دسته بندی
کاربرد

    اسید کوجیک

    اسید کوجیک یک ترکیب آلی طبیعی است که عمدتاً از سوی برخی قارچ‌ها (مانند Aspergillus oryzae) در فرآیند تخمیر برنج تولید می‌شود. این ماده با فرمول مولکولی C₆H₆O₄ به‌صورت پودر سفید متمایل به زرد کم‌رنگ دیده می‌شود و به‌دلیل خواص روشن‌کنندگی، آنتی‌اکسیدانی و ضدباکتریایی، در صنایع آرایشی-بهداشتی و داروسازی کاربرد فراوانی دارد.


    ساختار شیمیایی اسید کوجیک

    • فرمول مولکولی: C₆H₆O₄

    • نام آیوپاک: 5-Hydroxy-2-(hydroxymethyl)-4H-pyran-4-one

    • ساختار: مشتق پیرانون با دو گروه هیدروکسیل – دارای خاصیت کلات‌کنندگی فلزات

    • وزن مولکولی: 142.11 g/mol

    • CAS Number: 501-30-4


     ویژگی‌های اسید کوجیک

    ویژگی مقدار / توضیح
    حالت فیزیکی پودر کریستالی سفید یا زرد کم‌رنگ
    چگالی 1.58 g/cm³
    نقطه ذوب 152–155°C
    حلالیت در آب محلول در آب (تا حد 10%)
    pH محلول 1% حدود 3.5 – 4.0
    پایداری نوری نسبتاً ناپایدار در برابر نور مستقیم خورشید
    انحلال در حلال‌های آلی محلول در الکل، گلیسیرین و پروپیلن گلیکول

    کاربردهای اسید کوجیک

     صنایع آرایشی و بهداشتی:

    • روشن‌کننده پوست: جلوگیری از تولید ملانین (مهار آنزیم تیروزیناز)

    • ضد لک و ضد آفتاب: درمان لک‌های پوستی، کک‌ومک، جای جوش

    • کرم‌ها و سرم‌ها: ترکیب فعال در کرم‌های ضد لک، کرم شب، ماسک و تونر

     صنایع دارویی:

    • ضدباکتری، ضدقارچ، کمک به ترمیم پوست‌های آسیب‌دیده

    • تسکین التهاب‌های پوستی (در محصولات موضعی)

     صنایع غذایی (در برخی کشورها):

    • آنتی‌اکسیدان طبیعی جهت جلوگیری از اکسیداسیون چربی‌ها

    • مهار تغییر رنگ در میوه‌ها (در گرید خوراکی)


     مزایای اسید کوجیک

    • مهار مؤثر آنزیم تیروزیناز → جلوگیری از لک و تیرگی پوست

    • آنتی‌اکسیدان طبیعی → مقابله با پیری زودرس

    • قابلیت ترکیب با دیگر مواد مانند ویتامین C، آزلائیک اسید و رتینول

    • بدون نیاز به نسخه پزشک در اکثر کشورها (گرید آرایشی)

    • اثرگذاری تدریجی، اما ایمن‌تر نسبت به هیدروکینون


     معایب اسید کوجیک

    • تحریک احتمالی پوست حساس یا خشک (در دوزهای بالا)

    • نسبتاً ناپایدار در برابر نور و حرارت

    • در برخی کشورها دارای محدودیت غلظت مجاز (اغلب ≤ 1%)

    • اثرگذاری تدریجی (حداقل 4 تا 6 هفته برای نتایج محسوس)


    ایمنی و نگهداری اسید کوجیک

    مورد توصیه ایمنی
    طبقه‌بندی GHS Skin Sens. 1 – ممکن است باعث حساسیت پوستی شود
    PPE مورد نیاز دستکش، عینک ایمنی، ماسک گرد و غبار در محیط صنعتی
    تماس با پوست در صورت تحریک، شست‌وشو با آب سرد و توقف مصرف
    استنشاق گرد و غبار تهویه مناسب یا ماسک مناسب هنگام استفاده صنعتی
    بسته‌بندی صنعتی ظروف HDPE یا کیسه‌های چندلایه ضد رطوبت و نور
    دمای نگهداری 15 تا 25 درجه سانتی‌گراد – محیط خشک و تاریک
    پایداری کاهش اثر در صورت تماس با نور مستقیم، رطوبت و حرارت

    مشخصات فنی اسید کوجیک