تترا سدیم پیرو فسفات
تترا سدیم پیرو فسفات یک ترکیب معدنی مهم از خانواده فسفاتها است که با فرمول شیمیایی Na₄P₂O₇ شناخته میشود. این ماده به دلیل خواص منحصربهفرد خود در صنایع غذایی، شویندهها، دارویی و صنایع شیمیایی کاربرد گستردهای دارد. بهطور کلی، تترا سدیم پیرو فسفات به عنوان یک عامل بافری، پایدارکننده و امولسیونکننده نقش کلیدی ایفا میکند.
ساختار شیمیایی تترا سدیم پیرو فسفات
این ترکیب از چهار یون سدیم (Na⁺) و یک گروه پیرو فسفات (P₂O₇⁴⁻) تشکیل شده است. ساختار آن شامل دو واحد فسفات متصل به یکدیگر است که توسط پیوند اکسیژنی پل زدهاند. همین ساختار باعث ایجاد ویژگیهای ویژهای مانند حلالیت بالا در آب و خاصیت قلیایی میشود.
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی تترا سدیم پیرو فسفات
-
فرمول شیمیایی: Na₄P₂O₇
-
جرم مولکولی: 265.9 g/mol
-
ظاهر: پودر سفید کریستالی
-
حلالیت در آب: بسیار محلول و ایجاد محلولی قلیایی
-
نقطه ذوب: حدود 988 درجه سانتیگراد
-
pH محلول: حدود 9.5 تا 10.5 (در غلظت 1٪)
-
شماره CAS: 7722-88-5
این ویژگیها باعث شده تترا سدیم پیرو فسفات در بسیاری از صنایع به عنوان بافر قلیایی و عامل پایدارکننده استفاده شود.
کاربردهای تترا سدیم پیرو فسفات
-
صنایع غذایی:
-
بهبود بافت گوشت و فرآوردههای دریایی
-
استفاده در پنیرسازی برای افزایش پایداری و بافت یکنواخت
-
به عنوان امولسیونکننده و پایدارکننده در محصولات غذایی فرآوریشده
-
-
صنایع شوینده:
-
عامل کلاتهکننده برای حذف سختی آب
-
افزایش کارایی شویندههای پودری و مایع
-
-
صنایع دارویی و آرایشی:
-
استفاده در خمیردندان به عنوان ماده ضدجرم (Tartar Control)
-
تنظیمکننده pH در فرمولاسیونهای دارویی
-
-
کاربردهای صنعتی:
-
تثبیتکننده در فرآیندهای شیمیایی
-
استفاده در تصفیه آب به عنوان بازدارنده رسوب
-
معایب تترا سدیم پیرو فسفات
-
مصرف بیش از حد در صنایع غذایی میتواند منجر به مشکلات گوارشی شود.
-
افزایش فسفاتها در محیط زیست ممکن است به یوتروفیکاسیون (افزایش رشد جلبکها) منجر شود.
-
در برخی کاربردها حضور سدیم زیاد، یک محدودیت به شمار میرود.
مزایای تترا سدیم پیرو فسفات
-
حلالیت بالا و عملکرد مؤثر در محیطهای آبی
-
کاهش سختی آب و بهبود عملکرد شویندهها
-
افزایش ماندگاری مواد غذایی و بهبود کیفیت محصول
-
قیمت مناسب و در دسترس بودن در بازار جهانی
ایمنی و نگهداری تترا سدیم پیرو فسفات
-
هنگام کار با تترا سدیم پیرو فسفات استفاده از دستکش و عینک ایمنی توصیه میشود.
-
استنشاق گرد و غبار آن باید به حداقل برسد.
-
ماده باید در محیط خشک، خنک و دور از رطوبت نگهداری شود.
-
در تماس مستقیم با چشم یا پوست میتواند باعث تحریک شود، لذا رعایت نکات HSE الزامی است.
تثبیت کننده های عمرمحصول
تثبیتکنندهها ترکیبات شیمیایی هستند که به پلیمرها افزوده میشوند تا از تخریب آنها در برابر عوامل محیطی مانند گرما، نور، اکسیژن و رطوبت جلوگیری کنند. این افزودنیها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
-
تثبیتکنندههای حرارتی: مانند استئاراتهای فلزی (کلسیم، روی) که از تخریب پلیمر در دماهای بالا جلوگیری میکنند.
-
تثبیتکنندههای نوری (UV): مانند بنزوفنونها و HALS که از تخریب ناشی از نور فرابنفش جلوگیری میکنند.
این ترکیبات با جذب یا خنثیسازی عوامل مخرب، ساختار مولکولی پلیمر را پایدار نگه میدارند.
ویژگیهای تثبیتکنندهها
-
افزایش مقاومت حرارتی: جلوگیری از تخریب پلیمر در دماهای بالا.
-
مقاومت در برابر نور UV: حفظ رنگ و خواص مکانیکی در معرض نور خورشید.
-
کاهش اکسیداسیون: جلوگیری از زرد شدن و شکنندگی پلیمرها.
-
افزایش طول عمر محصول: حفظ خواص فیزیکی و شیمیایی در طول زمان.
کاربردهای تثبیتکنندهها
-
صنایع بستهبندی: افزایش دوام فیلمهای پلاستیکی در برابر نور و حرارت.
-
صنایع خودروسازی: حفظ خواص قطعات پلاستیکی در دماهای بالا و نور مستقیم.
-
محصولات ساختمانی: مانند لولههای PVC و پنجرهها که در معرض نور و حرارت هستند.
-
لوازم خانگی: افزایش عمر قطعات پلاستیکی در دستگاههای برقی.
✅ مزایای استفاده از تثبیتکنندهها
-
افزایش دوام و پایداری محصولات پلاستیکی.
-
کاهش هزینههای نگهداری و تعویض قطعات.
-
حفظ ظاهر و رنگ محصولات در طول زمان.
-
افزایش مقاومت در برابر شرایط محیطی سخت.
❌ معایب و محدودیتها
-
هزینههای اضافی: افزودن تثبیتکنندهها ممکن است هزینه تولید را افزایش دهد.
-
تأثیر بر بازیافت: برخی تثبیتکنندهها ممکن است فرآیند بازیافت را پیچیدهتر کنند.
-
محدودیتهای زیستمحیطی: برخی ترکیبات ممکن است تأثیرات منفی بر محیطزیست داشته باشند.
تثبیت کننده های نور آمین (HALS)
تثبیتکنندههای نوری آمین ممانعتشده (HALS) دستهای از افزودنیهای پلیمری هستند که برای جلوگیری از تخریب ناشی از نور UV در پلیمرها استفاده میشوند. این ترکیبات با حذف رادیکالهای آزاد حاصل از فتواکسیداسیون، از تخریب زنجیرههای پلیمری جلوگیری میکنند.
ساختار شیمیایی تثبیت کننده های نور آمین
HALS معمولاً مشتقاتی از ۲٬۲٬۶٬۶-تترامتیلپایپریدین هستند. ساختار پایه آنها شامل گروههای آمینی ممانعتشده است که به دلیل ممانعت فضایی، در برابر واکنشهای جانبی مقاوم هستند. این ترکیبات در طی فرآیند تثبیت، به رادیکالهای آمینوکسید (N-O•) تبدیل میشوند و سپس از طریق چرخه دنیسوف (Denisov Cycle) به فرم اولیه خود بازمیگردند، که این فرآیند باعث پایداری طولانیمدت آنها میشود.
ویژگیهای تثبیت کننده های نور آمین
-
پایداری نوری بالا: با حذف رادیکالهای آزاد، از تخریب نوری پلیمرها جلوگیری میکنند.
-
پایداری حرارتی: در دماهای بالا عملکرد خوبی دارند، اگرچه در دماهای بسیار بالا ممکن است کارایی کاهش یابد.
-
مقاومت در برابر استخراج: به دلیل وزن مولکولی بالا، در برابر استخراج توسط حلالها مقاوم هستند.
-
سازگاری با پلیمرهای مختلف: در پلیالفینها، پلیاورتانها و پلیاسترها عملکرد خوبی دارند.
کاربردهای تثبیت کننده های نور آمین
-
صنعت خودرو: در قطعات داخلی و خارجی برای جلوگیری از تخریب نوری استفاده میشوند.
-
صنعت بستهبندی: در فیلمهای پلاستیکی برای افزایش عمر مفید محصولات بستهبندیشده.
-
کشاورزی: در فیلمهای گلخانهای برای مقاومت در برابر نور خورشید.
-
صنعت ساختمانی: در پوششها و مواد ساختمانی برای افزایش دوام در برابر شرایط جوی.
مزایای تثبیت کننده های نور آمین
-
پایداری طولانیمدت: به دلیل چرخه بازسازی، مصرف نمیشوند و اثر طولانیمدت دارند.
-
عدم جذب UV: خودشان UV را جذب نمیکنند، بلکه با حذف رادیکالهای آزاد عمل میکنند.
-
سازگاری با رنگها: در سیستمهای رنگی باعث حفظ رنگ و جلای سطح میشوند.
معایب تثبیت کننده های نور آمین
-
عدم کارایی در PVC: در پلیوینیل کلراید (PVC) به دلیل حضور HCl آزاد شده، عملکرد مناسبی ندارند.
-
حساسیت به دمای بسیار بالا: در دماهای بسیار بالا ممکن است کارایی کاهش یابد.
-
هزینه بالا: نسبت به برخی تثبیتکنندههای دیگر هزینه بالاتری دارند.
تری اتانول آمین
تریاتانولآمین (TEA) ترکیبی آلی با فرمول شیمیایی C₆H₁₅NO₃ است که در دسته آمینهای نوع سوم و الکلهای سهعاملی قرار میگیرد. این ماده از واکنش اکسید اتیلن با آمونیاک بهدست میآید و دارای سه گروه هیدروکسیل (-OH) و یک گروه آمینی نوع سوم (-N<) میباشد.
ساختار مولکولی: HO–CH₂–CH₂–N(CH₂CH₂OH)₂
این ساختار به TEA امکان میدهد تا بهعنوان باز ضعیف، امولسیونکننده، پایدارکننده pH و حلال قوی عمل کند.
ویژگیهای تری اتانول آمین
| ویژگی | مقدار |
|---|---|
| ظاهر | مایع شفاف، بیرنگ تا زرد کمرنگ |
| بوی خاص | بوی ضعیف آمینی و کمی شیرین |
| وزن مولکولی | 149.19 g/mol |
| نقطه جوش | 335 – 335.4°C |
| نقطه ذوب | ~21.2 – 21.6°C |
| دانسیته (چگالی) | (25°C):1.124 – 1.127 g/cm³ |
| ویسکوزیته | نسبتاً بالا (~450 cP) |
| انحلالپذیری | کاملاً محلول در آب، اتانول و استون |
| pH محلول 1٪ در آب | 10.5 – 11.5 |
کاربردهای تری اتانول آمین
تریاتانولآمین به دلیل خواص منحصربهفرد، در صنایع گستردهای به کار میرود:
1. صنایع آرایشی و بهداشتی
-
تنظیمکننده pH در کرمها و لوسیونها
-
امولسیونکننده در فرمولاسیون شامپوها و ژل اصلاح
-
عامل کفزا در شویندههای ملایم
2. صنایع نفت و حفاری
-
بازدارنده خوردگی در فرآیندهای انتقال نفت و گاز
-
افزودنی در مایعات حفاری
3. صنایع نساجی
-
روانساز در فرایند رنگرزی
-
تثبیتکننده رنگ در الیاف مصنوعی
4. صنایع دارویی
-
پایه برای پمادها و کرمهای دارویی
-
استفاده در قرصهای آزادشونده آهسته
5. صنایع رنگ و جوهر
-
پایدارکننده ویسکوزیته
-
کنترلکننده pH در فرمولاسیون جوهرها
6. تولید سیمان و بتن
-
کمک فرآیندی در آسیاب سیمان (Grinding Aid)
-
بهبود مقاومت و روانی بتن
مزایای تری اتانول آمین
-
قدرت بافری بالا در کنترل pH
-
انحلالپذیری عالی در سیستمهای آبی و آلی
-
چندکاره بودن در نقش حلال، سورفکتانت و عامل کمپلکسکننده
-
مصرف بهینه در فرمولهای کمبو و غیرتحریککننده
معایب تری اتانول آمین
-
حساسیتزا بودن در تماس مکرر با پوست
-
تجزیهپذیری نسبی در برابر حرارت بالا
-
نیاز به کنترل دقیق دوز در صنایع آرایشی
-
امکان تشکیل نیتروزامینها در شرایط خاص (در ترکیب با نیتریتها)
ایمنی و نگهداری تری اتانول آمین
-
کد طبقهبندی خطر (GHS):
-
H315: موجب تحریک پوست
-
H319: موجب تحریک شدید چشم
-
H335: ممکن است موجب تحریک دستگاه تنفسی شود
-
-
نکات ایمنی (HSE):
-
استفاده از دستکش، عینک ایمنی و تهویه مناسب توصیه میشود
-
از تماس مستقیم با پوست، چشم و استنشاق بخار آن اجتناب شود
-
در ظروف دربسته، در دمای محیط و دور از نور مستقیم نگهداری گردد
-
-
کد بینالمللی حملونقل:
-
UN Code: 2491
-
کلاس خطر: 8 (مواد خورنده)
-
تریاتانولآمین (TEA) یک ماده شیمیایی چندمنظوره و حیاتی در صنایع فرمولاسیون، پالایش، نساجی و ساختمان است. اگر بهدنبال یک افزودنی با قابلیت کنترل pH، امولسیونکنندگی قوی و سازگاری بالا با مواد اولیه مختلف هستید، TEA یکی از بهترین انتخابها خواهد بود.
تری اتانول آمین لوریل اتر سولفات
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Vestibulum sagittis orci ac odio dictum tincidunt. Donec ut metus leo. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Sed luctus, dui eu sagittis sodales, nulla nibh sagittis augue, vel porttitor diam enim non metus. Vestibulum aliquam augue neque. Phasellus tincidunt odio eget ullamcorper efficitur. Cras placerat ut turpis pellentesque vulputate. Nam sed consequat tortor. Curabitur finibus sapien dolor. Ut eleifend tellus nec erat pulvinar dignissim. Nam non arcu purus. Vivamus et massa massa.
تری اتیلن گلیکول
تری اتیلن گلیکول یا TEG یکی از مهمترین ترکیبات خانواده گلیکولها است که به دلیل داشتن خواص منحصر به فرد مانند جذب رطوبت، پایداری شیمیایی و انحلالپذیری بالا در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده شیمیایی هم در بخشهای صنعتی و هم در کاربردهای بهداشتی و دارویی جایگاه ویژهای دارد.
ساختار شیمیایی تری اتیلن گلیکول
فرمول شیمیایی C₆H₁₄O₄ نشاندهنده وجود سه گروه اتیلن (–CH₂CH₂–) متصل به دو گروه هیدروکسیل (–OH) است.
این ساختار باعث ایجاد خاصیت هیدروفیلی بالا و توانایی جذب رطوبت از محیط میشود. تری اتیلن گلیکول به دلیل ساختار خطی و پایدار خود، همزمان به عنوان حلال و عامل رطوبتگیر شناخته میشود.
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی تری اتیلن گلیکول
-
ظاهر: مایع شفاف، بیرنگ و بیبو
-
نقطه جوش: حدود 285 °C
-
نقطه ذوب: حدود -7 °C
-
چگالی (20°C): 1.125 g/cm³
-
حلالیت در آب: کاملاً محلول
-
فشار بخار: بسیار پایین (غیر فرار)
-
ویژگی خاص: رطوبتگیر قوی و پایداری حرارتی بالا
کاربردهای تری اتیلن گلیکول
تری اتیلن گلیکول به دلیل ویژگیهای خاص خود در طیف گستردهای از صنایع کاربرد دارد:
1. صنایع نفت و گاز
-
به عنوان جاذب رطوبت در فرآیند شیرینسازی و خشککردن گاز طبیعی
2. صنایع شیمیایی
-
حلال در تولید رزینها، پلیمرها و پلاستیکها
-
ماده اولیه در سنتز برخی ترکیبات شیمیایی
3. صنایع دارویی و بهداشتی
-
استفاده در ضدعفونیکنندهها و اسپریهای آنتیباکتریال
-
کاربرد در داروهای شربتی بهعنوان عامل پایدارکننده و مرطوبکننده
4. صنایع نساجی و کاغذ
-
به عنوان نرمکننده الیاف و پایدارکننده رنگها
-
بهبود کیفیت چاپ و بافت
معایب تری اتیلن گلیکول
-
در صورت تماس طولانیمدت ممکن است باعث تحریک پوست و چشم شود.
-
در غلظتهای بالا میتواند بر سیستم عصبی و تنفسی اثر منفی بگذارد.
-
زیستتجزیهپذیری آن نسبت به برخی گلیکولها کندتر است.
مزایای تری اتیلن گلیکول
-
قدرت رطوبتگیری بالا در شرایط مختلف محیطی
-
پایداری شیمیایی و حرارتی عالی
-
حلالیت بالا در آب و حلالهای قطبی
-
چندمنظوره بودن (کاربرد همزمان در صنایع نفت، دارو و بهداشت)
-
ایمنتر نسبت به بسیاری از حلالهای آلی فرار
ایمنی و نگهداری تری اتیلن گلیکول
-
تجهیزات ایمنی فردی (PPE): استفاده از دستکش، عینک ایمنی و ماسک در زمان کار توصیه میشود.
-
انبارداری: در ظروف محکم فلزی یا پلیاتیلنی، دور از نور مستقیم خورشید و منابع حرارتی نگهداری شود.
-
ایمنی حملونقل: مادهای با خطر پایین اما باید از نشت در محیط جلوگیری شود.
-
اقدامات اضطراری: در صورت تماس با پوست یا چشم، شستشو با آب فراوان الزامی است.
تری ایزو پروپانول آمین
تریایزوپروپانولآمین (TIPA) ترکیبی آلی با فرمول شیمیایی C₉H₂₁NO₃ است که در دسته آمینهای نوع سوم و الکلهای چندعاملی قرار میگیرد. این ترکیب از واکنش آمونیاک با ایزوپروپیل اکسید یا ایزوپروپانول بهدست میآید و دارای سه گروه هیدروکسیل (-OH) و یک مرکز نیتروژن آمینی است.
ساختار تریایزوپروپانولآمین
TIPA یک باز ضعیف با خاصیت کمپلکسکنندگی و حلکنندگی بالا در محیطهای آبی و قطبی است.
ویژگیهای تریایزوپروپانولآمین
| ویژگی | مقدار استاندارد |
|---|---|
| حالت فیزیکی | مایع شفاف، بیرنگ یا زرد بسیار کمرنگ |
| بوی خاص | آمینی و کمی الکلی |
| وزن مولکولی | 191.27 g/mol |
| نقطه جوش | 305–310°C |
| نقطه انجماد | حدود -20°C |
| دانسیته (چگالی) | 1.03–1.05 g/cm³ (در دمای 25°C) |
| حلالیت در آب | کاملاً محلول |
| pH محلول 1٪ | 10.5–11.5 |
کاربردهای تریایزوپروپانولآمین
تریایزوپروپانولآمین به دلیل ساختار سهعاملی خود، در کاربردهای صنعتی متنوعی نقش کلیدی ایفا میکند:
1. صنعت سیمان و بتن
-
بهعنوان افزودنی تقویتکننده آسیاب (Grinding Aid)
-
بهبود مقاومت فشاری بتن و کاهش مصرف انرژی آسیاب
2. فرمولاسیون شویندهها و مواد بهداشتی
-
عامل تنظیمکننده pH
-
پایدارکننده امولسیونها در صابونها و شویندههای مایع
3. تولید رنگ و جوهر
-
جلوگیری از لختهشدن پیگمنتها
-
بهبود ویسکوزیته در رنگهای پایه آب
4. صنایع نفت و گاز
-
کاربرد بهعنوان بازدارنده خوردگی در سیستمهای انتقال و حفاری
5. مواد شیمیایی کشاورزی
-
تنظیمکننده pH در کودهای مایع و محلولهای سمپاشی
مزایای تریایزوپروپانولآمین
-
قابلیت حل بالا در آب و الکلها
-
پایداری حرارتی و شیمیایی خوب
-
عملکرد چندگانه در تنظیم pH، روانسازی و کنترل کف
-
غیر فرار و ایمنتر از آمینهای سبکتر
معایب تریایزوپروپانولآمین
-
احتمال تحریک پوست و چشم در تماس مستقیم
-
در دماهای بالا ممکن است تجزیه حرارتی رخ دهد
-
نیاز به کنترل دقیق دوز برای جلوگیری از خوردگی در برخی کاربردها
ایمنی و نگهداری تریایزوپروپانولآمین
-
H319: باعث تحریک چشم
-
H315: موجب تحریک پوست
-
H335: احتمال تحریک تنفسی در صورت استنشاق
-
نگهداری در ظروف پلیمری یا فولادی ضدزنگ در دمای ۱۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد
-
دور از منابع حرارتی یا نور مستقیم آفتاب
-
استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (دستکش، ماسک و عینک ایمنی) توصیه میشود
-
در صورت نشت، با مقادیر زیاد آب رقیق و جمعآوری شود
جمعبندی نهایی
تریایزوپروپانولآمین (TIPA) یک ترکیب شیمیایی با کارایی بالا و نقشهای چندگانه در صنایع مختلف است. این ماده بهویژه در صنعت سیمان بهعنوان عامل بهبود فرآیند آسیاب و در شویندهها بهعنوان تنظیمکننده pH شناخته شده است.
اگر بهدنبال خرید تریایزوپروپانولآمین با کیفیت تضمینشده و قیمت رقابتی هستید، پیشنهاد میشود تنها از تأمینکنندگان معتبر با گواهی آنالیز معتبر (COA) و مشاوره فنی استفاده کنید.
تری سدیم سیترات
تری سدیم سیترات (Trisodium Citrate) یک نمک سدیمی اسید سیتریک است که با فرمول شیمیایی Na₃C₆H₅O₇ شناخته میشود. این ماده پرمصرف بهصورت تری سدیم سیترات دی هیدرات نیز در بازار عرضه میگردد و در صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و شیمیایی کاربرد گستردهای دارد. به دلیل ویژگیهای خاص، از جمله تنظیم pH، خاصیت بافری، طعمدهندگی و عملکرد چندمنظوره، تری سدیم سیترات به یکی از مهمترین افزودنیها در صنایع مختلف تبدیل شده است.
ساختار شیمیایی تری سدیم سیترات
-
فرمول مولکولی تری سدیم سیترات: Na₃C₆H₅O₇
-
گروه عاملی: نمک اسید سیتریک با سه اتم سدیم متصل.
-
حالت رایج: تری سدیم سیترات دی هیدرات (Na₃C₆H₅O₇·2H₂O)
-
ویژگی: ساختار کریستالی سفیدرنگ، بدون بو، با طعم شور – کمی ترش.
این ساختار باعث شده که تری سدیم سیترات یک ماده پایدار، محلول در آب و بیخطر برای استفاده در صنایع غذایی و دارویی باشد.
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی تری سدیم سیترات
-
حالت فیزیکی: پودر یا گرانول سفید کریستالی.
-
چگالی: حدود 1.7 g/cm³
-
نقطه ذوب: 300°C (با تجزیه).
-
حلالیت: بسیار محلول در آب (60 g/100 mL در 20°C).
-
pH محلول 5%: حدود 7.5 – 9.0 (ماهیت قلیایی ملایم).
-
بیبو و پایدار در شرایط معمولی نگهداری.
گریدهای تری سدیم سیترات
-
تری سدیم سیترات خوراکی (Food Grade):
-
پرمصرفترین گرید در صنایع غذایی.
-
بهعنوان طعمدهنده، تنظیمکننده اسیدیته و پایدارکننده نوشیدنیها و محصولات لبنی.
-
-
تری سدیم سیترات دارویی (Pharma Grade):
-
استفاده در داروهای ضد انعقاد خون و درمان سنگ کلیه.
-
تنظیمکننده اسیدیته و ماده بافری در فرمولاسیون دارویی.
-
-
تری سدیم سیترات صنعتی (Industrial Grade):
-
بهکارگیری سیترات سدیم در شوینده در شویندهها، صنایع شیمیایی و آبکاری فلزات.
-
استفاده در مواد شوینده به دلیل خاصیت نرمکنندگی آب.
-
-
تری سدیم سیترات دی هیدرات:
-
شکل رایج تجاری، حاوی دو مولکول آب.
-
در صنایع غذایی و دارویی پرکاربردترین نوع در ایران است.
-
کاربردهای تری سدیم سیترات
درواقع موارد مصرف سیترات سدیم بهعنوان نمک اسید سیتریک، در صنایع غذایی بهعنوان تنظیمکننده اسیدیته (E331) و پایدارکننده نوشیدنیها و لبنیات کاربرد دارد. همچنین در داروسازی برای درمان سنگ کلیه، جلوگیری از انعقاد خون و تنظیم pH داروها استفاده میشود. به دلیل ایمنی و کارایی بالا، تقاضا برای خرید سیترات سدیم در بازارهای غذایی و دارویی همواره رو به افزایش است در ادامه به کاربرد های بیشتر این ماده میپردازیم.
1. صنایع غذایی
-
بهعنوان تنظیمکننده اسیدیته (E331) در نوشابهها، آبمیوهها و نوشیدنیهای انرژیزا.
-
پایدارکننده لبنیات مانند بستنی و پنیر فرآوریشده.
-
عامل ضد کریستالیزاسیون در شیرینیها و مرباها.
-
بهبود دهنده بافت و طعم محصولات غذایی.
2. سیترات سدیم در داروسازی
-
عامل ضد انعقاد خون در کیسههای خون و آزمایشگاهها.
-
درمان سنگ کلیه از طریق کاهش رسوب نمکهای کلسیم.
-
بهبود اثربخشی داروهای شربتی و جوشان.
3. صنایع آرایشی و بهداشتی
-
تنظیمکننده pH در کرمها و شامپوها.
-
استفاده در محصولات مراقبت از پوست و دهانشویهها.
4. کاربردهای صنعتی
-
ماننده ادتا (2 سدیم، 4 سدیم) عامل شلاتهکننده یونهای فلزی در شویندهها و تصفیه آب است.
-
استفاده در صنایع نساجی و آبکاری فلزات.
-
پایدارکننده در صنایع شیمیایی.
مزایای تری سدیم سیترات
-
ایمنی بالا در گرید خوراکی و دارویی.
-
چندمنظوره بودن و کاربرد در صنایع غذایی، دارویی و صنعتی.
-
پایداری شیمیایی و قابلیت نگهداری طولانی.
-
سازگاری زیستمحیطی به دلیل تجزیهپذیری.
معایب تری سدیم سیترات
-
مصرف بیش از حد این ماده از جمله مضرات سیترات سدیم است که در مواد غذایی ممکن است باعث مشکلات گوارشی شود.
-
در غلظتهای بالا میتواند قلیایی و تحریککننده پوست باشد.
-
نیاز به شرایط نگهداری خشک و خنک برای جلوگیری از جذب رطوبت.
ایمنی و نگهداری تری سدیم سیترات
-
نگهداری در ظروف دربسته، خشک و دور از رطوبت.
-
استفاده از دستکش و ماسک در محیطهای صنعتی.
-
رعایت دوزهای مجاز در صنایع غذایی و دارویی الزامی است.
فرآیند تولید تری سدیم سیترات
-
مرحله اول: واکنش اسید سیتریک با محلول سدیم هیدروکسید (NaOH).
-
مرحله دوم: خنثیسازی کامل و تشکیل محلول تری سدیم سیترات.
-
مرحله سوم: تغلیظ و کریستالیزاسیون به شکل تری سدیم سیترات دی هیدرات.
-
مرحله چهارم: خشکسازی و بستهبندی بهصورت پودر یا گرانول سفید.
1. تهیه ماده اولیه
ماده اولیه اصلی برای تولید تری سدیم سیترات، اسید سیتریک است که از طریق تخمیر قندها (مانند ملاس یا نشاسته ذرت) به دست میآید. برای واکنشپذیری بهتر، اسید سیتریک باید خالصسازی و آمادهسازی شود.
2. خنثیسازی با سدیم هیدروکسید
-
در این مرحله، محلول اسید سیتریک با محلول سدیم هیدروکسید (NaOH) واکنش داده میشود.
-
واکنش منجر به خنثیسازی کامل و تشکیل تری سدیم سیترات میگردد.
این واکنش اساس فرآیند صنعتی است و در محیط کنترلشده انجام میشود تا محصول نهایی از نظر خلوص و کیفیت استاندارد باشد.
3. فیلتراسیون و خالصسازی
پس از واکنش، محلول حاصل ممکن است ناخالصیهایی داشته باشد. در این مرحله با روشهای فیلتراسیون و رسوبگیری، ناخالصیها جدا شده و محلول شفاف تری سدیم سیترات به دست میآید.
4. تغلیظ و کریستالیزاسیون
-
محلول خالصسازی شده وارد مرحله تبخیر میشود تا غلظت افزایش یابد.
-
سپس محلول غلیظشده بهتدریج خنک شده و کریستالهای تری سدیم سیترات دی هیدرات تشکیل میگردند.
-
کنترل دقیق دما و شرایط خنکسازی برای دستیابی به کیفیت یکنواخت و کریستالهای پایدار ضروری است.
5. خشکسازی و آسیاب
-
کریستالهای بهدستآمده در خشککنهای صنعتی خشک میشوند تا به شکل پودر سفید و یکنواخت درآیند.
-
در صورت نیاز، پودر به اندازه ذرات مشخص آسیاب شده و برای بستهبندی آماده میشود.
6. بستهبندی نهایی
-
محصول نهایی در کیسههای چندلایه مقاوم به رطوبت بستهبندی میشود.
-
بستهبندی باید مطابق با استانداردهای صنایع غذایی و دارویی انجام گیرد تا کیفیت تری سدیم سیترات در طول حملونقل و نگهداری حفظ شود.
خرید تری سدیم سیترات
برای خرید تری سدیم سیترات با کیفیت تضمینشده و قیمت رقابتی، انتخاب تأمینکننده معتبر اهمیت بالایی دارد. مجموعه تأمین کالا تک با تجربه در تأمین مواد اولیه شیمیایی و غذایی، امکان فروش تری سدیم سیترات دی هیدرات در گریدهای مختلف را برای صنایع غذایی، دارویی و صنعتی فراهم کرده است.
اگر به دنبال بهترین شرایط برای قیمت تری سدیم سیترات هستید، همین امروز با کارشناسان ما تماس بگیرید تا علاوه بر تأمین محصول، از مشاوره تخصصی برای انتخاب گرید مناسب نیز بهرهمند شوید.
سوالات متداول تری سدیم سیترات
1. تری سدیم سیترات چیست؟
نمک سدیمی اسید سیتریک است که بهصورت پودر سفید عرضه میشود و در صنایع غذایی، دارویی و صنعتی استفاده دارد.
2. تری سدیم سیترات دی هیدرات چه تفاوتی با نوع بیآب دارد؟
نوع دی هیدرات دارای دو مولکول آب است و پایدارتر و رایجتر در بازار ایران است.
3. آیا تری سدیم سیترات خوراکی بیخطر است؟
بله، در محدوده مجاز (E331) بهعنوان افزودنی غذایی ایمن شناخته میشود.
4. کاربرد دارویی تری سدیم سیترات چیست؟
در داروهای ضد انعقاد خون، درمان سنگ کلیه و تنظیم اسیدیته داروهای خوراکی استفاده میشود.
تری سدیم فسفات
تری سدیم فسفات (TSP) یک ترکیب معدنی قلیایی با فرمول شیمیایی Na₃PO₄ است که بهصورت پودر یا گرانول سفیدرنگ در بازار عرضه میشود. این ماده بهدلیل ویژگیهای قوی قلیایی و توانایی بالای حلشوندگی در آب، در صنایع مختلف از جمله شویندهها، تصفیه آب، صنایع غذایی و شیمیایی کاربرد گستردهای دارد.
ساختار شیمیایی تری سدیم فسفات
-
نام شیمیایی: Trisodium Phosphate
-
فرمول شیمیایی: Na₃PO₄
-
شماره CAS: 7601-54-9
-
ساختار مولکولی: شامل سه یون سدیم (Na⁺) و یک یون فسفات (PO₄³⁻)
-
وزن مولکولی: 163.94 g/mol
این ساختار ساده و یونی سبب شده که تری سدیم فسفات بهراحتی در آب حل شود و محلولی قلیایی با pH بالا ایجاد کند.
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی تری سدیم فسفات
-
ظاهر فیزیکی: پودر یا دانههای سفیدرنگ
-
بو: بدون بو
-
چگالی: حدود 2.536 g/cm³ در 20°C
-
حلالیت در آب: بالا (حدود 12 g/100 ml در 25°C)
-
pH محلول 1%: حدود 11.5 – 12.5
-
نقطه ذوب: حدود 1340°C (با تجزیه)
-
خاصیت: قلیایی قوی، پایدار در شرایط عادی، غیر فرار
کاربردهای تری سدیم فسفات
تری سدیم فسفات به دلیل خاصیت قلیایی و توانایی امولسیونسازی، در صنایع مختلف بهکار میرود:
-
صنایع شوینده:
-
بهعنوان ماده قلیایی و امولسیونکننده در پودرهای لباسشویی و مواد پاککننده صنعتی
-
افزایش قدرت شویندگی و حذف لکههای چربی
-
-
تصفیه آب:
-
جلوگیری از رسوبگذاری و کنترل سختی آب
-
تنظیمکننده pH در سیستمهای صنعتی
-
-
صنایع غذایی (Food Grade):
-
بهعنوان افزودنی غذایی (E339) در برخی محصولات
-
بهبود بافت و افزایش ماندگاری مواد غذایی
-
-
صنایع شیمیایی و متالورژی:
-
استفاده در تولید رنگ، رزین و چسب
-
پاکسازی و چربیزدایی سطوح فلزی قبل از رنگکاری
-
معایب تری سدیم فسفات
-
میتواند موجب خورندگی پوست و چشم شود.
-
مصرف بیش از حد در صنایع غذایی مجاز نیست و تحت نظارت استانداردها استفاده میشود.
-
در صورت رهاسازی در محیط زیست، ممکن است به افزایش فسفات در آبها و پدیده یوتریفیکاسیون (رشد بیشازحد جلبکها) منجر شود.
مزایای تری سدیم فسفات
-
قدرت بالای قلیایی و اثر پاککنندگی قوی
-
حلالیت عالی در آب و سهولت استفاده
-
تنظیم pH در بسیاری از فرایندهای صنعتی
-
کاربرد چندمنظوره در صنایع مختلف از شویندهها تا تصفیه آب و مواد غذایی
-
امکان عرضه در گریدهای صنعتی و خوراکی
ایمنی و نگهداری تری سدیم فسفات
-
طبقهبندی GHS: تحریککننده پوست و چشم (Skin Irritant / Eye Irritant)
-
تجهیزات حفاظت فردی (PPE): دستکش مقاوم، عینک ایمنی، ماسک
-
شرایط نگهداری:
-
در محیط خشک، خنک و دارای تهویه مناسب
-
دور از رطوبت و مواد اسیدی
-
در کیسههای لمینتشده یا ظروف دربسته HDPE
-
-
کمکهای اولیه: در صورت تماس با پوست یا چشم، شستوشوی فوری با آب فراوان توصیه میشود.
تری کلرواتیلن
تری کلرواتیلن (Trichloroethylene) یک ترکیب شیمیایی آلی هالوژنه با فرمول مولکولی C₂HCl₃ است که بهصورت مایع بیرنگ، فرّار و با بوی شیرین–کلروفرمی شناخته میشود. این ماده از کلرزنی استیلن یا اتیلن به دست میآید و بهعنوان حلال صنعتی قوی، پاککننده چربیهای فلزی و ماده اولیه در تولید برخی ترکیبات شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد. به دلیل قدرت حلالیت بالا، پایداری شیمیایی و تبخیر سریع، تری کلرواتیلن در صنایع فلزکاری، خودروسازی، نساجی و تولید مواد شیمیایی اهمیت ویژهای دارد.
ساختار شیمیایی تری کلرواتیلن
-
فرمول مولکولی: C₂HCl₃
-
جرم مولی: 131.39 گرم بر مول
-
فرمول ساختاری: ClCH=CCl₂
-
نوع ترکیب: هیدروکربن هالوژنه غیراشباع
-
شکل و ظاهر: مایع شفاف و بیرنگ با بوی خاص
ساختار تری کلرواتیلن شامل یک پیوند دوگانه بین دو اتم کربن و سه اتم کلر متصل به آنها است که به آن ویژگیهای حلالیت بالا در ترکیبات آلی و پایداری شیمیایی میبخشد.
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی تری کلرواتیلن
-
حالت فیزیکی: مایع
-
رنگ: بیرنگ
-
بو: شیرین و شبیه کلروفرم
-
نقطه جوش: حدود 87°C
-
نقطه ذوب: حدود -86°C
-
چگالی (در 20°C): حدود 1.46 گرم بر سانتیمتر مکعب
-
حلالیت در آب: کم (1 گرم در لیتر)، ولی در اغلب حلالهای آلی مانند اتانول، اتر و کلروفرم محلول است
-
قابلیت اشتعال: غیرقابل اشتعال، اما بخارات آن با حرارت تجزیه میشوند و گازهای سمی تولید میکنند
-
پایداری: پایدار در شرایط عادی، اما در حضور رطوبت و فلزات قلیایی ممکن است تجزیه شود
کاربردهای تری کلرواتیلن
-
صنایع فلزکاری: بهعنوان حلال قوی برای چربیزدایی قطعات فلزی قبل از آبکاری یا رنگکاری.
-
صنعت خودروسازی: پاککردن قطعات موتور، گیربکس و اجزای مکانیکی.
-
صنایع نساجی: بهعنوان حلال در فرایند تمیزکاری و آمادهسازی الیاف.
-
تولید ترکیبات شیمیایی: ماده اولیه در ساخت هیدروفلوروکربنها (HFCs) و سایر مواد هالوژنه.
-
صنایع رنگ و رزین: حل کردن رزینها و پاککردن ابزارها و تجهیزات.
-
کاربردهای ویژه آزمایشگاهی: در استخراج و تمیزکاری نمونهها.
معایب تری کلرواتیلن
-
اثرات سمی بر سیستم عصبی و کبد در تماس یا استنشاق طولانیمدت.
-
اثرات احتمالی سرطانزایی در مواجهههای مزمن.
-
تجزیه حرارتی و تولید گازهای سمی (فسژن، کلرید هیدروژن).
-
محدودیتهای استفاده در صنایع غذایی و دارویی به دلیل الزامات ایمنی.
-
نیاز به مدیریت دقیق در دفع پسماند و بخارات.
مزایای تری کلرواتیلن
-
قدرت حلالیت بسیار بالا برای روغنها، گریسها و بسیاری از ترکیبات آلی.
-
پایداری شیمیایی در شرایط معمول انبارداری.
-
غیرقابل اشتعال بودن که خطر آتشسوزی را کاهش میدهد.
-
تبخیر سریع و عدم باقیماندن اثرات روغنی روی سطح.
-
قابلیت استفاده مجدد پس از تقطیر و بازیافت.
ایمنی و نگهداری تری کلرواتیلن
-
تجهیزات ایمنی: استفاده از دستکش مقاوم شیمیایی، عینک ایمنی و ماسک فیلتر دار برای جلوگیری از استنشاق بخارات.
-
تهویه مناسب: کار در محیطهای دارای سیستم تهویه قوی بهمنظور کاهش غلظت بخارات در هوا.
-
انبارداری: نگهداری در ظروف فلزی یا شیشهای دربسته و مقاوم به خوردگی، در مکان خشک، خنک و دور از نور مستقیم خورشید.
-
حملونقل: رعایت مقررات بینالمللی حمل مواد شیمیایی خطرناک (UN 1710).
-
واکنشپذیری: دور نگهداشتن از مواد اکسیدکننده قوی و فلزات قلیایی.
-
مدیریت پسماند: بازیافت از طریق تقطیر یا دفع طبق دستورالعملهای زیستمحیطی.