گوارگام
گوارگام (Guar Gum) یک پلیساکارید طبیعی است که از دانههای گیاه گوار (Cyamopsis tetragonoloba) به دست میآید. این گیاه عمدتاً در هند و پاکستان کشت میشود و دانههای آن پس از فرآوری به پودر سفید یا کرمرنگی تبدیل میشوند که خاصیت غلیظکنندگی، پایدارکنندگی و امولسیونکنندگی دارد. به دلیل همین ویژگیها، گوارگام به یکی از پرمصرفترین افزودنیهای صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و صنعتی در جهان تبدیل شده است.
ساختار شیمیایی گوار گام
- 
ترکیب اصلی: گالاکتومانانها (Galactomannans) 
- 
فرمول کلی: پلیمر خطی از مانوز با شاخههای گالاکتوز. 
- 
محلول در آب: بلافاصله هیدراته میشود و ویسکوزیته بالایی ایجاد میکند. 
- 
بدون بو، بدون طعم و فاقد رنگ. 
این ساختار باعث میشود گوار گام در مقایسه با بسیاری از هیدروکلوئیدها مانند کربوکسی متیل سلولز (CMC) یا زانتان گام، ویسکوزیته بسیار بالاتری ایجاد کند.
زانتان گام چیست
زانتان گام یا صمغ زانتان یک پلیساکارید طبیعی و زیستپلیمر است که از طریق تخمیر قندهای ساده توسط باکتری Xanthomonas campestris تولید میشود. این ترکیب بهصورت پودر سفید یا کرمرنگ عرضه شده و به دلیل ویژگیهای منحصر بهفرد خود، بهعنوان یکی از پرکاربردترین افزودنیهای غذایی و صنعتی در جهان شناخته میشود.
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی گوار گام
- 
ظاهر: پودر سفید تا کرمرنگ. 
- 
چگالی: حدود 1.3 g/cm³ 
- 
ویسکوزیته: بسیار بالا حتی در غلظتهای کم (0.5%). 
- 
حلالیت: بهسرعت در آب سرد و گرم حل میشود. 
- 
pH محلول 1%: بین 5.4 – 7.0 
- 
بدون بو و طعم. 
- 
زیستتخریبپذیر و ایمن برای مصرف انسانی. 
گریدهای مختلف گوار گام
- 
گوار گام خوراکی (Food Grade): - 
استفاده در صنایع غذایی مانند بستنی، سسها، سوپها، نان و محصولات لبنی. 
- 
بهعنوان غلیظکننده، پایدارکننده و بهبوددهنده بافت کاربرد دارد. 
 
- 
- 
گوار گام دارویی (Pharma Grade): - 
بهعنوان عامل اتصالدهنده در قرصها. 
- 
بهبوددهنده رهایش دارو. 
- 
مصرف در ملینها و داروهای کاهش کلسترول. 
 
- 
- 
گوار گام آرایشی و بهداشتی (Cosmetic Grade): - 
در شامپوها و کرمها بهعنوان افزایشدهنده غلظت و نرمکننده مو و پوست. 
- 
ایجاد حس نرمی و روانی در محصولات بهداشتی. 
 
- 
- 
گوار گام صنعتی (Industrial Grade): - 
استفاده در صنایع نفت و گاز بهعنوان عامل غلظتدهنده در گل حفاری. 
- 
بهبود بازیابی نفت. 
- 
مصرف در کاغذسازی، نساجی و مواد منفجره. 
 
- 
کاربردهای گوار گام
1. صنایع غذایی
- 
گوارگام در بستنی: جلوگیری از تشکیل کریستالهای یخ و بهبود بافت. 
- 
نان و کیک: افزایش ماندگاری و بهبود نرمی. 
- 
سسها و سوپها: افزایش غلظت و پایداری امولسیون. 
- 
محصولات لبنی: ایجاد بافت یکنواخت و پایدار. 
2. داروسازی
- 
عامل اتصالدهنده در قرصها و کپسولها. 
- 
کنترل رهایش دارو در دستگاه گوارش. 
- 
مصرف در مکملهای غذایی و داروهای کاهش قند خون. 
3. صنایع آرایشی و بهداشتی
- 
غلیظکننده در شامپوها، کرمها و لوسیونها. 
- 
افزایش نرمی و لطافت پوست. 
- 
پایداری در فرمولاسیون محصولات مراقبتی. 
4. نفت و گاز
- 
گوار گام صنعتی بهعنوان عامل غلظتدهنده در گل حفاری استفاده میشود. 
- 
افزایش کارایی در عملیات هیدرولیک و بازیابی نفت. 
5. سایر صنایع
- 
در کاغذسازی بهعنوان بهبوددهنده مقاومت. 
- 
در نساجی برای افزایش چسبندگی رنگها. 
- 
در مواد منفجره برای کنترل ویسکوزیته. 
مزایای گوار گام
- 
قدرت غلیظکنندگی بسیار بالا در مقایسه با سایر هیدروکلوئیدها. 
- 
ایمن و طبیعی، فاقد بو و طعم. 
- 
چندمنظوره بودن و کاربرد گوارگام در صنایع مختلف. 
- 
زیستتخریبپذیر و سازگار با محیط زیست. 
- 
کاهش هزینه تولید در صنایع غذایی به دلیل قدرت عملکرد بالا در غلظتهای پایین. 
معایب گوار گام
- 
در برخی افراد ممکن است باعث نفخ یا مشکلات گوارشی شود. 
- 
حساس به شرایط دما و pH. 
- 
در حضور نمکهای کلسیم و آهن ممکن است ویسکوزیته کاهش یابد. 
- 
قیمت آن وابسته به تولیدات کشاورزی و عرضه جهانی است. 
مضرات گوارگام
مضرات گوار گام معمولاً در مصرف بیش از حد یا استفاده نادرست آن بروز میکند. این ماده در برخی افراد میتواند باعث نفخ، اسهال، گرفتگی معده یا کاهش جذب بعضی داروها شود. در غلظتهای بالا یا استفاده بدون کنترل، خطر انسداد روده نیز گزارش شده است. بنابراین مصرف گوار گام خوراکی باید در محدوده مجاز و تحت نظارت باشد، این در حالی است که در صنایع غیرخوراکی مانند نفت و نساجی، رعایت اصول ایمنی برای جلوگیری از استنشاق گرد و غبار آن هم ضروری است.
خواص گوارگام
خواص گوار گام به توانایی بالای آن در ایجاد غلظت، پایداری و بهبود بافت در محلولها برمیگردد. این پلیساکارید طبیعی خاصیت امولسیونکنندگی و کنترل کریستالیزاسیون دارد همچنین گوارگام در صنایع غذایی باعث افزایش ماندگاری و کیفیت محصولات میشود. در داروسازی، گوار گام بهعنوان عامل اتصالدهنده و کنترل رهایش دارو کاربرد دارد و در صنایع نفت و نساجی نیز به دلیل ویسکوزیته بالا، بازده فرآیندها را بهبود میبخشد.
ایمنی و نگهداری گوار گام
- 
غیرسمی و ایمن در گرید خوراکی و دارویی. 
- 
باید در ظروف دربسته، خشک و دور از نور مستقیم نگهداری شود. 
- 
در محیطهای صنعتی استفاده از ماسک و دستکش توصیه میشود. 
فرآیند تولید گوار گام
- 
جمعآوری دانههای گوار - 
دانهها پس از برداشت پاکسازی و خشک میشوند. 
 
- 
- 
پوستگیری و جداسازی جوانه - 
پوسته و جوانه از دانه جدا میشود تا اندوسپرم باقی بماند. 
 
- 
- 
آسیاب و پودر کردن اندوسپرم - 
اندوسپرم آسیاب میشود تا پودر گوارگام تولید گردد. 
 
- 
- 
خالصسازی و غربالگری - 
ذرات ناخالص جدا شده و پودر یکنواخت به دست میآید. 
 
- 
- 
بستهبندی - 
محصول در کیسههای مقاوم در برابر رطوبت بستهبندی میشود. 
 
- 
مشخصات فنی گوار گام
| پارامتر | مقدار تقریبی | 
|---|---|
| نام شیمیایی | گوار گام (Guar Gum) | 
| فرمول شیمیایی | (C₆H₁₀O₅)n | 
| شماره CAS | 9000-30-0 | 
| ظاهر | پودر سفید تا کرمرنگ | 
| چگالی | ~1.3 g/cm³ | 
| حلالیت | محلول در آب، نامحلول در الکلها | 
| ویسکوزیته محلول 1% | بسیار بالا (3000–6000 cps) | 
| گریدها | خوراکی، دارویی، آرایشی، صنعتی | 
مقایسه گوارگام با زانتان گام و CMC
| ویژگیها / پارامترها | گوارگام | زانتان گام | کربوکسی متیل سلولز | 
|---|---|---|---|
| منبع استخراج | دانه گیاه گوار (Cyamopsis tetragonoloba) | تخمیر قندها توسط باکتری Xanthomonas campestris | مشتق سلولز طبیعی از دیواره گیاهان | 
| ساختار شیمیایی | پلیساکارید گالاکتومانان (Galactomannan) | پلیساکارید با زنجیره بتا-گلوکز و اسید پیروگلوکورونیک | پلیساکارید آنیونی مشتق از سلولز با گروههای کربوکسی متیل | 
| ویسکوزیته محلول 1% در آب (cps) | 3000 تا 6000 – بسیار بالا | 1200 تا 1600 – پایدار در طیف وسیع pH | 1000 تا 3000 – وابسته به نمک و pH | 
| پایداری در دما و pH | حساس به حرارت و pH پایین (اسیدی) | بسیار پایدار در محدوده pH 3–12 و دماهای بالا | نسبتاً پایدار در pH خنثی، اما کاهش ویسکوزیته در محیط اسیدی | 
| قدرت غلیظکنندگی (Thickening Power) | بسیار قوی در غلظتهای پایین | متوسط تا قوی – با کنترل روانی بهتر | متوسط – مناسب برای فرمولهای چسبنده و پایدارکننده | 
| خواص رئولوژیکی (Rheology) | رفتار شبهپلاستیک و ویسکوالاستیک | رفتار شبهپلاستیک با برگشت سریع ویسکوزیته | رفتار نیوتنی تا نیمهپلاستیک – کمتر الاستیک | 
| پایداری در حضور نمک و الکترولیتها | کاهش ویسکوزیته در حضور یونهای دوظرفیتی | پایداری بسیار بالا | نسبتاً پایدار اما نه به اندازه زانتان | 
| قابلیت امولسیونکنندگی (Emulsifying) | بالا – مناسب برای محصولات غذایی چرب | بسیار بالا – بهترین گزینه برای امولسیون پایدار | متوسط | 
| حلالیت در آب سرد و گرم | محلول در هر دو – سریع هیدراته میشود | محلول کامل در آب سرد و گرم | محلول در آب گرم، زمانبر در آب سرد | 
| کاربرد در صنایع غذایی | بستنی، سسها، نان، سوپها، لبنیات | سس مایونز، نوشیدنیها، سس گوجه، محصولات کمچرب | آبمیوه، دسر، ژله، محصولات لبنی و شیرینی | 
| کاربرد در صنایع دارویی | ملین، کنترل رهایش دارو، قرصها | پایدارکننده سوسپانسیونها و شربتها | چسب قرص، کنترل ویسکوزیته و آزادسازی دارو | 
| کاربرد در صنایع آرایشی و بهداشتی | شامپو، کرم، لوسیون (افزایش غلظت و نرمی) | ژل، کرم، لوسیون – ایجاد بافت یکنواخت | خمیر دندان، شامپو، کرمهای پوستی | 
| کاربرد صنعتی (نفت، کاغذ، نساجی) | غلیظکننده گل حفاری، نساجی، کاغذسازی | کنترل ویسکوزیته در حفاری و کشاورزی | عامل چسبندگی در رنگ، چسب و کاغذسازی | 
| پایداری زیستی و زیستتخریبپذیری | کاملاً زیستتخریبپذیر | زیستتخریبپذیر و غیرسمی | زیستتخریبپذیر اما با تجزیه کندتر | 
| قیمت نسبی در بازار ایران | ارزانتر | متوسط تا گران | متوسط | 
| مناسبترین گرید برای صنایع غذایی | Food Grade E412 | Food Grade E415 | Food Grade E466 | 
| نقطه قوت اصلی | قدرت غلیظکنندگی بالا در مقادیر کم | پایداری عالی در شرایط صنعتی و اسیدی | پایداری ساختاری و خاصیت چسبندگی | 
| نقطه ضعف اصلی | حساسیت به نمک و اسید | قیمت بالاتر نسبت به گوارگام | حلالیت کند در آب سرد | 
| نوع محصولات جایگزین یا مکمل | زانتان گام، CMC | گوارگام، کاراگینان | زانتان گام، گوارگام | 
| کاربرد بازاری شاخص (در ایران) | مواد غذایی، حفاری نفت، داروسازی | سسها، نوشیدنیها، کرمهای آرایشی | صنایع غذایی، آرایشی، چسبها و خمیر دندان | 
خرید گوارگام
برای خرید گوار گام با کیفیت تضمینشده و قیمت رقابتی، انتخاب تأمینکننده معتبر اهمیت ویژهای دارد. مجموعه تأمین کالا تک با تجربه در تأمین مواد اولیه صنایع غذایی، دارویی و صنعتی، امکان فروش گوارگام در گریدهای مختلف را با شرایط ویژه فراهم کرده است. اگر به دنبال بهترین قیمت گوارگام هستید، همین امروز با کارشناسان ما تماس بگیرید و محصولی استاندارد و مطمئن تهیه کنید.
سوالات متداول گوار گام
1. گوار گام چیست؟
پلیساکاریدی طبیعی از دانههای گیاه گوار است که بهعنوان غلیظکننده و پایدارکننده در صنایع غذایی، دارویی و صنعتی استفاده میشود.
2. آیا گوار گام خوراکی بیخطر است؟
بله، گوار گام خوراکی توسط سازمانهای جهانی مانند FDA تأیید شده و ایمن است.
3. تفاوت گوار گام خوراکی و صنعتی چیست؟
نوع خوراکی و دارویی خالصتر است و برای مصرف انسانی به کار میرود، در حالیکه نوع گوارگام صنعتی در نفت، کاغذسازی و نساجی مصرف میشود.
4. قیمت گوار گام چگونه تعیین میشود؟
بسته به نوع گرید (خوراکی، دارویی، صنعتی)، کیفیت و شرایط بازار جهانی متغیر است.
5. گوار گام چه جایگزینهایی دارد؟
زانتان گام، CMC و نشاستههای اصلاحشده از جایگزینهای رایج هستند.
کارشناسان ما آمادهاند تا بهصورت رایگان شما را در انتخاب بهترین ماده شیمیایی راهنمایی کنند.
کاربردها
| کاربردها | , , , | 
|---|
مشخصات فنی گوار گام
| گرید | نام شیمیایی | شماره CAS | حلالیت در آب | نقطه ذوب | چگالی (20°C) | ظاهر فیزیکی | فشار بخار | 
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| خوراکی | صمغ گوار (پلیساکارید گیاهی) | محلول در آب (ژلزا) | >220 °C (تجزیه) | 0.8–1.0 g/cm³ | پودر آزادالجریان سفید تا زرد کمرنگ | تقریباً صفر (غیر فرار) | |
| صنعتی | صمغ گوار (پلیساکارید گیاهی) | محلول در آب (ژلزا) | >220 °C (تجزیه) | 0.8–1.0 g/cm³ | پودر آزادالجریان سفید تا زرد کمرنگ | تقریباً صفر (غیر فرار) | |
| دارویی | صمغ گوار (پلیساکارید گیاهی) | محلول در آب (ژلزا) | >220 °C (تجزیه) | 0.8–1.0 g/cm³ | پودر آزادالجریان سفید تا زرد کمرنگ | تقریباً صفر (غیر فرار) | |
| FHG (شکست هیدرولیکی) | صمغ گوار (پلیساکارید گیاهی) | محلول در آب (ژلزا) | >220 °C (تجزیه) | 0.8–1.0 g/cm³ | پودر آزادالجریان سفید تا زرد کمرنگ | تقریباً صفر (غیر فرار) | 
 
	






