پلی کربنات
پلیکربنات یک پلیمر ترموپلاستیک مهندسی شفاف و بسیار مقاوم است که از طریق پلیمریزاسیون بیسفنول A و فسژن تولید میشود. Polycarbonate به دلیل استحکام ضربهای فوقالعاده، شفافیت نوری بالا، مقاومت حرارتی مناسب و فرآیندپذیری آسان، در صنایعی مانند تجهیزات ایمنی، قطعات خودرویی، شیشههای ضدضربه، تجهیزات پزشکی و صنایع الکترونیک کاربرد گسترده دارد. وزن سبک و دوام بالای آن، پلیکربنات را به جایگزینی ایدهآل برای شیشه و برخی فلزات تبدیل کرده است.
ساختار پلی کربنات
پلی کربنات (Polycarbonate) یک پلیمر ترموپلاستیک مهندسی است که در ساختار آن، زنجیرههای پلیمری حاوی واحدهای تکرارشونده کربنات −O−(C=O)−O−-O-(C=O)-O-−O−(C=O)−O− هستند. این ساختار معمولاً از واکنش بیسفنول A (BPA) با فسژن یا مشتقات آن حاصل میشود. آرایش مولکولی پلی کربنات باعث ایجاد تعادل میان شفافیت، مقاومت مکانیکی و پایداری حرارتی شده است، که آن را به یک ماده مهندسی پرکاربرد در صنایع مختلف تبدیل میکند.
ویژگیهای پلی کربنات
-
شفافیت بالا: عبور نور تا حدود 90% مشابه شیشه.
-
چگالی: حدود 1.20 گرم بر سانتیمتر مکعب.
-
مقاومت ضربهای بالا: 200 برابر قویتر از شیشه هموزن.
-
پایداری حرارتی: حفظ خواص مکانیکی تا دمای حدود 120 درجه سانتیگراد.
-
مقاومت شیمیایی: مقاوم در برابر روغنها و چربیها، اما حساس به برخی حلالهای آلی قوی مانند استون.
-
فرآیندپذیری: قابل تولید به روشهای تزریق پلاستیک، اکستروژن و ترموفرمینگ.
کاربردهای پلی کربنات
به دلیل ترکیب منحصربهفرد شفافیت، مقاومت و فرآیندپذیری، کاربرد پلیکربنات در صنعت در حوزههای زیر کاربرد گسترده دارد:
-
صنایع خودروسازی: چراغ خودرو، شیشههای ضدضربه، پنلهای داخلی.
-
صنعت ساختمان: ورق پلیکربنات برای سقف گلخانه، پوشش نورگیرها.
-
صنایع الکترونیک: بدنه CD و DVD، قاب تجهیزات، عایقهای الکتریکی.
-
صنایع پزشکی: قطعات تجهیزات پزشکی و ظروف آزمایشگاهی.
-
محافظت شخصی: کلاه ایمنی، شیلد محافظ صورت و عینک ایمنی.
معایب پلی کربنات
-
حساسیت به خراش: نیاز به پوشش محافظ در کاربردهای سطحی.
-
حساسیت به UV: بدون افزودنیهای پایدارکننده، در معرض نور خورشید زرد میشود.
-
قیمت بالاتر نسبت به پلیمرهای رایج مانند پلیاتیلن یا پلیپروپیلن.
-
مقاومت شیمیایی متوسط در برابر برخی حلالهای قوی.
مزایای پلی کربنات
-
شفافیت مشابه شیشه به همراه وزن کمتر.
- فرآیندپذیری آسان برای تولید قطعات پیچیده.
-
پایداری ابعادی عالی حتی در شرایط تغییر دما.
-
مقاومت خوب در برابر شعله با قابلیت افزودن بازدارندههای آتش.
- مقاومت ضربهای پلی کربنات و مکانیکی بسیار بالا.
ایمنی و نگهداری پلی کربنات
برای نگهداری و استفاده ایمن از پلی کربنات و گریدهای مختلف آن:
-
در محیط خشک و دور از تابش مستقیم نور خورشید نگهداری شود.
-
در انبارهای دارای تهویه مناسب قرار گیرد تا از تجمع بخارات ناشی از افزودنیها جلوگیری شود.
-
هنگام فرآیند حرارتی (تزریق یا اکستروژن)، از ماسک مناسب و تهویه صنعتی استفاده شود تا بخارات احتمالی مضر استنشاق نشود.
-
دور از مواد شیمیایی قوی مانند حلالهای آروماتیک و استون نگهداری شود.
کاربردها
کاربردها | , , , |
---|
پلی کربنات
پارامتر | توضیحات |
---|---|
نام شیمیایی | پلیکربنات (Polycarbonate) |
فرمول شیمیایی | (C₁₆H₁₄O₃)ₙ |
شماره CAS | 25037-45-0 |
درجه / گرید | صنعتی ، گرید شفاف ، گرید مقاوم به ضربه ، گرید مقاوم به شعله |
ظاهر فیزیکی | جامد شفاف یا نیمهشفاف، بیرنگ |
چگالی (در 20°C) | 1.20–1.22 g/cm³ |
نقطه ذوب | ~ 155°C تا 230°C (بسته به گرید و ساختار) |
حلالیت در آب | نامحلول در آب |
فشار بخار | بسیار پایین (در دمای محیط تقریباً صفر) |