اسید چرب سویا
اسید چرب سویا یکی از مشتقات طبیعی حاصل از فرآیند هیدرولیز یا صابونیسازی روغن سویا (Soybean Oil) بهدست میآیند. این ترکیب شامل اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع است که در تولید محصولات شیمیایی، آرایشی و صنعتی کاربرد وسیعی دارد. مهمترین اجزای آن عبارتاند از: لینولئیک اسید (≈51 %)، اولئیک (≈23 %)، پالمیتیک (≈10 %)، استئاریک (≈4 %) .
ساختار اسید چرب سویا
ساختار شیمیایی اسید چرب سویا متشکل از زنجیرههایی بلند از هیدروکربنها با یک گروه کربوکسیل (-COOH) در انتها میباشد. بسته به تعداد پیوندهای دوگانه، به دو دسته تقسیم میشوند:
- اشباعشدهها: مانند پالمیتیک اسید (C16:0) و استئاریک اسید (C18:0)
- غیراشباعها: مانند اولئیک اسید (C18:1) و لینولئیک اسید (C18:2)
این ساختار باعث ویژگیهای شیمیایی و فیزیکی نظیر روانکنندگی، پایداری حرارتی، و قابلیت تشکیل امولسیون میشود.
ویژگیهای اسید چرب سویا
- منبع طبیعی و دارای منشأ گیاهی (روغن سویا)
- مخلوطی از اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع
- بیبو و بدون طعم مشخص پس از فرآوری
- نسبتاً پایدار در دماهای معمول، ولی در معرض اکسیژن و نور دچار اکسیداسیون میشود
- زیستتجزیهپذیر و جایگزین سبز برای مشتقات پتروشیمی
کاربردهای اسید چرب سویا
- ✅ در تولید صابونها و شویندههای گیاهی
- ✅ بهعنوان امولسیونکنندهها در صنایع رنگ، رزین و غذایی
- ✅ در ساخت پلاستیسایزرها
- ✅ استفاده در فرمولاسیون مواد آرایشی و بهداشتی مانند کرمها و لوسیونها
- ✅ در تولید روغنهای صنعتی و انواع واکسها با استفاده از اسید چرب صنعتی
- ✅ پایه بیودیزل و کاربرد در صنعت روغنهای خشک (مثل مرکب چاپ و رنگ)
- ✅ تولید اپوکسیدهای روغن سویا (ESO) جهت استفاده در رزینها و پلاستیکها
مزایای اسید چرب سویا
- منبع گیاهی و تجدیدپذیر (برخلاف بسیاری از مواد پتروشیمی)
- سازگار با محیطزیست و تجزیهپذیر
- اقتصادی و مقرونبهصرفه
- ترکیب متنوع اسیدهای چرب برای پاسخ به نیازهای مختلف صنعتی
- قابل تبدیل به اپوکسید، استر و بیودیزل برای کاربردهای تخصصیتر
معایب اسید چرب سویا
- ⚠️ حساسیت به نور و اکسیژن؛ بدون نگهداری مناسب دچار اکسیداسیون میشود
- ⚠️ نیاز به فرآوری جهت حذف ناخالصیها (مانند صابون، پروتئین و فیتواسترول)
- ⚠️ نوسان در پایداری حرارتی بدون افزودنیهای آنتیاکسیدانی—در دماهای بالا ممکن است کاهش کیفیت رخ دهد
قیمت اسید چرب سویا
اسید چرب سویا یکی از مهمترین ترکیبات مشتقشده از روغن سویا در صنایع مختلف است که موجب شده این ماده را با ترکیبی غیراشباع و خواص شیمیایی متنوع، جایگاه ویژهای در میان اسیدهای چرب گیاهی رقم بزند.
در ادامه عوامل مؤثر بر قیمت اسید چرب سویا را برای شما نام برده و توضیح دادیم قیمت این محصول بسته به چندین عامل کلیدی تعیین میشود که عبارتاند از:
-
درجه خلوص و کیفیت فرآیند تصفیه:
اسید چرب سویا میتواند در گریدهای مختلف مانند صنعتی، آرایشی یا دارویی تولید شود که هر کدام قیمت متفاوتی دارند. -
نوسانات قیمت روغن خام سویا:
از آنجا که این اسید چرب از روغن سویا استخراج میشود، هرگونه تغییر در بازار جهانی سویا میتواند بر قیمت نهایی تأثیرگذار باشد. -
مقدار سفارش و بستهبندی:
خرید عمده این ماده در بشکههای صنعتی یا تانکر، هزینه تمامشده را کاهش میدهد، اما خرید جزئی یا در بستهبندیهای خاص ممکن است گرانتر باشد. -
مبدأ تولید (داخلی یا وارداتی):
برای خرید اسید چرب برخی تولیدکنندگان داخلی این ماده را عرضه میکنند، ولی برندهای خارجی یا وارداتی معمولاً قیمت بالاتری دارند بهویژه اگر دارای گواهیهای کیفیت بینالمللی باشند.
نام شیمیایی | فرمول شیمیایی | شماره CAS | درجه / گرید | فشار بخار | ظاهر فیزیکی | چگالی (در 20°C) | نقطه ذوب | حلالیت در آب |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Fatty acids C16–18 and C18 unsaturated Soybean Fatty Acid | مخلوط؛ عمدهترین ترکیب: C₁₈H₃₄O₂ (مثلاً اولئیک/لینولئیک) | 67701-08-0 (برای مخلوط SOFA) / 68308-53-2 | صنعتی، معمولاً بدون گرید دارویی؛ وزن اسید آزاد ≈45-55 % برای SOFA | < 1 mm Hg (~<133 Pa) در 22 °C | مایع چرب زرد روشن یا نیمهجامد (نیمهشفاف) | ≈ 0.89–0.90 g/mL | ≈ 13.4 °C (براساس Oleochem برای SOFA) | تقریباً نامحلول یا بسیار کم محلول (تقریباً نامحلول در آب) |