اسید لاکتیک
اسید لاکتیک (Lactic Acid) یک اسید آلی ضعیف با فرمول شیمیایی C₃H₆O₃ است که نخستین بار در سال 1780 توسط شیمیدان سوئدی «کارل ویلهلم شیله» از شیر ترش جدا شد. این ماده بهطور طبیعی در بدن انسان، بهویژه در عضلات هنگام ورزش شدید تولید میشود و همچنین از طریق تخمیر کربوهیدراتها توسط باکتریهای لاکتیک اسید به دست میآید. امروزه اسید لاکتیک به دلیل ویژگیهای منحصر به فردش، کاربرد گستردهای در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و شیمیایی دارد و یکی از پرمصرفترین اسیدهای آلی در جهان محسوب میشود.
ساختار شیمیایی اسید لاکتیک
-
فرمول شیمیایی لاکتیک اسید: C₃H₆O₃
-
گروه عاملی: هیدروکسی اسید (دارای گروه –OH و گروه کربوکسیلیک –COOH)
-
ایزومرها: به دو فرم L-(+)-لاکتیک اسید و D-(-)-لاکتیک اسید وجود دارد.
-
ویژگی: ایزومر L شکل اصلی است که در بدن انسان متابولیزه میشود.
این ساختار پلی لاکتیک اسید باعث میشود که این ماده خاصیت اسیدی ملایم، قابلیت انحلال بالا در آب و عملکرد چندمنظوره در صنایع مختلف داشته باشد.
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی
-
ظاهر: مایع بیرنگ تا زرد کمرنگ با بوی ملایم اسیدی
-
چگالی (20°C): حدود 1.20 g/cm³
-
نقطه ذوب: 16.8 °C
-
نقطه جوش: 122 °C (در فشار کاهش یافته)
-
pKa: حدود 3.86 (اسیدی ضعیف)
-
حلالیت: محلول کامل در آب، اتانول و گلیسرول
گریدهای مختلف اسید لاکتیک
-
اسید لاکتیک خوراکی :
-
استفاده در نوشیدنیها، آبنباتها، لبنیات و محصولات غذایی بهعنوان تنظیمکننده اسیدیته و نگهدارنده.
-
دارای استانداردهای غذایی (FCC, E270).
-
-
اسید لاکتیک دارویی :
-
استفاده در داروسازی برای تولید داروها، شربتها و مکملهای غذایی.
-
خلوص بالا و مطابق با استانداردهای USP/EP.
-
-
اسید لاکتیک آرایشی و بهداشتی:
-
کاربرد در لایهبردارهای شیمیایی، سرمها و کرمها برای جوانسازی و روشن کردن پوست.
-
تنظیمکننده pH در محصولات مراقبت از پوست و مو همچنین یکی دیگر از کاربرد های آن در محصولات زیبایی
لایه بردار لاکتیک اسید برای پوست صورت است.
-
-
اسید لاکتیک صنعتی:
-
استفاده در تولید پلیلاکتیک اسید (PLA) بهعنوان پلاستیک زیستتخریبپذیر.
-
بهکارگیری در صنایع شیمیایی، چرمسازی و نساجی.
-
کاربردهای اسید لاکتیک
1. صنایع غذایی
-
بهعنوان تنظیمکننده اسیدیته (E270) در نوشابهها، آبمیوهها، لبنیات و شیرینیها.
-
افزایش ماندگاری مواد غذایی بهعنوان نگهدارنده.
-
بهبود طعم و بافت محصولات غذایی.
2. داروسازی
-
استفاده در تولید داروهای موضعی و شربتها.
-
بهبود جذب مواد معدنی در بدن.
-
در ترکیبات مکملهای غذایی.
3. آرایشی و بهداشتی
-
لاکتیک اسید برای پوست بهعنوان یک لایهبردار ملایم (AHA) استفاده میشود.
-
از جمله فواید اسید لاکتیک در کاهش چینوچروک و بهبود شفافیت پوست است.
-
تنظیم pH در شامپوها، کرمها و لوسیونها.
-
محصولات پرطرفدار شامل سرم لاکتیک اسید اوردینری و سرم لاکتیک اسید ۱۰ درصد هستند که در بازار ایران تقاضای بالایی دارند.
4. ورزش و فیزیولوژی
-
اسید لاکتیک در عضلات هنگام فعالیت شدید ورزشی تولید میشود و عامل احساس سوزش و خستگی لحظهای است.
-
در تحقیقات ورزشی، سطح اسید لاکتیک در ورزش بهعنوان شاخصی برای ارزیابی توان هوازی و بیهوازی ورزشکاران بررسی میشود.
5. صنایع شیمیایی و صنعتی
-
تولید پلاستیکهای زیستتخریبپذیر (PLA).
-
استفاده در دباغی چرم، رنگرزی و نساجی.
-
کاربرد در پاککنندهها و شویندههای صنعتی.
مزایای اسید لاکتیک
-
چندمنظوره بودن در صنایع مختلف (غذایی، دارویی، آرایشی و صنعتی).
-
ایمنی نسبی بهعنوان افزودنی غذایی (E270).
-
زیستتخریبپذیر و سازگار با محیط زیست.
-
تولید آسان از منابع تجدیدپذیر (تخمیر قندها).
معایب اسید لاکتیک
-
در غلظتهای بالا میتواند باعث تحریک پوست و چشم شود.
-
مصرف بیش از حد ممکن است منجر به اسیدوز لاکتیک در بدن گردد.
-
نیازمند شرایط نگهداری خاص برای جلوگیری از تخریب.
عوارض اسید لاکتیک
در ادامه با وجود گسترده بودن خواص اسید لاکتیک استفاده نادرست از این ماده یا بیش از حد از آن میتواند منجر به مشکلاتی شود که بسته به نوع گرید (خوراکی، دارویی، آرایشی، صنعتی) و میزان مصرف آن متفاوت هستند. آگاهی از این موارد به صنایع و مصرفکنندگان کمک میکند تا این ماده ارزشمند را بهطور ایمن و بهینه استفاده کنند.
1. عوارض اسید لاکتیک برای پوست
-
در غلظتهای بالا، اسید لاکتیک برای پوست میتواند باعث قرمزی، سوزش و خشکی شود.
-
استفاده بیش از حد از محصولات حاوی سرم لاکتیک اسید یا لایهبردار لاکتیک اسید ممکن است منجر به حساسیت پوستی و تحریک شود.
-
ترکیب همزمان با سایر اسیدهای لایهبردار قوی میتواند اثرات ناخواسته را تشدید کند.
2. عوارض اسید لاکتیک خوراکی
-
مصرف بیش از حد اسید لاکتیک خوراکی ممکن است باعث مشکلات گوارشی مانند اسهال یا درد شکمی شود.
-
در برخی موارد، تجمع بیش از حد آن در بدن میتواند منجر به اسیدوز لاکتیک گردد که میبایست به پزشک مراجعه شود.
3. عوارض اسید لاکتیک در ورزش
-
افزایش سطح اسید لاکتیک در عضلات هنگام ورزش شدید میتواند باعث احساس سوزش و خستگی موقت شود.
-
در صورت تجمع بیش از حد، عملکرد ورزشی کاهش مییابد و فرد دچار ضعف عضلانی میشود.
ایمنی و نگهداری اسید لاکتیک
-
نگهداری در ظروف دربسته، خشک و خنک.
-
دور از نور مستقیم خورشید و منابع حرارتی.
-
استفاده از دستکش و عینک ایمنی هنگام کار با اسید لاکتیک صنعتی.
-
رعایت دوزهای مجاز در صنایع غذایی و دارویی الزامی است.
فرآیند تولید اسید لاکتیک
1. تخمیر میکروبی (روش اصلی)
-
مواد اولیه: گلوکز، ساکارز یا نشاسته (از منابعی مثل ملاس، ذرت یا سیبزمینی).
-
میکروارگانیسمها: باکتریهای لاکتیک اسید (مانند Lactobacillus).
-
نتیجه: قندها به اسید لاکتیک تبدیل میشوند.
2. سنتز شیمیایی (روش کمتر رایج)
-
واکنش استالدئید با سیانید هیدروژن و سپس هیدرولیز.
-
به دلیل هزینه بالا و مسائل زیستمحیطی، کمتر استفاده میشود.
خرید اسید لاکتیک
برای خرید اسید لاکتیک باکیفیت و اطمینان از دریافت محصولی مطابق با استانداردهای جهانی، انتخاب تأمینکننده معتبر اهمیت ویژهای دارد. مجموعه تأمین کالا تک با سالها تجربه در تأمین مواد اولیه شیمیایی و غذایی، امکان فروش اسید لاکتیک در گریدهای مختلف را با قیمت رقابتی فراهم کرده است.
اگر به دنبال بهترین شرایط برای قیمت اسید لاکتیک و خریدی مطمئن هستید، همین امروز با کارشناسان ما تماس بگیرید.
سوالات متداول اسید لاکتیک
1. اسید لاکتیک چیست؟
یک اسید آلی طبیعی است که در بدن انسان و طی تخمیر قندها تولید میشود و کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف دارد.
2. آیا اسید لاکتیک خوراکی است؟
بله، اسید لاکتیک خوراکی (E270) در صنایع غذایی بهعنوان تنظیمکننده اسیدیته و نگهدارنده استفاده میشود.
3. خواص لاکتیک اسید برای پوست چه فوایدی دارد؟
بهعنوان یک لایهبردار ملایم (AHA)، باعث روشن شدن پوست، کاهش چینوچروک و افزایش نرمی پوست میشود.
4. قیمت اسید لاکتیک چگونه تعیین میشود؟
بسته به نوع گرید (خوراکی، دارویی، صنعتی)، خلوص، برند تولیدکننده و حجم سفارش متغیر است.
اسید لاکتیک
پارامتر | مقدار تقریبی |
---|---|
نام شیمیایی | اسید لاکتیک |
فرمول شیمیایی | C₃H₆O₃ |
شماره CAS | 50-21-5 |
ظاهر فیزیکی | مایع شفاف بیرنگ تا زرد کمرنگ |
چگالی (20°C) | 1.20 g/cm³ |
نقطه ذوب | 16.8 °C |
نقطه جوش | 122 °C (در فشار کاهش یافته) |
حلالیت در آب | محلول کامل |
گریدها | خوراکی ، دارویی، آرایشی ، صنعتی |