دسته بندی
کاربرد

    مونو اتانول امین

    مونو‌اتانول‌آمین  با فرمول شیمیایی C₂H₇NO  و شماره CAS: 141-43-5  یک آمین نوع اول است که دارای دو گروه عاملی فعال، یعنی آمینو (–NH₂) و هیدروکسیل (–OH) می‌باشد. این ماده به صورت مایع بی‌رنگ، ویسکوز، با بوی شدید شبیه آمونیاک عرضه می‌شود.
    به دلیل ویژگی‌های شیمیایی خاص خود، MEA در تصفیه گاز، شوینده‌ها، صنایع نفت و گاز، افزودنی‌های بتن، تولید کاتالیزور و محصولات مراقبت شخصی کاربرد فراوان دارد.

    ساختار مونو اتانول آمین

    • فرمول IUPAC: 2-Aminoethan-1-ol (۲-آمینواتان-۱-اول)
    • ساختار مولکولی: مولکولی دو عاملی با گروه‌های –NH₂ و –OH
    • خانواده شیمیایی: ساده‌ترین عضو اتانول‌آمین‌ها (Ethanolamines)

    ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی مونو اتانول آمین

    • ظاهر: مایع ویسکوز، بی‌رنگ، بوی آمونیاکی
    • چگالی (20 °C): ۱.۰۱۱۷ g/cm³
    • نقطه ذوب: ۱۰.۳ °C
    • نقطه جوش: ۱۷۰ °C
    • فشار بخار (20 °C): حدود 64 Pa
    • pKa (25 °C): ۹.۵۰
    • حلالیت در آب: کاملاً محلول در آب و الکل‌ها
    • ویسکوزیته (20 °C): ۲۳.۲ mPa·s
    • ضریب شکست نور (nD): ۱.۴۵۳۹

    مزایای مونو اتانول آمین

    • جذب مؤثر گازهای اسیدی (CO₂ و H₂S) در واحدهای تصفیه گاز  (Amine Gas Treating)
    • عملکرد به عنوان خنثی‌کننده و امولسیفایر قابل تنظیم در شوینده‌ها و محصولات آرایشی–بهداشتی
    • استفاده به عنوان واسطه شیمیایی در تولید پلیمرها، داروها، رنگ‌ها و رزین‌ها
    • کاتالیزور در ساخت فوم‌های پلی‌یورتان و برخی واکنش‌های صنعتی

    معایب و محدودیت‌های مونو اتانول آمین

    • خورندگی و تحریک‌کنندگی بالا: تماس مستقیم باعث سوختگی پوست و چشم می‌شود.
    • بخارات محرک: استنشاق بخارات می‌تواند باعث تحریک دستگاه تنفسی شود؛ مواجهه مزمن خطرناک است.
    • سمیت خوراکی: LD₅₀ خوراکی در موش ≈ 3320 mg/kg (سمیت متوسط)
    • خطرات زیست‌محیطی: برای آبزیان مضر است؛ بنابراین قبل از دفع باید خنثی‌سازی یا رقیق‌سازی شود.

    کاربردهای مونو اتانول آمین

    • تصفیه گاز (Gas Sweetening): حذف CO₂ و H₂S از گاز طبیعی، گازهای فرآیندی و دودکش نیروگاه‌ها
    • شوینده‌ها و پاک‌کننده‌ها: به عنوان عامل امولسیون‌کننده و تنظیم‌کننده pH در شوینده‌های صنعتی، آرایشی و خانگی
    • صنعت بتن: افزودنی برای بهبود روانی بتن و کاهش نفوذپذیری
    • واسطه شیمیایی: در تولید EDTA، داروها، رنگ‌ها، رزین‌ها و سورفکتانت‌ها

    ایمنی و نگهداری مونو اتانول آمین

    • کلاس خطر GHS:
      • H314: ایجاد سوختگی شدید پوست و آسیب چشمی
      • H335: تحریک سیستم تنفسی
    • تجهیزات حفاظت فردی (PPE):
      • لباس مقاوم در برابر مواد شیمیایی
      • دستکش نیتریل
      • عینک ایمنی یا شیلد محافظ چشم
      • ماسک تنفسی در محیط‌های بسته
    • شرایط انبارداری:
      • محیط خشک، خنک و دارای تهویه مناسب
      • دور از منابع حرارت، جرقه و اکسیدکننده‌ها
      • ظروف محکم و دربسته با برچسب واضح
    • اقدامات اضطراری:
      • تماس پوستی ← شست‌وشوی فوری با آب فراوان
      • تماس چشمی ← شست‌وشوی حداقل ۱۵ دقیقه + مراجعه پزشکی
      • استنشاق ← انتقال فرد به هوای تازه
      • نشت یا ریزش ← جمع‌آوری با مواد جاذب خشک و جلوگیری از انتشار بخار

    مشخصات فنی مونو اتانول امین