دسته بندی
کاربرد

    آمونیوم استات

    آمونیوم استات با فرمول شیمیایی CH₃COONH₄، نمک حاصل از واکنش بین اسید استیک و آمونیاک است. این ماده به صورت جامد کریستالی سفید رنگ، هیگروسکوپیک (جاذب رطوبت) و دارای بوی خفیف آمونیاک به دلیل تجزیه جزئی وجود دارد. این ترکیب از یک اسید ضعیف (اسید استیک) و یک باز ضعیف (آمونیاک) مشتق شده و به همین دلیل در محلول آبی خاصیت بافری دارد.

    ساختار آمونیوم استات

    آمونیوم استات یک ترکیب یونی است که از کاتیون آمونیوم (NH₄⁺) و آنیون استات (CH₃COO⁻) تشکیل شده است. یون استات دارای رزونانس بین دو اتم اکسیژن است که باعث پایداری نسبی آن می‌شود.

    فرمول شیمیایی: CH₃COONH₄

    ویژگی‌های آمونیوم استات

    • ظاهر: پودر کریستالی سفید، شفاف یا گرانول
    • حلالیت:  بسیار محلول در آب و اتانول؛ کمی محلول در استون
    • جاذب رطوبت: به‌راحتی رطوبت هوا را جذب می‌کند
    • نقطه ذوب: حدود 114 °C؛ در اثر حرارت به اسید استیک و آمونیاک تجزیه می‌شود
    • چگالی: حدود 1.07 g/cm³ در 25 °C (معادل 1070 kg/m³ در واحد SI)
    • pH (محلول آبی):  تقریباً خنثی، بین 6.5 تا 7.5 بسته به غلظت
    • فشردگی‌پذیری: قابل فشرده‌سازی
    • بی‌رنگ: محلول‌های آن معمولاً شفاف و بی‌رنگ هستند

    کاربردهای آمونیوم استات

    آمونیوم استات به دلیل خواص شیمیایی و فیزیکی خود، در طیف وسیعی از صنایع و کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد:

    صنایع غذایی:

    • به‌عنوان افزودنی غذایی (کد E264)
    • تنظیم‌کننده اسیدیته (بافر) و نگهدارنده در برخی مواد غذایی

    آزمایشگاه و تحقیقات:

    • بافر pH : در بیوشیمی، شیمی تجزیه و زیست‌شناسی مولکولی برای حفظ pH در واکنش‌ها و آنزیم‌ها (مثلاً در استخراج DNA و خالص‌سازی پروتئین‌ها)
    • کروماتوگرافی: به‌عنوان بافر یا فاز متحرک در HPLC و طیف‌سنجی جرمی، به دلیل خاصیت فرار بودن
    • تشخیص میکروبی
    • کاربردهای زیستی: در برخی موارد در محیط‌های رشد باکتریایی خاص. (هرچند در منابع عمومی کمتر به این کاربرد اشاره شده است)

    صنایع داروسازی:

    • در تولید برخی داروها و محلول‌های تزریقی
    • در سنتز ترکیبات آلی دارویی

    صنایع نساجی:

    • در فرایندهای چاپ و رنگرزی پارچه به‌عنوان عامل کمکی

    صنایع شیمیایی:

    • به‌عنوان منبع یون استات یا آمونیاک در سنتزهای آلی
    • در تولید برخی پلاستیک‌ها و رزین‌ها
    • به‌عنوان بازدارنده خوردگی در برخی فرایندها

    تصفیه فاضلاب:

    • در برخی فرآیندهای بیولوژیکی برای تأمین کربن و نیتروژن مورد نیاز باکتری‌ها

    کاربردهای محیط‌زیستی:

    • در برخی ترکیبات یخ‌زدای فرودگاهی به‌عنوان جایگزین کلریدها

    مزایای آمونیوم استات

    • خواص بافری قوی: تنظیم و حفظ pH در محدوده نزدیک به خنثی
    • فرار بودن: در کاربردهایی مانند HPLC و طیف‌سنجی جرمی، پس از تبخیر، باقیمانده‌ای باقی نمی‌گذارد
    • زیست‌تخریب‌پذیر: در محیط زیست تجزیه‌پذیر است
    • حلالیت بالا در آب: امکان تهیه محلول‌های آبی با غلظت بالا
    • ایمنی نسبی: سمیت کم در کاربردهای آزمایشگاهی و صنعتی
    • تنوع کاربرد: استفاده گسترده در صنایع مختلف از غذایی تا دارویی و شیمیایی

    معایب آمونیوم استات

    • بوی آمونیاک: در اثر تجزیه، بوی تند و خفیف آمونیاک دارد
    • هیگروسکوپیک بودن: جذب رطوبت سریع از هوا، نیاز به بسته‌بندی ضد رطوبت دارد
    • تجزیه حرارتی: در دماهای بالا به آمونیاک و اسید استیک تجزیه می‌شود
    • تحریک‌کنندگی احتمالی:
      • تماس با چشم: تحریک، قرمزی، سوزش
      • تماس با پوست: احتمال تحریک خفیف
      • استنشاق گرد و غبار: سرفه یا تنگی نفس
      • بلع: در مقدار زیاد ممکن است باعث ناراحتی‌های گوارشی شود

    نیاز به تهویه مناسب: به‌خصوص در فضای بسته به دلیل تولید بخارات تحریک‌کننده