دسته بندی
کاربرد

    پلی اتر آلیل الکل

    پلی‌اتر آلکیل الکل (Polyether Alkyl Alcohol) گروهی از ترکیبات سطح‌فعال غیونی (non-ionic) هستند که از اتوکسیلاسیون الکل‌های چرب حاصل می‌شوند. این ترکیبات به دلیل دارا بودن زنجیره‌های هیدروفیل پلی‌اتر (معمولاً پلی‌اتیلن‌گلیکول) و زنجیره‌های آلکیل آب‌گریز، توانایی بسیار خوبی در کاهش کشش سطحی، افزایش خیس‌کنندگی و پخش‌پذیری دارند. پلی‌اتر آلکیل الکل‌ها به‌طور گسترده در صنایع شوینده، کشاورزی، رنگ، چسب و فرمولاسیون‌های صنعتی استفاده می‌شوند.

    ساختار شیمیایی پلی اتر آلیل الکل

    • ساختار کلی: R–(OCH₂CH₂)n–OH
      • گروه R: زنجیره آلکیل (معمولاً C₈ تا C₁₆)
      • n: تعداد واحدهای اتیلن‌اکسید (اغلب بین 3 تا 15)
      • نوع ترکیب: سورفکتانت غیونی اتوکسیله با خاصیت Amphiphilic (آبدوست–آبگریز)

    ویژگی‌های پلی‌اتر آلکیل الکل

    • ظاهر فیزیکی: مایع شفاف تا نیمه‌ویسکوز یا موم‌مانند، بی‌رنگ یا زرد کم‌رنگ
    • بو: بوی ملایم الکلی یا بی‌بو
    • نقطه ابری شدن (Cloud Point): بسته به طول زنجیره اتوکسی متفاوت است
    • حلالیت: قابل حل در آب و اغلب حلال‌های آلی قطبی
    • پایداری: مقاوم در برابر pH خنثی و کمی قلیایی

    کاربردهای پلی‌اتر آلکیل الکل

    صنایع شوینده و تمیزکننده

    سورفکتانت غیونی با قدرت چربی‌زدایی بالا
    مناسب برای فرمولاسیون‌های شوینده خانگی و صنعتی (مانند شوینده سطوح، شیشه‌شوی و پاک‌کننده عمومی)
    پایدار در ترکیبات آنیونی و آنزیمی

    فرمولاسیون‌های کشاورزی:

    به عنوان عامل پخش‌کننده و خیس‌کننده (Spreader-Wetter) در محلول‌های آفت‌کش و کود مایع
    بهبود جذب برگ و جلوگیری از شسته‌شدن محلول‌ها
    کاهش کشش سطحی قطرات اسپری‌شده روی گیاه

    صنایع رنگ و پوشش:

    بهبود خیس‌کنندگی رنگ‌های پایه‌آبی
    کاهش کشش سطحی و بهبود یکنواختی فیلم رنگ
    جایگزین سبز برای برخی سورفکتانت‌های نفت‌مبنا

    صنایع چسب و رزین:

    بهبود ترکیب‌پذیری اجزا در سیستم‌های بر پایه آب
    کمک به امولسیون‌سازی در فرمولاسیون‌های پلیمری
    افزایش روان‌کنندگی سطح

    صنایع آرایشی و بهداشتی (محدود):

    استفاده به عنوان عامل پخش‌کننده، مرطوب‌کننده یا همگن‌کننده در برخی فرمول‌های مو و پوست
    نیازمند رعایت الزامات ایمنی IFRA و بررسی تحریک پوستی

    کاربردهای صنعتی

    صنایع شوینده‌های خانگی و صنعتی
    صنایع کشاورزی و آفت‌کش‌ها
    صنایع رنگ و پوشش‌های پایه آب
    صنایع چسب و رزین‌های امولسیونی
    صنایع مواد آرایشی (محدود)

    مزایای پلی اتر آلیل الکل

    سازگاری با سیستم‌های آبی و قطبی
    توانایی بالا در کاهش کشش سطحی
    زیست‌تخریب‌پذیر (biodegradable) در بسیاری از گریدها
    پایداری در محیط‌های مختلف pH
    قابلیت تنظیم عملکرد با تغییر زنجیره آلکیل و درجه اتوکسیلاسیون

    معایب پلی اتر آلیل الکل

    گران‌روی بالا در برخی گریدها
    حساس به pH بسیار اسیدی یا بسیار قلیایی در بلندمدت
    برخی گریدها ممکن است موجب تحریک پوست و چشم شوند
    محدودیت استفاده در صنایع آرایشی بدون تست‌های ایمنی کامل

     ایمنی و نگهداری پلی‌اتر آلیل الکل

    نام ماده: پلی‌اتر آلیل الکل (Polyether Allyl Alcohol)
    گروه شیمیایی: پلی‌ال‌های واکنشی (Reactive Polyether Polyols with Allyl functionality)
    کاربرد: ماده اولیه در رزین‌های پخت‌شونده با UV، کوپلیمرها، چسب‌های حساس به فشار، پوشش‌ها


     خطرات فیزیکی و شیمیایی پلی اتر آلیل الکل

    نوع خطر شرح
    قابل اشتعال بودن بسته به ساختار و وزن مولکولی، برخی گریدها دارای نقطه اشتعال پایین هستند (بین 90–130°C).
    تحریک پوست و چشم مایع ممکن است در تماس مستقیم با پوست یا چشم باعث تحریک متوسط شود.
    حساسیت تنفسی بخارات آزاد شده هنگام حرارت‌دهی یا اسپری کردن ممکن است سیستم تنفسی را تحریک کند.
    پایداری نوری و گرمایی در دمای بالا یا در حضور نور UV بدون کنترل، ممکن است به‌آرامی پلیمریزه یا تخریب شود.

     اقدامات ایمنی فردی پلی اتر آلیل الکل

    مورد توصیه متخصص
    دستکش ایمنی استفاده از دستکش مقاوم به مواد آلی (نیتریل یا بوتیل رابر) ضروری است.
    محافظ چشم و صورت عینک ایمنی یا شیلد کامل برای جلوگیری از پاشش ضروری است.
    لباس محافظ استفاده از روپوش مقاوم شیمیایی و آستین بلند در محیط صنعتی الزامی است.
    ماسک تنفسی در صورت استفاده در حجم زیاد یا اسپری، از ماسک نیم‌صورت با فیلتر آلی استفاده شود.

     اقدامات در شرایط اضطراری

    نشت:

    • سطح نشت را با مواد جاذب غیرقابل اشتعال (مانند خاک دیاتومه یا پودر جذب‌کننده صنعتی) جمع‌آوری کنید.

    • منطقه را به‌خوبی تهویه کرده و از منابع گرما و شعله دور نگه دارید.

     تماس با پوست یا چشم:

    • شستشوی فوری با آب فراوان و صابون ملایم به مدت حداقل 15 دقیقه.

    • در صورت سوزش ماندگار، مراجعه به پزشک توصیه می‌شود.

     استنشاق بخار:

    • فرد را به هوای آزاد منتقل کرده و در صورت بروز علائم شدید تنفسی، مراقبت پزشکی فوری الزامی است.


     شرایط نگهداری پلی اتر آلیل الکل

    پارامتر مقدار / توضیح
    دمای نگهداری بهینه 5–30 درجه سانتی‌گراد – دور از یخ‌زدگی یا گرمای زیاد
    نوع ظروف مناسب ظروف فولادی یا پلی‌اتیلن مقاوم، دارای درب‌بندی محکم و بدون تماس با رطوبت
    پایداری نوری در ظروف تیره‌رنگ یا در محیط فاقد نور مستقیم نگهداری شود.
    دور از مواد ناسازگار اکسیدکننده‌های قوی، اسیدهای معدنی، پراکسیدها

     توصیه‌های نهایی برای ایمنی

    • از پلیمری شدن ناخواسته (self-polymerization) در صورت ماندن در معرض UV یا گرمای مداوم جلوگیری شود.

    • برای کارکنانی که با این ماده کار می‌کنند، آموزش اصول کار با مواد واکنشی و حساس به UV الزامی است.

    • در حمل‌ونقل، رعایت برچسب‌گذاری ایمنی و دسته‌بندی طبق UN GHS ضروری است.

    • برگه SDS ماده حاوی اطلاعات دقیق سمیت، سمیت زیست‌محیطی و واکنش‌پذیری باید در دسترس باشد.

    مشخصات فنی پلی اتر آلیل الکل