سدیم لیگنو سولفونات
در دنیای مواد شیمیایی صنعتی، برخی ترکیبات به دلیل چندکاره بودن (Multi-functional) نقش حیاتی ایفا میکنند. سدیم لیگنو سولفونات (Sodium Lignosulfonate) یکی از همین مواد استراتژیک است. این ماده که به عنوان نمک سدیم لیگنین نیز شناخته میشود، در واقع یک پلیمر طبیعی مشتق شده از فرآیند تولید خمیر کاغذ است. اگر به دنبال یک کاهشدهنده آب قوی در صنعت بتن یا یک بایندر (Binder) مقرونبهصرفه در صنایع سرامیک و کشاورزی هستید، این محصول بهترین انتخاب است.
ساختار شیمیایی سدیم لیگنو سولفونات
برای درک عملکرد این ماده، باید به ساختار مولکولی آن نگاه کنیم. سدیم لیگنو سولفونات یک پلیالکترولیت آنیونی با وزن مولکولی بالاست. این ماده از تنه درختان و طی فرآیند سولفیتسازی بر روی لیگنین (Lignin) به دست میآید.
ساختار شیمیایی آن شامل یک اسکلت آبگریز (هیدروفوبیک) و گروههای عاملی آبدوست (هیدروفیلیک) مانند گروههای سولفونیک و هیدروکسیل است. همین دوگانگی در ساختار باعث میشود که این ماده به عنوان یک عامل فعال سطحی (Surfactant) قدرتمند عمل کرده و خاصیت پخشکنندگی عالی داشته باشد. وجود یون سدیم در این ساختار، حلالیت آن را در آب تضمین میکند.
۲- ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی
مهندسان صنایع قبل از خرید هر ماده اولیه، نیاز به دانستن مشخصات فنی دقیق آن دارند. مهمترین ویژگیهای لیگنوسولفونات سدیم عبارتند از:
-
حالت فیزیکی: معمولاً به صورت پودر قهوهای رنگ یا مایع غلیظ تیره عرضه میشود.
-
حلالیت: کاملاً محلول در آب است، اما در حلالهای آلی معمولی حل نمیشود.
-
pH: محلول 10% آن معمولاً دارای pH نزدیک به خنثی یا کمی قلیایی (حدود 7 تا 9) است.
-
پایداری: در برابر حرارت مقاوم است و پایداری شیمیایی خوبی در محیطهای مختلف دارد.
-
خاصیت دیسپرسکنندگی: این ماده یک پراکندهساز قوی است که مانع از کلوخهشدن ذرات در سوسپانسیونها میشود.
کاربردهای لیگنوسولفونات سدیم
تنوع کاربردهای سدیم لیگنو سولفونات باعث شده تا لقب “آچار فرانسه افزودنیهای شیمیایی” را به خود اختصاص دهد. اصلیترین کاربردها عبارتند از:
الف) صنعت ساختمان و بتن
مهمترین بازار مصرف این ماده، استفاده به عنوان روانکننده بتن است. این افزودنی با باردار کردن ذرات سیمان، باعث دافعه الکترواستاتیک شده و نیاز به آب در بتن را کاهش میدهد. نتیجه آن، افزایش مقاومت فشاری بتن و بهبود کارایی (Workability) است.
ب) صنعت کشاورزی (کود و سموم)
در تولید سموم دفع آفات، این ماده به عنوان یک عامل تعلیقکننده و دیسپرسکننده عمل میکند. همچنین در تولید کودهای گرانولی، نقش یک چسبنده طبیعی را بازی میکند تا عناصر ریزمغذی را در کنار هم نگه دارد.
ج) صنایع سرامیک و نسوز
استفاده از افزودنی لیگنین در بدنه سرامیک باعث افزایش استحکام خام (Green Strength) شده و از ترک خوردن قطعات پیش از پخت جلوگیری میکند.
د) خوراک دام و طیور
این ماده به عنوان پلتبایدر (Pellet Binder) در تولید خوراک دام استفاده میشود تا پلتها در حین حمل و نقل خرد نشوند و هضم آنها برای دام آسانتر باشد.
۴- معایب سدیم لیگنو سولفونات
هر ماده شیمیایی در کنار مزایا، محدودیتهایی نیز دارد که باید شفاف بیان شود:
-
تأخیر در گیرش: اگر در بتن بیش از حد مجاز استفاده شود، ممکن است به عنوان یک دیرگیر کننده بتن عمل کرده و زمان سفت شدن نهایی را بیش از حد طولانی کند.
-
تغییر رنگ: به دلیل رنگ قهوهای تیره، استفاده از آن در محصولاتی که نیاز به رنگ سفید مطلق دارند (مانند بتنهای دکوراتیو سفید) محدودیت دارد.
-
ناخالصی قند: انواع با گرید پایین ممکن است حاوی قندهای کاهنده باشند که کیفیت محصول نهایی را تحت تاثیر قرار میدهد (در تامین کالا تک ما بر روی عرضه گرید با قند کنترل شده تمرکز داریم).
مزایای سدیم لیگنو سولفونات
چرا صنایع بزرگ همچنان این ماده را به پلیمرهای مصنوعی گرانقیمت ترجیح میدهند؟
-
مقرونبهصرفه بودن: نسبت به روانکننده های پایه پلیکربوکسیلات، قیمت بسیار مناسبتری دارد.
-
سازگاری با محیط زیست: از آنجا که از منابع طبیعی (چوب) گرفته میشود، زیستتخریبپذیر است و اثرات مخرب زیستمحیطی کمی دارد.
-
کاهش مصرف آب: در صنایع ساختمانی، امکان کاهش آب مصرفی تا 10 الی 15 درصد را فراهم میکند.
-
چسبندگی عالی: خاصیت چسبندگی ذاتی آن در تولید بریکتهای زغال سنگ و گرد و غبارگیری جادهها بینظیر است.
ایمنی و نگهداری لیگنوسولفونات سدیم
رعایت اصول ایمنی در کار با مواد شیمیایی اولویت اول است. برای انبارداری سدیم لیگنو سولفونات به نکات زیر توجه کنید:
-
شرایط محیطی: کیسهها باید در محیطی خشک، خنک و دارای تهویه مناسب نگهداری شوند. رطوبت باعث کلوخه شدن پودر میشود.
-
تماس با بدن: این ماده سمی نیست (Non-toxic)، اما استنشاق غبار آن ممکن است باعث تحریک سیستم تنفسی شود. استفاده از ماسک و دستکش هنگام جابجایی الزامی است.
-
قابلیت اشتعال: به صورت پودر خشک، در صورت وجود منبع جرقه و غلظت بالا در هوا، پتانسیل انفجار غبار را دارد.
-
ماندگاری: در صورت بسته بودن درب کیسهها و عدم نفوذ رطوبت، تا ۲ سال قابل استفاده است.
به طور کلی سدیم لیگنو سولفونات یک ماده حیاتی برای کاهش هزینههای تولید و افزایش کیفیت در صنایع بتن، سرامیک و کشاورزی است. انتخاب گرید مناسب با درصد خلوص واقعی، کلید موفقیت در استفاده از این محصول است.
مجموعه تامین کالا تک با سابقه درخشان در تامین مواد اولیه شیمیایی، این محصول را با تضمین کیفیت و قیمت رقابتی به سراسر کشور ارسال میکند. برای دریافت آنالیز فنی، مشاوره رایگان و استعلام قیمت روز، همین حالا با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید.
کارشناسان ما آمادهاند تا بهصورت رایگان شما را در انتخاب بهترین ماده شیمیایی راهنمایی کنند.
مشخصات فنی سدیم لیگنو سولفونات
| عنوان مشخصه | مقدار / توضیحات |
|---|---|
| نام شیمیایی | لیگنو سولفونات سدیم |
| فرمول شیمیایی | C20H24Na2O10S₂ (ترکیب تقریبی – بسته به منبع کمی متفاوت است) |
| شماره CAS | 8061-51-6 |
| گرید | صنعتی – تکنیکال (Technical Grade) |
| ظاهر فیزیکی | پودر قهوهای تا قهوهای تیره / گاهی مایع قهوهای |
| چگالی (در 20°C) | 0.5 – 0.7 g/cm³ (پودر) / حدود 1.2 – 1.3 g/cm³ (شکل مایع) |
| نقطه ذوب | ماده نقطه ذوب مشخص ندارد (پیش از ذوب شدن تجزیه میشود) |
| حلالیت در آب | بهطور کامل محلول در آب – (بالای 50 g/L در دمای محیط) |
| فشار بخار | بسیار پایین – عملاً ناچیز (Non-volatile) |
