گوگرد گرانول یکی از مهم‌ترین و استراتژیک‌ترین مواد اولیه مورد استفاده در صنعت، کشاورزی و تولید کودهای شیمیایی است. این محصول در شکل‌های مختلفی مانند گوگرد گرانوله پاستیلی، گوگرد بنتونیتی گرانوله ۹۰ درصد و گوگرد گرانول معدنی عرضه می‌شود و هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. به دلیل نقش اساسی گوگرد در اصلاح خاک، تغذیه گیاه، کنترل pH و افزایش تولید محصول، امروزه گوگرد گرانول به عنوان یکی از پرفروش‌ترین و ضروری‌ترین نهاده‌های کشاورزی در ایران شناخته می‌شود.

از نظر علمی، گوگرد عنصر ۱۶ جدول تناوبی با نماد S است و در طبیعت به‌صورت آلی، معدنی، پیریتی و نفتی وجود دارد. عملیات پالایش نفت و گاز در کشور منبع اصلی تولید گوگرد گرانوله پاستیلی است، درحالی‌که گوگرد معدنی مستقیماً از معادن استخراج می‌شود. برای کاربردهای کشاورزی، ترکیب گوگرد با بنتونیت باعث تولید گوگرد بنتونیتی می‌شود که عملکرد بسیار بهتری در اصلاح خاک دارد.

ساختار شیمیایی گوگرد گرانول

✔ ساختار علمی

• فرمول شیمیایی: S₈

• شماره CAS: 7704-34-9

• ساختار حلقه‌ای هشت‌اتمی

• نقطه ذوب: حدود 115°C

• نقطه جوش: حدود 444°C

• رسانایی الکتریکی: بسیار کم

• حلالیت در آب: ناچیز (تقریباً نامحلول)

گوگرد در حالت خالص به شکل زرد، جامد و بلوری است و در طبیعت به‌صورت آزاد یا ترکیب با مواد معدنی یافت می‌شود.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی گوگرد گرانول

✔ ویژگی‌های فیزیکی:

• رنگ زرد روشن

• شکل گرانولی، پاستیلی یا دانه‌ای

• بدون بو (در حالت جامد)

• اندازه ذرات: 2–6 میلی‌متر (بسته به نوع تولید)

• چگالی: حدود 2.07 g/cm³

• مقاومت بالا در برابر خرد شدن

• محدودیت اشتعال‌پذیری در دمای بالا

✔ ویژگی‌های شیمیایی:

• واکنش‌پذیری بالا با اکسیژن

• تبدیل به اسید سولفوریک در خاک

• اکسید شدن توسط باکتری‌های تیوباسیلیوس

• کاهش pH خاک‌های قلیایی

• عدم حلالیت در آب، اما فعال در خاک

این ویژگی‌ها باعث شده گوگرد گرانول ماده‌ای بسیار ارزشمند در صنایع کشاورزی و شیمیایی باشد.

 کاربردهای گوگرد گرانول

کاربردهای کشاورزی

گوگرد گرانول یک ماده کلیدی در تغذیه و بهبود کیفیت خاک است.

مهم‌ترین کاربردها:

• اصلاح خاک‌های آهکی و قلیایی

• کاهش pH خاک و افزایش جذب ریزمغذی‌ها

• تأمین گوگرد مورد نیاز گیاه

• افزایش عملکرد محصول (گندم، جو، پسته، باغات، چغندرقند و...)

• کنترل برخی بیماری‌های قارچی

• افزایش کیفیت میوه، روغن و پروتئین

چرا گوگرد برای گیاه ضروری است؟

گوگرد:

• در ساخت اسیدهای آمینه (سیستئین، متیونین) نقش دارد

• کیفیت روغن دانه‌های روغنی را بالا می‌برد

• رنگ و طعم محصولات را بهبود می‌دهد

بنابراین گوگرد گرانول یکی از مهم‌ترین عناصر تغذیه گیاهی است.

کاربردهای صنعتی

گوگرد گرانوله در صنایع زیر کاربرد گسترده دارد:

• تولید اسید سولفوریک

• تولید لاستیک و سولفوریزاسیون

• صنایع کبریت‌سازی

• کودهای شیمیایی NPK

• صنایع شیمیایی و پالایشگاهی

• تولید شوینده‌ها و مواد ضدعفونی

• مصارف دارویی و بهداشتی

 انواع گوگرد گرانول

✔ 4-1. گوگرد گرانول پاستیلی

• تولید شده از گوگرد مذاب پالایشگاهی

• اندازه ذرات: 2–5 میلی‌متر

• پایداری و مقاومت بالا

• مناسب برای صادرات

• کاربرد صنعتی و کشاورزی

 گوگرد بنتونیتی ۹۰ درصد (Sulphur Bentonite)

• ترکیب گوگرد + ۱۰ درصد بنتونیت

• بهترین نوع برای اصلاح خاک

• انبساط و خردشدن در خاک

• عملکرد بسیار بهتر نسبت به گوگرد معمولی

گوگرد گرانول معدنی

• استخراج از معدن

• درصد گوگرد متغیر

• مناسب برای برخی فرمولاسیون‌های شیمیایی

• اقتصادی‌تر

معایب گوگرد گرانول

• قابل اشتعال در شرایط خاص

• در خاک‌های سرد سرعت اکسیداسیون پایین است

• برخی انواع معدنی ممکن است ناخالصی داشته باشند

• در حمل و نقل نیازمند احتیاط (پودر شدن در ضربه شدید)

 مزایای گوگرد گرانول

مزایای برجسته:

• پایداری فیزیکی بالا

• حمل‌ونقل آسان

• عملکرد بهتر نسبت به پودر گوگرد

• کاهش pH خاک

• افزایش جذب عناصر ریزمغذی

• کاهش مصرف کودهای شیمیایی

• مناسب برای صادرات

• جایگزین مناسب گوگرد پودری

 ایمنی و نگهداری گوگرد گرانول

• دور از حرارت و جرقه نگهداری شود

• انبار خشک و بدون رطوبت

• روی پالت و دور از نور مستقیم خورشید

• هنگام تخلیه از ماسک و دستکش استفاده شود

• گرد گوگرد قابل اشتعال است

• تهویه مناسب در انبار ضروری است

 فرایند تولید گوگرد گرانول

✔ 8-1. تولید گوگرد گرانول پاستیلی

1. ذوب گوگرد پالایشگاهی

2. فیلتراسیون برای حذف ناخالصی‌ها

3. ورود به دستگاه پاستیل‌ساز

4. تشکیل گرانول‌های کروی

5. سردسازی

6. بسته‌بندی

✔ 8-2. تولید گوگرد بنتونیتی

1. ذوب گوگرد

2. ترکیب با بنتونیت

3. گرانوله‌سازی

4. خشک‌کردن

5. بسته‌بندی

✔ 8-3. تولید گوگرد معدنی

1. استخراج از معدن

2. خردایش

3. جداسازی ناخالصی‌ها

4. دانه‌بندی

5. بسته‌بندی

سوالات متداول گوگرد گرانول

1. تفاوت گوگرد گرانول با گوگرد پودری چیست؟

گوگرد گرانول پایداری فیزیکی بیشتر، حمل‌ونقل آسان‌تر و سرعت اکسیداسیون کنترل‌شده‌تری دارد. درحالی‌که گوگرد پودری بیشتر برای سم‌پاشی به کار می‌رود.

2. بهترین نوع گوگرد برای اصلاح خاک کدام است؟

گوگرد بنتونیتی ۹۰ درصد بهترین عملکرد را در اصلاح pH خاک و افزایش جذب عناصر دارد.

3. آیا گوگرد گرانول برای صادرات مناسب است؟

بله، به‌ویژه گوگرد پاستیلی پالایشگاهی یکی از بهترین گریدهای صادراتی محسوب می‌شود.

4. چه زمان باید گوگرد گرانول مصرف شود؟

بهترین زمان مصرف قبل از کاشت یا در مراحل اولیه رشد گیاه است تا باکتری‌های خاک فرصت اکسید کردن گوگرد را داشته باشند.