پلی اتیلن گلیکول 200

پلی اتیلن گلیکول 200 یک ترکیب شیمیایی مهم از خانواده پلی‌اترها است که به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصربه‌فرد، در صنایع مختلف دارویی، آرایشی، شیمیایی و کشاورزی به‌عنوان حلال، نرم‌کننده و پایدارکننده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده مایعی بی‌رنگ، شفاف و با ویسکوزیته کم است که به‌راحتی در آب و بسیاری از حلال‌های قطبی حل می‌شود.

ساختار شیمیایی پلی اتیلن گلیکول 200

پلی اتیلن گلیکول 200 با فرمول کلی:
HO–(CH₂CH₂O)n–H

ساخته شده از تکرار واحدهای اتیلن اکسید است. عدد “200” بیانگر میانگین جرم مولکولی این گرید است. این ساختار باعث ایجاد خواصی همچون حلالیت بالا در آب، غیرسمی بودن و پایداری شیمیایی می‌شود.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی پلی اتیلن گلیکول 200

• ظاهر: مایع شفاف، بی‌رنگ و بدون بو

• نقطه جوش: حدود 250 °C

• نقطه انجماد: -65 °C

• چگالی (در 20°C): 1.124 g/cm³

• حلالیت: کاملاً محلول در آب و الکل‌ها

• ویسکوزیته: کم، مناسب برای کاربردهای حلالی و روان‌کنندگی

• فشار بخار: بسیار پایین (پایداری در شرایط عادی)

کاربردهای پلی اتیلن گلیکول 200

پلی اتیلن گلیکول 200 به دلیل ویژگی‌های خاص، در صنایع مختلف به کار می‌رود:

صنایع دارویی و آرایشی

• به عنوان حلال و حامل داروها

• استفاده در کرم‌ها، لوسیون‌ها، ژل‌ها و شامپوها

• پایدارکننده در محصولات بهداشتی

صنایع شیمیایی

• عامل رقیق‌کننده و حلال در رزین‌ها و پوشش‌ها

• افزودنی در روان‌کننده‌ها و سیالات هیدرولیک

• عامل پخش‌کننده در فرمولاسیون‌های شیمیایی

کشاورزی

• استفاده در فرمولاسیون کودها و آفت‌کش‌ها برای بهبود جذب برگی

• کاهش کشش سطحی محلول‌های اسپری

صنایع غذایی (محدود و تحت استاندارد)

• به عنوان عامل رطوبت‌گیر و حلال برای اسانس‌ها (با رعایت استانداردهای FDA و EFSA)

معایب پلی اتیلن گلیکول 200

• در غلظت‌های بالا ممکن است موجب تحریک چشم و پوست شود.

• نیاز به گرید دارویی یا خوراکی در صنایع حساس (دارو و غذا).

• زیست‌تخریب‌پذیری کندتر نسبت به ترکیبات طبیعی.

مزایای پلی اتیلن گلیکول 200

• محلول در آب و الکل‌ها → سهولت در فرمولاسیون.

• غیرسمی و ایمن در گریدهای دارویی و بهداشتی.

• پایداری شیمیایی و حرارتی مناسب.

• قابلیت تنظیم ویسکوزیته در ترکیب با دیگر گریدهای PEG.

• قیمت اقتصادی و در دسترس بودن در بازار جهانی.

ایمنی و نگهداری پلی اتیلن گلیکول 200

• این ماده در دسته مواد کم‌خطر قرار دارد، اما رعایت نکات ایمنی الزامی است.

• از تماس مستقیم طولانی با چشم و پوست اجتناب شود.

• نگهداری در ظروف دربسته و مقاوم به مواد شیمیایی، در محیط خشک، خنک و دور از نور مستقیم خورشید.

• استفاده از دستکش و عینک ایمنی توصیه می‌شود.

• در صورت بلع یا تماس شدید، مراجعه فوری به پزشک الزامی است.

جمع‌بندی

پلی اتیلن گلیکول 200 یک ترکیب شیمیایی با ارزش بالا در صنایع مختلف است که به دلیل حلالیت عالی، غیرسمی بودن، پایداری و قیمت مناسب، در بسیاری از فرمولاسیون‌ها به کار گرفته می‌شود. انتخاب گرید مناسب (صنعتی، دارویی یا خوراکی) نقش مهمی در افزایش بهره‌وری و کیفیت محصول نهایی دارد.