پلی‌اتیلن گلیکول ۴۰۰

پلی‌اتیلن گلیکول ۴۰۰ یک ترکیب پلیمری محلول در آب از خانواده پلی‌اتیلن گلیکول‌ها است که به دلیل ویسکوزیته پایین، غیرسمی بودن و سازگاری زیستی در صنایع دارویی، بهداشتی، آرایشی و شیمیایی به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به‌صورت مایع شفاف و بی‌بو عرضه می‌شود و به‌عنوان حلال، نرم‌کننده، روان‌کننده و حامل مواد فعال کاربرد دارد.

ساختار شیمیایی پلی‌اتیلن گلیکول ۴۰۰

پلی‌اتیلن گلیکول ۴۰۰ دارای فرمول کلی:
H(OCH₂CH₂)nOH
می‌باشد که مقدار n در آن به گونه‌ای است که وزن مولکولی متوسط این ماده حدود ۴۰۰ گرم بر مول است.
ساختار این ماده شامل زنجیره‌های تکراری از واحد اتیلن اکسید است که به‌وسیله پیوندهای اتری به هم متصل شده‌اند.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی پلی‌اتیلن گلیکول ۴۰۰

• ظاهر: مایع شفاف، بی‌رنگ و بی‌بو

• چگالی (در 20°C): حدود 1.13 g/cm³

• نقطه جوش: بالاتر از 250°C (تجزیه پیش از جوش کامل)

• نقطه انجماد: حدود 4 – 8 °C

• ویسکوزیته (در 20°C): حدود 90 – 100 cP

• فشار بخار: بسیار پایین (غیر فرار در دمای اتاق)

• حلالیت: محلول در آب، الکل‌ها و بسیاری از حلال‌های قطبی

کاربردهای پلی‌اتیلن گلیکول ۴۰۰

صنایع دارویی و بهداشتی

• به‌عنوان حلال دارویی در شربت‌ها، قطره‌ها و کپسول‌ها

• ماده پایه در پمادها و کرم‌های پوستی

• نرم‌کننده و روان‌کننده در داروهای ملین

صنایع آرایشی

• استفاده در کرم‌ها، لوسیون‌ها، شامپوها و محصولات مراقبت از پوست و مو

• نقش مرطوب‌کننده و نرم‌کننده برای جلوگیری از خشکی

صنایع شیمیایی و صنعتی

• به‌عنوان عامل ضد الکتریسیته ساکن در فرمولاسیون‌ها

• حلال در تولید رنگ‌ها و پوشش‌ها

• استفاده به‌عنوان نرم‌کننده و پایدارکننده پلیمرها

معایب پلی‌اتیلن گلیکول ۴۰۰

• حساسیت پوستی در برخی افراد (به‌ندرت)

• امکان جذب آب (Hygroscopic) و تغییر در فرمولاسیون محصول نهایی در صورت عدم نگهداری صحیح

• در دماهای بالا دچار تجزیه و کاهش عملکرد می‌شود

مزایای پلی‌اتیلن گلیکول ۴۰۰

• غیرسمی و ایمن برای استفاده انسانی (در گرید دارویی و خوراکی)

• محلولیت عالی در آب و حلال‌های قطبی

• قابلیت اختلاط با بسیاری از مواد فعال

• پایداری شیمیایی بالا در شرایط عادی

• کاربرد چندمنظوره در صنایع مختلف

ایمنی و نگهداری پلی‌اتیلن گلیکول ۴۰۰

• طبقه‌بندی ایمنی: ماده کم‌خطر (Generally Recognized As Safe – GRAS)

• تجهیزات ایمنی: استفاده از دستکش و عینک ایمنی در کاربرد صنعتی توصیه می‌شود

• شرایط نگهداری:

  • در ظروف دربسته و مقاوم به رطوبت

  • در محیط خشک، خنک و دور از تابش مستقیم نور خورشید

  • دور از مواد اکسیدکننده قوی