گلیسیرین مونو استئارات
گلیسرول مونواستئارات، که به عنوان GMS نیز شناخته می‌شود، نوعی مونوگلیسرید است که اغلب به عنوان یک امولسیفایر، عامل غلیظ کننده و تثبیت کننده در غذا، داروها و لوازم آرایشی استفاده می‌شود. به صورت پودری سفید، بی‌بو و کمی شیرین با خاصیت جذب رطوبت ظاهر می‌شود. از نظر شیمیایی، استری است که از گلیسرول و اسید استئاریک تشکیل شده است. علاوه بر این، معمولاً در مکمل‌های هیدراتاسیون مورد استفاده در فرمولاسیون‌های ورزشی و تمرینی گنجانده می‌شود.
ساختار
ساختار گلیسرین مونواستئارات (GMS) شامل یک اسکلت گلیسرول (پروپان-1،2،3-تریول) است که یکی از گروه‌های هیدروکسیل (-OH) آن به اسید استئاریک (یک اسید چرب زنجیره بلند با 18 اتم کربن) استری شده است. دو گروه هیدروکسیل باقی‌مانده روی گلیسرول آزاد می‌مانند و آن را به یک مونوگلیسرید تبدیل می‌کنند.
فرمول شیمیایی:
C₂₁H₄₂O₄
خواص
گلیسرین مونواستئارات (GMS) پودری سفید، بی‌بو و پوسته‌ای یا جامد مومی شکل با طعم کمی شیرین است. این ماده رطوبت‌گیر است، به این معنی که می‌تواند رطوبت هوا را جذب کند. در حالی که در آب نامحلول است، به خوبی در آب داغ پراکنده می‌شود و در روغن‌ها و حلال‌های آلی حل می‌شود. GMS با نقطه ذوب حدود 55-65 درجه سانتی‌گراد (131-149 درجه فارنهایت)، از نظر شیمیایی از گلیسرول استری شده با اسید استئاریک تشکیل شده است که به آن خواص آب‌دوست و آب‌گریز می‌دهد. این ماهیت آمفیفیلیک آن را به یک امولسیفایر مؤثر تبدیل می‌کند و اجازه می‌دهد آب و روغن در فرمولاسیون‌های مختلف با هم مخلوط شوند. علاوه بر امولسیون، GMS به عنوان یک عامل غلیظ کننده، عامل ضد چسبندگی، مرطوب کننده و تثبیت کننده عمل می‌کند. این ماده بافت را بهبود می‌بخشد، ماندگاری را افزایش می‌دهد و از خشکی در محصولاتی از غذا و داروها گرفته تا لوازم آرایشی و مراقبت از پوست جلوگیری می‌کند.
کاربرد
صنایع غذایی
- به عنوان یک امولسیفایر در محصولات پخته شده، محصولات لبنی و مارگارین برای جلوگیری از جدا شدن روغن و آب عمل می‌کند.
- با حفظ رطوبت، بافت و نرمی نان، کیک و شیرینی را بهبود می‌بخشد.
- در بستنی و دسرهای منجمد برای جلوگیری از تشکیل کریستال‌های یخ و افزایش خامه‌ای بودن استفاده می‌شود.
- به عنوان یک عامل ضد بیات شدن در محصولات پخته شده عمل می‌کند و ماندگاری را افزایش می‌دهد.
صنعت داروسازی
- به عنوان یک تثبیت کننده در فرمولاسیون‌های قرص برای افزایش قوام دارو استفاده می‌شود.
- به عنوان یک عامل آزاد کننده کنترل شده در سیستم‌های تحویل دارو عمل می‌کند.
- به تولید کپسول‌ها و پوشش‌ها برای بهبود حلالیت و جذب کمک می‌کند.
لوازم آرایشی و مراقبت شخصی
- در لوسیون‌ها، کرم‌ها و مرطوب کننده‌ها به عنوان یک غلیظ کننده و نرم کننده برای بهبود بافت یافت می‌شود.
- در محصولات مراقبت از مو برای ایجاد نرمی و آبرسانی استفاده می‌شود.
- به عنوان یک مرطوب کننده در محصولات مراقبت از پوست برای جلوگیری از خشکی عمل می‌کند.
مکمل‌های ورزشی و سلامتی
- در پودرهای هیدراتاسیون و نوشیدنی‌های انرژی‌زا برای بهبود جذب آب گنجانده می‌شود.
- به حفظ هیدراتاسیون عضلات و جلوگیری از کم‌آبی بدن در طول ورزش‌های شدید کمک می‌کند.
کاربردهای صنعتی
- در فرآوری پلاستیک و پلیمر به عنوان روان کننده و عامل ضد الکتریسیته ساکن استفاده می‌شود.
- در موم‌ها و پولیش‌ها برای بهبود قوام یافت می‌شود.
- به عنوان یک عامل ضد کف در برخی از فرآیندهای صنعتی عمل می‌کند.
