اسید چرب نارگیل پروپیل آمینو دی متیل آمین
اسید چرب نارگیل پروپیلآمینو دیمتیلآمین یک ترکیب آمینی مشتقشده از اسیدهای چرب طبیعی روغن نارگیل است. در این ترکیب، اسید چرب نارگیل با زنجیرهی آلی خود به یک گروه پروپیلآمینو دیمتیلآمین متصل شده است. این ماده به عنوان یک سورفکتانت آمفوتریک یا کاتیونی عملکردی در فرمولاسیونهای بهداشتی، شویندهها و مراقبت از مو نقش فعال دارد.
ساختار شیمیایی
-
ساختار پایه: اسید چرب نارگیل (عمدتاً لوریک اسید)
-
گروه عملکردی: پروپیلآمینو دیمتیلآمین (دارای آمین نوع اول و سوم)
-
نوع اتصال: پیوند آمیدی یا آمینی بین گروه اسیدی و آمین
این ساختار امکان ایجاد بار مثبت در محیطهای اسیدی را فراهم میکند، که آن را به یک سورفکتانت کاتیونی مفید تبدیل مینماید.
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی
ویژگی | مقدار / توضیح |
---|---|
حالت فیزیکی | مایع ویسکوز زرد یا قهوهای روشن |
pH (در محلول 1%) | حدود 9–10 |
حلالیت | محلول در آب، الکل و ترکیبات قطبی |
بوی ظریف آمینی | بله |
بار یونی | آمفوتریک / کاتیونی (بسته به pH) |
سورفکتانت | بله – مؤثر در pH اسیدی |
کاربردهای اصلی
-
فرمولاسیون شامپو و نرمکنندهها
-
خاصیت ضدالکتریسیته ساکن (antistatic)
-
تقویت نرمکنندگی و شانهپذیری مو
-
-
شویندههای بدن و صورت
-
ملایم برای پوستهای حساس
-
کمک به پایداری کف
-
-
محصولات پاککننده آرایشی
-
سازگاری با پوست و عملکرد پاککنندگی مؤثر
-
-
محصولات مراقبت از حیوانات خانگی
-
ملایم، غیرتحریککننده و مؤثر برای پوست حیوانات
-
✅ مزایا
-
ملایم و غیرتحریککننده: مناسب برای پوست و موی حساس
-
خاصیت کاتیونی: عملکرد عالی بهعنوان نرمکننده مو
-
سازگاری با فرمولهای اسیدی: برخلاف سورفکتانتهای آنیونی
-
مشتقشده از منابع طبیعی (نارگیل)
-
قابلیت تجزیهپذیری زیستی بالا
❌ معایب
-
قیمت نسبتاً بالاتر از سورفکتانتهای معمولی
-
در pHهای بسیار قلیایی کارایی پایینتر دارد
-
امکان ایجاد حساسیت جزئی در تماسهای مکرر با پوست (در غلظتهای بالا)
مشخصه | توضیحات / مقادیر معمول |
---|---|
نام شیمیایی (INCI Name) | Coconut Fatty Acid Propyl Amino Dimethylamine |
فرمول مولکولی عمومی | R–CO–NH–(CH₂)₃–N(CH₃)₂ (که R زنجیرهی C8–C14 نارگیلی است) |
شماره CAS | معمولاً 61791-59-1 (با توجه به نوع دقیق مشتق) |
ساختار عام | ترکیب آمید یا آمین نوع دوم از اسید چرب نارگیل با گروه آمینی پروپیل دیمتیل آمین |
حلالیت | محلول در آب و الکل؛ ناپایدار در محیطهای بسیار قلیایی |
فعّال سطحی | بله – عملکرد خوب بهعنوان نرمکننده، ضدالکتریسیته، امولسیفایر و کو-سورفکتانت |
سازگاری زیستی | زیستتخریبپذیر (Biodegradable) – قابل استفاده در فرمولهای دوستدار محیط زیست |
ویژگی یونیک | قابلیت ایجاد بار مثبت در محیطهای اسیدی، جذب قوی روی سطوح کراتینی (مثل مو و پوست) |
غلظت معمول مصرف در فرمولها | 1% – 5% در فرمولاسیون نهایی (بسته به نقش و نوع محصول) |
منبع اصلی | مشتقشده از روغن نارگیل طبیعی (Coconut Oil) |
شکل ظاهری | مایع ویسکوز، زرد کمرنگ تا کهربایی |
دانسیته (g/cm³ در 25°C) | 0.93 – 0.96 |
نقطه جوش / نقطه ابری | متغیر – بسته به درصد فعال ماده، معمولاً بالاتر از 100°C |