ایزوتریدسیل الکل اتوکسیله

ایزو تری دسیل الکل اتوکسیله (Isotridecyl Alcohol Ethoxylate) یک نوع سورفکتانت غیر یونی با زنجیره شاخه‌دار (branched non-ionic surfactant) است که از واکنش اتوکسیلاسیون (ethoxylation) یک الکل شاخه‌دار به نام ایزو تری دسیل الکل با اکسید اتیلن (Ethylene Oxide) به‌دست می‌آید. این ماده در صنایع مختلف به‌عنوان عامل فعال سطحی، امولسیفایر، شوینده، مرطوب‌کننده، عامل نفوذ و پخش‌کننده به کار می‌رود. به دلیل پایداری شیمیایی بالا و عملکرد مؤثر در محیط‌های اسیدی، قلیایی و سختی آب، به‌ویژه در فرمولاسیون شوینده‌های خانگی و صنعتی، صنایع نساجی و فرآیندهای کشاورزی مورد توجه قرار گرفته است.

ساختار ایزو تری دسیل الکل اتوکسیله

ساختار این ماده شامل یک زنجیره شاخه‌دار 13 کربنه (C13-branched) از نوع ایزو تری دسیل الکل است که به چندین واحد اتیلن‌اکسید (معمولاً بین 3 تا 12 مول) متصل شده است. این ترکیب دارای دو بخش مشخص است:

بخش آب‌گریز (lipophilic) مربوط به الکل شاخه‌دار
بخش آب‌دوست (hydrophilic) ناشی از زنجیره‌های اتیلن‌اکسید

این ویژگی باعث می‌شود که ماده بتواند در محیط‌های آبی و غیرآبی به‌خوبی حل شده و عملکرد فعال سطحی قوی از خود نشان دهد.

ویژگی‌های ایزو تری دسیل الکل اتوکسیله

سورفکتانت غیر یونی با حلالیت خوب در آب، الکل‌ها و بسیاری از حلال‌های آلی
پایداری حرارتی و شیمیایی بالا، به‌ویژه در pH 4 تا 9
قابلیت کف‌کنندگی متوسط تا پایین (وابسته به درجه اتوکسیلاسیون)
سازگاری بالا با سورفکتانت‌های آنیونی، کاتیونی و آمفوتریک
زیست‌تخریب‌پذیری قابل قبول مطابق استاندارد OECD
خطر تحریک پایین برای پوست و چشم (در گریدهای مخصوص محصولات مراقبت شخصی)

کاربردهای ایزو تری دسیل الکل اتوکسیله

✔️ در صنایع شوینده: مایع ظرف‌شویی، مایع لباس‌شویی، شامپو، پاک‌کننده‌های سخت صنعتی و کارواش‌ها
✔️ در فرمولاسیون‌های نساجی: به عنوان مرطوب‌کننده، عامل نفوذ و حذف‌کننده روغن‌ها
✔️ در صنایع چرم، رنگرزی و چاپ: به عنوان امولسیفایر و پایدارکننده امولسیون
✔️ در صنعت کشاورزی: به عنوان عامل کمک‌سورفکتانت، مرطوب‌کننده و پخش‌کننده آفت‌کش‌ها و کودهای مایع
✔️ در صنایع نفت و گاز: در فرمول‌های کنترل کف، حفاری، لای‌زدایی و جداسازی فازها
✔️ در پوشش‌ها، جوهرها و فرمولاسیون رنگ: برای کنترل کشش سطحی و پخش رنگ‌دانه‌ها

مزایای ایزو تری دسیل الکل اتوکسیله

سازگاری بالا با ترکیبات یونی و غیر یونی
عملکرد مؤثر در دماهای بالا و پایین
ایمن برای پوست در فرمول‌های مراقبتی
افزایش توان پاک‌کنندگی و کاهش کشش سطحی محلول
کاهش نیاز به فسفات‌ها در شوینده‌ها

معایب ایزو تری دسیل الکل اتوکسیله

❌ در برخی فرمول‌ها، قابلیت کف‌کنندگی پایین دارد و نیاز به ترکیب با سورفکتانت‌های کف‌زا (مثل SLES) دارد
❌ هزینه بالاتر نسبت به سورفکتانت‌های آنیونی ساده
❌ در pH بسیار پایین (<3) یا بسیار بالا (>11) ممکن است پایداری کاهش یابد
❌ در دوزهای بالا ممکن است اثر چربی‌زدایی بیش از حد ایجاد کند (در محصولات پوست)

ایمنی و نگهداری ایزوتریدسیل الکل اتوکسیله

ایزوتریدسیل الکل اتوکسیله، یکی از سورفکتانت‌های غیر یونی پرکاربرد در صنایع شوینده، نساجی و کشاورزی است که از نظر ایمنی در دسته مواد با خطر کم تا متوسط قرار می‌گیرد. این ترکیب به‌طور کلی غیر قابل اشتعال بوده اما در تماس مستقیم با پوست یا چشم می‌تواند موجب تحریکات خفیف شود.

برای نگهداری ایمن از این ماده، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود: