بوتیل استات
بوتیل استات یک حلال شیمیایی پرکاربرد با فرمول شیمیایی C₆H₁₂O₂ است که به دلیل بوی میوهای و فرّاریت بالا، در صنایع مختلف از جمله رنگ، پوشش، چاپ و تولید محصولات آرایشی ـ بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده در دسته استرها قرار میگیرد و به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی مناسب، جایگاه ویژهای در بازار جهانی مواد اولیه شیمیایی دارد.
ساختار شیمیایی بوتیل استات
بوتیل استات حاصل واکنش بوتانول و اسید استیک است و در گروه استرها طبقهبندی میشود.
-
فرمول مولکولی: C₆H₁₂O₂
-
ساختار: شامل یک زنجیره بوتیل متصل به گروه استات است.
-
شماره CAS: 123-86-4
این ساختار باعث ایجاد خواص حلالیت بالا و فرّاریت کنترلشده میشود که برای فرآیندهای صنعتی بسیار ارزشمند است.
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی بوتیل استات
-
ظاهر: مایع بیرنگ با بوی شیرین و میوهای
-
جرم مولکولی: 116.16 g/mol
-
نقطه جوش: حدود 126 °C
-
چگالی (در 20°C): 0.88 g/cm³
-
حلالیت در آب: بسیار کم (حدود 0.7 g/L در 25 °C)
-
نقطه اشتعال: 22 °C (مایع قابل اشتعال)
-
ویژگی شیمیایی: واکنشپذیر با اکسیدکنندههای قوی
کاربردهای بوتیل استات
بوتیل استات به دلیل خواص ویژهاش، در صنایع گوناگون به کار گرفته میشود:
-
بهعنوان حلال رنگها، لاکها و پوششهای صنعتی
-
در صنعت چاپ و جوهرها به دلیل تبخیر یکنواخت
-
در تولید چسبها و رزینها
-
بهعنوان حلال در محصولات آرایشی و لاک ناخن
-
در صنایع دارویی و شیمیایی بهعنوان حلال فرمولاسیون
معایب بوتیل استات
-
قابل اشتعال بودن بالا (نیازمند شرایط ذخیرهسازی ویژه)
-
حلالیت کم در آب که در برخی کاربردها محدودیت ایجاد میکند
-
میتواند در صورت تماس طولانی، تحریک پوستی و تنفسی ایجاد کند
-
در مقادیر زیاد، اثرات مخرب زیستمحیطی دارد
مزایای بوتیل استات
-
بوی خوشایند و میوهای (در مقایسه با بسیاری از حلالها)
-
تبخیر یکنواخت و کنترلشده، مناسب برای کاربردهای پوششی
-
قدرت حلالیت بالا برای رزینها، رنگها و پلیمرها
-
قابلیت استفاده گسترده در صنایع مختلف
-
کیفیت بالا در ترکیب با سایر حلالها برای بهبود فرمولاسیون
ایمنی و نگهداری بوتیل استات
به دلیل ماهیت قابل اشتعال و فرّار، رعایت نکات ایمنی در نگهداری بوتیل استات بسیار ضروری است:
-
نگهداری در ظروف دربسته و مقاوم در برابر حلالها
-
دور از حرارت، شعله مستقیم و منابع جرقه
-
استفاده از تجهیزات تهویه مناسب در انبارها
-
استفاده از دستکش، ماسک و عینک ایمنی هنگام کار
-
رعایت استانداردهای HSE برای حملونقل مواد شیمیایی
بوتیل استات
پارامتر | مشخصات |
---|---|
نام شیمیایی | سوربیتان مونو اولئات |
فرمول شیمیایی | C₂₄H₄₄O₆ |
شماره CAS | 1338-43-8 |
ظاهر فیزیکی | مایع غلیظ، چسبناک، به رنگ زرد تا قهوهای روشن |
چگالی (در 20°C) | حدود 0.986 g/cm³ |
نقطه ذوب | حدود 5 °C |
فشار بخار | بسیار پایین (در دمای محیط قابل چشمپوشی است) |
حلالیت در آب | نامحلول در آب؛ قابل پراکندگی با امولسیون |
گرید | صنعتی، غذایی |