تترا سدیم پیرو فسفات

تترا سدیم پیرو فسفات یک ترکیب معدنی مهم از خانواده فسفات‌ها است که با فرمول شیمیایی Na₄P₂O₇ شناخته می‌شود. این ماده به دلیل خواص منحصر‌به‌فرد خود در صنایع غذایی، شوینده‌ها، دارویی و صنایع شیمیایی کاربرد گسترده‌ای دارد. به‌طور کلی، تترا سدیم پیرو فسفات به عنوان یک عامل بافری، پایدارکننده و امولسیون‌کننده نقش کلیدی ایفا می‌کند.

ساختار شیمیایی تترا سدیم پیرو فسفات

این ترکیب از چهار یون سدیم (Na⁺) و یک گروه پیرو فسفات (P₂O₇⁴⁻) تشکیل شده است. ساختار آن شامل دو واحد فسفات متصل به یکدیگر است که توسط پیوند اکسیژنی پل زده‌اند. همین ساختار باعث ایجاد ویژگی‌های ویژه‌ای مانند حلالیت بالا در آب و خاصیت قلیایی می‌شود.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی تترا سدیم پیرو فسفات

• فرمول شیمیایی: Na₄P₂O₇

• جرم مولکولی: 265.9 g/mol

• ظاهر: پودر سفید کریستالی

• حلالیت در آب: بسیار محلول و ایجاد محلولی قلیایی

• نقطه ذوب: حدود 988 درجه سانتی‌گراد

• pH محلول: حدود 9.5 تا 10.5 (در غلظت 1٪)

• شماره CAS: 7722-88-5

این ویژگی‌ها باعث شده تترا سدیم پیرو فسفات در بسیاری از صنایع به عنوان بافر قلیایی و عامل پایدارکننده استفاده شود.

کاربردهای تترا سدیم پیرو فسفات

1. صنایع غذایی:

   • بهبود بافت گوشت و فرآورده‌های دریایی

   • استفاده در پنیرسازی برای افزایش پایداری و بافت یکنواخت

   • به عنوان امولسیون‌کننده و پایدارکننده در محصولات غذایی فرآوری‌شده

2. صنایع شوینده:

   • عامل کلاته‌کننده برای حذف سختی آب

   • افزایش کارایی شوینده‌های پودری و مایع

3. صنایع دارویی و آرایشی:

   • استفاده در خمیردندان به عنوان ماده ضدجرم (Tartar Control)

   • تنظیم‌کننده pH در فرمولاسیون‌های دارویی

4. کاربردهای صنعتی:

   • تثبیت‌کننده در فرآیندهای شیمیایی

   • استفاده در تصفیه آب به عنوان بازدارنده رسوب

معایب تترا سدیم پیرو فسفات

• مصرف بیش از حد در صنایع غذایی می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی شود.

• افزایش فسفات‌ها در محیط زیست ممکن است به یوتروفیکاسیون (افزایش رشد جلبک‌ها) منجر شود.

• در برخی کاربردها حضور سدیم زیاد، یک محدودیت به شمار می‌رود.

مزایای تترا سدیم پیرو فسفات

• حلالیت بالا و عملکرد مؤثر در محیط‌های آبی

• کاهش سختی آب و بهبود عملکرد شوینده‌ها

• افزایش ماندگاری مواد غذایی و بهبود کیفیت محصول

• قیمت مناسب و در دسترس بودن در بازار جهانی

ایمنی و نگهداری تترا سدیم پیرو فسفات

• هنگام کار با تترا سدیم پیرو فسفات استفاده از دستکش و عینک ایمنی توصیه می‌شود.

• استنشاق گرد و غبار آن باید به حداقل برسد.

• ماده باید در محیط خشک، خنک و دور از رطوبت نگهداری شود.

• در تماس مستقیم با چشم یا پوست می‌تواند باعث تحریک شود، لذا رعایت نکات HSE الزامی است.