می‌ماند.
  5. خشک‌کردن و آسیاب: آگار تغلیظ شده خشک شده و سپس به پودر آگار با اندازه‌های مختلف آسیاب می‌شود.

گریدهای آگار آگار

آگار آگار بر اساس خلوص، قدرت ژل، شفافیت و کاربرد نهایی به گریدهای مختلفی تقسیم می‌شود:
  • گرید غذایی (Food Grade): این گرید رایج‌ترین نوع است و به عنوان افزودنی غذایی E406 شناخته می‌شود. برای تولید انواع ژله، دسر، محصولات لبنی (ماست و بستنی)، شیرینی‌پزی (برای حفظ رطوبت) و محصولات گوشتی (به عنوان پایدارکننده) استفاده می‌شود.
  • گرید آزمایشگاهی و میکروبیولوژی (Microbiology Grade): این گرید از خلوص بسیار بالایی برخوردار است و فاقد هرگونه مهارکننده رشد باکتری است. به عنوان ماده اصلی در تهیه محیط کشت جامد برای رشد باکتری‌ها، قارچ‌ها و سایر میکروارگانیسم‌ها استفاده می‌شود و یک استاندارد طلایی در آزمایشگاه‌هاست.
  • گرید دارویی (Pharmaceutical Grade): به دلیل خلوص بالا و خواص بی‌اثر، به عنوان یک عامل تعلیق‌کننده در سوسپانسیون‌ها، عامل تجزیه‌کننده در قرص‌ها، و به عنوان یک ملین حجم‌دهنده (Bulk Laxative) در داروسازی کاربرد دارد.

کاربردهای آگار آگار

تطبیق‌پذیری این ماده، آن را به یک جزء کلیدی در صنایع زیر تبدیل کرده است:

  • کاربرد آگار آگار در صنایع غذایی: به عنوان عامل ژل‌کننده، غلظت‌دهنده و پایدارکننده در دسرها، مرباها، بستنی، ماست، سس‌ها و محصولات وگان.

  • میکروبیولوژی: تهیه محیط کشت جامد برای تحقیقات علمی و تشخیص پزشکی.
  • داروسازی: به عنوان ماده کمکی (Excipient) در تولید داروها.
  • آرایشی و بهداشتی: به عنوان غلظت‌دهنده و پایدارکننده در کرم‌ها، لوسیون‌ها و ماسک‌های صورت.
  • کاربردهای دیگر: در دندانپزشکی برای قالب‌گیری و همچنین در بیوتکنولوژی برای الکتروفورز ژل.

مقایسه آگار آگار ژلاتین

این مقایسه به انتخاب هوشمندانه بین این دو ماده کمک می‌کند.
ویژگی آگار آگار ژلاتین
منبع گیاهی (جلبک قرمز) حیوانی (کلاژن)
مناسب برای وگان، گیاهخواران، حلال، کوشر محدودیت برای برخی رژیم‌ها
قدرت ژل بسیار بالا (۸-۱۰ برابر قوی‌تر) متوسط
دمای ذوب ژل بالا (۸۵°C) - در دمای اتاق کاملاً جامد پایین (۳۵°C) - در دمای اتاق نرم یا ذوب می‌شود
بافت ژل محکم، ترد و شکننده نرم، لاستیکی و جویدنی
شفافیت کمی کدر شفاف و درخشان
بو و طعم بی‌بو و بی‌مزه ممکن است طعم داشته باشد

مزایای آگار آگار

  • منشأ گیاهی و طبیعی: بهترین گزینه برای محصولات وگان و دارای گواهی حلال.
  • قدرت ژل‌کنندگی بالا: نیاز به مقادیر مصرف کمتر و در نتیجه بسیار اقتصادی است.
  • پایداری حرارتی ژل: ژل آن در دمای اتاق و حتی دماهای بالاتر پایدار می‌ماند.
  • بی‌بو و بی‌مزه: هیچ تأثیر نامطلوبی بر طعم و عطر محصول نهایی نمی‌گذارد.
  • ژل برگشت‌پذیر حرارتی: می‌توان ژل آن را ذوب کرده و مجدداً سرد کرد تا دوباره تشکیل شود.

معایب آگار آگار

  • بافت ترد: ژل آن بافت لاستیکی و کشسان ژلاتین را ندارد و ممکن است برای برخی دسرها مناسب نباشد.
  • شفافیت کمتر: معمولاً ژل آن به شفافیت ژلاتین نیست.
  • نیاز به جوشیدن: برای حل شدن کامل، حتماً باید به دمای جوش برسد.

ایمنی و نگهداری آگار آگار

آگار آگار توسط سازمان‌های نظارتی جهانی مانند FDA به عنوان یک ماده ایمن (GRAS) شناخته می‌شود.
  • ایمنی: مصرف آن در مقادیر مجاز کاملاً بی‌خطر است.
  • نگهداری: باید در مکانی خنک، خشک، دور از نور مستقیم خورشید و در ظروف کاملاً دربسته نگهداری شود زیرا جاذب رطوبت است.

خرید آگار آگار

آگار آگار یک هیدروکلوئید طبیعی، قدرتمند و همه‌کاره است که راه‌حل‌های نوآورانه‌ای را برای صنایع غذایی، دارویی و تحقیقاتی فراهم می‌کند. توانایی منحصربه‌فرد آن در ایجاد ژل‌های پایدار و منشأ گیاهی، آن را به یک ماده اولیه بی‌رقیب تبدیل کرده است. مجموعه تأمین کالا تک با درک عمیق از نیازهای فنی صنایع مختلف، گریدهای متنوع آگار آگار را با کیفیت تضمین‌شده و قدرت ژل مشخص ارائه می‌دهد. برای خرید پودر آگار آگار​ و دریافت مشاوره تخصصی برای انتخاب گرید مناسب با کاربرد شما، همین امروز با کارشناسان ما تماس بگیرید.

سوالات متداول آگار آگار

1. آگار آگار چیست و از چه چیزی به دست می‌آید؟

پاسخ: آگار آگار یک پلی‌ساکارید طبیعی است که از دیواره سلولی جلبک قرمز دریایی (مانند Gelidium و Gracilaria) استخراج می‌شود. این ماده قوی‌ترین ژل‌کننده طبیعی دنیاست و به‌عنوان جایگزین گیاهی ژلاتین حیوانی در صنایع غذایی و دارویی کاربرد دارد. آگار آگار با ایجاد ژل‌های پایدار و بدون طعم، در تهیه دسرها، ژله‌ها، بستنی و محیط کشت میکروبی استفاده می‌شود.

2. تفاوت آگار آگار و ژلاتین در چیست؟

پاسخ: تفاوت اصلی آگار آگار با ژلاتین در منبع و قدرت ژل آن‌ است. آگار آگار منشاء گیاهی دارد و برای افراد وگان و گیاه‌خوار مناسب است، در حالی که ژلاتین از کلاژن حیوانی استخراج می‌شود. ژل آگار در دمای اتاق پایدارتر است و تا دمای ۸۵°C هم ذوب نمی‌شود، در حالی که ژلاتین در دمای پایین‌تر نرم می‌شود.

3. آیا آگار آگار خوراکی بی‌خطر است؟

پاسخ: بله، آگار آگار با کد افزودنی E406 توسط FDA و EFSA به‌عنوان ماده‌ای ایمن شناخته شده است. این ماده غیرسمی، بدون طعم و بدون افزودنی شیمیایی است و در صنایع غذایی به عنوان ژل‌کننده، غلظت‌دهنده و تثبیت‌کننده طبیعی استفاده می‌شود. مصرف آن در مقادیر مجاز کاملاً بی‌ضرر است.

اطلاعات بیشتر
آمونیوم استات

آمونیوم استات

,
آمونیوم استات با فرمول شیمیایی CH₃COONH₄، نمک حاصل از واکنش بین اسید استیک و آمونیاک است. این ماده به صورت جامد کریستالی سفید رنگ، هیگروسکوپیک (جاذب رطوبت) و دارای بوی خفیف آمونیاک به دلیل تجزیه جزئی وجود دارد. این ترکیب از یک اسید ضعیف (اسید استیک) و یک باز ضعیف (آمونیاک) مشتق شده و به همین دلیل در محلول آبی خاصیت بافری دارد.

ساختار آمونیوم استات

آمونیوم استات یک ترکیب یونی است که از کاتیون آمونیوم (NH₄⁺) و آنیون استات (CH₃COO⁻) تشکیل شده است. یون استات دارای رزونانس بین دو اتم اکسیژن است که باعث پایداری نسبی آن می‌شود. فرمول شیمیایی: CH₃COONH₄

ویژگی‌های آمونیوم استات

  • ظاهر: پودر کریستالی سفید، شفاف یا گرانول
  • حلالیت:  بسیار محلول در آب و اتانول؛ کمی محلول در استون
  • جاذب رطوبت: به‌راحتی رطوبت هوا را جذب می‌کند
  • نقطه ذوب: حدود 114 °C؛ در اثر حرارت به اسید استیک و آمونیاک تجزیه می‌شود
  • چگالی: حدود 1.07 g/cm³ در 25 °C (معادل 1070 kg/m³ در واحد SI)
  • pH (محلول آبی):  تقریباً خنثی، بین 6.5 تا 7.5 بسته به غلظت
  • فشردگی‌پذیری: قابل فشرده‌سازی
  • بی‌رنگ: محلول‌های آن معمولاً شفاف و بی‌رنگ هستند

کاربردهای آمونیوم استات

آمونیوم استات به دلیل خواص شیمیایی و فیزیکی خود، در طیف وسیعی از صنایع و کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد: صنایع غذایی:
  • به‌عنوان افزودنی غذایی (کد E264)
  • تنظیم‌کننده اسیدیته (بافر) و نگهدارنده در برخی مواد غذایی
آزمایشگاه و تحقیقات:
  • بافر pH : در بیوشیمی، شیمی تجزیه و زیست‌شناسی مولکولی برای حفظ pH در واکنش‌ها و آنزیم‌ها (مثلاً در استخراج DNA و خالص‌سازی پروتئین‌ها)
  • کروماتوگرافی: به‌عنوان بافر یا فاز متحرک در HPLC و طیف‌سنجی جرمی، به دلیل خاصیت فرار بودن
  • تشخیص میکروبی
  • کاربردهای زیستی: در برخی موارد در محیط‌های رشد باکتریایی خاص. (هرچند در منابع عمومی کمتر به این کاربرد اشاره شده است)
صنایع داروسازی:
  • در تولید برخی داروها و محلول‌های تزریقی
  • در سنتز ترکیبات آلی دارویی
صنایع نساجی:
  • در فرایندهای چاپ و رنگرزی پارچه به‌عنوان عامل کمکی
صنایع شیمیایی:
  • به‌عنوان منبع یون استات یا آمونیاک در سنتزهای آلی
  • در تولید برخی پلاستیک‌ها و رزین‌ها
  • به‌عنوان بازدارنده خوردگی در برخی فرایندها
تصفیه فاضلاب:
  • در برخی فرآیندهای بیولوژیکی برای تأمین کربن و نیتروژن مورد نیاز باکتری‌ها
کاربردهای محیط‌زیستی:
  • در برخی ترکیبات یخ‌زدای فرودگاهی به‌عنوان جایگزین کلریدها

مزایای آمونیوم استات

  • خواص بافری قوی: تنظیم و حفظ pH در محدوده نزدیک به خنثی
  • فرار بودن: در کاربردهایی مانند HPLC و طیف‌سنجی جرمی، پس از تبخیر، باقیمانده‌ای باقی نمی‌گذارد
  • زیست‌تخریب‌پذیر: در محیط زیست تجزیه‌پذیر است
  • حلالیت بالا در آب: امکان تهیه محلول‌های آبی با غلظت بالا
  • ایمنی نسبی: سمیت کم در کاربردهای آزمایشگاهی و صنعتی
  • تنوع کاربرد: استفاده گسترده در صنایع مختلف از غذایی تا دارویی و شیمیایی

معایب آمونیوم استات

  • بوی آمونیاک: در اثر تجزیه، بوی تند و خفیف آمونیاک دارد
  • هیگروسکوپیک بودن: جذب رطوبت سریع از هوا، نیاز به بسته‌بندی ضد رطوبت دارد
  • تجزیه حرارتی: در دماهای بالا به آمونیاک و اسید استیک تجزیه می‌شود
    • تماس با چشم: تحریک، قرمزی، سوزش
    • تماس با پوست: احتمال تحریک خفیف
    • استنشاق گرد و غبار: سرفه یا تنگی نفس
    • بلع: در مقدار زیاد ممکن است باعث ناراحتی‌های گوارشی شود

نیاز به تهویه مناسب: به‌خصوص در فضای بسته به دلیل تولید بخارات تحریک‌کننده

اطلاعات بیشتر
آنتی اکسیدان ها

آنتی اکسیدان ها

آنتی‌اکسیدان‌ها (Antioxidants) ترکیباتی هستند که در صنایع پلیمری، غذایی، دارویی و بسیاری دیگر از صنایع برای جلوگیری از اکسیداسیون به کار می‌روند. در صنعت پلیمر، این ترکیبات نقش مهمی در افزایش طول عمر، حفظ کیفیت و عملکرد پلیمرها در شرایط محیطی سخت ایفا می‌کنند.

ساختار آنتی‌اکسیدان‌ها

آنتی‌اکسیدان‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

  • آنتی‌اکسیدان‌های اولیه (نوع فنلی): مانند BHT و Irganox که با مهار رادیکال‌های آزاد از تخریب زنجیره‌های پلیمری جلوگیری می‌کنند.

  • آنتی‌اکسیدان‌های ثانویه (نوع فسفیتی یا تیواستر): مانند Irgafos که با پراکسیدهای تولید شده در فرآیند اکسیداسیون واکنش می‌دهند و آن‌ها را خنثی می‌کنند.

ساختار شیمیایی آن‌ها عمدتاً شامل حلقه‌های فنلی یا گروه‌های فسفیتی است که با رادیکال‌های آزاد یا پراکسیدها واکنش می‌دهند.

ویژگی‌های آنتی‌اکسیدان‌ها

  • مقاومت در برابر حرارت بالا

  • پایداری در برابر اکسیداسیون حرارتی و نوری

  • غیر فرار بودن

  • حفظ رنگ و ظاهر پلیمر

  • سازگاری با اکثر پلیمرها مانند PE، PP، PS و PA

کاربردهای آنتی‌اکسیدان‌ها

آنتی‌اکسیدان‌ها کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف دارند، از جمله:

  • ✅ صنایع پلاستیک: افزایش عمر مفید محصولات پلاستیکی و جلوگیری از شکنندگی

  • ✅ بسته‌بندی مواد غذایی: جلوگیری از فساد چربی‌ها و حفظ طعم

  • ✅ صنایع خودروسازی: پایداری اجزای پلاستیکی در برابر حرارت موتور

  • ✅ لوازم خانگی و الکترونیک: پایداری در برابر اشعه UV و گرما

  • ✅ پزشکی و داروسازی: جلوگیری از تخریب داروهای حساس به اکسیداسیون

معایب آنتی‌اکسیدان‌ها

  • ممکن است برخی آنتی‌اکسیدان‌ها در بلندمدت مهاجرت کرده و به سطح بیایند

  • هزینه تولید یا واردات برخی از گریدهای پیشرفته بالا است

  • احتمال تداخل شیمیایی با برخی افزودنی‌های دیگر در ترکیبات پیچیده

مزایای آنتی‌اکسیدان‌ها

  • افزایش طول عمر مواد پلیمری و کاهش هزینه‌های تعویض

  • حفظ خواص مکانیکی، نوری و ظاهری مواد

  • کمک به فرآیندپذیری بهتر پلیمر در دماهای بالا

  • قابل استفاده در ترکیب با دیگر افزودنی‌ها مانند آنتی UV یا ضد استاتیک

  • تنوع بالا و قابلیت انتخاب مناسب برای شرایط محیطی خاص

اطلاعات بیشتر
اتیل استات

اتیل استات

,
اتیل استات یک استر بی‌رنگ با بوی میوه‌ای و فراریت بالا است که به‌دلیل ترکیب منحصربه‌فرد از توان حل‌کنندگی، خشکایی سریع و به حلال آلی استاندارد در پوشش‌ها، چاپ، چسب، عطر/طعم و برخی فرایندهای داروسازی و غذایی تبدیل شده است. خواص فیزیکی شناخته‌شده (مانند نقطه جوش 77.1°C و چگالی ~0.897 g/cm3) و مسیر تولید ساده (استریفیکاسیون اتانول و اسید استیک) آن را برای زنجیره تأمین پایدار و مقرون‌به‌صرفه می‌سازد.

ساختار شیمیایی اتیل استات

اتیل استات یک ترکیب از خانواده‌ی استرها با فرمول مولکولی C4H8O2 و نام IUPAC به‌صورت Ethyl ethanoate است. این ماده عمدتاً از واکنش استریفیکاسیون بین اسید استیک و اتانول تولید می‌شود و به‌دلیل ماهیت آمفی‌فیلیک و قطبیت متوسط، به‌عنوان یک حلال آلی مؤثر شناخته می‌شود.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی اتیل استات

اتیل استات مایعی بی‌رنگ با بوی مطبوع میوه‌ای، دارای فراریت بالا و رفتار قطبی-آپروتیک است. نقطه جوش حدود 77.1°C، نقطه ذوب حدود −83.6°C، چگالی تقریباً 0.897 g/cm3 در 20°C، و حلالیت در آب حدود 8.3 g/100 mL (در 20°C) گزارش شده است. فشار بخار آن در 20–25°C نسبتاً بالاست و به تبخیر سریع کمک می‌کند. همچنین به‌دلیل نقطه اشتعال پایین، در دسته مایعات قابل‌اشتعال قرار می‌گیرد.

کاربردهای اتیل استات

اتیل استات به‌عنوان حلال آلی پرکاربرد در طیف وسیعی از صنایع استفاده می‌شود؛ از رنگ و رزین تا داروسازی، چاپ و غذایی. در چاپ فلکسو/هلیو/روتوگراور، تولید چسب و رزین، فرمولاسیون مرکب چاپ، عطر و طعم‌دهنده‌ها، استخراج و کافئین‌زدایی قهوه/چای، پاک‌سازی بردهای الکترونیک، و فرآیندهای آزمایشگاهی مانند استخراج و کروماتوگرافی نقشی کلیدی دارد.

معایب اتیل استات

با وجود مزیت‌های متعدد، اتیل استات محدودیت‌هایی دارد:
  • اشتعال‌پذیری بالا: نیازمند مدیریت ایمنی، تهویه و کنترل منبع جرقه است
  • تحریک‌زایی: بخارات می‌تواند موجب تحریک چشم/مجاری تنفسی و خواب‌آلودگی در غلظت‌های بالا شود.
  • هیدرولیز و پایداری: در حضور رطوبت به آرامی هیدرولیز می‌شود؛ در فرمولاسیون‌های حساس باید کنترل شود.
  • سازگاری حلالی: حلالیت محدود در آب می‌تواند در برخی کاربردها قید ایجاد کند.

مزایای اتیل استات

دلایل محبوبیت اتیل استات نزد فرمولاتورها و مدیران تولید:
  • توان حل‌کنندگی عالی برای پلیمرها/رزین‌ها با تبخیر سریع و خشکایی مطلوب فیلم پوشش.
  • بوی میوه‌ای قابل‌قبول (مزیت در محیط‌های کاری و محصولات مصرفی).
  • هزینه-اثرگذاری مناسب و دسترس‌پذیری بالا در مقیاس صنعتی.
  • سازگاری فرایندی با بسیاری از حلال‌های آلی و سیستم‌های پوشش‌دهی/چاپی.

ایمنی و نگهداری اتیل استات

کار با اتیل استات نیازمند رعایت دستورالعمل‌های MSDS است. کدهای خطر مهم شامل H225 (مایع و بخار به‌شدت قابل‌اشتعال)، H319 (تحریک جدی چشم)، H336 (خواب‌آلودگی یا سرگیجه) می‌باشند. انبارش در ظروف دربسته، محیط خنک، دور از نور/حرارت/جرقه؛ کار در فضای دارای تهویه مناسب و استفاده از PPE (دستکش، عینک، ماسک) ضروری است.
اطلاعات بیشتر
اتیلن گلیکول مونو استئارات

اتیلن گلیکول مونو استئارات

,

اتیلن گلیکول مونو استئارات یا EGMS یکی از ترکیبات مهم دسته استرهای اسیدهای چرب است که به‌عنوان امولسیفایر، پایدارکننده و عامل مرواریدی‌کننده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به دلیل خواص چندمنظوره خود در صنایع آرایشی و بهداشتی، شوینده‌ها، پلاستیک و داروسازی بسیار پرکاربرد است.

ساختار شیمیایی اتیلن گلیکول مونو استئارات

  • فرمول شیمیایی: C₂₀H₄₀O₃

  • جرم مولی: 328.53 g/mol

  • ترکیب حاصل از اتصال اسید استئاریک به یک مولکول اتیلن گلیکول از طریق پیوند استری.

  • ساختار آن دارای زنجیره بلند هیدروکربنی آب‌گریز و گروه هیدروکسیل آب‌دوست است، که باعث ایجاد خاصیت سورفکتانت و امولسیفایر می‌شود.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی اتیلن گلیکول مونو استئارات

  • ظاهر: پودر سفید مایل به کرم یا فلس‌های مومی

  • نقطه ذوب: 55 – 65°C

  • حلالیت: نامحلول در آب سرد، پراکنده‌پذیر در آب گرم و محلول در روغن‌ها و حلال‌های آلی

  • دانسیته: تقریباً 0.95 g/cm³ در 20°C

  • ویژگی شاخص: عامل مرواریدی‌کننده (Pearlizing Agent) در شامپوها و شوینده‌ها

کاربردهای اتیلن گلیکول مونو استئارات

  1. صنایع آرایشی و بهداشتی

    • عامل مرواریدی در شامپو، نرم‌کننده، ژل دوش و شوینده‌های صورت

    • امولسیفایر و پایدارکننده در کرم‌ها و لوسیون‌ها

  2. صنایع شوینده

    • بهبود ظاهر و شفافیت شوینده‌های مایع

    • افزایش ویسکوزیته و پایداری فرمولاسیون

  3. صنایع غذایی (در حد مجاز و خاص)

    • به‌عنوان امولسیفایر در برخی فرآورده‌های لبنی و محصولات پخته‌شده

  4. پلاستیک و لاستیک

    • به‌عنوان روان‌کننده داخلی و خارجی در فرایندهای تولید پلاستیک

  5. داروسازی

    • عامل پایدارکننده در برخی فرمولاسیون‌های دارویی و مکمل‌ها

معایب اتیلن گلیکول مونو استئارات

  • حلالیت محدود در آب سرد که نیازمند حرارت یا فرمولاسیون ویژه است.

  • در برخی افراد حساس می‌تواند باعث تحریک خفیف پوستی یا چشمی شود.

  • به طور کلی ماننده گلیسیرین مونو استئارات استفاده بیش‌ازحد ممکن است باعث تغییر بافت و قوام محصول شود.

مزایای اتیلن گلیکول مونو استئارات

  • چندمنظوره بودن: هم به‌عنوان امولسیفایر و هم عامل مرواریدی‌کننده عمل می‌کند.

  • سازگاری بالا با سایر سورفکتانت‌ها و افزودنی‌ها.

  • ایجاد جلوه مرواریدی جذاب در محصولات شوینده که به بهبود بازاریابی کمک می‌کند.

  • بهبود پایداری امولسیون‌ها و افزایش عمر محصولات.

  • مقرون‌به‌صرفه در مقایسه با برخی جایگزین‌های وارداتی.

ایمنی و نگهداری اتیلن گلیکول مونو استئارات

  • به‌طور کلی در غلظت‌های مجاز بی‌خطر است (طبق استانداردهای FDA و اتحادیه اروپا).

  • هنگام کار باید از دستکش و عینک ایمنی استفاده شود.

  • در محیط خشک، خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری گردد.

  • قابلیت اشتعال پایین دارد، اما بهتر است از منابع حرارتی مستقیم دور نگه داشته شود.

اطلاعات بیشتر
ادتا 2 سدیم، 4 سدیم
ادتا 2 سدیم، 4 سدیم

ادتا (2 سدیم، 4 سدیم)

,

ادتا 2 سدیم، 4 سدیم (EDTA Disodium & Tetrasodium) از مهم‌ترین نمک‌های اسید اتیلن دی آمین تترا استیک اسید است که به دلیل قدرت بالای کلاته‌کنندگی، در صنایع مختلف از جمله شوینده‌ها، غذایی، دارویی و تصفیه آب به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به‌عنوان عامل نگهدارنده و پایدارکننده در بسیاری از فرمولاسیون‌های صنعتی و مصرفی شناخته می‌شود.

ساختار شیمیایی ادتا 2 سدیم، 4 سدیم

  • ترکیب پایه: اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA, C₁₀H₁₆N₂O₈)

  • ادتا 2 سدیم (Na₂EDTA): نمک دو سدیمی EDTA با حلالیت متوسط.

  • ادتا 4 سدیم (Na₄EDTA): نمک چهار سدیمی EDTA با حلالیت بالاتر در آب.

  • ساختار کلی شامل یک اسکلت آلی با دو گروه آمینی و چهار گروه کربوکسیلات است که قابلیت اتصال به یون‌های فلزی چندظرفیتی را دارد.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی

  • حالت فیزیکی: پودر سفید یا کریستالی.

  • حلالیت: ادتا 2 سدیم حلالیت متوسط در آب دارد، در حالی که ادتا 4 سدیم بسیار محلول در آب است.

  • pH محلول:

    • دی سدیم: حدود 4.5 – 6.0 (محلول اسیدی ملایم)

    • تترا سدیم: حدود 10 – 12 (محلول قلیایی)

  • بو: بی‌بو.

  • پایداری: پایدار در شرایط عادی اما حساس به تجزیه حرارتی.

کاربردهای ادتا 2 سدیم، 4 سدیم

  1. صنایع شوینده و بهداشتی: به عنوان نرم‌کننده آب و پایدارکننده در شامپوها و صابون‌ها.

  2. تصفیه آب: حذف یون‌های سختی مانند کلسیم و منیزیم.

  3. داروسازی: در فرمولاسیون داروها به عنوان پایدارکننده و عامل کلاته‌کننده فلزات.

  4. صنایع غذایی: جلوگیری از تغییر رنگ و اکسیداسیون در محصولات کنسروی دارد همچنین تری سدیم سیترات. هم ماننده این ماده در این صنعت غذایی کابرد دارد.

  5. صنایع شیمیایی: کنترل واکنش‌های کاتالیستی و پایدارسازی محلول‌ها.

  6. کشاورزی: به صورت کودهای کلاته برای تأمین عناصر کم‌مصرف.

معایب ادتا 2 سدیم، 4 سدیم

  • تجزیه‌پذیری زیستی پایین که ممکن است به تجمع در محیط‌زیست منجر شود.

  • در دوزهای بالا می‌تواند منجر به کمبود یون‌های ضروری در بدن شود.

  • استفاده بیش از حد در آب‌های سطحی می‌تواند اکوسیستم را تحت تأثیر قرار دهد.

مزایای ادتا 2 سدیم، 4 سدیم

  • قدرت بالای کلاته‌کنندگی فلزات چندظرفیتی.

  • افزایش اثربخشی شوینده‌ها در آب‌های سخت.

  • بهبود پایداری محصولات غذایی و دارویی.

  • در دسترس بودن در دو نوع ادتا 2 سدیم و ادتا 4 سدیم برای کاربردهای متنوع.

ایمنی و نگهداری ادتا 2 سدیم، 4 سدیم

  • باید در محیط خشک، خنک و ظروف دربسته نگهداری شود.

  • تماس مستقیم با چشم و پوست باید اجتناب شود (استفاده از دستکش و عینک ایمنی توصیه می‌شود).

  • در صورت استنشاق گرد و غبار، استفاده از ماسک ضروری است.

  • دفع پسماند باید مطابق با مقررات زیست‌محیطی انجام شود.

فرایند تولید ادتا 2 سدیم، 4 سدیم

  • تولید EDTA از واکنش اتیلن دی‌آمین با فرمالدهید و سیانید هیدروژن انجام می‌شود.

  • سپس با استفاده از واکنش‌های خنثی‌سازی، نمک‌های مختلف از جمله دی سدیم (Na₂EDTA) و تترا سدیم (Na₄EDTA) تولید می‌گردند.

  • کنترل شرایط pH و نوع نمک مورد نظر تعیین‌کننده محصول نهایی است.

EDTA یک ترکیب شیمیایی مهم از دسته عوامل کیلیت‌ساز است که به دلیل توانایی در تشکیل پیوندهای قوی با یون‌های فلزی، کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد. تولید این ماده و نمک‌های آن مانند EDTA دی‌سدیم و EDTA تترا‌سدیم، بر پایه یک واکنش شیمیایی چندمرحله‌ای است که از مواد اولیه ساده‌ای آغاز می‌شود. این فرایند نیاز به کنترل دقیق دما و pH دارد تا محصولی با خلوص و کیفیت بالا تولید شود.

مراحل تولید قدم به قدم ادتا 2 سدیم، 4 سدیم

1. تهیه و آماده‌سازی مواد اولیه اولین قدم، تأمین و آماده‌سازی مواد اولیه با خلوص مناسب است. مواد اصلی برای تولید EDTA عبارتند از:
  • اتیلن دی‌آمین : به عنوان ستون فقرات ساختار مولکولی.
  • فرمالدهید: به عنوان منبع کربن.
  • سیانید سدیم : به عنوان منبع نیتروژن و گروه سیانید.
  • سود سوزآور : برای تنظیم pH و تولید نمک‌های نهایی.
2. مرحله اصلی سنتز (واکنش استرکر) این مرحله قلب فرایند تولید است در این بخش، اتیلن دی‌آمین با فرمالدهید و سیانید سدیم در یک محیط آبی و تحت کنترل دقیق دما و pH قلیایی واکنش می‌دهد. این واکنش به عنوان واکنش استرکر  شناخته می‌شود. در نتیجه این واکنش، ابتدا یک ترکیب واسط به نام نیترولواستیک اسید تشکیل می‌شود و سپس با اضافه کردن بیشتر فرمالدهید و سیانید، ترکیب نهایی EDTA به صورت نمک تترا‌سدیم آن به دست می‌آید. 3. خالص‌سازی پس از اتمام واکنش، محلول حاصل حاوی نمک EDTA تترا‌سدیم و ناخالصی‌های مختلف است. برای خالص‌سازی، محلول وارد مرحله کریستالیزاسیون می‌شود. این فرایند شامل سرد کردن محلول یا تبخیر آب آن است تا بلورهای خالص EDTA تترا‌سدیم از محلول جدا شوند. این بلورها سپس با استفاده از سانتریفیوژ یا فیلتراسیون از مایع مادر جدا شده و با آب شستشو داده می‌شوند تا به بالاترین میزان خلوص برسند. 4. تولید EDTA دی‌سدیم و تترا‌سدیم
  • تولید نمک تترا‌سدیم (EDTA 4Na): اگر هدف تولید EDTA تترا‌سدیم باشد، محصول کریستالیزاسیون مستقیماً خشک و بسته‌بندی می‌شود. این محصول به دلیل حلالیت بالا در آب، کاربردهای گسترده‌ای دارد.
  • تولید نمک دی‌سدیم (EDTA 2Na): برای تولید EDTA دی‌سدیم، ابتدا نمک تترا‌سدیم یا خود EDTA خالص (که با اضافه کردن اسید به محلول تترا‌سدیم به دست می‌آید) با مقدار مشخصی از اسید قوی (مانند اسید سولفوریک یا هیدروکلریک اسید) خنثی می‌شود. این فرایند pH محلول را کاهش داده و دو یون سدیم را از ساختار خارج می‌کند و نمک دی‌سدیم را تشکیل می‌دهد که در مقایسه با فرم تترا‌سدیم، حلالیت کمتری دارد.
5. خشک‌کردن و بسته‌بندی در نهایت، محصول نهایی (بلورهای EDTA دی‌سدیم یا EDTA تترا‌سدیم) به خشک‌کن‌های صنعتی منتقل می‌شود تا تمامی رطوبت آن تبخیر شود. محصول خشک‌شده سپس به گرانول‌های یکنواخت تبدیل و در بسته‌بندی‌های استاندارد صنعتی (کیسه‌ها یا بشکه‌ها) برای عرضه به بازار آماده می‌گردد. کنترل دقیق رطوبت در این مرحله بسیار مهم است. اهمیت این فرایند برای کاربردهای صنعتی دقت در هر مرحله از فرایند تولید EDTA، به ویژه در کنترل pH و خلوص، مستقیماً بر کیفیت و کارایی محصول نهایی تأثیر می‌گذارد. محصول باکیفیت و استاندارد، تضمین‌کننده عملکرد صحیح در صنایع حساس مانند تولید مواد شوینده، داروسازی، و صنایع غذایی است. این فرایند دقیق، EDTA را به یک ماده اولیه کلیدی برای بسیاری از فرمولاسیون‌های صنعتی تبدیل کرده است.

ادتا 2 سدیم، 4 سدیم به عنوان مواد اولیه پرکاربرد در صنایع مختلف، به دلیل خاصیت کلاته‌کنندگی قوی، توانسته‌اند جایگاه مهمی در بازار جهانی پیدا کنند. انتخاب بین دی سدیم و تترا سدیم به نوع کاربرد (اسیدی یا قلیایی بودن محیط و حلالیت مورد نیاز) بستگی دارد.

خرید ادتا 2 سدیم​ و 4 سدیم

در ادامه شرکت‌های معتبر شیمیایی در ایران و جهان این محصولات را در بسته‌بندی‌های ۲۵ کیلویی و با خلوص بالای ۹۹.۹٪ عرضه می‌کنند. هنگام خرید، توجه به موارد زیر ضروری است:
  • انتخاب گرید متناسب با کاربرد (صنعتی، غذایی، دارویی)
  • بررسی تاریخ تولید و شرایط نگهداری
برای استعلام قیمت ادتا ۲ سدیم و ۴ سدیم و دریافت مشاوره تخصصی، می‌توانید با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید. ما با قیمتی مناسب و کیفیت عالی مواد اولیه تجربه بهتر خرید را برای شما فراهم کرده‌ایم.

سوالات متداول ادتا (2 سدیم، 4 سدیم)

 1.تفاوت EDTA دو سدیم (2Na) و چهار سدیم (4Na) در چیست؟

ادتا دو سدیم (EDTA 2Na) و چهار سدیم (EDTA 4Na) هر دو از مشتقات اسید اتیلن‌دی‌آمین‌تترااستیک هستند، اما تفاوت آن‌ها در میزان قلیائیت و حلالیت در آب است.
EDTA 2Na دارای خاصیت اسیدی‌تر و حلالیت متوسط بوده و معمولاً در صنایع دارویی، تصفیه آب و حذف یون‌های فلزی به کار می‌رود.
در مقابل، EDTA 4Na خاصیت قلیایی‌تر و انحلال‌پذیری بالاتری دارد و بیشتر در صنایع آرایشی، شوینده و نساجی استفاده می‌شود. به‌طور کلی، انتخاب بین این دو نوع بستگی به pH محیط و نوع کاربرد صنعتی دارد.

2. آیا ادتا (EDTA) برای استفاده در محصولات غذایی و آرایشی بی‌خطر است؟

بله. گریدهای خالص و استاندارد EDTA مانند EDTA 2Na Food Grade و EDTA 4Na Cosmetic Grade توسط سازمان‌های جهانی مانند FDA و EFSA تأیید شده‌اند و در مقادیر مجاز برای محصولات خوراکی و آرایشی ایمن محسوب می‌شوند.

3. قیمت ادتا دو سدیم و چهار سدیم چگونه تعیین می‌شود؟

قیمت EDTA 2Na و EDTA 4Na به عوامل متعددی وابسته است؛ از جمله خلوص محصول، گرید (صنعتی، دارویی یا خوراکی)، برند تولیدکننده و نرخ جهانی مواد اولیه شیمیایی.
به طور معمول، گرید دارویی و خوراکی این ترکیب قیمت بالاتری نسبت به گرید صنعتی دارد.

اطلاعات بیشتر

استون

,

استون با نام شیمیایی پروپانون (Propanone) و فرمول مولکولی C₃H₆O، ساده‌ترین و کوچک‌ترین ترکیب از دسته کتون‌ها است. این ماده دارای یک گروه کربونیل (C=O) در مرکز مولکول بوده که خاصیت قطبی و حلالیت بالای آن را در بسیاری از ترکیبات آلی و معدنی تضمین می‌کند.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی استون

  • فرمول شیمیایی: C₃H₆O

  • شماره CAS: 67-64-1

  • ظاهر فیزیکی: مایع بی‌رنگ، شفاف و فرار

  • بوی مشخص: تند و مشابه میوه یا شیرین

  • نقطه جوش: 56 °C

  • نقطه ذوب: -95 °C

  • چگالی (در 20°C): 0.79 g/cm³

  • حلالیت در آب: کاملاً محلول (یکی از معدود کتون‌های محلول در آب)

  • ویژگی مهم: اشتعال‌پذیر و فرار با تبخیر سریع

کاربردهای استون

استون به دلیل قدرت حلالیت بالا، فراریت مناسب و سازگاری با بسیاری از مواد اولیه صنعتی، کاربردهای گسترده‌ای دارد:

صنایع رنگ و رزین

  • به عنوان حلال اصلی در تولید رنگ، لاک و تینرها

  • تمیزکننده ابزارهای رنگ‌آمیزی و پوشش‌دهی

صنایع شیمیایی

  • ماده اولیه در تولید متاکریلات‌ها، بیسفنول A، متیل متاکریلات

  • واسطه کلیدی در سنتز بسیاری از ترکیبات آلی

صنایع آرایشی و بهداشتی

  • در تولید لاک پاک‌کن‌ها

  • به‌عنوان حلال در عطر و محصولات مراقبت شخصی

داروسازی و پزشکی

  • استفاده در استخراج مواد مؤثره گیاهی

  • به‌عنوان حلال کمکی در برخی داروها

دیگر کاربردها

  • در صنایع پلاستیک، چسب، نساجی و پاک‌کننده‌های صنعتی

معایب استون

  • قابلیت اشتعال بالا: نیازمند شرایط ایمن نگهداری و استفاده

  • تبخیر سریع: می‌تواند باعث کاهش بهره‌وری در برخی فرایندها شود

  • تحریک‌کننده پوست و چشم: در تماس مستقیم ممکن است ایجاد خشکی یا سوزش کند

  • محدودیت زیست‌محیطی: در غلظت بالا می‌تواند اثرات منفی بر محیط‌زیست داشته باشد

مزایای استون

  • قدرت حلالیت عالی در طیف وسیعی از مواد

  • هزینه نسبتاً پایین در مقایسه با بسیاری از حلال‌ها

  • تبخیر سریع که به خشک شدن سریع پوشش‌ها کمک می‌کند

  • سازگاری صنعتی و قابلیت استفاده در صنایع متنوع

  • قابل بازیافت بودن در فرایندهای صنعتی

ایمنی و نگهداری استون

  • شرایط نگهداری: در ظروف محکم و دربسته، دور از نور خورشید و منابع حرارتی

  • تهویه مناسب: در محیط‌های بسته باید جریان هوای کافی وجود داشته باشد

  • تجهیزات ایمنی فردی: استفاده از دستکش مقاوم در برابر مواد شیمیایی، عینک ایمنی و ماسک در حین کار توصیه می‌شود

  • اقدامات اضطراری: در صورت تماس پوستی، محل تماس با آب شسته شود. در صورت استنشاق غلظت بالا، فرد باید به فضای باز منتقل شود

جمع‌بندی

استون یکی از پرکاربردترین و مهم‌ترین حلال‌های صنعتی است که در صنایع رنگ، شیمیایی، آرایشی و دارویی جایگاه ویژه‌ای دارد. ترکیبی از قدرت حلالیت بالا، هزینه اقتصادی، و تبخیر سریع باعث شده استون به‌عنوان ماده‌ای کلیدی در زنجیره تأمین بسیاری از صنایع شناخته شود. با رعایت اصول ایمنی و انتخاب گرید مناسب، استون می‌تواند ارزش افزوده بالایی برای صنایع مختلف ایجاد کند.

اطلاعات بیشتر

اسید آکریلیک

,

اسید آکریلیک یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی است. این مایع بی‌رنگ، دارای بوی تند و مشخصی است و به دلیل گروه کربوکسیل و پیوند دوگانه کربن-کربن در ساختارش، بسیار واکنش‌پذیر است.

ساختار اسید آکریلیک

ساختار اسید آکریلیک شامل یک گروه وینیل () و یک گروه کربوکسیل () است. پیوند دوگانه کربن-کربن (پیوند وینیل) مسئول واکنش‌پذیری بالای آن در واکنش‌های پلیمریزاسیون است، در حالی که گروه کربوکسیل آن را به یک اسید ضعیف تبدیل می‌کند و امکان واکنش‌های استری شدن را فراهم می‌آورد.

ویژگی‌های اسید آکریلیک

  • حالت فیزیکی: مایع بی‌رنگ و شفاف
  • بو: بوی تند و مشخص
  • حلالیت: کاملاً محلول در آب، الکل‌ها، اترها و کلروفرم
  • واکنش‌پذیری: بسیار واکنش‌پذیر، به خصوص در برابر پلیمریزاسیون. به همین دلیل معمولاً حاوی مقدار کمی بازدارنده پلیمریزاسیون (مانند مونو اتیل اتر هیدروکینون یا MEHQ) برای جلوگیری از پلیمریزاسیون خودبه‌خودی در هنگام ذخیره‌سازی است.
  • نقطه جوش: 139 درجه سانتی‌گراد
  • نقطه ذوب: 13 درجه سانتی‌گراد
  • اسیدیته: اسید ضعیف

کاربردهای اسید آکریلیک

اسید آکریلیک به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فردش، در صنایع مختلفی کاربرد دارد:

  • تولید پلیمرها و رزین‌ها: مهمترین کاربرد آن در تولید پلیمرهای آکریلیک (پلی‌آکریلات‌ها) است. این پلیمرها در ساخت رنگ‌ها، پوشش‌ها، چسب‌ها، مواد آب‌گریز و جوهرها استفاده می‌شوند.
  • صنایع پوشش‌دهی و رنگ: به عنوان مونومر اصلی در تولید امولسیون‌ها و رزین‌های آکریلیک برای رنگ‌های ساختمانی، پوشش‌های خودرو و پوشش‌های صنعتی.
  • مواد جاذب فوق‌العاده (Superabsorbent Polymers - SAPs): پلیمرهای تولید شده از اسید آکریلیک (به ویژه پلی‌آکریلات سدیم) دارای قابلیت جذب بالای آب هستند و در پوشک‌های بچه، محصولات بهداشتی زنانه و کشاورزی (به عنوان عامل حفظ رطوبت خاک) به کار می‌روند.
  • صنایع نساجی: در تولید الیاف و پارچه‌های آکریلیک که مقاومت خوبی در برابر نور خورشید و عوامل جوی دارند.
  • افزودنی‌های نفتی: برای بهبود خواص روغن‌ها و روان‌کننده‌ها.
  • مواد شیمیایی تصفیه آب: به عنوان بازدارنده رسوب و پراکنده‌ساز.
  • داروسازی: در سنتز برخی ترکیبات دارویی.

مزایای اسید آکریلیک

  • تنوع کاربرد: به دلیل قابلیت پلیمریزاسیون و واکنش‌پذیری بالا، در تولید طیف وسیعی از محصولات به کار می‌رود.
  • کارایی بالا: پلیمرهای حاصل از آن، خواص مکانیکی، نوری و شیمیایی مطلوبی دارند.
  • مقاومت بالا: محصولات نهایی تولید شده با اسید آکریلیک (مانند رنگ‌ها و پوشش‌ها) دارای مقاومت خوبی در برابر آب و هوا، UV و مواد شیمیایی هستند.
  • چسبندگی عالی: در تولید چسب‌های قوی و مقاوم کاربرد دارد.

معایب اسید آکریلیک

  • سمیت و خورندگی: اسید آکریلیک مایعی خورنده است و می‌تواند باعث تحریک شدید پوست، چشم‌ها و سیستم تنفسی شود. تماس طولانی مدت یا مکرر می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی شود.
  • بوی تند: بوی آن برای بسیاری از افراد ناخوشایند است و در غلظت‌های بالا می‌تواند آزاردهنده باشد.
  • قابلیت اشتعال: این ماده قابل اشتعال است و بخارات آن در هوا می‌توانند مخلوط‌های قابل انفجار تشکیل دهند.
  • پلیمریزاسیون خودبه‌خودی: بدون بازدارنده، تمایل زیادی به پلیمریزاسیون خودبه‌خودی دارد که می‌تواند خطرناک باشد و به ظروف نگهداری آسیب برساند.
  • اثرات زیست‌محیطی: در صورت ورود به محیط زیست، می‌تواند برای موجودات آبزی سمی باشد.

ایمنی و نگهداری اسید آکریلیک

مشخصه جزئیات
فرمول شیمیایی C₃H₄O₂
نام آیوپاک پروپنوییک اسید (Propenoic Acid)
شماره CAS 79-10-7
طبقه‌بندی GHS Highly Flammable, Corrosive, Toxic
کدهای H (خطرات) H226، H302، H314، H335، H412
نوع تماس خطرات
تماس با پوست سوختگی شدید، قرمزی، التهاب، جذب پوستی
تماس با چشم آسیب جدی، احتمال از دست دادن بینایی
استنشاق بخارات تحریک سیستم تنفسی، سرفه، سردرد
بلعیدن سوزش دهان، گلو و معده – خطرناک
خطر آتش‌سوزی بسیار قابل اشتعال (نقطه اشتعال ~ 10°C)
واکنش‌پذیری پلیمریزاسیون شدید در صورت گرم شدن یا تماس با پرکسیدها
مورد توصیه ایمنی
دستکش نیتریل یا Neoprene مقاوم به اسید
عینک ایمنی عینک ایمنی با محافظ جانبی / شیلد کامل
ماسک تنفسی در محیط بسته یا تماس طولانی: ماسک فیلتر دار (Organic Vapor Cartridge)
تهویه مناسب اجباری – در سیستم بسته یا کابین
لباس محافظ لباس مقاوم در برابر مواد شیمیایی خورنده

 شرایط نگهداری اسید آکریلیک

عامل شرایط توصیه‌شده
دمای نگهداری زیر 25°C – در صورت امکان زیر 10°C
ظروف نگهداری مخازن فولادی با پوشش اپوکسی / تانک‌های HDPE با پایدارکننده
افزودنی پایدارکننده هیدروکینون (ppm) برای جلوگیری از پلیمریزاسیون
محیط نگهداری خشک، خنک، دارای تهویه، دور از منابع اشتعال
ناسازگاری شیمیایی اکسیدکننده‌ها، اسید نیتریک، پرکسیدها، بازهای قوی
قابلیت اشتعال بالا – مواد اطفاء حریق: فوم، CO₂، پودر خشک
عمر مفید نگهداری تا 6 ماه (در صورت رعایت شرایط نگهداری و پایداری حرارتی)
اطلاعات بیشتر

اسید اوگزالیک

,

اسید اوگزالیک  یک ترکیب آلی دی‌کربوکسیلیک اسیدی با فرمول شیمیایی C₂H₂O₄ است که در طبیعت به‌صورت کریستال‌های بی‌رنگ و بی‌بو یافت می‌شود. این اسید به‌طور طبیعی در برخی گیاهان مانند ریواس، اسفناج و چغندر وجود دارد و به‌صورت صنعتی نیز برای استفاده در صنایع مختلف تولید می‌شود. اسید اوگزالیک به‌ویژه به‌دلیل خاصیت قوی کلاته‌کنندگی‌اش با فلزات، در صنایع تمیزکننده، نساجی، چرم و داروسازی کاربرد دارد.

ساختار اسید اوگزالیک

اسید اوگزالیک ساده‌ترین دی‌کربوکسیلیک اسید است.

  • فرمول شیمیایی: C₂H₂O₄ یا (COOH)₂

  • این ماده از دو گروه کربوکسیلیک متصل به یکدیگر تشکیل شده است.

  • به‌شکل جامد بلوری و به‌صورت دی‌هیدرات (دارای دو مولکول آب) در دمای محیط پایدار است.

ویژگی‌های اسید اوگزالیک

  • جرم مولی: 90.03 گرم بر مول

  • نقطه ذوب: 101 تا 102 درجه سانتی‌گراد (برای دی‌هیدرات)

  • انحلال‌پذیری: بسیار محلول در آب و الکل

  • شکل ظاهری: بلورهای سفید رنگ

  • pH محلول آبی: حدود 1.3 (اسیدی قوی در محلول‌های رقیق)

  • قابلیت کلاته کردن یون‌های فلزی مانند کلسیم، آهن، منیزیم

کاربردهای اسید اوگزالیک

اسید اوگزالیک در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله:

  • صنعت پاک‌کننده‌ها: حذف زنگ‌زدگی، لکه‌های جوهر و لکه‌های معدنی

  • صنعت نساجی و رنگرزی: سفیدکننده و عامل تثبیت رنگ

  • در صنایع چرم‌سازی: برای پاک‌سازی و آماده‌سازی سطح چرم

  • در آزمایشگاه‌های شیمیایی: به‌عنوان عامل استاندارد و معرف شیمیایی

  • داروسازی: در برخی فرآیندهای تولید دارو و تصفیه مواد اولیه

  • صنعت چوب: برای روشن کردن رنگ چوب و حذف لکه‌های فلزی

  • کشتار آفات زنبورعسل: به‌صورت کنترل‌شده برای مقابله با کنه واروآ (Varroa)

معایب اسید اوگزالیک

  • سمی بودن بالا: مصرف یا تماس با پوست می‌تواند خطرناک باشد

  • خطر خوردگی: بر پوست، چشم و مجاری تنفسی اثرات تحریک‌کننده دارد

  • اثرات زیست‌محیطی: در صورت تخلیه بی‌رویه می‌تواند به منابع آبی آسیب بزند

  • خطر کریستال‌سازی در کلیه‌ها: در صورت مصرف انسانی، احتمال تشکیل سنگ کلیه

مزایای اسید اوگزالیک

  • کارایی بالا در حذف رسوبات و لکه‌ها

  • در دسترس بودن و قیمت مناسب

  • قدرت بالای اتصال به یون‌های فلزی

  • دوست‌دار محیط زیست در کاربردهای صنعتی کنترل‌شده

ایمنی و نگهداری اسید اگزالیک

اسید اگزالیک (Oxalic Acid) با فرمول شیمیایی C₂H₂O₄ یک دی‌کربوکسیلیک اسید قوی و سمی است که به‌صورت پودر سفید کریستالی یا محلول آبی عرضه می‌شود. این ماده به‌شدت خورنده بوده و در صنایع شیمیایی، نساجی، چرم، فلزکاری و صنایع تمیزکننده‌ها استفاده گسترده دارد.

طبقه‌بندی خطر و هشدارها (مطابق GHS)

ویژگی جزئیات
کد CAS 144-62-7
کلاس خطر GHS Acute Tox. 3 (سمیت حاد)، Skin Corr. 1B (خورنده پوست)
کدهای هشدار H H301 (بلعیدن سمی)، H314 (خورنده پوست و چشم)
نمادهای هشدار ☠️ (سمی)، ⚠️ (خورنده)

اثرات تماس با بدن اسید اوگزالیک

مسیر تماس اثرات احتمالی و اقدامات اولیه
تماس با پوست باعث سوختگی شیمیایی، قرمزی، تاول – شست‌وشوی فوری با آب فراوان
تماس با چشم آسیب جدی قرنیه – شست‌وشوی فوری با آب حداقل 15 دقیقه
استنشاق پودر یا بخار سرفه، تحریک گلو، دشواری تنفس – انتقال به هوای تازه و دریافت کمک پزشکی
بلعیدن تصادفی سمی – می‌تواند باعث آسیب کلیوی، اسهال خونی یا تهوع شود

 تجهیزات حفاظت فردی (PPE)

تجهیز توصیه ایمنی حرفه‌ای
دستکش محافظ نیتریل یا PVC مقاوم در برابر خورندگی
عینک ایمنی عینک آزمایشگاهی ضد پاشش یا شیلد کامل
ماسک تنفسی فیلتر دار برای ذرات جامد (در محیط‌های گرد و غبار)
لباس محافظ روپوش ضد اسید یا لباس بلند صنعتی
تهویه محیط اجباری – در فضای بسته باید از هود یا فن استفاده شود

 شرایط نگهداری اسید اوگزالیک

پارامتر شرایط پیشنهادی
دمای نگهداری بین 15 تا 30 درجه سانتی‌گراد – دور از منابع حرارت
ظرف نگهداری HDPE، ظروف ضد خوردگی – درب‌دار و پلمب‌شده
رطوبت ماده در حضور رطوبت تمایل به حل شدن دارد – محیط خشک توصیه می‌شود
ناسازگاری‌ها مواد قلیایی، اکسیدکننده‌های قوی، فلزات فعال مانند آهن، منیزیم
نقطه ذوب / جوش ذوب: ~189°C
اطلاعات بیشتر
اسید سیتریک

اسید سیتریک

,

اسید سیتریک  یک اسید آلی ضعیف با فرمول شیمیایی C₆H₈O₇ است که به‌طور طبیعی در مرکباتی همچون لیمو و پرتقال یافت می‌شود. این ماده پرمصرف در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی به‌عنوان تنظیم‌کننده اسیدیته، طعم‌دهنده و نگهدارنده شناخته می‌شود. به دلیل خواص ویژه، اسید سیتریک به یکی از پرکاربردترین اسیدهای آلی در جهان تبدیل شده است در ادامه به بررسی کامل و دقیق این ماده اولیه میپردازیم.

اسید سیتریک چیست

به طور کلی این ماده یک اسید آلی ضعیف که در میوه‌های خانواده مرکبات به‌خصوص لیمو و پرتقال به‌طور طبیعی وجود دارد. این ترکیب سه گروه کربوکسیل و یک گروه هیدروکسیل دارد و به نام علمی 2-هیدروکسی‌پروپان-1،2،3-تری‌کربوکسیلیک اسید شناخته می‌شود. این ماده به‌صورت جامد سفیدرنگ و کریستالی عرضه می‌شود. چگالی آن در 20°C برابر با 1.665 g/cm³ است و نقطه ذوب آن حدود 153°C گزارش شده است. اسید سیتریک در آب (حدود 73 g/100 mL در 20°C) و الکل‌ها کاملاً محلول است و pKaهای آن به ترتیب 3.09، 4.75 و 5.41 هستند.

ساختار شیمیایی اسید سیتریک

  • فرمول مولکولی: C₆H₈O₇

  • ساختار: دارای سه گروه کربوکسیلیک (–COOH) و یک گروه هیدروکسیل (–OH) که موجب خاصیت اسیدی و حلالیت بالا می‌شود.

  • نوع ایزومری: فرم کریستالی و اسید سیتریک بی آب (Anhydrous) یا مونوهیدرات یا اسید سیتریک آبدار (Monohydrate).

این ساختار باعث می‌شود که اسید سیتریک خاصیت اسیدی، انحلال‌پذیری بالا و عملکرد چندمنظوره در صنایع مختلف داشته باشد همچنین یکی از مشتقات مهم آن تری سدیم سیترات میباشد.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی

  • حالت: جامد سفید رنگ به صورت کریستال یا پودر.

  • طعم: ترش ملایم و مطبوع.

  • نقطه ذوب: 153 °C (بی‌آب).

  • چگالی (در 20°C): حدود 1.66 g/cm³

  • حلالیت: بسیار محلول در آب و الکل‌ها.

  • pKa: حدود 3.1، 4.8 و 6.4 (سه مرحله‌ای به دلیل داشتن سه گروه کربوکسیلیک).

گریدهای مختلف اسید سیتریک

  1. اسید سیتریک بی‌آب (Anhydrous): مناسب برای صنایع غذایی و دارویی.

  2. اسید سیتریک مونوهیدرات (Monohydrate): پرکاربرد در نوشیدنی‌ها و صنایع غذایی.

  3. اسید سیتریک خوراکی (Food Grade): دارای استاندارد FCC، پرمصرف در صنایع غذایی.

  4. اسید سیتریک دارویی (Pharma Grade): خلوص بالا، قابل استفاده در داروسازی و مکمل‌های غذایی.

  5. اسید سیتریک صنعتی (Industrial Grade): در شوینده‌ها، تصفیه آب و صنایع شیمیایی.

کاربردهای اسید سیتریک

  1. صنایع غذایی: به‌عنوان طعم‌دهنده، نگهدارنده و تنظیم‌کننده اسیدیته در نوشابه‌ها، آب‌میوه‌ها، آب‌نبات‌ها و محصولات لبنی به عنوان اسید سیتریک خوراکی کاربرد دارد همچنین در صنایع لبنی، اسید سیتریک اغلب به همراه اسید لاکتیک برای تنظیم pH و بهبود بافت محصولات استفاده می‌شود.

  2. داروسازی: در تهیه شربت‌ها، قرص‌های جوشان و مکمل‌ها.

  3. آرایشی و بهداشتی: در محصولات پوستی به‌عنوان آنتی‌اکسیدان و تنظیم‌کننده pH.

  4. صنایع شیمیایی: در تولید مواد شوینده، بهبود عملکرد پاک‌کنندگی و نرم‌کنندگی آب.

  5. کشاورزی: در کودهای شلاته برای افزایش جذب عناصر ریزمغذی.

  6. محیط‌زیست: در تصفیه آب و حذف فلزات سنگین.

معایب اسید سیتریک

  • این ماده ماننده اسید مالیک در غلظت‌های بالا می‌تواند باعث تحریک پوست، چشم و دستگاه گوارش شود.

  • خورندگی در تماس طولانی با برخی فلزات.

  • تولید صنعتی وابسته به مواد اولیه خاص (مانند قندها).

مزایای اسید سیتریک

  • ایمنی بالا در مصارف غذایی و دارویی.

  • چندمنظوره بودن در صنایع مختلف.

  • تجدیدپذیری به دلیل امکان تولید از منابع طبیعی و فرآیندهای تخمیری.

  • بهبود طعم و افزایش ماندگاری محصولات غذایی.

فواید اسید سیتریک

اسید سیتریک  به دلیل ویژگی‌های شیمیایی و بیولوژیکی منحصر به‌فرد، فواید بسیاری در صنایع مختلف دارد. این ماده با فرمول شیمیایی C₆H₈O₇ علاوه بر حضور طبیعی در مرکبات، به‌طور صنعتی نیز از طریق تخمیر قندها تولید می‌شود و در بازار ایران در گریدهای غذایی، دارویی و صنعتی عرضه می‌گردد.

 اسید سیتریک در صنایع غذایی

  • تنظیم‌کننده اسیدیته و ایجاد طعم ترش مطبوع در نوشیدنی‌ها، آب‌نبات‌ها و محصولات لبنی.

  • افزایش ماندگاری محصولات به دلیل خاصیت نگهدارندگی و جلوگیری از رشد میکروارگانیسم‌ها.

  • بهبود طعم و کیفیت غذایی از طریق تقویت عطر و طعم طبیعی میوه‌ها.

فواید اسید سیتریک در صنایع دارویی و بهداشتی

  • استفاده به‌عنوان آنتی‌اکسیدان برای افزایش پایداری داروها و مکمل‌های غذایی.

  • بهبود جذب مواد معدنی مانند کلسیم و آهن در بدن.

  • در محصولات آرایشی و بهداشتی به‌عنوان لایه‌بردار ملایم (AHA) برای جوان‌سازی پوست و تنظیم pH.

فواید اسید سیتریک در صنایع شیمیایی و صنعتی

  • نرم‌کننده آب و افزایش اثربخشی شوینده‌ها.

  • استفاده در تصفیه آب و حذف فلزات سنگین.

  • نقش به‌عنوان ماده واسط در تولید کودهای شلاته برای افزایش جذب عناصر ریزمغذی در کشاورزی.

ایمنی و نگهداری اسید سیتریک

  • باید در ظروف دربسته، خشک و خنک نگهداری شود.

  • استفاده از دستکش و عینک ایمنی در هنگام کار توصیه می‌شود.

  • از تماس مستقیم با چشم و پوست جلوگیری گردد.

  • در صورت نشت، باید از آب برای رقیق‌سازی استفاده شود.

فرایند تولید اسید سیتریک

 همانگونه که گفته شد سیتریک اسید یا (Citric Acid) با فرمول شیمیایی C₆H₈O₇ یک اسید آلی ضعیف و پرکاربرد است که در طبیعت به‌وفور در مرکبات یافت می‌شود. به همین دلیل اسید سیتریک خواص​ چندمنظوره‌ای دارد که، در صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و شیمیایی مصرف گسترده‌ای دارد. در ادامه میخواهیم به‌صورت مرحله‌به‌مرحله فرآیند تولید این ماده ارزشمند را بررسی کنیم.

  • روش طبیعی: استخراج از مرکبات و برخی میوه‌ها.

  • روش صنعتی (رایج‌ترین): تخمیر قندها (مانند ملاس یا نشاسته) توسط قارچ Aspergillus niger. در این روش، قندها توسط میکروارگانیسم‌ها متابولیزه شده و اسید سیتریک به‌عنوان محصول اصلی تولید می‌شود.

  • محصول نهایی از طریق فیلتراسیون، خالص‌سازی و کریستالیزاسیون به دست می‌آید.

1. انتخاب ماده اولیه

مواد اولیه حاوی قندهای قابل تخمیر، پایه تولید اسید سیتریک صنعتی هستند. مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

  • ملاس (محصول جانبی صنعت قند و شکر)

  • نشاسته ذرت، سیب‌زمینی یا تاپیوکا

  • گلوکز و ساکارز صنعتی

انتخاب ماده اولیه به شرایط اقتصادی و دسترسی منطقه‌ای بستگی دارد. در ایران عمدتاً از ملاس نیشکر و چغندر قند استفاده می‌شود.

2. آماده‌سازی و هیدرولیز

  • اگر ماده اولیه نشاسته‌ای باشد، ابتدا با استفاده از آنزیم‌های آمیلاز و گلوکوآمیلاز به گلوکز تبدیل می‌شود.

  • ملاس نیز معمولاً پس از رقیق‌سازی و حذف ناخالصی‌ها به‌عنوان خوراک میکروبی استفاده می‌گردد.

3. تخمیر میکروبی

  • میکروارگانیسم اصلی تولید اسید سیتریک، قارچ Aspergillus niger است.

  • در شرایط هوازی و کنترل دقیق دما (30–32°C)، pH (حدود 2)، و میزان اکسیژن، قندها توسط قارچ به اسید سیتریک تبدیل می‌شوند.

C₆H₁₂O₆ (Glucose) → C₆H₈O₇ (Citric Acid)

این مرحله قلب فرآیند تولید است و راندمان بالایی دارد.

4. فیلتراسیون و جداسازی

  • پس از تخمیر، محیط کشت حاوی اسید سیتریک، بیومس قارچ و ناخالصی‌هاست.

  • با استفاده از فیلتراسیون یا سانتریفوژ، بیومس قارچ جدا می‌شود.

5. رسوب‌گیری و خالص‌سازی

  • محلول حاوی اسید سیتریک با آهک (Ca(OH)₂) تیمار می‌شود و کلسیم سیترات رسوب می‌کند.

  • رسوب فیلتر شده و سپس با اسید سولفوریک (H₂SO₄) تیمار می‌شود تا اسید سیتریک آزاد گردد و سولفات کلسیم (گچ) به‌عنوان محصول جانبی تشکیل شود.

Ca₃(C₆H₅O₇)₂ + 3H₂SO₄ → 2C₆H₈O₇ + 3CaSO₄

6. تغلیظ و کریستالیزاسیون

  • محلول خالص اسید سیتریک با تبخیر تغلیظ می‌شود.

  • سپس با روش کریستالیزاسیون سرد، اسید سیتریک مونوهیدرات یا بی‌آب (انهیدروز) به‌دست می‌آید.

7. خشک‌سازی و بسته‌بندی

  • کریستال‌ها خشک و الک می‌شوند.

  • محصول نهایی در کیسه‌های چندلایه یا بسته‌بندی‌های صنعتی به بازار عرضه می‌شود.

روش‌های جایگزین

  • تخمیر مایع (Submerged Fermentation): روش رایج و صنعتی.

  • تخمیر سطحی (Surface Fermentation): روش قدیمی‌تر با بهره‌وری پایین‌تر.

  • روش‌های شیمیایی: از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه نیستند و کاربرد محدودی دارند.

مزیت‌های بازاری فرآیند صنعتی اسید سیتریک

  • امکان تولید انبوه و مقرون‌به‌صرفه.

  • قابلیت استفاده از منابع ارزان مانند ملاس.

  • تولید محصولی با کیفیت بالا و استاندارد بین‌المللی برای صنایع غذایی و دارویی.

  • محصول جانبی (گچ) نیز در صنعت ساختمان کاربرد دارد.

خرید اسید سیتریک

خرید اسید سیتریک برای بسیاری از صنایع از جمله غذایی، دارویی، آرایشی و شیمیایی اهمیت بالایی دارد. این ماده ارزشمند با ویژگی‌هایی مانند تنظیم اسیدیته، بهبود طعم، خاصیت نگهدارندگی و چندمنظوره بودن، به یکی از پرمصرف‌ترین اسیدهای آلی در بازار جهانی تبدیل شده است. انتخاب تأمین‌کننده معتبر نقش کلیدی در دسترسی به محصولی باکیفیت و مطمئن دارد.

  • عرضه در گریدهای مختلف شامل غذایی (Food Grade)، دارویی (Pharma Grade) و صنعتی.

  • ارائه آنالیز معتبر (COA) برای اطمینان از کیفیت.

  • قیمت رقابتی و به‌روز متناسب با بازار ایران.

  • تحویل سریع و مطمئن به سراسر کشور.

  • مشاوره تخصصی برای انتخاب گرید مناسب بر اساس نیاز مشتری.

قیمت اسید سیتریک

قیمت اسید سیتریک به عوامل مختلفی مانند نوع گرید، برند تولیدکننده و حجم سفارش بستگی دارد. مجموعه تأمین کالا تک با ارتباط مستقیم با پتروشیمی های معتبر، تلاش می‌کند این محصول را با مناسب‌ترین قیمت و کیفیت تضمین‌شده در اختیار مشتریان قرار دهد.

اگر به دنبال خرید اسید سیتریک مطمئن و باکیفیت هستید، همین امروز با کارشناسان فروش تأمین کالا تک تماس بگیرید. ما آماده‌ایم تا علاوه بر تأمین نیاز شما، مشاوره فنی و اقتصادی ارائه دهیم تا بهترین انتخاب را داشته باشید.

جمع‌بندی

سیتریک اسید به دلیل خواص منحصر به فرد و ایمنی بالا، یکی از پرمصرف‌ترین اسیدهای آلی در جهان است. این ماده با کاربردهای گسترده در صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و شیمیایی، جایگاه ویژه‌ای در بازار جهانی دارد و همواره تقاضای بالایی برای آن وجود دارد.

پرسش‌های متداول اسید سیتریک

1. اسید سیتریک چه کاربردی دارد؟
در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی، شیمیایی و کشاورزی به‌عنوان طعم‌دهنده، نگهدارنده و عامل شلاته‌کننده استفاده می‌شود.

2. تفاوت اسید سیتریک بی‌آب و مونوهیدرات چیست؟
همانطور که از نام آن مشخص است بی‌آب فاقد آب کریستالی است و خلوص بالاتری دارد، و این در حالی است که مونوهیدرات اسید سیتریک دارای یک مولکول آب است و بیشتر در صنایع غذایی کاربرد دارد.

3. آیا اسید سیتریک خوراکی است؟
بله، اسید سیتریک خوراکی (Food Grade) با استاندارد FCC یکی از پرمصرف‌ترین افزودنی‌های غذایی است.

4. قیمت اسید سیتریک چگونه تعیین می‌شود؟
قیمت آن به نوع گرید، خلوص، برند تولیدکننده و شرایط بازار بستگی دارد.

اطلاعات بیشتر
اسید فسفریک

اسید فسفریک

,

اسید فسفریک یک اسید معدنی مهم با فرمول شیمیایی H₃PO₄ است که به دلیل ویژگی‌های اسید فسفریک خاص شیمیایی و فیزیکی، در صنایع مختلف از تولید کودهای فسفاته تا صنایع غذایی و دارویی نقش کلیدی ایفا می‌کند. این ترکیب به عنوان یکی از پرمصرف‌ترین مواد شیمیایی در جهان شناخته می‌شود.

ساختار شیمیایی اسید فسفریک

  • فرمول مولکولی: H₃PO₄

  • ساختار: یک اتم فسفر متصل به چهار گروه اکسیژن، که سه عدد آن به شکل گروه هیدروکسیل (–OH) و یک عدد به صورت پیوند دوگانه (P=O) قرار گرفته است.

  • نوع اسید: اسید سه‌پروتونه (قابلیت از دست دادن سه یون هیدروژن).

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی

  • ظاهر: مایع بی‌رنگ و بی‌بو یا به صورت جامد کریستالی.

  • چگالی اسید فسفریک (در 20°C): حدود 1.88 g/cm³ (محلول غلیظ 85%).

  • نقطه ذوب: حدود 42.35 °C (برای اسید فسفریک خالص).

  • نقطه جوش: حدود 158 °C (با تجزیه).

  • حلالیت: بسیار محلول در آب و الکل‌ها.

  • pKa: سه مقدار مختلف (2.1، 7.2 و 12.3) → بیانگر خاصیت اسیدی ملایم در مقایسه با اسیدهای معدنی قوی.

کاربردهای اسید فسفریک

  1. صنایع کشاورزی: تولید کودهای شیمیایی فسفاته (مانند دی آمونیوم فسفات و سوپرفسفات).

  2. صنایع غذایی: کاربرد اسید فسفریک به عنوان افزودنی غذایی، تنظیم‌کننده اسیدیته و بهبود دهنده طعم نوشابه‌ها (E338) به کار میرود.

  3. داروسازی: در تهیه داروها اسید فسفریک خوراکی​ کاربرد دارد همچنین در شربت‌ها و محصولات دندانپزشکی.

  4. شوینده‌ها و بهداشت: ماننده سدیم اسید پیرو فسفات در ترکیب برخی شوینده‌های صنعتی و خانگی مورد استفاده قرار میگیرد.

  5. صنایع فلزی: به عنوان زنگ‌بر و آماده‌سازی سطح فلزات برای رنگ‌آمیزی.

  6. شیمی عمومی: به عنوان ماده اولیه در سنتز ترکیبات فسفاته.

معایب اسید فسفریک

  • در غلظت‌های بالا خورنده و تحریک‌کننده پوست و مخاط است.

  • حمل‌ونقل و نگهداری نیاز به شرایط ویژه دارد.

  • مصرف بیش از حد در صنایع غذایی می‌تواند منجر به مشکلاتی در تعادل کلسیم بدن شود.

  • مصرف بالا و عدم رعایت نکات احتیاطی موجب به وجود آمدن خطرات اسید فسفریک برای مصرف کنندگان می‌شود.

عوارض اسید فسفریک

اسید فسفریک با وجود کاربرد گسترده در صنایع مختلف، در صورت استفاده نادرست یا تماس بیش‌ازحد، می‌تواند عوارض قابل‌توجهی بر سلامت انسان و ایمنی محیط کار ایجاد کند. آگاهی از میزان خطر، نحوه تماس و روش‌های پیشگیری برای مصرف‌کنندگان صنعتی و تولیدکنندگان مواد غذایی ضروری است.

مزایای اسید فسفریک

  • چندمنظوره بودن: کاربردی بودن اسید فسفریک کشاورزی، غذایی، دارویی و شیمیایی.

  • تولید در مقیاس وسیع و دسترسی آسان در بازار جهانی.

  • ایمنی نسبی در مقایسه با اسیدهای معدنی قوی مانند سولفوریک یا نیتریک.
  • قابلیت انحلال بالا و سهولت استفاده در فرمولاسیون‌های مختلف از جمله خواص شیمیایی اسید فسفریک است.

ایمنی و نگهداری اسید فسفریک

  • استفاده از دستکش، عینک و ماسک در هنگام کار با این ماده الزامی است.

  • باید در ظروف مقاوم به خوردگی و در مکان خشک و خنک نگهداری شود.

  • از تماس مستقیم با پوست، چشم و سیستم تنفسی باید جلوگیری شود.

  • در صورت نشت باید از رهاسازی مستقیم در محیط زیست جلوگیری کرد.

فرایند تولید اسید فسفریک

دو روش اصلی برای تولید اسید فسفریک صنعتی وجود دارد:

  1. روش مرطوب : واکنش سنگ فسفات طبیعی با اسید سولفوریک → عمدتاً برای تولید کودهای فسفاته.

  2. روش حرارتی : احتراق فسفر سفید و جذب محصول در آب → تولید اسید فسفریک خالص‌تر برای صنایع غذایی و دارویی.

در ادامه به فرایند تولید این ماده شیمایی میپردازیم.

1. فرایند مرطوب

مرحله 1: آماده‌سازی سنگ فسفات

  • ماده اولیه اصلی، سنگ فسفات (Apatite, Ca₅(PO₄)₃F) است.

  • ابتدا سنگ فسفات استخراج‌شده خرد و آسیاب می‌شود تا سطح تماس آن افزایش یابد.

مرحله 2: واکنش شیمیایی

  • سنگ فسفات آسیاب‌شده با اسید سولفوریک (H₂SO₄) واکنش می‌دهد

  • در این واکنش، اسید فسفریک تولید می‌شود و محصول جانبی آن گچ فسفری (CaSO₄·2H₂O) است.

مرحله 3: جداسازی و فیلتراسیون

  • دوغاب حاصل به واحد فیلتراسیون منتقل می‌شود.

  • اسید فسفریک به صورت محلول جدا می‌گردد و گچ فسفری به‌عنوان محصول جانبی خارج می‌شود (که در مصالح ساختمانی و سیمان کاربرد دارد).

مرحله 4: تغلیظ و خالص‌سازی

  • محلول اسید فسفریک خام حدود 28–32% P₂O₅ دارد.

  • با تبخیر تحت خلأ، غلظت آن به 50–55% P₂O₅ می‌رسد.

  • این محصول برای تولید کودهای فسفاته مانند DAP و TSP استفاده می‌شود.

2. فرایند حرارتی

مرحله 1: احتراق فسفر سفید

  • در این روش ماده اولیه، فسفر سفید (P₄) است.

  • فسفر سفید در کوره ویژه با اکسیژن می‌سوزد و پنتااکسید فسفر (P₂O₅) تشکیل می‌شود:

P4+5O2→2P2O5P₄ + 5O₂ → 2P₂O₅

مرحله 2: جذب در آب

  • بخارات P₂O₅ در آب یا فسفریک اسید رقیق جذب می‌شوند و اسید فسفریک بسیار خالص تولید می‌گردد:

P2O5+3H2O→2H3PO4P₂O₅ + 3H₂O → 2H₃PO₄

مرحله 3: تغلیظ

  • اسید فسفریک تولیدشده در این روش دارای خلوص بالا (تا 85% P₂O₅) است و پس از تغلیظ به‌طور مستقیم در صنایع غذایی و دارویی مصرف می‌شود.

مقایسه دو روش

ویژگی روش مرطوب روش حرارتی
ماده اولیه سنگ فسفات + اسید سولفوریک فسفر سفید
خلوص متوسط (برای کود و صنایع شیمیایی) بسیار بالا (برای صنایع غذایی و دارویی)
هزینه تولید پایین‌تر بالاتر
محصول جانبی گچ فسفری (CaSO₄) ندارد

اسید فسفریک به عنوان یکی از مواد شیمیایی پرمصرف جهان، نقش کلیدی در صنایع کشاورزی، غذایی و شیمیایی ایفا می‌کند. با وجود برخی معایب نظیر خاصیت خورندگی، مزایای فراوان آن موجب شده است که همچنان تقاضای بالایی در بازار جهانی داشته باشد.

خرید فسفریک اسید

همانطور که احتمالا میدانید خرید فسفریک اسید باکیفیت، انتخاب تأمین‌کننده معتبر اهمیت زیادی دارد؛ چرا که خلوص و گرید این ماده، تعیین‌کننده کارایی آن در صنایع مختلف از جمله غذایی، دارویی، کشاورزی و شیمیایی است. مجموعه تأمین کالا تک با سال‌ها تجربه در زمینه تأمین مواد اولیه شیمیایی، امکان فروش اسید فسفریک را در گریدهای صنعتی و خوراکی فراهم کرده است و همواره تلاش می‌کند با ارائه قیمت رقابتی به مشتریان خود مواد اولیه مورد نیاز آنها را تامین نماید.

اگر به دنبال بهترین شرایط برای قیمت اسید فسفریک و خریدی مطمئن هستید، کارشناسان ما آماده‌اند تا مشاوره تخصصی ارائه دهند و شما را در انتخاب گرید مناسب همراهی کنند. همین امروز برای استعلام موجودی و خرید اسید فسفریک با بخش بازرگانی تأمین کالا تک تماس بگیرید.

در صنایع غذایی، اسید فسفریک معمولاً همراه با سایر اسیدهای خوراکی مانند اسید لاکتیک برای تنظیم pH، ایجاد طعم اسیدی ملایم و افزایش پایداری میکروبی استفاده می‌شود. اگر می‌خواهید درباره ویژگی‌ها و کاربردهای اسید لاکتیک بیشتر بدانید، صفحه مربوط به این محصول در سایت تأمین کالا تک به‌طور کامل آن را توضیح داده است.

تفاوت اسید فسفریک و اسید فسفریک ۸۵٪

به‌طور کلی اسید فسفریک (Phosphoric Acid, H₃PO₄) یک ترکیب شیمیایی مشخص است، اما آنچه در بازار با نام‌های مختلف عرضه می‌شود که با محلول‌های آبی با درصد خلوص متفاوت هستند. بنابراین وقتی می‌گوییم اسید فسفریک ۸۵ درصد، منظور محلول آبی اسید فسفریک با غلظت ۸۵٪ است.
  • اسید فسفریک خالص (100%):
    • در حالت خالص، جامد کریستالی سفید است.
    • نقطه ذوب حدود 42°C دارد.
    • در صنعت به‌ندرت به‌صورت خالص استفاده می‌شود، چون بسیار جاذب رطوبت است و سریع محلول آبی تشکیل می‌دهد.
  • اسید فسفریک ۸۵٪:
    • رایج‌ترین شکل تجاری و صنعتی این اسید است.
    • مایعی شفاف، بی‌رنگ و شربتی‌شکل است.
    • دانسیته آن در 25°C حدود 1.685 g/cm³ است.
    • به‌عنوان گرید خوراکی و صنعتی در بازار عرضه می‌شود.
    • در صنایع غذایی (نوشابه‌های گازدار، افزودنی خوراکی)، دارویی، کشاورزی و شوینده‌ها کاربرد گسترده دارد.

تفاوت اسید فسفریک صنعتی و خوراکی

اسید فسفریک صنعتی و اسید فسفریک خوراکی از نظر ساختار شیمیایی مشابه‌اند، اما در خلوص، روش تولید، میزان ناخالصی‌ها و کاربرد نهایی تفاوت‌های اساسی دارند. اسید فسفریک صنعتی معمولاً از طریق فرآیندهای معدنی نظیر حل‌سازی سنگ فسفات تولید می‌شود و ممکن است دارای مقدار بیشتری از فلزات سنگین، مواد معدنی ناخواسته و ناخالصی‌های فرآیندی باشد. به همین دلیل صرفاً برای مصارف کشاورزی، صنعتی و شیمیایی مانند تولید کودها، پاک‌کننده‌ها، اسیدشویی فلزات و صنایع پوشش‌دهی مناسب است.

در مقابل، اسید فسفریک خوراکی با روش‌های تصفیه پیشرفته‌ و کنترل‌شده‌تری تولید می‌شود تا استانداردهای بین‌المللی Food Grade را رعایت کند. این گرید با خلوص بسیار بالا، فاقد آلودگی‌های خطرناک و مناسب برای کاربردهای غذایی، دارویی و بهداشتی است. از این نوع اسید فسفریک در نوشابه‌سازی، صنایع لبنی، شیرینی‌پزی و تولید مکمل‌ها استفاده می‌شود.

سوالات متداول اسید فسفریک

  • کاربرد اسید فسفریک خوراکی چیست؟

اسید فسفریک خوراکی (Food Grade – با کد E338) در صنایع غذایی به‌عنوان تنظیم‌کننده اسیدیته، طعم‌دهنده و پایدارکننده استفاده می‌شود.

به‌طور کلی اسید فسفریک خوراکی در دوزهای استاندارد ایمن و مورد تأیید سازمان‌های جهانی است.

  • آیا اسید فسفریک برای بدن مضر است؟

در مقدار کنترل‌شده و مطابق با استانداردهای غذایی مضر نیست و توسط سازمان‌هایی مانند FDA، EFSA و Codex به‌عنوان افزودنی مجاز شناخته می‌شود.

بنابراین اسید فسفریک ذاتاً خطرناک نیست، مصرف زیاد نوشیدنی‌های حاوی آن ممکن است آثار نامطلوب ایجاد کند.

  • تفاوت اسید فسفریک و اسید استیک چیست؟

اسید فسفریک یک اسید معدنی قوی‌تر و صنعتی‌تر است، درحالی‌که اسید استیک بیشتر در صنایع غذایی و مصارف خانگی مانند سرکه کاربرد دارد.

  • آیا اسید فسفریک در نوشابه مضر است؟

وجود اسید فسفریک در نوشابه در دوزهای مجاز غذایی بی‌خطر است، اما مصرف زیاد نوشابه می‌تواند اثرات زیر را افزایش دهد
اطلاعات بیشتر
انیدرید مالئیک

انیدرید مالئیک

,
انیدرید مالئیک یک واسط شیمیایی بسیار مهم با فرمول مولکولی C₄H₂O₃ و شماره CAS: 108-31-6 است. این ترکیب به‌صورت جامد سفید تا بی‌رنگ، با بوی تند و تحریک‌کننده تولید می‌شود و کاربرد وسیعی در صنایع پلی‌استر، رزین، پوشش‌دهی سطوح، داروسازی، کشاورزی و افزودنی‌های صنعتی دارد.

ساختار شیمیایی انیدرید مالئیک

این ماده به‌عنوان انیدرید اسید دوکربوکسیلیک (مالئیک اسید) شناخته می‌شود. ساختار آن یک حلقه پنج‌عضوی ناپایدار است که دارای واکنش‌پذیری بالا بوده و به همین دلیل در واکنش‌های دی‌نیوفیل، پلیمریزاسیون، اصلاح سطح و سنتز مواد شیمیایی آلی بسیار مفید است.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی انیدرید مالئیک

  • فرمول شیمیایی: C₄H₂O₃
  • CAS Number: 108-31-6
  • نام IUPAC: 2,5-Furandione
  • ظاهر: پودر یا بلور سفید (گاهی بی‌رنگ)، با بوی تند و تحریک‌کننده
  • جرم مولکولی: 06 g/mol
  • چگالی (20 °C): ~1.48 g/cm³
  • نقطه ذوب: 52–56 °C
  • نقطه جوش: ~202 °C در فشار 760 mmHg  (با تجزیه)
  • فشار بخار (20 °C): ~0.16 mmHg
  • حلالیت در آب: حدود 79 g/L در25 °C (به‌سرعت هیدرولیز می‌شود و به اسید مالئیک تبدیل می‌گردد)
  • پایداری: حساس به رطوبت، در حضور آب به سرعت هیدرولیز می‌شود

مزایای انیدرید مالئیک

  • پیش‌ماده کلیدی در تولید رزین‌های پلی‌استر غیر اشباع (UPR) مورد استفاده در صنعت پوشش‌ها، چاپ و تولید کامپوزیت‌های FRP
  • واسط مهم در سنتز مواد شیمیایی مانند 1,4-بوتان‌دی‌اُل، تتراهیدروفوران (THF)، γ-بوتیرولاکتون (GBL) و پلیمرهای تخصصی
  • استفاده در تولید پاک‌کننده‌ها، افزودنی‌های کشاورزی، سورفکتانت‌ها و مواد آرایشی
  • ماده اولیه در سنتز کوپلیمرهای مهندسی مانند استایرن– مالئیک انیدرید (SMA)

معایب و محدودیت‌ها انیدرید مالئیک

  • خورنده و تحریک‌کننده شدید پوست، چشم و دستگاه تنفسی
  • ایجاد حساسیت تنفسی و پوستی (Sensitizer)
  • قابلیت تشکیل گرد و غبار انفجاری؛ نیاز به شرایط ایمن در انبارداری و حمل‌ونقل
  • حساسیت به رطوبت؛ در اثر تماس با آب یا رطوبت هوا، هیدرولیز شده و به اسید مالئیک تبدیل می‌شود

کاربردهای انیدرید مالئیک

  • سنتز رزین‌های پلی‌استر غیر اشباع (UPR) برای صنایع FRP، پوشش و چسب‌ها
  • تولید پلاستی‌سایزرها و اصلاح‌کننده‌های PVC
  • استفاده در داروسازی به‌عنوان واسطه سنتز ترکیبات فعال
  • تولید سورفکتانت‌ها، افزودنی‌های کشاورزی، مواد شوینده و محصولات آرایشی
  • سنتز کوپلیمرها در صنایع پلاستیک و خودروسازی

ایمنی و نگهداری انیدرید مالئیک

  • طبقه‌بندی GHS: خطرناک برای پوست، چشم و دستگاه تنفسی
  • کدهای خطر (H-Statements):
    • H302: زیان‌آور در صورت بلعیدن
    • H314: باعث سوختگی شدید پوست و آسیب جدی به چشم می‌شود
    • H317: ممکن است باعث حساسیت پوستی شود
    • H335: ممکن است باعث تحریک دستگاه تنفسی شود
    • H373: ممکن است در اثر مواجهه طولانی‌مدت به اندام‌ها آسیب برساند
  • PPE مورد نیاز:
    • دستکش مقاوم در برابر مواد شیمیایی (ترجیحاً نیتریل)
    • لباس محافظ شیمیایی
    • عینک ایمنی یا شیلد محافظ
    • ماسک یا فیلتر تنفسی در محیط‌های دارای گرد و غبار
  • شرایط ذخیره‌سازی:
    • محیط خشک و خنک
    • تهویه مناسب
    • بسته‌بندی محکم و مقاوم در برابر رطوبت
    • دور از حرارت و منابع اشتعال
  • اقدامات اضطراری:
    • در تماس با پوست یا چشم: شست‌وشوی فوری با آب فراوان
    • در استنشاق بخار یا گرد و غبار: انتقال فرد به هوای تازه
    • در بلعیدن: مراجعه فوری به پزشک (بدون القای استفراغ)
اطلاعات بیشتر