انیدرید مالئیک
انیدرید مالئیک یک واسط شیمیایی مهم با فرمول C₄H₂O₃ و شماره CAS 108‑31‑6 است. این ترکیب به‌صورت جامد سفید‌رنگ با بوی مشخص تولید می‌شود و کاربرد وسیعی در صنایع پلی‌استر، رزین، سطح‌سازی، داروسازی، کشاورزی و افزودنی‌های صنعتی دارد.
ساختار شیمیایی انیدرید مالئیک
این ماده به‌عنوان انیدرید دوکربوکسیلیک مالئیک اسید شناخته می‌شود، با ساختار حلقوی ناپایداری که قابلیت واکنش بالا دارد و برای واکنش‌های دی‌نیوفیلیتی، پلیمریزاسیون و اصلاح سطح بسیار مفید است.
ویژگی‌های انیدرید مالئیک
| ویژگی | مقدار / واحد |
|---|---|
| فرمول شیمیایی | C₄H₂O₃ |
| CAS Number | 108‑31‑6 |
| ظاهر | پودر یا بلور سفید، بوی تحریک‌کننده معمولی |
| چگالی (20 °C) | ~1.48 g/cm³ |
| نقطه ذوب | 52–56 °C |
| نقطه جوش | تقریباً 200 °C (760 Torr) |
| فشار بخار (20 °C) | ~0.16 mmHg |
| حلالیت در آب | محلول، تقریباً 79 g/L در 25 °C |
مزایای انیدرید مالئیک
-
پیش‌ماده کلیدی در تولید رزین‌های پلی‌استر غیر اشباع که در صنعت پوشش، چاپ و ساخت ε-FRP کاربرد دارند.
-
واسط در سنتز گریدهای اصلاح‌شده مانند 1,4-بوتان‌دی‌اول، THF، و پلیمرهای تخصصی
-
استفاده در تولید پاک‌کننده‌ها، افزودنی‌های کشاورزی، سورفکتانت‌ها و مواد آرایشی
معایب انیدرید مالئیک
-
خورندگی و تحریک شدید پوست و چشم؛ خطر حساسیت تنفسی نیز وجود دارد.
-
قابلیت تشکیل گرد انفجاری و احتیاج به شرایط ایمن انبار و تهویه کافی.
-
حساس به رطوبت؛ واکنش هیدرولیز گرمازا و تبدیل به اسید مالئیک.
کاربردهای انیدرید مالئیک
-
سنتز رزین پلی‌استر غیر اشباع برای صنایع FRP، پوشش و چسب
-
تولید فتالات‌ها و اصلاح‌کننده‌های سطح PVC
-
کاربرد در داروسازی و سنتز ترکیبات واسطه
-
استفاده در تولید سورفکتانت‌ها، مواد شیمیایی کشاورزی و افزودنی‌های تزئینی
ایمنی و نگهداری انیدرید مالئیک
-
برچسب GHS: خطر برای پوست، چشم و تنفس؛ علائم H302، H314، H317، H373 .
-
PPE مورد نیاز: لباس محافظ شیمیایی، دستکش‌هایی نظیر نیتریل، حفاظت چشمی و تنفسی در صورت غبار بالا
-
ذخیره‌سازی: محیط خشک، تهویه مناسب، بسته‌بندی محکم و دور از دمای بالا
-
اقدامات اضطراری: شست‌وشوی سریع پوست/چشم، خروج از محیط آلوده و فراهم کردن اکسیژن تازه
