تری ایزو پروپانول آمین
تری‌ایزوپروپانول‌آمین (TIPA) ترکیبی آلی با فرمول شیمیایی C₉H₂₁NO₃ است که در دسته آمین‌های نوع سوم و الکل‌های چندعاملی قرار می‌گیرد. این ترکیب از واکنش آمونیاک با ایزوپروپیل اکسید یا ایزوپروپانول به‌دست می‌آید و دارای سه گروه هیدروکسیل (-OH) و یک مرکز نیتروژن آمینی است.
ساختار تری‌ایزوپروپانول‌آمین
TIPA یک باز ضعیف با خاصیت کمپلکس‌کنندگی و حل‌کنندگی بالا در محیط‌های آبی و قطبی است.
ویژگی‌های تری‌ایزوپروپانول‌آمین
| ویژگی | مقدار استاندارد |
|---|---|
| حالت فیزیکی | مایع شفاف، بی‌رنگ یا زرد بسیار کمرنگ |
| بوی خاص | آمینی و کمی الکلی |
| وزن مولکولی | 191.27 g/mol |
| نقطه جوش | 305–310°C |
| نقطه انجماد | حدود -20°C |
| دانسیته (چگالی) | 1.03–1.05 g/cm³ (در دمای 25°C) |
| حلالیت در آب | کاملاً محلول |
| pH محلول 1٪ | 10.5–11.5 |
کاربردهای تری‌ایزوپروپانول‌آمین
تری‌ایزوپروپانول‌آمین به دلیل ساختار سه‌عاملی خود، در کاربردهای صنعتی متنوعی نقش کلیدی ایفا می‌کند:
1. صنعت سیمان و بتن
-
به‌عنوان افزودنی تقویت‌کننده آسیاب (Grinding Aid)
-
بهبود مقاومت فشاری بتن و کاهش مصرف انرژی آسیاب
2. فرمولاسیون شوینده‌ها و مواد بهداشتی
-
عامل تنظیم‌کننده pH
-
پایدارکننده امولسیون‌ها در صابون‌ها و شوینده‌های مایع
3. تولید رنگ و جوهر
-
جلوگیری از لخته‌شدن پیگمنت‌ها
-
بهبود ویسکوزیته در رنگ‌های پایه آب
4. صنایع نفت و گاز
-
کاربرد به‌عنوان بازدارنده خوردگی در سیستم‌های انتقال و حفاری
5. مواد شیمیایی کشاورزی
-
تنظیم‌کننده pH در کودهای مایع و محلول‌های سم‌پاشی
مزایای تری‌ایزوپروپانول‌آمین
-
قابلیت حل بالا در آب و الکل‌ها
-
پایداری حرارتی و شیمیایی خوب
-
عملکرد چندگانه در تنظیم pH، روان‌سازی و کنترل کف
-
غیر فرار و ایمن‌تر از آمین‌های سبک‌تر
معایب تری‌ایزوپروپانول‌آمین
-
احتمال تحریک پوست و چشم در تماس مستقیم
-
در دماهای بالا ممکن است تجزیه حرارتی رخ دهد
-
نیاز به کنترل دقیق دوز برای جلوگیری از خوردگی در برخی کاربردها
ایمنی و نگهداری تری‌ایزوپروپانول‌آمین
-
H319: باعث تحریک چشم
-
H315: موجب تحریک پوست
-
H335: احتمال تحریک تنفسی در صورت استنشاق
نکات ایمنی نگهداری و حمل‌ونقل تری‌ایزوپروپانول‌آمین
-
نگهداری در ظروف پلیمری یا فولادی ضدزنگ در دمای ۱۰ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد
-
دور از منابع حرارتی یا نور مستقیم آفتاب
-
استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (دستکش، ماسک و عینک ایمنی) توصیه می‌شود
-
در صورت نشت، با مقادیر زیاد آب رقیق و جمع‌آوری شود
جمع‌بندی نهایی
تری‌ایزوپروپانول‌آمین (TIPA) یک ترکیب شیمیایی با کارایی بالا و نقش‌های چندگانه در صنایع مختلف است. این ماده به‌ویژه در صنعت سیمان به‌عنوان عامل بهبود فرآیند آسیاب و در شوینده‌ها به‌عنوان تنظیم‌کننده pH شناخته شده است.
اگر به‌دنبال خرید تری‌ایزوپروپانول‌آمین با کیفیت تضمین‌شده و قیمت رقابتی هستید، پیشنهاد می‌شود تنها از تأمین‌کنندگان معتبر با گواهی آنالیز معتبر (COA) و مشاوره فنی استفاده کنید.
